CHMIELEWO

1411 kop. XIX w. Chmele­wo (Czer. nr 2049), 1417 kop. XIX w. Chmelowo (Czer. nr 959), 1419 kop. XIX w. Chemlewo, Chemlowo (Czer. nr 1095, 1105), 1419 kop. XX w. Chmellewo (NWar. nr 17), 1422 kop. XIX w. Chmyelewo (Czer. nr 1464), 1423 kop. XIX Chmyelowo (Czer. nr 1510), 1471 or. Chmyelyewo (MK 5, 160), 1473 Chmelow (MUK nr 73e/105), 1476 Schmyelow! (KProm. nr 76/28B), 1480 Chmyelow (MUK 1 nr 80e/083), 1564 Chmielevo (ASK I 46, 217), 1569 Chmieliewo (ASK I 46, 301v), 1573 Chmielewo (ASK I 46, 348), obecnie Chmielew, ok. 6 km na NNW od Magnuszewa.

1. 1441 dystr. czer. (MK 3, 260v); 1540 n. pow. war., par. Mniszewo (ASK I 46, 73v).

2. 1569, 1573 karczma przywoźna, 1579 karczma → p. 3: pobór.

3. Włas. szlach. 1411-23 Pakosz, 1413-19 Trojan Chmielewscy, [h. Ogończyk (Bon. 3, 1)], dz. Ch. i Grzybowa [tam od 1413], [bracia?]: 1411 tenże Pakosz jest sędzią polubownym ze strony Wszebora [z Brześc i Tłubic] podkomorzego czer. i Macieja z Żelazej w ich sporze z Wiszkiem z Żelaznej (Czer. nr 2049); 1413 ciż mają wyznaczony termin rozprawy w Czersku wobec księcia w sprawach, które toczą ze swego powództwa: z panią [imię?] Głowaczową [o co?], z Piotrem z wsi Perstno [niezident.] o pieniądze za dziedziny Grzybowo i Magnuszewo oraz Elżbietą ż. tegoż Piotra (Czer. nr 233, 240); 1413 ciż pozwani przed sąd książ. przez Pawła zw. Koracz z Mniszewa o pewien dokument dot. kościoła w Mniszewie (Czer. nr 243); 1415 ciż oraz [Pakosz] Olt stolnik czer. toczą proces [o co?] z Elżbietą ż. Andrzeja z Zakrzewa; obie strony mają w ciągu 4 tygodni przedstawić świadków na rokach [zwykłych] w Warce, jeśli tego nie uczynią w wyznaczonym czasie, wówczas mają się stawić na rokach generalnych w Warszawie (Czer. nr 706, 723); 1415 ciż toczą proces z Elżbietą z Trzebina o prawo bliższości do połowy dóbr Magnuszewo i Wola Magnuszewska (Czer. nr 745, 769); 1415-16 ciż toczą proces z Hyndrzychem [Henrykiem] z Ostrowa o granice ich wsi Grzybowo z Ostrowem; sprawę rozstrzygają jednacze ustalając przebieg granic w ten sposób: poczynając od Wisły przez znaki graniczne zw. ciosny (czosny) aż do zarosłego jeziora i dalej idąc w lewo ku wysokim drzewom [a następnie] do gęsto porosłego brzegu i od niego idąc aż do granic dziedziny Magnuszewo, woda ma zostać po stronie Grzybowa a drzewa mają należeć do Ostrowa (Czer. nr 750, 793, 805, 876, 883); 1415 terminy wyznaczone tymże w ich sporze z Elżbietą z Zakrzewa o dobra pozostałe po zmarłej Małgorzacie z Trzebina przejmuje Mikołaj Powała z Taczewa [pow. rad.] jako prawowity pośrednik w sporze (intercessor litis) oraz posiadacz tych dóbr; ciż odraczają termin rozprawy na najbliższe roki książęce w Czersku (Czer. nr 791); 1416 Pakosz z Kruszczyna i tenże Trojan pozywają Pakosza z Tarnowa stolnika [czer.] o poręczenie posagu; w imieniu stolnika na rozprawie występuje jego wysłannik Klemens z Goźlina (Czer. nr 469); 1416 przeciw temuż Pakoszowi z Ch. Pakosz [z Tarnowa?] ma złożyć przysięgę, że tenże napadł na niego razem z czterema [sługami] i zabrał mu 10 skojców (Czer. nr 485, 491); 1416 ciż są śwd. Pakosza z Kruszczyna w jego procesie z Pakoszem z Tarnowa (Czer. nr 491); 1416 tenże Trojan jest jednym z sędziów polubownych przedstawionym przez Jana, Andrzeja i Pietrasza z Rozniszewa w ich sporze z Wigandem [z Ostrołęki] chor. warsz. (Czer. nr 830); 1416 [ciż?] dziedzice z Ch. toczą spór [o co?] z Powałą z Taczewa (Czer. nr 852); 1417 tenże Pakosz toczy proces z Janem rządcą wojewody, który ustanawia Falisława zw. Baran z Falęcina swoi pełnomocnikiem w sądzie; Baran ustala termin przeciw Pakoszowi, ponieważ tenże samopiąt [tj. z czterema innymi ludźmi] pobił wspomn. rządcę wojewody i ma [za to] zapłacić od każdego człowieka 3 grz. maz. pod karą pięćdziesiąt (Czer. nr 912, 934); 1417 tenże Pakosz ma uczynić zadość Piotrowi [Pilikowicowi] wojewodzie maz. za sprawy toczone między nim i jego braćmi a wojewodą w terminie do najbliższej niedzieli, jeśli tego nie uczyni, wówczas wszystkie zasądzone w procesie kary sam będzie musiał uiścić w ciągu 6 tygodni pod karą pięćdziesiąt (Czer. nr 920); 1417 tenże Pakosz pozwany przez Piechnę (Piotra) Narożnego o konia wartości 8 grz. (Czer. nr 959, 963); 1417 tenże