CZARŻE

(1222 Scarnese?, Charnese, Scharnense, Scherszhe, Sczhernesche, Sczcherneszee, Czernsee, Czhernsee, Scharnensee, Czarnsze, 1570 Czarze) 11 km na NE od Fordonu1Zob. Scherechow.

1. 1222 wieś, władztwo chełm.? (PrU 1/1, nr 41); ok. 1423-4 prok. unisł. (DK 7); 1570 pow. chełm. par. C. (Bi. 37, 74).

2. 1285 mistrz kraj. Konrad v. Thierberg oznacza wdowie Kunegundzie i jej synowi Bartłomiejowi granice C.: Łoktowo, Dąbrówka, Czemlewo, Pień, Kindorf, aż do drogi do Kindorfu wzdłuż drogi przez łąkę, stąd prosto do poł. rz. Wisły aż do granicy Trzęsacza w dół naprzeciw wody zwanej Tvwenlache przez las, łąkę „super unum horst Arnsnest nuncupatum”, stamtąd przez bagna do granicy Łoktowa (UC nr 110).

3. 1222 Konrad maz. nadaje S. bpowi Chrystianowi? (PrU 1/1, nr 41); 1223 papież Honoriusz III zatwierdza to nadanie (PrU 1/1, nr 44); ok. 1423-4 C. obow. do 1 służby ryc. w zbroi ciężkiej (BK 7); 1454, 1457 m. Chełmno prosi Kazimierza Jag. o nadanie wsi C. i in. na pr. chełm. z dużym i małym sądownictwem (AST 4, 415-6, 589); 1480 S. i Słończ w posiadaniu Hansa Molnera i in. mieszcz. tor. (ASPK 1, 44); 1570 własn. szlach., Anna Wolska ma 6 chłopów, 8 zagr. i karczmę (ŹD 56).

4. 1439 sąd wsi Łążyn zaświadcza, że Mateusz sołtys w C. swą wolną dotąd posiadłość ma trzymać dziedz. na pr. chł. z racji długu u komtura tor. (Reg. 1, nr 2486).

5. 1445 par. C. w planie synodu laickiego bpstwa chełm. (UC nr 578); kościół z pocz. XIV w. (BK 2, 89); pod wezw. Narodzenia MP (F 6-10 279-80; DCh 646).

6. 1248 Ekkerhardus de S. śwd. (PrU 1/1, nr 206); 1403, 1405 Henryk z S. otrzymuje od Zak. odszkodowanie za konie (Tr. 218, 346).

1 Zob. Scherechow.