DOBRA

(1361 Dobra, 1434 Debra, 1529 Dobra Blandowska, Dobra Swiderska, Dobra Sczibory) 5 km na W od Tymbarku.

1. 1364 dystr. sądec. (ZDM 4, 872); 1489 n., 1581 pow. szczyrz. (RP s. 144; ŹD s. 449, 53); 1361 n. par. własna (Pol. 3, 129); a. 1448 archidiak. Kraków, 1448 archidiak. Nowy Sącz (ZDK 2, 526; DLb. 1 s. 567); 1529 dek. Dobczyce (LR s. 59).

2. 1498, 1500 siedlisko Stańkowskie, rola Stańkowska w D. (Stanieczkowskie, Stanykovska, Stankowska), → p. 3; 1500 rola Marcinkowska i Mrukowska w D., → p. 3; 1529 młyn Rara leżący w D., → p. 5.

3. Własn. szlach. 1361 → p. 5; 1364 → p. 4; 1388 → p. 5; 1423-48, w 1451 jako zm., Prandota z D. i → Raciborzan, mąż Małgorzaty, córki Mikołaja z Niewiarowa, brat Rafała, Andrzeja, Jana i Wierzbięty z Raciborzan, Lednicy i Stróży, ojciec Barbary (ZK 7 s. 255-6, 280-81, 381; 8 s. 152, 212; 9 s. 120, 277-8; 11 s. 214, 453; 12 s. 395; 13 s. 199; 14 s. 17; 146 s. 418; 150 s. 111, 180; GK 2 s. 43; 5 s. 406; SP 7/2, 590-1; 2, 2573; ZDM 3, 745); 1423 Prandota z D. oddala prawnie pretensje Stanisława z Krzesławic [pow. szczyrz., par. Szczyrzyc] o gwałt, gdyż wwiązał się do dóbr jego brata Sławca z królewskiego polecenia (ZK 1 s. 255-6); tenże Prandota z Raciborzan ma zapłacić swemu szwagrowi Stan. Laszkowi z Gabania 60 grz. z racji posagu za swą siostrę Małgorzatę, pod gwarancją dania mu wwiązania do wsi swej D. (ZK 7 s. 280-81); 1424 tenże ma zapłacić 40 grz. Janowi z Owczar, pod gwarancją dania mu wwiązania w charakterze zastawu do cz. swej dziedziny w D. (ZK 7 s. 381); 1427 Piotr z D. (ZK 312 s. 342); 1429 Bernard ślepy (Cecus) z D. (GK 3 s. 383); Jan z D. (GK 3 s. 383); 1431 Jan zw. Gostek z D. (ZK 9 s. 252); 1435 z podziału dóbr ojczystych i macierzystych między braćmi: Rafałem, Prandotą, Andrzejem i Janem dziedzicami z Raciborzan Rafałowi przypada połowa cz. wsi Stróży i cz. w Porąbce należąca do Stróży z Janowską rolą, Prandocie przypada cała wieś D. i cz. w Porąbce poczynając od Janowskiej roli poniżej D. i połowa cz. lasu Przelas zw. Grodziec, a także połowa cz. lasu Przelas poniżej Wilkowiska należąca do Stróży, zaś Andrzejowi i Janowi przypada cała cz. wsi Lednica (GK 5 s. 406); 1436 Marcisz z Korabiowic [Mazowsze, ziemia rawska] oddaje Zawiszy z Korabiowic wójtostwo w Jaśle w zamian za Chorągwicę, Lednicę, Jurków i połowę D. (ZK 11 s. 63); 1440-51 Małgorzata ż. Prandoty z D. i Raciborzan, w 1451 r. jako wd. (ZK 11 s. 453; 150s. 180; 14s. 17).