Pakosz ma zapłacić 6 kóp gr posp. Stanisławowi Pabierowskiemu pod karą pięćdziesiąt (Czer. nr 965); 1418 tenże Trojan toczy proces [o co?] z Janem z Rozniszewa (Czer. nr 1030, 1074); 1418 tenże Pakosz powinien w ciągu 2 tygodni stawić w sądzie wareckim konia wartości 10 grz., jeśli będzie wart mniej, wówczas musi dopłacić (Czer. nr 1080); 1418 tenże Pakosz ma zapłacić szl. Stanisławowi z Pabierowic 68 grz. w dwóch ratach po 34 grz. oraz zwrócić Stanisławowi dokument ks. Janusza [I] dotyczący spłacanej sumy (Czer. nr 1081); 1419 tenże Pakosz ma zapłacić 2 grz. krak. Maciejowi zw. Ciasto (Czassto) z Warki (Czer. nr 1095, 1105); 1419 tenże Trojan pozywa [o co?] Hyndrzycha z Ostrowa (Czer. nr 1125); 1419 ciż pozywają Elżbietę z Trzebina, ż. Andrzeja z Zakrzewa o dobra dziedz. [Trzebin?]; na rozprawę stawia się Piotr z Osowa, pełnomocnik Elżbiety (Czer. nr 1130, 1132); 1419 ciż stawiają się na rozprawę przeciw pani [Jadwidze?] Głowaczowej [występującej] z synami i córką oraz Elżbiecie z Prest [z Brześc?] (Czer. nr 1138, 1140); 1419 ciż pozwani [o co?] przez Piotra z Perstino [niezident.] (Czer. nr 1143); 1419 tenże Pakosz i Dobiesław [z Osiemborowa?] toczą proces [o co?] z Marcinem z Osiemborowa, który ustanawia swoim pełnomocnikiem w tej sprawie swojego brata Andrzeja prezbitera (Czer. nr 1170); 1419 tenże Pakosz i Marcin [z Osiemborowa] mają wyznaczony termin rozprawy wobec księcia w Czersku (Czer. nr 1171); 1419 tenże Pakosz przedstawia śwd. w procesie, w którym jest pozwany przez Jana z Rozniszewa o wywiezienie [siana] z łąki (NWar. nr 11); 1419 tenże Pakosz i Jan z Rozniszewa odwołali się do laski (receperunt pro corulo) sędziego, podsędka i rządcy (ad procuratorem) [czer.?] [tj. zażądali, żeby złożyli oni świadectwo o sądzonej niegdyś przez siebie sprawie], w jaki sposób Pakosz uznał karę umowną inaczej zakład (zaclad) w wys. 30 kóp [gr] (Czer. nr 1176); 1419 tenże Pakosz ma zasądzoną karę 6 grz. (Czer. nr 1180, 1187); 1419 tenże Pakosz pozwany przez Jana z Kruszczyna o zwrot 40 kóp [gr] (NWar. nr 17); 1420 tenże Pakosz poręczył za Wojtka z Osiemborowa spłatę kary pięćdziesiąt w ciągu 6 tygodni (Czer. nr 1195); 1420 tenże Pakosz przedstawia sędziów polubownych w procesie, który toczy z Hyndrzychem z Ostrowa: Pakosza z Kruszczyna i Dziersława zw. Skurowski; sędziami ze strony Hyndrzycha są Wigand [z Ostrołęki] chorąży książ. i Dziersław Żelawski; jeśli ustanowieni sędziowie nie zdołają ich pogodzić, będą mogli [nadal] dochodzić prawa, ale Pakosz ma nie nękać Hyndrzycha [nowymi pozwami] tak długo, dopóki się nie pogodzą; jeśli któryś z sędziów ze strony Pakosza nie będzie mógł być [obecny] wówczas Wigand i Żelawski będą mogli wyznaczyć [sporne] granice (Czer. nr 1196, 1203); 1420 tenże Pakosz ma wyznaczony termin rozprawy z Marcinem i Dobiesławem z Osiemborowa w Czersku wobec ks. Janusza Starszego (Czer. nr 1198, 1217); 1420 tenże Pakosz i Pakosz z Kruszczyna przedstawiają sędziów polubownych: pierwszy Dziersława Żelawskiego i Mikołaja zw. Giemza podkomorzego czer., drugi [Wita] z Sobień cześnika [czer.], Wawrzyńca podsędka czer., Henryka z Ostrowa i Wita Duckiego z Dudy (Czer. nr 1222; Żychl. 30, 115); 1420 tenże Pakosz poręcza Wojciechowi z Michałowa spłatę 5 kóp [gr] przez Wiganda chor. czer. (Czer. nr 1225); 1420 w procesie z tymże Pakoszem Marcisz z Osiemborowa ma zapłacić karę 6 grz. (Czer. nr 1252); 1420 tenże Pakosz ma wyznaczony termin rozprawy z ucz. [imię?] Kruszczyńską w Czersku wobec księcia (Czer. nr 1253; Żychl. 30, 115); 1420 tenże Pakosz pozwany przez Jana z Rozniszewa o bezprawne zaoranie [pola] w dziedzinie Jana, którą mu zastawił, przedstawia świadków: Stanisława Mysłka z Bończy, Tworka i Stanisława z Gośniewic, Falisława z Lichanic i Marcina z Gniewiewic (Czer. nr 1256, 1259); 1420 tenże pozywa Dobiesława z Osiemborowa o to, że poręczył za niego wytyczenie granic z Janem z Rozniszewa, czego Dobiesław nie uczynił, za co Pakosz miał zasądzone kary (Czer. nr 1261); 1420 temuż Pakoszowi szl. Mikołaj z Gośniewic ręczy za Marcina z Osiemborowa, że stawi się w sądzie w ciągu dwóch tygodni po Bożym Narodzeniu, a jeśli się nie stawi a Pakosz dozna jakiejś szkody z tego powodu, wówczas Mikołaj zobowiązany jest je pokryć (Czer. nr 1275, 1276); 1420 tenże Pakosz ma dołączyć wszystkie łąki, które należą do dworu w Grzybowie, do tego pola, które zastawił Jan z Rozniszewa za 15 kóp [gr] (Czer. nr 1278); 1420 tenże Pakosz płaci księciu dwie kary: pięćdziesiąt i piętnaście (Czer. nr 1294); 1420 w sporze przeciw temuż Pakoszowi Paweł z Kruszczyna ma stawić w sądzie swego brata Jana (Żychl. 