HOMOLA

(1529 castrum Homola) zamek opustoszały, nazwę wziął od potoku, wąwozu lub skał, noszących dziś nazwę Homole (UN 10 s. 244; Mapa Obrębów), leżał k. wsi Jaworki, położonej 10 km na SE od Krościenka.

[Pow. sądec; par. Siedliska]

Własn. szlach. 1529 aktem erekcyjnym kol. w → Bobowej mansjonarze, czyli wikariusze wieczyści otrzymują dotychczasowe uposażenie plebana w Siedliskach, m. in. dzies. pien. we wsiach Szlachtowa, Jaworki i Biała [Woda] oraz z folwarku opust. zamku zw. H. (et de praedio castri deserti dicti H.; ABMK 11, 1965, s. 298).

Uw. Wiadomości z r. 1529 nie łączę z górą Homolą. Zamek miał bowiem związek z dobrami k. niego usytuowanymi (ww. wsie i jeszcze Czarna Woda, z której dzies. przyznano organiście). Wskazuje na to zapiska z r. 1547: Hermolaus Jordan z Tęgoborza daje Mik. Nawojowskiemu z Nawojowej dobra Jaworki ,,in qua iacet curia seu predium cum agris predialibus in hereditate ville Szlachtowa iacentibus” (GS 4 s. 443-4; tamże s. 395-8 sprzedaż Szlachtowej z ww. wsiami). Nie identyfikuję dworu z zamkiem, bo ten był opust. już w r. 1529, ale ważne jest tu usytuowanie rezydencji dziedzica w Jaworkach, k. których potok Homole wpływa do Białej Wody. W r. 1519 wieś Jaworki była opust. (ZK 159 s. 106-8). Sadzę, że castrum desertum nie jest pozostałością obwarowań po zbójnikach, → Homola góra, gdyż ludzie tego „zawodu” wybierali raczej niedostępne miejsca i z dala od siedzib ludzkich.