CHABDZINEK

1417 kop. 1455-59 Malechabdzino (MK 3, 114), 1430 or. Chabdzyno (MK 334, 44v), 1512 kop. 1524 Parua Chabdzino, Chabdzino Parua (MK 32 k. 87, 88), 1516 or. Chabdzinko, Parua Chabdzinko (Warsz. 11 s. 270, 304), 1530 Chabdzynek (Warsz. 16, 260v), 1564 Chabdzinek (ASK I 46, 173), obecnie Habdzinek cz. wsi Obórki, ok. 10,5 km na NE od Piaseczna.

1. 1417, 1430 pow. czer. (MK 3, 114; MK 334, 44v; PP 6 nr 240); 1540 n. pow. czer., par. Cieciszew (ASK I 46, 54).

2. 1512 Ch. ma wyznaczone gran. z Chabdzinem aż do [brzegu] Wisły, które teraz biegną w pobliżu wsi Świder (MK 32, 88); 1512 Ch. graniczy z Kołem i Świdrem, 1516 gran. z Bielawą biegnie od brzegu Wisły starym korytem rz. Jeziory, 1525 brzegi Wisły między dobrami Świder i Ch. → p. 3.

3. Włas. szlach., następnie duch. – kapituły koleg. w Warszawie, potem ponownie szlach. 1417 stren. Piotr [Pilik] wojewoda [maz.] kupuje od stren. Jana z Żukowa [z. liw.?] dziedzinę Ch. za 300 kóp gr pras. (MK 3, 114; SHGLiw. 258); 1430 tenże Piotr dz. ze Skuł [pow. tarcz.] zapisuje [lagavit] koleg. ś. Jana Chrzciciela w Warszawie i jej kapitule całą swą dziedzinę Ch.; po śmierci jego i jego ż. Doroty Ch. ma przejść na ich własność (MK 334, 44v; PP 6 nr 240; Wilska 115; SHGWarsz. 257, z błędną datą 1429).

[A. 1512] członkowie kapituły koleg. warsz. oskarżają szl. Wawrzyńca, Jana, Marcina, Stanisława i Bernarda ss. zm. Kośmidra, Jakuba i Jana ss. Zygmunta Jaki, Andrzeja Sędzinę, Jana Zdziśkowicza (Sdziskowicz), Aleksego syna Szczepana, Zygmunta syna Jerzego, Marcina Ujachnowicza i Stanisława Ujachno dziedziców ze Świdra, że dopuszczają się licznych gwałtów i napadów na dobra Ch. i Koło, bezprawnie zajmując ich teren oraz krzywdząc i okradając poddanych kapituły, za co zostali obłożeni ekskomuniką (MK 32, 87v); 1512 ks. Anna [Radziwiłłówna] razem ze swymi doradcami na miejscu w Ch. rozstrzyga spór między kapituła koleg. warsz. a w/w dziedzicami ze Świdra, uznając prawa kapituły do nienaruszalności ich dóbr znajdujących się po tej [tj. lewej] stronie Wisły i nakazując obu stronom zachowanie pokoju poświadczonego złożeniem przysięgi; szlachcice ze Świdra mają zwrócić poddanym kapituły wszystkie zagrabione rzeczy lub zapłacić ich równowartość do rąk kan. warsz. Jana Wasza tenutariusza dóbr [Ch. i Koło], a gdy to zrobią, tenże Jan ma zezwolić na uwolnienie ich od ekskomuniki (MK 32, 87v-88; MK 339, 58v-59); 1512 Jan Wasz (Wasch) z Gostkowa kan. warsz., tenutariusz i rządca dóbr Ch. i Koła z ramienia kap. kolegiaty warsz. przedstawia w sądzie ziem. czer. dekret książ. z 1512 (MK 32, 87; MK 339, 58v); 1516 wiel. Mikołaj z Mirowic dr dekretów i dziekan płoc., prep. [warsz.], Bartłomiej Belski dziekan [warsz.] i Jan z Popielżyna kan. [koleg.] ś. Jana Chrzciciela w Warszawie jako przedstawiciele całej kapituły warsz. zawierają ugodę z br. Jakubem i Aleksym z Bielawy [pow. warsz.] i ich bratankiem Michałem dotyczącą granic między Ch. [należącym do] kap. warsz. a Bielawą w/w szlachciców; granica otrzymuje nowy przebieg, który, za zgodą kapituły, jako powód wyznacza Jakub: obchodzi granice (transivit alias vschethl) wspomn. dóbr, zaczynając od rz. Wisły [w miejscu] tam, gdzie najpierw na brzegu usypany jest kopiec gran. [tj.] w kierunku wyspy inaczej ostrow naprzeciwko dóbr Chabdzino, [następnie] w starym wyschniętym korycie rz. Jeziory i dalej idąc przez to koryto do wiązu (ad arborem wyans) i dalej od tego drzewa suchym brzegiem, całe koryto tej rzeki i jej brzeg rozciągające się po lewej stronie w kierunku Warszawy ma być dołączone do Bielawy; następnie przechodzi [stamtąd] aż do łęgu bielawskiego i [dalej] aż do jeziora okrzeskiego [w Okrzeszynie], [określając, że] dobra koleg. warsz. zw. Ch. mają się rozciągać po prawej stronie (Warsz. 11, s. 270-271, 303-305).