30, 115); 1421 tenże Pakosz ma dać szl. Janowi z Rozniszewa wiązane (fwøsane) [tj. wprowadzić go w posiadanie] 3 wł. w Ch. i jednej w Magnuszewie w ciągu czterech tygodni pod karą pięćdziesiąt oraz podzielić z Janem pola i łąki w Grzybowie (Czer. nr 1307, 1309); 1421 tenże Pakosz występuje jako jeden z sędziów polubownych w procesie między szl. Anną (Hanną) z Lasek z małoletnimi dziećmi a szl. Janem Laskowskim jej synem pełnoletnim (Czer. nr 1319); 1421 tenże Pakosz toczy proces [o co?] z Pawłem z Kruszczyna (Czer. nr 1334); 1421 tenże Pakosz śwd. Wojciecha z Osiemborowa w jego procesie z Więcławem z Osiemborowa (Czer. nr 1341); 1421 tenże Pakosz oraz Marcin i Dobiesław z Osiemborowa w procesie, który toczą, mają się stawić na rozprawę przed księciem w Czersku, jeśli ich nie będzie i nie podadzą prawnego uzasadnienia, wówczas będą musieli zapłacić 3 kopy [gr] na pokrycie wydatków drugiej strony (Czer. nr 1396); 1421 tenże Pakosz przedstawia śwd. w procesie z Janem z Kruszczyna, w którym jest pozwany o zwrot 40 kóp [gr]: Mściszka z Falęcina, Wisława z Żelaznej, Mikołaja Jaka (Jacca) z Gośniewic, Szczepana Jacica z Gośniewic i Mikołaja z Glinek (Czer. nr 1401); 1421 tenże Pakosz we wspomn. procesie ma złożyć przysięgę (Czer. nr 1407); 1421 tenże Pakosz ma wyznaczony w Warce termin rozprawy z Dobiesławem i Marcinem z Osiemborowa (Czer. nr 1418); 1421 tenże Pakosz w procesie, który toczy z Janem z Kruszczyna składa jako dowód przysięgę śwd., ale Jan zarzuca drugiemu ze świadków Wisławowi z Żelaznej naganę [szlachectwa], z której się nie oczyścił; stąd też zgodnie z nakazem sędziego czer. Pakosz stawia się na roki [sądowe] w Warce (Czer. nr 1421); 1422 żona tegoż Trojana → niżej: Małgorzata; 1422 tenże Pakosz pozwany o dziedzinę w Magnuszewie przez młodą panią Powalinę [tj. żonę Stanisława Powały zw. Młodszym], która ustanawia swoim pełnomocnikiem Mikołaja Powałę [zw.] Starszym (Czer. nr 1430, 1431); 1422 tenże Pakosz przedstawia swoich arbitrów w procesie z Marcinem z Osiemborowa: Stanisława Liwskiego, Dziersława z Żelawina i Klemensa z Jasieńca; podsędek i zastępca rządcy czer. (viceprocurator) wyznaczają stronom i ich arbitrom termin w Czersku wobec księcia (Czer. nr 1449, 1461, 1462); 1422 tenże Pakosz skarży się przez swojego pełnomocnika Klemensa z Jasieńca na Dobiesława z Osiemborowa o to, że zastawił Dobiesławowi swoją dziedzinę [nie podano nazwy], lecz ten aż dotąd jej nie spłacił tj. pospolicie nie wyprawił (non exbrigasti vulgariter nye wyprawil); Dobiesław zapowiada, że w kwestii przedmiotu oskarżenia odwoła się do laski [tj.] do ksiąg [sądu] (Czer. nr 1469); 1422 Klemens [z Jasieńca] pełnomocnik tegoż Pakosza składa skargę na wspomn. Dobiesława o w/w dziedzinę, którą ten ma w 20 kopach [gr] posp. [od Pakosza], ponieważ Pakosz odzyskał ją na mocy wyroku sądowego, [ale obecnie] dzierży ją Jan z Rozniszewa; [Dobiesław] powinien mu ją spłacić (exbringare vipravicz) w ciągu 6 tygodni pod karą pięćdziesiąt (Czer. nr 1483, 1484, 1488); 1422 tenże Pakosz ma wyznaczony termin rozprawy przed księciem w Czersku, w sporze toczonym z Janem z Kruszczyna (Czer. nr 1486); 1423 tenże Pakosz ustanawia swoim pełnomocnikiem swego syna Piotra w procesie przeciw Dobiesławowi i Marcinowi z Osiemborowa (Czer. nr 1510); 1423 temuż Pakoszowi Dobiesław z Osiemborowa ma w ciągu 2 tygodni spłacić dziedzinę trzymaną przez Jana z Rozniszewa pod groźbą podwójnej kary pięćdziesiąt (Czer. nr 1519); 1423 w procesie z tymże Pakoszem o wspomn. dziedzinę Dobiesław ma zapłacić sześciokrotną karę pięćdziesiąt ponieważ wbrew wyrokowi jej nie spłacił (Czer. nr 1527); 1423 tenże Trojan wspomn. jako zm. (MK 3, 33v); 1423 ż. tegoż Pakosza, 1424 tenże Pakosz wspomn. jako zm. → niżej: Anna; 1434, 1441 tenże Trojan wspomn. jako zm. (MK 3 k. 135, 260).

