GÓRKI

(1403 n. Gorky, de Gorek, Gorka, 1408 Gorka Szadowa, 1470-80 allodium Gorky, 1568 grunt Gorki) wieś zanikła, włączona do Marcyporęby, leżała na NW od tej wsi, dziś w Nowych Dworach pola i wzgórza Górki (UN 16 s. 22; Mapa Obrębów), ok. 12 km na NE od Wadowic.

1. [Pow. szczyrz., par. Marcyporęba]

2. 1560 spór o granice między Brzeźnicą i Wioską [dziś nie istn.] a Marcyporębą i G. rozpatrywano począwszy od kopców narożnych trzech ścian wsi: Wioski, Marcyporęby z G. i Kosowej na wierzchowisku stawku Wioski, wg dok. ks. ośw. Janusza z l. 1492 i 1493, przy drodze z Brzeźnicy do Marcyporęby. Tam pokazano komisarzom granice do lasku zw. Oblaskiem. Palczowscy okazali dok. ks. ośw.- zator. Janusza z r. 1512 na tenże Oblasek, a także dok. z l. 1490 i 1494 (ZK 407 s. 357-8); 1568 granice między Kosową a Brzeźnicą i Wioską zaczynają się od rz. Chrząstowni. Na wierzchowinie stawiska panów Palczowskich usypano trzy kopce narożne nad Wioską i poniżej młyna wsi Marcyporęby, znaczące 3 ściany: Kosowej, Wioski i gruntu zw. G., należącego do Marcyporęby w posiadaniu Jana lnwałdzkiego. Stąd poprowadzono granice do wielkiej drogi [z Krakowa do Oświęcimia] i przez nią na dół, polem do Łęgu [w Kosowej pole o nazwie Podłęże – UN 16 s. 21] i do rzeczki zw. Glinnik, nad którą usypano kopiec narożny Kosowej oraz kopiec Brzeźnicy i Wioski. Dalej granice biegną tą rzeczką na dół do kopców znaczących ścianę Chrząstowic (A. Wybranowski, → p. 7, s. 727-8).

3. Własn. szlach. 1403-19 Mikołaj Byczek z G. i → Jaszkowic [dziś Jaśkowice – z tej wsi pisał się od r. 1398] (ZK 3b s. 388, 478, 485; 5 s. 5; SP 8 uw. 241/30, 273/15; 2, 1636; 7/2, 1240); 1403 tenże czworo swoich dzieci z ich dobrami po matce Jaszkowicami i Trzebolem oddaje w opiekę ich ciotce Formozie ż. Paszka Węgrzyna z Sosnowic (SP 2, 1042; ZK 3 s. 583); 1408 Helena z G. Sz., Maciej z G. → p. 6; 1423 Pakosz z G. (ZDM 5, 1338); 1425 Anna c. Macieja wdowa z G. (ZCz. 3 s. 4); 1448 Jan z Bęczyna zeznaje, że poręczał Michałowi z Brzeźnicy za dług 4 grz. Piotra Wnuczka z G. (GK 10 s. 869); 1464-80 Mikołaj i jego ż. Małgorzata dziedzice G. i → Bęczyna, małżeństwo występujące prawie zawsze wspólnie we wszystkich sprawach (GK 17 s. 395-6; 18 s. 36, 365, 450, 798-9; 19 s. 455, 598; 21 s. 142; ZK 17 s. 540); 1466-73 ciż skupują części w → Bęczynie; 1467 ciż biorą w zastaw za 100 grz. od Mik. Kolibaby z Bęczyna jego cz. w Pobiedrze; Bartosz s. zm. Mik. Giedki z Bęczyna sprzedaje za 18 grz. Mikołajowi z G. łan z kmieciem Stan. Lisem w Bęczynie (GK 18 s. 88-9, 338).

1470-80 w G. folwark szlach. założony na łanach kmiecych (DLb. 1 s. 113); 1470 Małgorzata ż. Mikołaja z G. alias z Bęczyna odstępuje za 22 fl. Janowi Zebrzydowskiemu 2 ł. osiadłe w Zebrzydowicach; Leonard Rusocki ma zwrócić 23 grz. Mikołajowi z G. i jego ż. Małgorzacie pod warunkiem wwiązania ich do 2 kmieci w Jaszkowicach Stan. Mikołajkowica i Grzegorza Skwarnę; Indrzych Rusocki z Paszkówki ma zwrócić 50 grz. Mikołajowi z G. i jego ż. Małgorzacie pod warunkiem wwiązania ich do kmieci w Trzebolu, płacących 5 grz. czynszu (GK 19 s. 38-9, 115); szl. Jan z G. przeciw Janowi Bieniowi z Bęczyna (GK 19 s. 142); 1471 Indrzych Rusocki z Paszkówki ma zwrócić 30 grz. Mikołajowi z G. i jego ż. Małgorzacie pod warunkiem wwiązania ich w cz. dziedzictwa w Trzebolu (GK 19 s. 304-5); 1484 Barbara c. zm. Mikołaja Krispa [Kędzierzawego, → Bęczyn] z G. ż. Prokopa z Przybkowic [Przytkowic] (GK 21 s. 958); 1498 Mikołaj dz. G. (GK 26 s. 888); 1529 2 folwarki (LR s. 194); 1560, 1568 pole G. → p. 2; 1566 zatwierdzenie dok. sprzedaży przez zm. Jana Porębskiego ojca Andrzeja brzegu rz. Chrząstowni w granicach Kosowej w miejscu zw. w G. (A. Wybranowski → 7).

5. 1470-80 dzies. snop. z ról kmiecych przed założeniem folwarku szlach. należała do wikarii preb. Bodzowskiej w kat. krak., a obecnie wybiera ją pleban z Marcyporęby płacąc wikarii pewną sumę (DLb. 1 s. 113); 1529 dzies. snop. w G. z jednego folwarku wart. kopy gr i z drugiego wart. 30 gr plebanowi w Marcyporębie (LR s. 194).

6. 1408 Helena z G. Sz. pozyskuje termin w sporze z Maciejem z G. o zabrane jej na drodze 3 grz. i „pro peplo alias falhlik pro XII” (GK 1a k. 50v); Helena z G. pozywa wójta olkuskiego Peterboka i jego sługę Mikosza o główszczyznę po zabitym bracie (ZK 5 s. 56).

7. A. Wybranowski, Monografie miejscowości galicyjskich. Kosowa, „Przewodnik Naukowy i Literacki”, 1873, t. 2, s. 649-55, 727-8.