(1285 Grozey, 1326 Grozecz, 1364 Grodecz, 1365 Grodzecz, 1442 Grodicz, z Grojca, 1537 Grodziecz) 6,5 km na SE od Oświęcimia.

1. 1457 księstwo ośw. (GrünMark. 2 s. 608); 1581 pow. śl. (ŹD s. 97); 1326 n. par. własna, dek. Oświęcim (MV 1 s. 147).

2. 1285 komes Adam osadza wieś [Porębę Wielką] w lasach między Włosienicą, G. i Oświęcimiem (ZDM 1, 9); 1470 2 stawy Jasienny [dziś Jasieniec – UN 12 s. 22] i przed Wydrą; 1480 granice, staw; 1485 Borowy Staw [dziś Borowczyk – UN 12 s. 21], staw młyński → p. 3; 1504 las król. Olszyna Kęcka dochodzi do granic G. i Szparowic [dziś nie istn.] (MS 3, 1915); G. graniczył z zanikłą wsią Szparowice (BJ rps 5935 s. 65); G. graniczy z Osiekiem (tamże s. 147-8); 1510 Jerzy Abstach z G. sprzedaje sędziemu ziemskiemu ośw. Piotrowi Porębskiemu z Poręby Wielkiej las w Łęgu [dziś cz. G. o tej nazwie – UN 12 s. 21; Mapa Obrębów] począwszy od granic z m. Oświęcimiem aż do mostku grodzieckiego i rz. Soły (BJ rps 5935 s. 15-7); 1524 G. graniczy z Osiekiem, rz. Soła, 5 stawów i 5 sadzawek → p. 3; 1529 młyn → p. 5; 1539 cz. wsi G. od strony miasta [Oświęcimia] role na końcu wsi ku rz. Sole, rybniki, czyli stawy: Nowy Staw w Łęgu, Gorzały Staw, Ryszków Staw [dziś Ryszkowiec – UN 12 s. 24, w grupie Stawów Grójeckich nad rz. Sołą – Metryka Józefińska; Mapa Obrębów], Pośredni Staw [istn. do dziś z tą nazwą – UN 12 s. 23, wg Metryki Józefińskiej w Niwie Zapłocie, w grupie stawów na E od Stawów Grójeckich – Mapa Obrębów], Janowski Staw [w Metryce Józefińskiej Jonowski Staw w Niwie Zapłocie], Szerszeń (Szersien) [istn. do dziś z tą nazwą – UN 12 s. 24, leży w grupie Stawów Grójeckich]. Dwie sadzawice – dolna przy młynie i wierzchnia [górna] we wsi. Lasy, rzeki (BJ rps 5935 s. 130-2); 1544 Zygmunt Stary daje Melchiorowi Porębskiemu pewne role w Monowicach k. stawu wsi Włosienicy w zamian za pewne cz. jego gruntu „grudzieckiego” k. Kościeleckiego Stawu, należącego do stwa ośw. [przy granicach Oświęcimia i G.] (MS 4, 21 559; LK 1 s. 231); w G. stawy Włosiński i we wsi; 1545 w G. staw Leśny [istn. do dziś z tą nazwą – UN 12 s. 23] przy granicy z Oświęcimiem (BJ rps 5935 s. 132-3, 137); 1553 pan Porębski zalał wodą ze swego stawu w G. znaczną cz. ról wójtostwa ośw. (LK 1 s. 232); 1555 stawy Jasienny i Wlizkowy na gruncie grodzieckim przy granicy porębskiej [Poręby Wielkiej] (BJ rps 5935 s. 164-5); 1575 role w Osieku od rz. Osieczki [dziś Osieczanka] aż do Góry Grodzieckiej [dziś Grojecka Góra – UN 12 s. 22; Mapa Obrębów], przekopy grodzieckiej, stawów grodzieckich i kmiecego Watuchowskiego Stawu; droga z młyna grodzieckiego do Osieka Górnego, staw Olszynny w G. (tamże s. 149-51); 1585 stawy król. stwa ośw. Kościelecki Staw i nowy Tęczyński Staw zalewają grunty wsi G. i jej folwarku Podborze (tamże s. 1-7); 1598 pleban z G. posiada role ciągnące się do granic wsi Osiek i role zw. Górnica (WR k. 46).