1419-25 Stanisław dz. z Ch. i Grzybowa [tam od 1423], syn Pakosza i Anny, brat Sasina, Piotra, Niemierzy, Andrzeja, Mikołaja, Trojana, Pawła, Pakosza1Z zapiski z 1436 (MK 3, 181), gdy c. Pakosza, piszącego się tu z Grzybowa – Katarzyna, ż. Jana z Wojsławic kwituje swoich braci z dóbr, wynika, że najmłodszym jej bratem był Pakosz; nie pojawia się on w zapiskach dotyczących Ch i Katarzyny: 1419 tenże przedstawia świadków przeciw kmieciowi Fabianowi pozwanemu o nieprzekazanie mu stołów, które dla niego wykonał (NWar. nr 16); 1419 tenże pozwany przez Jana z Chodkowa o to, że spowodował jego stratę 2 grz. na rękojemstwie (NWar. nr 19); 1421 tenże → niżej: Sasin; 1421 tenże toczy dwa procesy z panią [Janową] Głowaczową; rozprawa ma się odbyć przed księciem w Czersku, a Stanisław ma zapłacić karę pięćdziesiąt (Czer. nr 1372, 1373); 1421 w procesie z tymże Stanisławem [kmiecie] Pabian2Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, t. 4, z. 2, s. 170, Wrocław, Warszawa, Kraków 1976, zaleca używanie tego imienia, będącego formą pochodzącą od „Fabian”, w brzmieniu Pabijan [Fabian] i Marcin ze Studzianek oraz Jan z Chodkowa ustanawiają panią Janową Głowaczową swoim pełnomocnikiem (Czer. nr 1374); 1421 tenże ma wyznaczone terminy rozprawy z w/w kmieciami pani Janowej Głowaczowej oraz z nią samą (Czer. nr 1391, 1405, 1409); 1421 tenże przedstawia śwd. w procesie przeciw kmieciowiPabianowi o wykonane przez niego stoły: Pawła z Trzebina, Wisława z Żelaznej, Stanisława syna Macieja z Gośniewic, Tomasza z Gośniewic, Mścisława z Falęcina (Czer. nr 1375, 1390; TymWoln. 83); 1421 tenże pozwany przez pełnomocnika Jana kmiecia z Chodkowa o utratę wołu wartości 80 gr (Czer. nr 1377); 1421 w sprawie szkody uczynionej mu przez tegoż Stanisława Jan [kmieć] z Chodkowa ma złożyć przysięgę (Czer. nr 1406; NR nr 19 – tu błędnie z datą 1419); 1421 tenże poręcza za Henryka z Ostrowa [spłatę] kary pięćdziesiąt, a Henryk ręczy za Stanisława (Czer. nr 1379); 1421 w procesie z tymże Stanisławem wspomn. kmieć Pabian ma zapłacić karę pięćdziesiąt za co ręczy pani Głowaczowa (Czer. nr 1403); 1421 tenże oskarżony przez szl. Abrahama [skąd?] występującego w imieniu kmiecia Jana Luczicza (Czer. nr 1404); 1422 tenże przedstawia swoich jednaczy w procesie toczonym z Janem Rozniszewskim: Dziersława z Żelawina i Wojciecha z Chabdzina (Czer. nr 1434); 1422 tenże zasądzony jest jako winny niestawiennictwa na rozprawie sądowej, ponieważ nie stawił się na 3[kolejnych] terminach w procesie toczonym z Janem z Żelaznej; [wg wyroku] ma dać Janowi 2 kopy gr posp. w ciągu dwóch tygodni pod karą pięćdziesiąt (Czer. nr 1475, 1480); 1422 tenże ma zapłacić podwójną karę 6 grz. (Czer. nr 1482); 1422 tenże ma dać szl. Janowi z Żelaznej 2 kopy [gr] posp. przed najbliższymi rokami sądowymi pod groźbą poczwórnej kary pięćdziesiąt (Czer. nr 1489); 1423 tenże ma zapłacić dwie kary po 6 grz. [każda] w sporze z Pawłem z Ch., a samemu Pawłowi ma zapłacić 1/2 kopy [gr] oraz okazać dwa woły (Czer. nr 1562, 1564); 1423 tenże składa przysięgę w procesie, który toczy [o co?] z Ksztanem [skąd?] (Czer. nr 1577, 1595); 1423 w procesie z tymże Stanisławem Lutek [skąd?] ustanawia woźnego wareckiego [imię nie podane] swoim pełnomocnikiem; Stanisław ma zasądzoną karę 6 grz. (Czer. nr 1614, 1623); 1423 ż. tegoż Stanisława, Anna3Anna była c. Mikołaja Garbacza z Zalesia (PP 5 nr 669) ustanawia go swoim pełnomocnikiem w procesie toczonym ze swoim ojcem i w sprawach z innymi osobami, także swymi braćmi (Czer. nr 1631); 1423 tenże toczy proces [o co?] z Bikiem z Zalesia, który ma złożyć przysięgę i przedstawić świadków (Czer. nr 1646); 1425 tenże → niżej: Piotr; 1438 → niżej, Adam Powałka; [a. 1448] tenże z Grzybowa → niżej, Adam.

