(1316 Chomoranic, Chomorawicz, Comoravicz, Chomeranicz, Chomoranicz, Chomorzanicz, Chomranycze, Chomarnice, Chomranouicze, Chomranyce Superior, Chomranicz, Chomranicze, Chomranice Superrior et Inferior, Chomranicze Wyszne, Chomrancze Thagoborski, Chromrancze, Chochranyce Maior et Minor, Homeranice) 9 km na NW od Nowego Sącza, niegdyś dwie wsie, Ch. Dolne stanowią wschodnią, a Ch. Górne zachodnią część Chomranic.
1. 1530, 1581 pow. sądec. (RP k. 40; ŹD s. 132); 1325 n. par. własna w dek. Nowy Sącz (MV 1 s. 144); a. 1448 archidiak. krak., 1448 n. archidiak sądec. (ZDK 2, 526).
2. 1316 granice między Ch. a Chełmcem i Zrostowem [dziś Rdziostów] → Chełmiec p. 2; 1592 granice między Krasnem i Klęczanami zaczynają się naprzeciw ściany Ch. w miejscu nad brzegiem rz. Smolnik na prawej południowej jego stronie naprzeciw potoku alias Potoczka [tu dziś przysiółek Krasne Potockie], który dzieli Ch. i Klęczany (ZK 409 s. 132); 1596 granica między Ch. i Zawadą [Zawadką] zaczyna się w miejscu k. potoku zw. Żdżar pod górą zw. Żdżarów, gdzie schodzą się granice Rozdziela, Ch. i Zawady, i biegnie do drogi pod lasem i ku górze → Chełm do drogi z Zawady do Ch. i tą drocą do starodawnej miedzy prowadzącej do lasu Bolmin, a następnie dochodzi ona do granicy Rojkowskiej [Rojkowa] albo Skrzętelskiej [Skrzętla] (ZK 409 s. 203-5).
3. Własn. rycerska. 1316 Marcin z Brzeżnej i Ch. s. komesa Uniesława, jego ż. Katarzyna c. komesa Marka (Mp. 2, 564); 1350 Jan z Ch. (ZDM 1, 62); 1365 Kazimierz W. poświadcza, że Krystyn z Wyżyc chorąży krak. odstąpił br. Janowi i Świętosławowi z Drwini cz. w Ch. z dopłatą 500 grz. w zamian za ich wieś Mikluszowice (ZDM 4, 983); 1398-1429 Czader z Marcinkowic i Ch. br. Krystyna z Karwina, Jaszka i Dobka z Wierzbna (SP 8, 7844, 8459, 8560, 9806; ZCz. 1 s. 56, 84; 2 s. 56, 279; 3 s. 48; ZK 194 s. 286); 1403 Czader z Marcinkowic zastawia za 40 grz. Mik. Uchaczowi z Woli Adamowej [dziś Jadamwola] Ch. S. (DSZ 100); Hanka ż. Czadra z Marcinkowic zastawia za 100 grz. temuż Mikołajowi Ch. I., na których ma zapisane posag i wiano. Sumę zastawu zużyje na pokrycie długów po pierwszym mężu Żegocie z Wielogłów (DSZ 101); Mikołaj zw. Uchacz z Woli Adamowej wyznacza żonie posag i wiano 100 grz. na Turzy, 40 grz. na Ch. S. i 100 grz. na Ch. I (ZCz. 1 s. 83-4); Ota z Tworkowa i Chebda z Tropsztyna szwagrowie Hanki ż. Czadra z Marcinkowic, opiekunowie Mikołaja s. Żegoty z Wielogłów wyznaczają tejże 250 grz. posagu i wiana na Ch. i Kurzydłach (ZK 3 s. 548); 1411 Czader z Ch. zastawia za 50 grz. i 20 gr Bogusławowi z Pstroszyc Ch. zw. Wyszne, a w Ch. D. 1 kmiecia, karczmę i 1/2 młyna (ZCz. 2 s. 1); 1415 Czader z Marcinkowic ma zwrócić w terminie 90 grz. Andrzejowi z Zagórzyc i jego ż. Wichnie pod gwarancją wwiązania ich do Ch. G. (ZK 6 s. 73); 1419 Andrzej z Zagórzyc pozyskuje prawnie w 200 grz. od Czadra z Marcinkowic wieś Ch. (ZK 6 s. 532); tenże Czader zastawia za 82 grz. półgr Andrzejowi z Zagórzyc i jego ż. Wichnie całą wieś Ch. S. (ZK 6 s. 542); 1420 Elychna [Wichna] ż. Andrzeja z Zagórzyc ustępuje Janowi ze Zbigniewa 80 grz., które ma u Czadra z Marcinkowic. Czader ma dawać z tego 8 grz. czynszu, a jeśli nie wypłaci w terminie, da wwiązanie do Ch. S. (ZCz. 2 s. 327).
