BIENIOJEWSZCZYZNA

15141W oryginalnym dok. pergaminowym pomimo uszkodzenia zachowała się data roczna „21 lutego 1513 r.” bez indykcji. Na ten rok wskazywałby zapis. Jednak w Metryce Litewskiej wpis ten i sąsiednie dok. opatrzone zostały też dok. „1513” lecz indykcją 2, co wskazuje, że chodzi faktycznie o rok 1514 Беюновщину or., Бенюєвщину kop. (MNKr. perg. 73 or.; LM 9, 137 kop.), 1518 Byenowsczyny (MNKr. perg. 81), 1525 Беяновьщину (LM 12, 375), 1541 Биевщизна (AMCh 37, 17), najprawdopodobniej leżała pomiędzy Juchnowcem Sioło a Niewodnicą Lewickich.

1. 1518 z. biel., pow. sur. (MNKr. perg. nr 81); 1525 pow. sur., włość sur. (LM 12, 375).

3. Włas. szlach. 1514 król Zygmunt [I] na prośbę bojara smoleńskiego Hryszka Sofonowicza Żaby nadaje mu cztery puste ziemie w pow. biel., we włości sur.: Miełkowszczyznę, Korejewszczyznę, B. i Klewinowszczyznę (MNKr. perg. 73; LM 9, 137); 1518 tenże król na prośbę wdy krak. Krzysztofa Szydłowieckiego nadaje temuż Żabie cztery łany czyli źreby w z. biel. w pow. sur.: Klowinowszczyznę, Markowszczyznę, Korejwszczyznę i B. oraz uwalnia go od ciężarów hospod. (MNKr. perg. nr 81); 1525 król Zygmunt [I] oznajmia, że Hrehory Sofonowicz Denisow Żaba zgłosił, że B. jest zbyt oddalona od jego dworu w Klewinowie, nie przynosi mu dochodów oraz że osadził na niej trzech ludzi: Nietka, Romejka i Janka z synem Jakubem. Żaba prosił wdę wil. i star. biel. Olbrachta Gasztołda o zamianę jej na grunty naprzeciw dworu w Klewinowie, gdzie osadzeni na jednej służbie są br. Jan i Piotr Gielejkowicze, oraz o pozwolenie korekty gran. Klewinowa z polami poddanych włości sur.: Budka i jego syna Stepana, Bogdana i Mikołaja Raczkowiczów, Narka, jego br. Hrynia i jego ss. Sidora, Feda i Małasza. Król potw. zamianę i rozganiczenie (LM 12 s. 375-376).

1540 królowa Bona na prośbę komisarzy: Aleksandra Chodkiewicza, podkom. biel. Jana Skwarka Gąsowskiego i pisarza ziem. biel. Stanisława Wierzbowieckiego potw., że ziemia B., którą teraz przejął wda nowogródzki Stanisław Gasztołd i jego matka Zofia wd. po Olbrachcie Gasztołdzie, powinna należeć do Chodkiewicza; 1541 tenże zeznaje, że Gasztołd zajął miejsce Czarny Ług i oznaczył gran., których wcześniej nie było i że to miejsce wsi Grodniki Gasztołda, które było na północy dobra Juchnowszczyznę i po prawej stronie od B. Także Czarny Ług przylega do pięć z.: B., Mielowszczyzna, Mońkowsczyzna, Kowalewszczyzna i Korejewszczyzna położonych przy drodze z dworu Lewickiego do Klewinowszczyzny. Na ziemi B. w dwóch stajach osiadło 11 ludzi: Niecko, Pietko Nieckowicz, Januszko, Michał, Romejko, Nanko, Mikołajec, Mikut, Stepan, Pasko, Wojtko. Z nich starzec Niecko twierdził, że z. B. za stwa posiadał tylko 1 rok a potem dano z. Juchnowi, od którego z kolei ponownie wykupił B. z dworem Juchnowskim (AMCh 37 s. 15-21).

1563 król Zygmunt August oznajmia, że w zeszłym roku Anna Porycka Lewicka sędzina biel. z ss. Janem i Maciejem sądziła się z poddanymi sur. o 7 wł. zw. Miełkowszczyzna i młyn. Komisarze król. Hrehory Wołłowicz i ksiądz Adam Pilchowski dowiedzieli się, że niegdyś Maciej Lewicki kupił 4 źreby: Klewinowszczyznę, Mielkowszczyznę, Korewszczyznę i B. od ziemianina smoleńskiego Grzegorza Zofonowicza Denisowicza, lecz za czasów Olbrachta Gasztołda, namiestnik brań. i sur. Paweł Giedrojć chciał odebrać te 7 wł. Król daruje na wieczność Lewickiej i jej dzieciom 3 1/2 wł., a pozostałe 3 1/2 wł. włącza do stwa sur.; 1565 rewizor, i proboszcza grodzieński Adam Pilchowski wwiązuje owe 3 1/2 wł. nad Niewodnicą zw. Mielkowszczyzna, przyległe do wsi stwa sur. Hryniewicze, Annie Lewickiej i jej ss. (NGABM 1744-1-3 k. 308-310v).

Uwaga: Ze źródeł wynika, że cztery źreby zostały nadane w 1514 r. smolnianinowi Hrehoremu Sofonowiczowi Żabie. Oddalona od pozostałych Klewinowszczyzna, którą Żaba odsprzedał Aleksandrowi Chodkiewiczowi w 1527 r., dała początek wsi Klewinowo. Miełkowszczyzna, Bieniojewszczyzna i Korejewszczyzna najpewniej trafiły częściowo do dóbr Niewodnica rodziny Lewickich, a częściowo do dóbr Juchnowiec rodziny Włoszków. Dokładniejsze ustalenie podziałów i zmian własnościowych, na które nałożyły się również te wynikające z pomiary włócznej, wymaga dalszych badań.

1 W oryginalnym dok. pergaminowym pomimo uszkodzenia zachowała się data roczna „21 lutego 1513 r.” bez indykcji. Na ten rok wskazywałby zapis. Jednak w Metryce Litewskiej wpis ten i sąsiednie dok. opatrzone zostały też dok. „1513” lecz indykcją 2, co wskazuje, że chodzi faktycznie o rok 1514.