1421-25 Sasin z Ch. i Grzybowa [tam od 1423], syn Pakosza i Anny, brat Stanisława, Piotra, Niemierzy, Andrzeja, Mikołaja, Trojana, Pawła, Pakosza i Katarzyny: 1421 tenże z powodu podróży na służbę poza granice Mazowsza ustanawia pełnomocnikiem swego br. rodz. Stanisława z Ch. we wszystkich sprawach, które prowadzi teraz i w przyszłości (Czer. nr 1408; wzm.: Bon. 3, 1 za War. 1A, 56); 1425 tenże → niżej: Piotr.

1421 Jakusz z Ch. toczy proces [o co?] z Janem z Kruszczyna i jego braćmi, sędziowie nakazują stronom się pogodzić, a jeśli tego nie uczynią będą musiały przedstawić śwd. (Czer. nr 1412).

1422-25 Piotr z Ch. i Grzybowa [tam od 1425], syn Pakosza i Anny, brat Stanisława, Sasina, Niemierzy, Andrzeja, Mikołaja, Trojana, Pawła, Pakosza i Katarzyny: 1422 sędzia czer. Maciej Gnat ustanawia karę umowną w wys. 100 grz. krak. między szl. Piotrem z Ch. synem Klemensa!4W zapisce zanotowano tylko początkowe litery imienia: Cl, przynajmniej tak odczytał je wydawca Czer. Z treści innych zapisek z tego czasu można przypuszczać, że chodzi tu o Piotra syna Pakosza z Ch [recte: Pakosza] Chmielewskiego a Wojciechem z Osiemborowa (Czer. nr 1451); 1423 tenże oraz Marcin Osiemborowa mają przedstawić po dwóch jednaczy w toczonym sporze, obaj tych, których zdołają; jeśli tego nie uczynią, będą musieli dać kopę [gr] na wydatki [jakie?] (Czer. nr 1532); 1423 tenże przedstawia śwd. w/w sporze (Czer. nr 1546); 1423 temuż Marcin z Osiemborowa ma zapłacić kopę [gr] posp. w ciągu 6 tygodni pod karą pięćdziesiąt; Marcin ma przedstawić w sądzie swoich jednaczy, [bo wcześniej tego nie zrobił] (Czer. nr 1549, 1550, 1551); 1423 tenże toczy proces z Dobiesławem z Osiemborowa (Czer. nr 1554); 1423 tenże toczy spór z Marcinem z Osiemborowa, obie strony mają przedstawić jednaczy (Czer. nr 159); 1423 tenże wspólnie z Dobiesławem, Marcinem i Wojciechem [z Osiemborowa] i ze wszystkimi [swoimi] braćmi ma wyznaczyć granicę między dziedziną Rozniszewskiego i Osiemborowem, w taki sposób jak poręczył to jego ojciec Pakosz (Czer. nr 1572); 1423 tenże z braćmi i matką czynią zadość Dobiesławowi i Marcinowi z Osiemborowa za wszystkie [sprawy], a Marcinowi za kopę [gr], którą byli mu dłużni (Czer. nr 1573); 1425 tenże Piotr ręczy pani Powalinie, że kmieć Wojciecha z Osiemborowa zapłaci jej 15 gr (Czer. nr 1811, 1816); 1425 tenże ma przedstawić swoich braci w procesie toczonym z Małgorzatą z Ch., tj. Sasina, Niemierzę, Stanisława, Andrzeja, Mikołaja, Trojana i Pawła w ciągu 18 tygodni (Czer. nr 1822).

1422-25 szl. Małgorzata Trojanowa z Ch., ż. Trojana, matka Pawła, Adama, Stachny, Świętochny i Katarzyny: 1422 taż pozywa Pawła Kruszczyńskiego o zwrot 30 kóp gr szer. (Czer. nr 1438, 1441); 1422 taż ustanawia swoim pełnomocnikiem szl. Pawła z Pabierowic we wszystkich swoich sprawach sądowych bieżących i przyszłych (Czer. nr 1459); 1422 taż przedstawia arbitrów w procesie, który toczy z Janem z Rozniszewa o granice między wsiami Ch. i Wilczkowice: szl. Jana z Rosochowa i szl. Stanisława z Pabierowic (Czer. nr 1464); 1423 tejże Jan z Rozniszewa ma zapłacić 1/2 kopy [gr] oraz naprawić płot [graniczny] (Czer. nr 1567); 1423 taż ma złożyć przysięgę w sprawie oskarżenia wniesionego do sądu względem Jana z Rozniszewa (Czer. nr 1579; NWar. nr 28); 1423 w sporze z tąże Jan Rozniszewski ma zapłacić poczwórną karę pięćdziesiąt (Czer. nr 1618); 1425 taż → wyżej: Piotr; 1425 za tęże Jan z Kruszczyna poręcza Adamowi z Tarnowa, że spłaci 4 kopy gr posp. [długu] do najbliższego dnia ś. Jana [Chrzciciela] (Czer. nr 1847); 1425 tejże Małgorzacie Andrzej Olt [z Tarnowa] ręczy spłatę 8 kóp gr posp. przez szl. Mikołaja z Bukowna [pow. rad.] (Czer. nr 1880); 1425 tejże wspomn. Mikołaj, wobec sądu [zebranego] w klasztorze Dominikanów w Warce, zapisuje 8 kóp gr posp., które jest jej dłużny zgodnie z zapisem w księgach sądowych rad. (Czer. nr 1881); 1425 taż ma wyznaczony termin rozprawy o pieniądze, które posiada Andrzej Olt wedle wpisu do ksiąg (Czer. nr 1946).