1457 Mikołaj z Marcinkowic daje ż. Elżbiecie c. Mik. Buczyńskiego 200 grz. posagu i wiana na całej wsi Marcinkowice i na 6 kmieciach w Ch. S. oraz na dwu młynach w Marcinkowicach i Ch. S. (ZCz. 4 s. 167): 1465 Mik. Marcinkowski ma zapłacić w terminie 100 fl. węg. Janowi Wielopolskiemu zw. Giedka pod gwarancją wwiązania go do Ch. I. (ZCz. 4 s. 291-2); 1488 Anna ż. Andrzeja Marcinkowskiego z Ch. i Katarzyna ż. Swosza z Lubczy [pow. pilzn.], cc. Piotra z Zawady sprzedają cz. dóbr po ojcu → Nawojowa (ZCz. 5 s. 173-4); Jan Krzesz z Gruszowa ustępuje Andrzejowi z Ch. z zastawu 17 grz., który ma na Zawadce i Rozdzielu od Jana i Zbigniewa z Kobylca (ZCz. 5 s. 179); 1509 Anna z Marcinkowic i Ch. ż. Jakuba Tęgoborskiego, c. zm. Andrzeja Marcinkowskiego, zapisuje w dożywocie stryjowi Mik. Marcinkowskiemu całe cz. dziedz. w Marcinkowicach i w Ch. S. z wyjątkiem 2 ról, które jej przypadły po zm. br. Stan. Marcinkowskim (ZCz. 7 s. 330); 1510 Mik. Marcinkowski z Ch. daje bratankowi Marcinowi z Kończysk cz. Słonej z zastrzeżeniem pr. wrębu do lasu słońskiego dla siebie i kmieci z Faściszowej w zamian za cz. w Marcinkowicach i Ch. (Fastnacht 1, 18); 1517 Jakub Tęgoborski z Ch. (Relationes Sandec. 1 s. 28); 1526 Jan Marcinkowski dz. Ch. S. (Relationes Sandec. 1 s. 365); 1529 folwark (LR s. 269); 1530 Ch. Maior, pobór z 1 ł. i 5 prętów, 1 karczmy i 1 młyna o 1 kole dorocznych (RP k. 40); Ch. Minor, pobór ził. i 8 prętów oraz 1 karczmy dorocznej (RP k. 40); 1536 Ch. S. pobór z 1 ł. i 5 prętów, młyna dziedz. o 1 kole i karczmy (RP); 1536 Ch. I., pobór z 1 ł. i 8 prętów, młyna o 1 kole (RP).
5. 1326 Filip pleb. Ch., par. oceniona na 2 1/2 grz. (MV 1 s. 144); 1327 świętop. 8 1/2 sk. (MV 1 s. 306); 1335-7 8 sk. (MV 1 s. 370, 384, 395); 1342 1 sk. (MV 2 s. 183); 1345-50, 1352, 1354-7 8 sk. (MV 2 s. 188 n. wg ind.); 1351 5 1/2 sk. (MV 2 s. 242); 1353 5 sk. (MV 2 s. 260); 1529 uposażenie pleb. Stanisława z Bobowej: dzies. snop. z folwarków we wsiach: Ch. wart. 1 grz., Marcinkowice, Krasne [Potockie], Klęczany, od 1 zagr. w Klęczanach, od 1 zagr. w Kłodnym, z młyna w Marcinkowicach, meszne i klerykatura z całej parafii (LR s. 269); dzies. snop. z Ch., Marcinkowic i cz. Krasnego wart. 14 grz. i Ch. Tęgoborskiego wart. 4 grz. bpowi krak. (LR s. 44); 1581 w par. Ch., Ch. Niższe, Krasne, Klęczany, Drzykowa, Marcinkowice, Kłodno (ŹD s. 132); 1596 w H. kościół Ś. Marcina (WR k. 19).
6. 1529 Jakub Tęgoborski s. Jakuba z Ch. student Ak. Krak. (Album 2 s. 250).