GORZKÓW

(1282 [1286] Gorscow, 1317 Gorskow, 1426 Gorzkow, 1530 Gorzcow) 1,5 km na E od centrum Bochni, cz. wsi włączona w 1959 r. do Bochni (Gajewski, Zmiany administracyjne, s. 15).

1. 1581 pow. szczyrz. (ŹD s. 57); 1470-80, 1529, 1597 par. Brzeźnica (DLb. 1 s. 52-3; 2 s. 182; 3 s. 284; LR s. 242 ― meszne; WR k. 199v).

2. 1282 [1286] granice m. → Brzeźnicy [pow. szczyrz. par. własna], wsi Brzeźnicy Nowej [dziś Łazy] i wsi, którą sołtys Hartmund może za zgodą klasztoru stan. osadzić, biegną aż do G. zwanego pospolicie Wilcze Chyże (Wilcechysze) in aprzeciw Krzeczowa aż do Mysłowa (Pol. 3, 58); 1470-80 G. graniczy z m. Bochnią i wsiami; Brzeźnica, Łazy i Krzeczów (DLb. 3 s. 284); 1533 rola wójta bocheńskiego leżąca pod lasem zw. Wierzbka rozciągająca się do granic wsi G. i do roli obok krzyża zw. Krzyżem Ś. Urbana; inna rola zw. Urbankowskie [dziś w Łazach lasek zw. Urbaniec ― UN 2 s. 52], którą droga idąca do Brzeżka [dziś Brzesko] oddziela od roli zw. Wierzbka, i która rozciąga się na długość od zagród wójtowskich [m. Bochni] aż do granic wsi G. Rola ta ma 1 łan, 2 pręty i 1 kwartę (AGAD MK 48 k. 999-1000); 1570 droga z Krakowa na Ruś przez Bochnię, G., Brzesko, Wojnicz (LDK s. 54).

3. Własn. kl. Bened. w Staniątkach. 1282 [1286] → p. 2; 1317 → p. 4; 1426 Małgorzata opatka wraz z kl. w Staniątkach oskarża Stan. Jaruntowicza mieszcz. z Bochni i jego brata oraz ich pomocników o najście na dziedzinę Łazy, zabranie żywności i paszy dla koni z dworu i odłowienie ryb z 3 stawów, jednego w Łazach i dwóch w G. oraz o szkodę 30 grz. (GK 2 s. 576, 637); 1441 Maciej kmieć z G. oskarża Jana z Krzeczowa Niemca o bezprawne zabranie 2 wołów na szkodę 5 grz. Mikołaj z Łaz pełnomocnikiem swego człowieka (SP 2, 3012); 1470-80 własn. kl. staniąt. We wsi 8 1/2 ł. kmiec., z których kmiecie płacą klasztorowi 1 grz. czynszu rocznie, oddają [po] 2 koguty, jednego na Wniebowzięcie NMP [15 VIII], drugiego na Boże Narodzenie [25 XII], 20 jaj, 2 kozy, 2 korce owsa miary bocheńskiej; każdy kmieć ma odrabiać 1 dzień w tygodniu z własnym wozem i pługiem oraz powaby, płacić 10 kwartników miodowego i oprawnego z łanu; we wsi są 2 karczmy z rolami, z których jedna płaci 4 grz. i oddaje kamień łoju, druga zaś płaci 2 kopy i oddaje również kamień łoju; we wsi 5 zagród, z których 4 zagr. płacą po 9 sk. czynszu, piąty zaś 1 wiard. i każdy z nich odrabia po 1 dniu w tygodniu pieszo; w G. też niewielki folw. klaszt. (DLb. 1 s. 52-3; 2 s. 182; 3 s. 284); 1529 w G. czynsz od kmieci w wysokości 6 grz., z 5 zagród 1 1/2 grz. i z 2 karczem opactwu Bened. w Staniątkach (LR s. 234); 1530 w G. pobór z 1 ł., 1 karczmy dorocznej i 1 zagrodnika (LR k. 37); 1564 wieś G. płaci klasztorowi staniąt. 16 gr czynszu rocznie i oddaje sep w życie i owsie i robi dla folw. w Krzeczowie (LK 1 s. 67).

4. 1317 Władysław Łok. zezwala klasztorowi staniąt. przenieść z pr. pol. na niem. imiennie wymienione dobra, m. in. G., i nadaje im imm. sąd., → Staniątki (Pol. 3, 76).

5. 1470-80 dzies. snop. i kon. po 4 kity z 8 1/2 ł. kmiec., którą kmiecie mają zwozić własnymi wozami do stodoły wyznaczonej przez kanonika, oraz z 2 karczem i 5 zagród w G. dla prebendy Łazowskiej w kat. krak.; dzies. snop. wart. 1 grz. z cz. ról karczmarza zw. Mikschar (też Mykschar, Mykszar) i z cz. ról 2 zagr. wyłączonych z folwarku, plebanowi w Brzeźnicy (DLb. 1 s. 52-3; 2 s. 182; 3 s. 284); 1529 dzies. snop. i kon. wart. 7 grz. z całej wsi G. prebendzie Łazowskiej w kat. krak.; dzies. snop. łącznie z ról folw. w Łazach i ról folw. i zagród w G. wart. 5 1/2 grz. i meszne w wysokości 26 gr plebanowi w Brzeźnicy.

7. B. Ulanowski, O założeniu i uposażeniu klasztoru bened. w Staniątkach, Kraków 1891, s. 51, 82.