1423-45 Paweł z Ch. i Grzybowa [tam od 1423], syn Trojana i Małgorzaty, brat Adama, Stachny, Świętochny i Katarzyny: 1423 Pawłowi z Ch. Jan z Rozniszewa ma w ciągu 2 tygodni zapłacić 1 kopę [gr] oraz dać mu 18 gr w postaci bydła [jako] skład5Skład to spłata, najczęściej w formie bydła lub koni, dziedziny lub jakiegoś zobowiązania (Słownik staropolski, t. 8, z. 2, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1978, s. 235) pod karą pięćdziesiąt (Czer. nr 1520); 1423 temuż Jan nie dał wspomn. 18 gr, więc ma zapłacić zasądzoną karę (Czer. nr 1529); 1423 w procesie z tymże [Jan?] Rozniszewski ma zapłacić karę pięćdziesiąt (Czer. nr 1583); 1423 tenże → wyżej: Stanisław; 1423 tenże i jego br. Adam czynią zadość swej siostrze Stachnie, ż. Jana z Długiego [pow. rad.] ze wszystkich dóbr ojczystych i macierzystych (MK 3, 33v); 1434 tenże i jego br. Adam uczynią zadość swej siostrze Świętochnie, ż. Pawła z Pabierowic ze wszystkich dóbr ojczystych i macierzystych (MK 3, 135); 1441 tenże i jego br. Adam uczynią zadość swej siostrze Katarzynie ż. Piotra z Różana [i] Lichanic6Zapiska wpisana została dwa razy; w pierwszym zapisie mąż Katarzyny jest określony jako Piotr „de Rozan”, w drugim „de Lichanycze” za posag z dóbr dziedz. ojcowizny w Ch. oraz ze wszystkich dóbr pozostałych inaczej puściny (pusczini) (MK 3 k. 260, 263v); 1445 tenże prezentowany na plebana kośc. w Magnuszewie → p. 6.

1423 Chmielewscy [którzy?] pozwani przez Powałę [z Taczewa], który ma zasądzone 34 kary pięćdziesiąt, ponieważ nie uiścił jednane7Opłata sądowa uiszczana w związku z zawarciem ugody polubownej w toku wszczętego procesu (Słownik staropolski, t. 3, z. 2, Wrocław, Kraków, Warszawa 1960, s. 151) (Czer. nr 1637).

1423-24 Anna ż. Pakosza z Ch., matka Piotra, Stanisława, Sasina, Niemierzy, Andrzeja, Mikołaja, Trojana, Pawła, Pakosza i Katarzyny: 1423 taż z synami Andrzejem i Mikołajem ustanawia swego syna Piotra pełnomocnikiem we wszystkich sprawach (Czer. nr 1578); 1423 [Anna] Chmielewska ma wyznaczyć wszystkich swoich synów do [występowania w] procesie przeciw Janowi z Rozniszewa, a jeśli tego nie uczyni, będzie sama odpowiadać (Czer. nr 1568); 1424 taż wd. po Pakoszu z Ch. toczy proces z Janem z Kruszczyna o zabór bydła (Czer. nr 1733).

1423-25 Mikołaj z Ch., syn Pakosza, brat Piotra, Stanisława, Sasina, Niemierzy, Andrzeja, Trojana, Pawła, Pakosza i Katarzyny: 1423 tenże → wyżej: Anna; 1425 tenże → wyżej: Piotr; 1425 temuż Mikołajowi Wojciech z Ch. jest winny 10 kóp gr posp., a zabezpieczeniem długu są 2 działki (area) w Ch. oraz 1 wł. chełm. i 2 łąki (Czer. nr 1886).

1423-25 Andrzej, 1425 Niemierza, 1425 Trojan, 1425 Paweł z Ch., ss. Pakosza, br. Piotra, Stanisława, Sasina, Mikołaja i Katarzyny: 1423 tenże Andrzej → wyżej: Anna; 1425 ciż → wyżej: Piotr.

1423-73 Adam z Ch. i Grzybowa [tam od 1423], syn Trojana, brat Pawła, Stachny, Świętochny i Katarzyny: 1423, 1434, 1441 tenże → wyżej: Paweł; [a. 1448] tenże Adam odsprzedaje Stanisławowi z Grzybowa części zw. Pakoszowska i Trojanowska w Grzybowie i Magnuszewie, które mu zapisali [niegdyś] pod przepadkiem (sub amissione) Pakosz i Trojan (wzm. MK 4, 66v); 1463 tenże świadek erekcji kośc. par. w Tarnowie (Knap.mps 740); 1468 tenże pozwany przez kmiecia Mikołaja z Ostrołęki o to, że bez zgody Mikołaja wyciął i zaorał jego ogród oraz gwałtem zabrał mu z domu jego własne belki drewniane (trabes), [chociaż] Mikołaj uzyskał [wcześniej] rękojemstwo zgodnie z prawem ziemskim; szkody i wartość zabranych rzeczy kmieć ocenia na 3 kopy gr w półgr; Adam przez swego pełnomocnika szl. Jana Wilczkowskiego odmawia zadośćuczynienia Mikołajowi, a następnie nakazanego sądownie przedstawienia świadków i płacąc zasądzone kary 6 grz. i karę pięćdziesiąt odwołuje się do najbliższych roków książ. w Czersku (TymWoln. 15 za War. 1B, 188); 1471 tenże w uznaniu za służbę dostaje od ks. Konrada [III] zwolnienie od wszelkich kar książ. i sądowych (MK 5, 160); 1473 tenże z synami Mikołajem, Stanisławem, Andrzejem i Trojanem oraz pozostałymi [niewymienionymi z imienia] czyni zadość swej córce Małgorzacie, ż. Andrzeja z Bartodziejów [pow. rad.]8Zapewne chodzi o którąś z dwóch wsi w pow. rad. o tej nazwie – w parafii Goryń lub Toczów ze wszystkich dóbr dziedz. ojczystych i macierzystych (MK 5, 168v).

1434 Stanisław z Ch., za zgodą swej ż. Anny, sprzedaje swemu bratu stren. Piotrowi z Milanowa [pow. warsz.] połowę swojej dziedziny Jastrzębia w dystr. czer. za 200 grz. (MK 3, 135).