1460 Ścibor z D. (ZK 15 s. 105); 1463-1500 Barbara c. Prandoty ż. Mik. Świdra z Modlnicy (ZK 17 s. 129, 248, 577, 649, 677; 16 s. 273, 301, 310, 379, 435, 466, 472, 495, 532, 550, 563, 579; 23 s. 11); 1464-1500 Mik. Świder z → Modlnicy i D.1W Metryce Józefińskiej z lat 1785-8 jest odnotowana w D. rola zw. Świderówka. Dziś jeszcze w D. cz. wsi zwie się Do Świdra (UN 6 s. 6), mąż Barbary, ojciec Prandoty (ZK 17 s. 129, 220, 248, 253, 260, 413, 541, 577, 649, 677; 16 s. 174, 217, 231, 273, 279, 301, 310, 379, 435, 466-7, 472, 484, 488-9, 495, 532, 550, 563, 579, 593, 599, 607, 624, 628; 153 s. 8; GK 22 s. 8; 23 s. 756, 844; 27 s. 111-2; ZK 23 s. 11); 1464 Barbara c. Prandoty z D. zapisuje swojemu mężowi świdrowi z Modlnicy 100 grz. gr krak. na swoich dobrach ojczystych w D. i na wójtostwie w Tymbarku (ZK 17 s. 248); taż Barbara daje wspomnianemu Mikołajowi wwiązanie do tych dóbr (ZK 17 s. 248); 1465 Dorota c. niegdyś Zawiszy z Lednicy Wyższej (Superior Lednicza) przyznaje wieczyście swemu mężowi Piotrowi Błędowskiemu [z Błędowa woj. rawskie] całą cz. swoich dóbr po ojcu i matce we wsiach: Lednica, Druszków i D. Taż stwierdza, iż jej mąż spłacił jej dług w wysokości 60 grz., za co ona mu przeznacza 2 cz. w Lednicy i D. (ZK 17 s. 289); 1466 Stachna [z Raciborzan i D.] ż. Ścibora z D. sprzedaje za 10 grz. Piotrowi Słupskiemu ze Słupi (de Slupp) [pow. szczyrz., par. Szczyrzyc] całą cz. swego wójtostwa w Tymbarku (ZK 17 s. 413); 1470-80 Piotr Błędowski dz. [części] D. h. Półkozic. W D. łany kmiece, folwark, łąki (DLb. 2 s. 265); 1489-1508 w D. pobór z cz. Świdra: 1489-90 z 1 1/2 ł., 1491-4 z 1/2 ł., 1496, 1498-1501, 1508 z 1 ł., 1497 brak danych; pobór z cz. Błędowskiego: 1489, 1497 z 1 1/2 ł., 1490-91 brak danych, 1492 z 1 ł., 1499-1501, 1508 z 2 ł.; pobór cz. Słupskiego: 1490-94, 98 z 1 1/2 ł., 1496-7 brak danych; z cz. Ścibora: 1493, 1498-1501, 1508 z 1 ł., 1497 z 2 ł.; z cz. Dionizego [lub Janusza] 1499-1501 brak danych; z cz. nie nazwanej: 1489, 91, 94, 96 z 1 ł. (RP s 144; ŹD s. 449; RP s. 157, 170, 186, 200, 219, 93, 128, 56, 29, 265-6, 294, 354); 1495 Jan Olbracht zaświadcza, że Mik. Błędowski Zawisza zapisał swej ż. Zofii c. Tomasza z Sadkowic [Mazowsze, ziemia rawska] pkom. rawskiego 700 fl. węg. posagu i wiana na połowie wsi Gołosze i Wola Rudna w pow. rawskim oraz Lednica Mała i Wielka, Jurków, Sławkowice i D. w ziemi krak. (MS 2, 522); 1497 Jan Olbracht nadaje Janowi Guthowi z Bliżyna [pow. opoczyński], m. in. dobra Prandoty z D. (MS 2, 872 i AKH 9 s. 267); 1498 Mik. Świder z D. odstępuje swemu s. Prandocie siedlisko Stańkowskie (Stanieczkowskie) pomiędzy siedliskiem sołtysa z jednej, a siedliskiem Marcina kmiecia szl. Ścibora z drugiej strony (GK 27 s. 111-2).

