GRÓDEK

(1428 Grothek, 1470-80 n. Grodek) 4,5 km na NE od Grybowa.

1. 1521 pow. biec. (BPAN rps 381 k. 2); 1529, 1530, 1581 pow. sądec. (MS 4, 15 603; RP k. 41; ŹD s. 133)1W l. 1529, 1530 G. nie był wymieniony z nazwy, podobnie jak i inne wsie tenuty grybowskiej; 1470-80 n., 1596 par. Grybów (DLb. 2 s. 141; WR k. 4).

2. 1521 wygon, góra zw. Chełm [góra 744 m n. p. m. i las o tej nazwie na S od G. w granicach Ropy – UN 56 s. 32; Mapa Obrębów], role Stanikowska i Prasołowska; 1536 młyn → p. 4.

3. Własn. król. w tenucie Grybów. 1428, 1504, 1518, 1526, 1527, 1552 wieś król. G. → Grybów p. 3a; 1470-80 własn. król., łany kmiece (DLb. 2 s. 141); 1521 → p. 4; 1530 z m. Grybów i przynależnych doń wsi [m. in. z G.] pobór z 29 ł. i młyna dziedz. o 1 kole (RP k. 41); 1564 → p. 4.

4. 1521 Zygmunt Stary nadaje za służby szl. Janowi Grodkowskiemu poddanemu ze wsi król. G. w pow. biec. 2 ł. w końcu wsi G., które rozciągają się ,,usque per foveam alias przez dol”, wolny wygon i k. niego łan, ciągnący się aż do góry zw. Chełm, pręt roli między rolami Stanikowską i Prasołowską. Zezwala mu na wolny wyrąb we wszystkich [okolicznych] lasach król. i na założenie na nowo barci. Nadaje jemu i jego kmieciom pr. polowania na zwierzynę i ptactwo. Sołtys dostaje szósty denar z czynszów w G. i trzeci grosz z kar. Król zakazuje tenutariuszom grybowskim budować siedliska i zakładać stawy „in villagio alias na nawsiu” wsi G., gdyż sołtys będzie je posiadał wieczyście. Zezwala Grodkowskiemu zbudować karczmę i młyn, urządzić ławy rzeźnicze, rybackie, szewskie, osadzać zagrodników i komorników oraz innych rzemieślników. Sołtys sądzi poddanych wg pr. magd., a sam odpowiada „ad presenciam capitanei vel alias tenutarii” z Grybowa. Poddani są obow. do odrabiania pańszczyzny nie więcej jak 9 dni w roku, z których 6 dla folwarku król., a 3 dla sołtysa. Są też obow. każdego roku dla sołtysa „ad duos collationes, que vulgo vocant gody” wg zwyczaju kmiecego. Sołtys obow. do służby wojskowej raz w roku pieszo uzbrojony w kuszę (bombarda) sam lub przez swego sługę. Ma wówczas służyć przy wozie wojennym wystawianym przez wsie należące do Grybowa. Sołtys może sprzedać sołectwo za 300 grz., ale tylko królowi lub tenutariuszowi grybowskiemu (GB 11 s. 302-4; BPAN rps 381 k. 2-4); 1529 sołectwo (LR s. 206); 1536 w G. pobór z sołectwa i młyna o 1 kole (RP); 1545 szl. Prokop Grodkowski sołtys z G. przedkłada do oblaty w grodzie bic. dok. perg. na sołectwo w G. (GB 11 s. 302; BPAN rps 381 k. 2); 1559 Stan. Pieniążek tenut. grybowski wykupuje za 300 grz. od szl. Prokopa Grodkowskiego sołectwo w G. (BPAN rps 381 k. 17); 1564 Jan Grodkowski w imieniu ojca Prokopa zeznaje, że ongiś wojski krak. Stan. Pieniążek tenut. m. Grybowa i wsi G. nie dopłacił 106 grz. do sumy 300 grz. za wymuszoną na Prokopie sprzedaż wójtostwa [sołectwa] we wsi G., przynależnej do tenuty grybowskiej (LK 1 s. 125).

5. 1470-80 dzies. z łanów kmiec. bpowi krak. (DLb. 2 s. 141); 1529 w G. dzies. pien. z łanów kmiec. wart. 2 grz., 5 gr i 6 den. bpowi krak.; meszne wart. 3 wiard. i dzies. pien. z sołectwa wart. 12 gr plebanowi w Grybowie (LR s. 42, 296).

8. Grodzisko o nie ustalonej chronologii (A. Kunysz, Grodziska w województwie rzeszowskim, „Materiały i Sprawozd. Rzeszow. Ośrodka Archeolog. za rok 1967”, Rzeszów 1968, s. 48).

Uw. → Grybów – uw. w sprawie dok. sołeckiego we wsi „Grodkowo”.

1 W l. 1529, 1530 G. nie był wymieniony z nazwy, podobnie jak i inne wsie tenuty grybowskiej.