1438-50 Adam Powałka (też Powała) Chmielewski z Ch.9Ponieważ nie dysponujemy żadnymi zapisami dowodzącymi, że Adam syn Trojana i Adam Powałka to ta sama osoba, dlatego traktujemy ich osobno: 1438 tenże sprzedaje Stanisławowi z Grzybowa 3 wł. chełm. oraz łąkę zw. Mniska Łąka i jezioro zw. Wlakowo w Magnuszewie za 46 kóp gr; Adam ręczy za spokój ze strony swej matki, brata i sióstr (MK 3, 215); 1447 tenże właśc. Ch. (Bon. 3, 1 za War. 1A k. 48, 55, 70, 183; CzerZG 1B, 455); 1449 tenże ustanawia swoim pełnomocnikiem Jurgę Drwalewskiego w procesie przeciw Stanisławowi ze Zwoli (Żychl. 29, 178 za War. 1A, 106v); 1450 tenże kupuje od szl. Prędoty z Przedborzyc [Przedworzyc] całą jego dziedzinę Przedborzyce za 300 kóp gr w półgr (MK 4, 101).

1473 Trojan syn Adama z Ch. → wyżej: Adam; 1473-76 tenże student → p. 6.

1473 Mikołaj syn Adama z Ch. → wyżej: Adam; 1480 tenże → p. 6.

1476 szl. Piotr syn Adama [Powałki?] z Ch. pozywa Stanisława Żeleńskiego (Galansky) z Żelaznej o zadanie krwawej rany (NWar. nr 104); 1486 tenże Piotr oraz Jan, Stanisław inaczej Sędziwój, Trojan, Andrzej i Adam z Ch. ss. Adama [Powałki?] czynią zadość swej siostrze Barbarze, ż. Michała z Pogroszewa [pow. bł.] ze wszystkich dóbr [ojczystych i macierzystych] (Bon. 3, 1 za CzerZG 1A, 230); 1494 ciż czynią zadość swej siostrze Świętce, ż. Macieja z Dambska ze wszystkich dóbr [ojczystych i macierzystych] (Bon. 3, 1 za CzerZG 3, 77).

1512 Adam syn Adama [Powałki?], dz. w Ch. i Żelaznej, ma czworo dzieci: Andrzeja, Stanisława, Jana i Elżbietę (Bon. 3, 2); 1534 tenże zm.? → niżej.

1512 Stanisław syn Adama z Ch., wnuk Adama [Powałki?] zabezpiecza posag swej ż. Katarzynie, c. Jana z Wilczkowic (Bon. 3, 2 za CzerZG 4, 95); 1534 Leonard syn tegoż → niżej.

1523, 1529 Stanisław syn Adama [Powałki?] z Ch. ma trzy córki (Bon. 3, 2; → niżej).

1523 Małgorzata, ż. Stanisława z Wielkiej Suchej i Elżbieta, ż. Jana z Głoskowa [pow. tarcz.], cc. Stanisława z Ch. (Bon. 3, 2 za CzerZG 8, 386).

1529 Petronella, ż. Stanisława z Borowia, c. Stanisława z Ch. (Bon. 3, 2 za CzerZG 10A, 24-25).

1528 Stanisław syn Jana [wnuk Adama] zabezpiecza posag Dorocie z Uścieńca (Bon. 3, 2 za CzerZG 25A, 430); 1534 tenże → niżej; 1539 Anna c. Jana z Ch., ż. Jana Braneckiego [z Brankowa] (Bon. 3, 2 za War. 6, 143); 1576, 1579 tenże wspomn. jako zm. → niżej: pobór.

1534 Andrzej i Elżbieta dzieci [zm.?] Adama z Ch. sprzedają swoim bratankom Leonardowi synowi Stanisława i Stanisławowi synowi Jana swą cz. Ch. (Bon. 3, 2 za War. 5, 296).

1534 Leonard syn Stanisława → wyżej; 1565 tenże zm.? → niżej.

1563-79 Jerzy, Paweł, Kasper, 1563-76 Jan ss. Leonarda z dz. Ch. i Żelaznej: 1563-64 ciż → niżej: pobór; 1565 ciż ss. [zm.?] Leonarda potwierdzają ugodę swej matki Zofii zawartą z Janem Chmielewskim ich bratem stryjecznym (Bon. 3, 2 za CzerZG 16, 181 i CzerZG 32, 413); 1566 tenże Jerzy zabezpiecza posag swej ż. Katarzynie Ganckiej, c. Hieronima (Bon. 3, 2); 1568 tenże Jerzy spławia przez Włocławek 11 łasztów żyta zwolnionych od cła jako plony własnej pracy oraz 4 łaszty kupionego zboża, od których płaci cło (RThel. 228); 1570 tenże Paweł ma żonę Dorotę, c. Bernarda Wolskiego (Bon. 3, 2); 1573 tenże Paweł spławia przez Włocawek 7 łasztów zboża zwolnionych od cła jako plony własnej pracy (RThel. 267); 1575 Maciej Osiemborowski sługa tegoż Pawła spławia przez Włocawek 6 łasztów zboża z jego folw., zwolnionych od cła jako plony własnej pracy (RThel. 340); 1576, 1579 ciż → niżej: pobór.

1561-79 Jan Chmielewski syn Stanisława dz. w Ch.: 1561 Jakub Gośliński sługa tegoż Jana spławia przez Włocławek 4 łaszty zboża zwolnione od cła jako plony własnej pracy (RThel. 176); 1564 tenże → niżej: pobór; 1565 tenże zabezpiecza [na Ch.?] posag swej ż. Zofii, c. Benedykta Jarczewskiego (Bon. 3, 2 za CzerZG 30, 72 i War. 9, 862); 1568 tenże spławia przez Włocławek 20 łasztów zboża z własnego folw., zwolnionych od cła jako plony własnej pracy, oraz 10 łasztów kupionego zboża, od których płaci cło (RThel. 228); 1575 Wojciech Wolski sługa tegoż spławia przez Włocławek 12 łasztów zboża z jego folw. (RThel. 326); 1576, 1579 tenże → niżej: pobór.