1500 Barbara ż. Mik. Świdra z D. sprzedaje za 5 grz. Mik. Ściborowi i Janowi z D. rolę zw. Stańkowska (Stanykowska) w D. między rolami Marcinkowską i Mrukowską (ZK 23 s. 11); Mikołaj z D. ustępuje za 5 grz. na rzecz Mikołaja i Jana [Ściborów] z D. z zastawu, który ma na roli zw. Stańkowska od Małgorzaty Brandeczyny [może Prandociny] (ZK 23 s. 12); Adam Błędowski na mocy ugody z br. Mikołajem otrzymuje połowę D., Jurków i Sławkowice (GK 27 s. 1055-6); br. rodz. Mikołaj Zawisza Błędowski z Lednicy i Adam, ss. zm. Piotra Błędowskiego z Lednicy dzielą się dobrami ojczystymi i macierzystymi. Adamowi przypadają obie Lednice, Sławkowice, Jurków i D., zaś Mik. Zawiszy Gołosze i Wola [ziemia rawska] i cz. dóbr w ziemi mazowieckiej (ZK 23 s. 8-9); 1502-7 Jan Ścibor z D. s. Mik. Ścibora i Stachny z D. (ZK 23 s. 93-4, 397); 1502-25 Marcin Świder z D. br. Salomona Świdra (ZK 23 s. 95-6, 318; 27 s. 34, 83-4); 1502 Stachna dz. z D. wd. po Mikołaju [Ściborze] ustępuje ss. Janowi i Mikołajowi z wszystkich cz. w D. i Porąbce [pow. szczyrz., par. D.], które ma po ojcu i matce (ZK 23 s. 93); Jan Ścibor z D. sprzedaje za 100 fl. br. Mik. Ściborowi z D. swoje cz. w D. i w Porąbce (ZK 23 s. 94); Jan z D. s. niegdyś Prandoty sprzedaje za 14 grz. br. rodz. Marcinowi i Salomonowi Świdrom całą cz. dziedziny w D. po matce i ojcu (ZK 23 s. 95-6); 1505 Wacław dz. z Jodłownika dzierżawca w Jurkowie i D. (ZK 23 s. 259); 1506 Jan s. Mik. Prandoty z D. zeznaje, że jego stryjowie Marcin i Salomon z D. spłacili go z jego cz. dóbr w D. (ZK 23 s. 318); 1516 D. należy do Baltazara Skarbka (Kiełbicka, Studia nad sołectwami w woj. krak., s. 88-9; GK 33 s. 88); 1525 Joachim Lubomirski dz. z Grabia i D. sprzedaje za 1400 fl. pol. Janowi Pieniążkowi z Krużlowej sędziemu ziemskiemu i grodzkiemu krak. całe swoje wsie Jurków i D. (ZK 27 s. 40); 1530 pobór z 2 1/2 ł. i karczmy dorocznej (RP k. 33).

4. 1361 → p. 5; 1364 Kazimierz W. przenosi z pr. pol. na niem. posiadłości Rafała z Kostrzy w dystrykcie sądec., m. in. wszystkie jego cz. dziedz. w D. i Jurkowie (ZDM 4, 972); 1390 Hanka sołtyska z D. (KSN 8); 1409 Maciej sołtys z D.; 1426 Franciszek sołtys z D.; Elżbieta sołtyska z D. (Teut. 1A s. 4, 244, 253); 1487 Mik. Świder dz. z D. domaga się, aby Piotr Słupski dz. z Krasnego [pow. szczyrz., par. Góra Ś. Jana] poręczyciel Katarzyny z Przyszowej, przyprowadził ją do sądu, aby tu zrezygnowała na rzecz Mikołaja ze sołectwa w D., pod karą 12 grz. (ZK 153 s. 8); 1489 Katarzyna z D. sprzedaje sołectwo Świdrowi (Teut. 6 s. 60); 1498 siedlisko sołtysa w D., → p. 2; 1516 Jakub Lubomirski kupuje od prac. Macieja Pornickiego sołectwo w D. (Kiełbicka, Studia, s. 88-9; GK 33 s. 88); 1529 sołectwo w D., → p. 5.

