(1325 Villa Gerardi, 1336 Villa Gerhardi, 1378 Gieraltowice, 1396 Goralthouicze, Gerdalbowicze, 1400 Geraltsdorf, 1441 Geraltowicze, 1445 Gyeralthow, 1499 Kyeraltovice, 1529 Gyerharthowicze, Gyertholthowicze, Gierathowicze, Gierhalthowicze), dziś Gierałtowice i Gierałtowiczki, 8 km na SW od Zatora.
1. 1515 pow. zatorski (MS 4, 2531); 1325 n. par. własna; dek. Zator (MV 1 s. 128); 1470 dek. Oświęcim (DLb. 2 s. 230); 1529 dek. Zator (LR s. 111).
2. 1493 Jan ks. ośw. i zator. zezwala mieszczanom zator. wykopać 2 sadzawki w ich dobrach k. sadzawki książęcej, między granicami Piotrowic, G. i Rudzego. Wodę do tych sadzawek mogą prowadzić z rz. Wieprzówki przez pola w G. (Heck s. 92-4).
3. Własn. książęca, następnie szlach. 1396 Jan ks. ośw. zapisuje swej ż. Jadwidze 5000 grz. wiana na swoim mieście → Zator z zamkiem zw. Wołek z przynależnymi wsiami, m. in. z G. (Proch. 15; Mp. 4, 1038); 1400 król [czeski] Wacław [IV] potwierdza powyższy zapis (GrünMark. 2 s. 579); 1441 Konrad Szaszowski z G. (OK 6 s. 241); 1441-84 Mikołaj, Mikulasz Szaszowski z G., Andrzychowa, Przybradza, Smolic i Wieprza (GrünMark. 2 s. 586, 588, 615; Tyn. 197; Mog. 134-5, s. 35; Mp. 5 H 12; K 14; M 63; P 189; BJ perg. 347); 1450 tenże sprzedaje za 120 grz. klasztorowi mog. wieś Półwsie [dziś Półwieś, par. Ryczów] (Mog. 159); 1457 → p. 6; 1459 Barbara c. Mik. Szaszowskiego z G., ż. Jana z Siedlca [nie zidentyfikowanego] (ZK 15 s. 57); 1470-80 dz. Mik. Szaszowski „de domo Fossorum, qui in polonica Kopaczowye appellantur”. Łany kmiece (DLb. 1 s. 81; 2 s. 230); 1480-1523, zm. a. 1525 Piotr Szaszowski vel Gierałtowski z G., Głębowic, Wilamowic, Gilowic, Wieprza i „de Oszmyorowycze” [nie zidentyfikowane] (Tyn. 283; Mog. 158-9; SP 6, 15, 235; MS 4, 2531, 4329, 8515; SKO s. 194; Corpus iuris 3, 36; Heck s. 36; Mp. 5 0 197; BJ rps 5377/II k. 510, 522, 545; 5935 s. 17, 37, 110, 112, 145; ZZ 12 s. 128; 13 s. 89, 192; Mysz. 25-7; AG perg. 4962); 1499, 1509 → p. 6; 1515 Jan Szaszowski z G. (SKO s. 95); Zygmunt Stary zezwala Piotrowi Szaszowskiemu z G. na sprzedanie komukolwiek za 1000 fl. w półgroszach 40 fl. pol. czynszu na dobrach G. i Wilamowice (MS 4, 2531); 1525 Mikołaj Przybkowski z Przybkowic [dziś Przytkowice] zapisuje swej ż. Katarzynie córce zmarłego Piotra Gierałtowskiego 200 fl. posagu na połowie swoich dóbr w Przybkowicach i Sosnowicach (ZK 27 s. 138); 1525-8 Jakub Szaszowski vel Gierałtowski z G., Głębowic, Wilamowic, Ślemienia i Gilowic (MS 4, 5177; BJ rps 5377/II k. 587; ZZ 13 s. 231); 1527 Agnieszka Kralicka z G. ż. Gerdyka Kralickiego (ZZ 12 s. 231; SKO s. 109); taż pozywa Jak. Gierałtowskiego z Głębowic (ZZ 13 s. 225); Piotr Gierałtowski z G. [s. Piotra?] w ziemi zator. zapisuje ż. Zofii c. Mik. Cikowskiego z Wojsławic 3000 fl. wiana i posagu na wsi G. „cum curia seu fortalicio alias s czwyerdzą” (MS 4, 15 028); 1527 Marta c. zm. Piotra Gierałtowskiego ż. Stan. Młoszowskiego z Młoszowej (ZK 27 s. 251); 1529 karczma, zagrodnicy. 15 grz. czynszu z pr. odkupu należy do altarii Ś. Trójcy i Poczęcia PM w kościele PM w Krakowie (LR s. 111, 158).
5. 1325-7 pleb. Bartłomiej. Par. oceniona na 3 1/2 grz. (MV 1 s. 128, 199); 1328 świętop. 5 1/2 sk. (MV 1 s. 300); 1336-58 świętop. 6 sk. (MV 1 s. 381, 393; 2 s. 180 i n. wg ind.); 1378 Stanisław pleb. w G. (ZDK 1, 74); 1470-80 dz. z łanów kmiec., zmieniona ze snop. na pien. wart. 3 grz., należy do scholasterii w kat. krak. Pleban ma do swego użytku role i łąki (DLb. 1 s. 81; 2 s. 230); 1529 dzies. pien. wart. 32 gr w dziesięcinnym kluczu krak. należy do bpa. Dzies. pien. wart. 2 1/2 grz. należy do scholasterii w kat. krak. Pleb. Maciej z Lipnicy pobiera w G.: meszne w życie i owsie wart. 11 grz. 39 gr, stołowe z karczmy i od zagrodników 3 gr i za kolędę kopę gr (LR s. 9, 111, 293).
6. Studenci Ak. Krak.: 1457 Szymon s. Mik. Szaszowskiego z G.; 1499 Jan s. Piotra Szaszowskiego z G. (Ind. 150, 268, 275); 1507 Piotr Gierałtowski ziemianin ks. zator. jest jednym ze świadków potwierdzenia przez Zygmunta Starego aktu sprzedaży ks. zator. za panowania Jana Olbr. [1494] (MS 4, 8515); 1509 Piotr Gierałtowski z G., Głębowic i „de Oszmyorowycze” pozwany przez Stańczyka „de Szultow” [Śląsk?] przed sąd król. o najechanie dóbr Polanka, rozbicie twierdzy i zabranie różnych rzeczy, wnosi o odesłanie go przed sąd na Śląsku, gdzie ma dobra. Sąd oddala tę prośbę, jako że Gierałtowski ma też dobra w ziemi ośw. i zator. (SP 6, 15).
8. Obronny dwór w XV w. (J. Bogdanowski, Średniowieczne dzieła obronne w Karpatach polskich, „Acta Archeolog. Carpathica”, 8, 1966, s. 146 ryc. 20).