1540-79 pobór: 1540-41 od 4 1/2 wł. os. (ASK I 46 k. 73v, 107v); 1563 szl. Jerzy [Chmielewski] z braćmi płaci od 7 wł os. (ASK I 46, 158); 1564 Jerzy z braćmi płaci od 7 wł. os., Jan Chmielewski od 1 wł. os. (ASK I 46, 217); 1569 od 9 wł. os., karczmy dor. przywoźnej, 2 zagr. z ogrodami (ASK I 46, 301v); 1573 zaległość w opłacie [podatku] od 8 1/2 wł., karczmy dor. przywoźnej i 2 zagr. (ASK I 46, 348); 1576 Jerzy, Paweł, Jan i Kasper Chmielewscy ss. zm. Leonarda płacą od 2 wł. os., 2 1/2 [ich?] wł. wzięte na folw., Jan Chmielewski syn zm. Stanisława od 4 1/2 wł. os. (ASK I 46, 25v; ŹD 242); 1577 od 2 wł. os. (ASK I 46, 356v); 1579 Jerzy, Paweł i Kasper ss. zm. Leonarda płacą od 2 wł. os., Jan syn zm. Stanisława od 2 wł. os., od rybaków [ilu?] i karczmy (ASK I 46, 414v, o dacie → Brześce).

Mieszkańcy. 1422 Wojciech z Osiemborowa pozywa kmiecia Stanisława z Ch. zw. Soczawska o zniszczenie należących do niego rzeczy; Wojciechowi udaje się dowieść swoich racji a [kmieć] płaci karę pięćdziesiąt (Czer. nr 1503).

5. 1445 dz. z Ch. [którzy?] razem ze szl. m.in. z Magnuszewa, Grzybowa, Kruszczyna i Tarnowa toczą spór z szl. z Przedworzyc o pr. patronatu kośc. w Magnuszewie (NowDzieje 2, 536); 1469 czcig. Piotr pleb. w Mniszewie zawiera ugodę z czcig. Michałem pleb. w Magnuszewie w sprawie dzies. snopowej z Ch. należącej do kośc. w Mniszewie: tegoroczną dzies. odda Michałowi jako rekompensatę za zabór plonów [należnych] kośc. w Magnuszewie, a ponadto odstąpi od [zarzutu] zabrania mu przez Michała 2 wołów i 4 cieląt oraz przekaże kośc. w Magnuszewie 2 chorągwie, Michał natomiast uwolni Piotra od [zarzutu] zaboru wszelkich danin, dochodów i czynszów od czasu, gdy został plebanem oraz nie będzie już go niepokoił [pozwami sądowymi] ani sam ani przez inne osoby (AE II 251-251v); 1603 dzies. [kmieca?] pieniężna w wys. 9 zł należy do plebana kośc. par. w Mniszewie, ale nie jest płacona; dzies. z ról folw. należy do kościoła par. w Magnuszewie, ale nie jest oddawana (AV 1, 90).

6. 1445 Paweł Chmielewski syn Trojana z Ch. prezentowany na plebana kośc. par. w Magnuszewie nie uzyskuje stanowiska (NowDzieje 2, 536).

1473 Trojan syn Adama z Ch. student Uniw. Krak. (MUK nr 73e/105); 1476 tenże bakałarz sztuk wyzw. (KProm. nr 76/28B); 1480 Mikołaj syn Adama Chmielewskiego z Ch. student Uniw. Krak. (MUK 1 nr 80e/083).

7. Bon. 3 s. 1-3.

Uwaga: Mikołaj syn Adama z Ch., który w 1473 zapisał się na studia na Uniwersytecie Krakowskim (MUK 1 nr 73h/290) zapewne pochodził z Chmielewa w z. liwskiej. Informacji tej nie uwzględniłyśmy w SHGLiw 8. Nie jest natomiast wykluczone, że z naszego Ch. pochodził Niemierza syn Pawła, który w 1414-15 zapisał się na studia na Uniw. Krak. (MUK 1 nr 14-15/214). Imię powtarza się potem w kolejnym pokoleniu.

1 Z zapiski z 1436 (MK 3, 181), gdy c. Pakosza, piszącego się tu z Grzybowa – Katarzyna, ż. Jana z Wojsławic kwituje swoich braci z dóbr, wynika, że najmłodszym jej bratem był Pakosz; nie pojawia się on w zapiskach dotyczących Ch.

2 Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, t. 4, z. 2, s. 170, Wrocław, Warszawa, Kraków 1976, zaleca używanie tego imienia, będącego formą pochodzącą od „Fabian”, w brzmieniu Pabijan.

3 Anna była c. Mikołaja Garbacza z Zalesia (PP 5 nr 669).

4 W zapisce zanotowano tylko początkowe litery imienia: Cl, przynajmniej tak odczytał je wydawca Czer. Z treści innych zapisek z tego czasu można przypuszczać, że chodzi tu o Piotra syna Pakosza z Ch.

5 Skład to spłata, najczęściej w formie bydła lub koni, dziedziny lub jakiegoś zobowiązania (Słownik staropolski, t. 8, z. 2, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1978, s. 235).

6 Zapiska wpisana została dwa razy; w pierwszym zapisie mąż Katarzyny jest określony jako Piotr „de Rozan”, w drugim „de Lichanycze”.

7 Opłata sądowa uiszczana w związku z zawarciem ugody polubownej w toku wszczętego procesu (Słownik staropolski, t. 3, z. 2, Wrocław, Kraków, Warszawa 1960, s. 151).

8 Zapewne chodzi o którąś z dwóch wsi w pow. rad. o tej nazwie – w parafii Goryń lub Toczów

9 Ponieważ nie dysponujemy żadnymi zapisami dowodzącymi, że Adam syn Trojana i Adam Powałka to ta sama osoba, dlatego traktujemy ich osobno.