3. Własn. szlach. 1364 br. stryjeczni Siema s. Birowy z G. i Birowo z Łęk sprzedali dobra dziedz. k. Myślenic, → Banowice (Mp. 3, 776); 1365 Szymon dz. G. (ZDM 4, 981); 1413 Wierzbięta i Birek z G. (ZDM 5, 1256); 1428-65 Siema z G., h. Tępa Podkowa, br. Abstacha i Marka (AGZ 3, 104; Tyn. 163, 186; GrünMark. 2 s. 586, 588; SKO s. 55-7; ZDM 2, 409, 464, 507; 3, 610, 618, 782; Mp. 5 W 9; ZZ 13 s. 26; MH 1910 s. 201); 1441-65 Abstach z G., h. Tępa Podkowa br. Marka i Siemy (GrünMark. 2 s. 586; ZDM 3, 610, 774; Mp. 5 L 50, V 48); 1441-54 Marek z G., h. Tępa Podkowa, br. Abstacha i Siemy (GrünMark. 2 s. 586, 601; Mp. 5 W 9); 1444-78 Więcław Niczowic z G. (SKO s. 51; ZZ 12 s. 13, 61; 13 s. 58); 1444 Więcław z G. alias Nicz na wypadek swej śmierci rezygnuje na rzecz Rajnisza „rivali suo” i jego dzieci oraz Andrzycha z G. [z dóbr w G.] (ZZ 12 s. 13); 1444-68 Andrzych, Gindrzych, Henryk z G. (ZZ 12 s. 13; GrünMark. 2 s. 601; Mp. 5 L 50; SKO s. 42); 1447-1503 Jerzy, Jerzyk, Girzyk Siema z G., h. Tępa Podkowa, br. Mikołaja (ZDM 3, 774; GrünMark. 2 s. 601; SKO s. 65, 75; Mysz. 15; Mp 5 P 43, Q 330-1, V 60; BJ rps 5377 k. 479; 5935 s. 97-9, 108-9); 1447-1503 Mikołaj, Mikolasz, Mikulasz Siema z G., h. Tępa Podkowa, br. Jerzego (ZDM 3, 774; SKO s. 69; Mysz. 15; Mp. 5 P 43, Q 331; BJ rps 5377 k. 479; 5935 s. 108-9); 1447 br. Jerzyk i Mikolasz z G. dzielą się dobrami z synowcami Mikolaszem i Katarzyną. Ci pierwsi biorą dział w G., a synowcom przypada dział w Moszczenicy. Długi będą płacić po połowie. Jeśli uda im się wejść w posiadanie dóbr Rychwałd i Łękawica, o które wszyscy mają się usilnie starać, podzielą je w ten sposób: Jerzykowi jeden dział, jego br. Mikulaszowi drugi, a trzeci Katarzynie i Mikulaszowi (ZDM 3, 774); 1448 pisarz [jaki?] Mik. Pudełko z br. Jachną uzyskują termin przypozwany przeciw Tomaszowi z G. o spadek w Łękawicy (ZZ 12 s. 22).