1516 ks. i regentka Anna [Radziwiłłówna] nadaje czcig. Janowi Mrokowskiemu archid. warsz. przewóz przez Wisłę w jego dobrach Ch., z zastrzeżeniem zwolnień od opłat dla ludzi i wozów książęcych (MK 60, 261v-262, z błędną datą 5 II 1502; MK 8, 30; MK8ed. nr 317; MRPS 4/1 nr 6489, z błędną datą; PiberKsiężna 190-193); 1520 tenże Jan Mrokowski prosi o wpisanie do metryki wypisu z ksiąg ziem. czer. zawierającego dekret książ. z 1512 w sprawie granic między dobrami dziedz. Ch. i Koło a dobrami Świder szl. Świderskich (MK 32, 87; MK 339, 58v); 1524 Mikołaj Mrokowski [bratanek zm. Jana Mrokowskiego i jego spadkobierca] zastawia Hieronimowi z Łaska wdzie sieradzkiemu i star. malborskiemu za 16000 fl. wsie Mroków, Wola Mrokowska, Mrokówko, Mikołajewo, Kossowo, Młochowo, Daniewice, Wyczółki, Jeziora, Koło, Okrzeszyn, Ch., 1/2 m. Głowaczów, Bobrowniki, Lipa, Łukawa, Paprotna, Falenty i Laszczki w ziemiach czer. i warsz. (MS 4/1 nr 4443, 4902).

1525 ur. Jan Oborski kaszt ciech. otrzymuje od ks. Janusza [III] rz. Wisłę z oboma brzegami [leżącymi] między dobrami Świderskich [Świder] i Ch. oraz poniżej [nich] aż do gran. Falenicy, który to teren należał wcześniej do zamku w Czersku (Varia I 30, 18v).

1530 ur. Barbara Leżeńska1O niej → Bobrowniki, przyp. 6 wd. po Marcinie Mrokowskim kaszt. warsz. skarży się dostojnikom (consiliarii) zgromdzonym na sądzie sejmowym w Warszawie, że zeznanie (recognitio) względem dóbr Ch., Koło i Wyczółki [pow. warsz.] i prawa bliższości do nich złożone przez jej syna Stanisława Mrokowskiego dla Marcina Jeżewskiego [z Jeżewic, pow. warsz.] i Jakuba Bielawskiego [z Bielawy, pow. warsz.] uczynione zostało poza drogą sądową, [ponieważ] przyjął je od Stanisława pisarz ziemski Piotr Belski i kazał je wpisać swemu podpiskowi do swoich akt [tj. ksiąg ziem.] nie zaś do akt sejmowych, jednak podpisek (vicenotarius) przyjął je ponownie i błędnie, lekceważąc zwyczaj, wpisał je do akt sejmu; sędziowie nakazują unieważnić uczyniony wpis, zaś podpiska skazują na 6 tygodni wieży (Warsz. 16, 260v-261).

1540-41 [NN] Bielawski właśc. Ch. → niżej: pobór.

1551 Jan podkom. czer., Paweł podczaszy czer., Piotr i Walerian ss. zm. Jana Oborskiego kaszt. wysz. przeprowadzają podział dóbr należących do ich ojca, tj. dóbr: Obory, Grąd, Chabdzino, Łąg, Opacz, Koło, Ciszyca, Ch. z Kępą, Kliczyn, Koniki, Wglądała, bór i wieś Zawierzbie, 3 młyny: we wsi Grąd, w Chabdzinie i na rz. Wierzbna (regest: ArchPotul. 222, 26); 1564-79 Jan i Walerian Oborscy → niżej: pobór; 1574 Kasper Oborski syn zm. Jana Oborskiego podkom. czerskiego daje Janowi i Marcinowi ss. zm. Piotra Oborskiego cześnika warsz., swoim br. stryjecznym wszystkie działy w dobrach Obory, Chabdzin, Ch., Koło, Opacz i Ciszyca, przypadłe mu zmarłym bezpotomnie stryju Walerianie

Oborskim

(ArchPotul. 1a s. 124-126); 1579 szl. Oborscy właśc. w Ch. → niżej: pobór.

1540-79 pobór: 1540-41 [NN] Bielawski płaci od 1/2 wł. os. (ASK I 46 k. 54, 90); 1564 Jan Oborski w imieniu swoim i br. Waleriana płaci od 1 kw. os. (ASK I 46, 173); 1569, 1573 od 1 wł. os. (ASK I 46 k. 269, 313v); 1576 cześnik [czer.? czy warsz.?2→ Ciszyca, przyp. 1] od 1 kw. os. (ASK I 46, 11; ŹD 214); 1577 od 1 kw. os. (ASK I 46, 355); 1579 od 1 wł. os. w 4 działach: z działu Waleriana Oborskiego od 1 kw.; z działu Jana Oborskiego od 1 kw.; od Zofii wd. po Piotrze [Oborskim] od 1 kw.; z działu Pawła [Oborskiego] od 1/2 kw.płaci Kasper Oborski, od 1/4 kw. płaci Marcin [Oborski], od 1/4 kw. płaci Jan [Oborski] (ASK I 46, 385v).

1 O niej → Bobrowniki, przyp. 6.

2 → Ciszyca, przyp. 1.