5. 1361 Marek ze Skrzydlnej skarbnik krak., Zauescius [Zawisza] z Jodłownika, Mikołaj z Raciborzan, Stonoltus z Kostrzy2Imię zniekształcone → Słownik staropol. nazw osobowych, t. V, z. 2, s. 213, może Ratoldus czyli Ratołd, ponieważ w r. 1384 występuje Ratołd z Kostrzy - Mp. 3, 937 i Stanisław z Topoli uposażają kościół w D. fundowany od nowa (de novo fundatam) przez bpa Bodzantę 2 łanami, z których jeden położony jest w cz. sołtysa [w D.], a który ma obecnie kmieć Mikołaj, oraz dziesięcinami z folwarków (de araturis nostris) w: Chorągwicy, Lednicy, Podolanach k. Wieliczki i z dworu Marka ze Skrzydlnej położonego przed Wieliczką. Pleb. pobiera wg zwyczaju meszne w D. i ww. wsiach (Pol. 3, 129); 1488 Nawój kanonik i oficjał krak. przysądza Stanisławowi pleb. kościoła par. w D. dziesięciny z ról Markusza, Mikołaja, Ratołda i Jakusza „bonae memoriae” w dziedzinach Chorągwica i Lednica, z ról, które od dawna uprawiają, na których kmiecie są osadzeni, przeciwko Dziwiszowi i jego prebendzie kościoła krak. Pełnomocnik plebana z D. zeznał, iż Markusz, Mikołaj i Ratołd z Lednicy i Chorągwicy oraz Jakusz z Lednicy dziedzice i patroni kościoła w D. fundowali ten kościół i uposażyli go dziesięcinami w dziedzinach Lednica i Chorągwica. Dziesięciny te posiadał Stanisław 26 lat do r. 1388 (KUJ 1, 50); 1399-1419 Mikołaj zw. Kuchny (Kuschni, Kuschnij, Kuchni, Cuthnij, Cuchnij) pleb. w D. (ZK 3 b. s. 138, 180, 381, 674; GK 1 s. 14, 22, 159); 1470-80 kośc. par. drewn. ŚŚ. Szymona i Judy. Pleb. z D. ma role i łąki w D. i pobiera dzies. z folwarków w D., Porąbce i Chorągwicy oraz z 2 ł. kmiec. w Lednicy Większej, sep z każdego ł. kmiec. w D. i Porąbce. Dzies. pien. z łanów kmiec. w D. bpowi krak. Do par. należy Porąbka (DLb. 1 s. 43-4; 2 s. 265); 1513 Maciej pleb. z D. (Wypisy 4, 183); 1529 pleb. Hieronim z Chęcin. Uposażenie par.: meszne z D., Porąbki i Jurkowa 30 ćw. miary wielickiej żyta i tyleż owsa wart. 7 1/2 grz., dzies. snop. z sołectwa w D. wart. 15 gr, z młyna Rara leżącego w D. wart. 6 gr, ponadto dzies. snop.: z folwarku w Chorągwicy i Lednicy, z karczmy i od 4 kmieci w Lednicy, z przedmieścia wielickiego od 2 mieszczan, z dworu w Krzesławicach i Jurkowie i z całej Porąbki. Dzies. pien. z D. Błędowskiej wart. 26 gr, z D. Świderskiej 13 gr, z D. Ścibora 21 gr bpowi krak. (LR s. 7-8, 59); 1581 w par. wsie: Porąbka, Jurków i D. (ŹD s. 53).

1 W Metryce Józefińskiej z lat 1785-8 jest odnotowana w D. rola zw. Świderówka. Dziś jeszcze w D. cz. wsi zwie się Do Świdra (UN 6 s. 6).

2 Imię zniekształcone → Słownik staropol. nazw osobowych, t. V, z. 2, s. 213, może Ratoldus czyli Ratołd, ponieważ w r. 1384 występuje Ratołd z Kostrzy - Mp. 3, 937.