1456 Jachna [z Łękawicy] przypozywa Siemę z G. o jego wszystkie dobra (ZZ 12 s. 30); 1457 wieś szlach. G. w księstwie ośw. wraz z kupnem księstwa przechodzi pod władzę króla pol. (GrünMark. 2 s. 608); 1465 Jerzy i Mikołaj Siemowie zapisują sobie wzajemnie na przeżycie dobra w G. (BJ rps 5935 s. 99); Anna wd. po Marku z G. za zgodą ss. Jana i Mikołaja oraz zięcia Piotra Mniszka zobowiązuje się płacić rocznie 1 grz. czynszu kl. Dominikanów w Oświęcimiu ze swej cz. dóbr w G. z pr. wykupienia go za 10 grz. (Mp. 5 V 48); 1466-8 Elżka, Alżka dz. G. ż. Mikołaja Skalicy (SKO s. 65; ZZ 12 s. 47; 13 s. 47); 1470 Mikołaj Skalica z Domasławic [Śląsk] sprzedaje za 100 grz. Jerzemu Siemie swoją cz. w G. (BJ rps 5935 s. 113-4); 1470-1 Małgorzata z Rogów ż. Jerzego z G. (BJ rps 5935 s. 101-2); 1470 Jerzy Siema z G. zapisuje tejże Małgorzacie po 100 grz. posagu i wiana na wszystkich dobrach, jakie ma w G., z wyjątkiem 2 stawów Jasiennego i stawu we wsi przed Wydrą (BJ rps 5935 s. 102); 1473-91 Adam Abstach z G., h. Tępa Podkowa (SKO s. 69, 72, 79; Mysz. 15; Mp. 5 P 43; BJ rps 5377 k. 479); 1473-1515 Jerzy, Jerzyk, Girzyk Abstach z G., h. Tępa Podkowa (Pol. 4, 104; SKO s. 69, 72, 139; Mp. 5 P 43, Q 331; BJ rps 5377 k. 479, 545; 5935 s. 37, 116, 119-20, 145).

1475 Jan i Mikołaj Abstachowie z G. sprzedają za 175 fl. węg. Jerzemu i Mikołajowi Siemom z G. swoje cz. w G. (BJ rps 5935 s. 103); 1480 Adam Abstach z G. bierze od mieszcz. ośw. Szymka Bawady folwark w Osieku w zamian za swój w G., rozciągający się od ról wójtowskich [m. Oświęcimia] po czechowską drogę [do Czechowic, Śląsk] i od cz. Jerzego Abstach ze stawem po granicę z Porębą Wielką (BJ rps 5935 s. 37-9); 1483 Mik. Siema z G. na wypadek swej śmierci zapisuje br. Jerzemu i jego potomstwu wszystko cokolwiek ma w G. (tamże s. 100); 1485 br. Adam i Jerzy Abstachowie z G. odstępują Jerzemu i Mikulaszowi Siemom z G. grunt, „gdzie jest Borowy Staw” na rybnik, ci zaś pozwalają im podwyższyć staw młyński (tamże s. 96-7); 1497 Jerzy Siema z G. za zgodą br. Mikołaja wydaje c. Barbarę za mąż za Piotra Porębskiego, któremu przekazuje swoją cz. dóbr w G. (tamże s. 97-9); 1497-1531 Piotr Porębski z G. i Poręby Wielkiej, z której pisał się od r. 1491, sędzia ziemski ośw. od r. 1498 (Mp. 5 R 19; BJ rps 5935 s. 21-2, 97, 127, 172; 5378 k. 534, 544; 5348 s. 255; ZZ 12 s. 136; 13 s. 85; SKO s. 139; Mysz. 38).

1503-20 Stanisław z G., s. Jerzego Siemy (BJ rps 5935 s. 109, 115-7, 127); 1503 Barbara c. Jerzego Siemy z G., ż. Piotra z Poręby Wielkiej [i G.] (tamże s. 108); 1509 Więcław Grodziecki z G. (BJ rps 5377 s. 2); 1510 → p. 2; Jerzy Abstach s. Adama z G. sprzedaje sędziemu ziemskiemu ośw. Piotrowi Porębskiemu swoje cz. w G. (BJ rps 5935 s. 119-20); 1513 Jerzy Abstach starszy sprzedaje za 540 fl. temuż Piotrowi Porębskiemu swoje dziedzictwo w G. z pr. patr. kościoła tamże; 1514 tenże Piotr zapisuje szwagrowi Stanisławowi Siemie z G. 500 fl. węg. na swej cz. w G., a ten zrzeka się praw do spadku w G. po ojcu Jerzym, stryju Mikołaju i matce (BJ rps 5935 s. 110-2, 115-6); 1524 sędzia ziemski ośw. Piotr Porębski zapisuje ż. Johance Szymborskiej z Zebrzydowic 400 fl. węg. posagu i wiana na połowie wsi G. od strony Osieka, kupionej od zm. Jerzyka Siemy, i na folwarku Abstachowskim w G., rozciągającym się ku rz. Sole, oraz na 5 stawach i 5 sadzawkach (BJ rps 5348 s. 255-6); 1529 folwark, młyn, 1 zagr. (LR s. 83); altaria w szpitalu w Oświęcimiu ma w G. 10 grz. czynszu wykupnego (LR s. 73); 1537 poddani z G. płacą po 2 gr rogowego od krowy i po 1 gr od jałowicy wg posiadanego bydła; wd. Forboska 5 krów i jałowica, Wojtek Puchała 11 krów i jałowica, Walek Płoszczek 5 krów, Klimek Macura 2 i jałowica, Dzimek Macura 6 krów, Duszno Janek 2 i jałowica, Paweł Płoszczek jw., Szymkowic 5 krów, Wacław 6, Młockowa 3, Ziajka 6, Suty 8, Sasula Jan 4, Watuch 6 i jałowica, Duszno 5 krów, Stary Janek 7 i jałowica, Dybała 10 krów, Wilczek 7, Soltos 5 i jałowica, Jaczą 2 krowy, Mróz 1, Gąsior 3, Burkath 1, Hardy 2, Michał 5, Jurek Paliga 1 i jałowica, Michał Zięć 5 krów, Urban 6, Czemiarka 6, Bartek 6, Kmifaj 2 i jałowica, Miczek 7 krów, Chrząstek 2, Taczek 1, Walek 2, Gąsior 1 i jałowica, Michał 1 krowa, Kmifajowa 2, Płoszczkowa 1, Charwatka 1, Czadrowa 1, Michał u Burkata 1, karczmarz 3, Walek Dwornik 3, Szymkowicowa 1, Staszek 4, Staś Łuszczek 3, młynarz 2 (In. 0 1/2 k. 8); 1544, 1553 → p. 2; 1581 w G. pobór: w cz. Stan. Porębskiego z 7 półł., od 1 zagr. bez roli, 1 komor. z bydłem i 3 bez bydła; w cz., Baltazara Porębskiego z 24 półł., od 8 zagr. z rolami, 4 komor. z bydłem i 8 bez bydła (ŹD s. 97).

5. 1326-7 pleb. Więcław, dochody par. oceniono na 1 grz. i 6 sk. (MV 1 s. 147, 221); 1328 świętop. 3 sk. (MV 1 s. 307); 1335-55 3 i 1/2 sk. (MV 1 s. 374, 386; 2 s. 189 i n. wg ind.); 1373-4 3 sk. (Rejestr Świętop. k. 17, 40); 1378 pleb. w G. Paweł (ZDK 1, 74); 1513 → p. 3; 1529 posesor beneficjum Maciej z Wągrowca [woj. kaliskie], uposażenie kościoła par.: dzies. snop. z folwarku w G. wart. 1 kopy gr, meszne z całej wsi 26 ćw. żyta i tyleż owsa miary ośw. wart. 7 grz. i 15 gr, kolęda i mensalia z młyna wart. 2 gr i od 1 zagr. wart. 8 ternarów – wart. uposażenia 8 grz. 30 gr i 2 ternary (LR s. 82-3); 1598 kościół Ś. Wawrzyńca, w par. jedna wieś G. (WR k. 44v).

7. BJ rps 5935 – wypisy J. N. Tarkoty z tzw. papierów grójeckich; MH 3, 1910, s. 201-2.

8. Grodzisko kultury łużyckiej i prawdopodobnie wczesnośredn. (J. Reyniak, Osadnictwo obronne w dorzeczu górnej Wisły, „Acta Archaeologica Carpathica”, 20, 1980, s. 78-9 i ryc. 2; Żaki s. 514 i mapa 1).