JAZOWSKO

(1286 Iaczow [!], 1310 Iazowsko - z XVII-wiecznej kopii 1326 Iasomwsco [!], 1327 Iasovsco, 1328 Jasoumsco [!], 1335 Iazowscho, 1468 Yasoszko [!], 1477 Jaszowsko) 9 km na SW od Starego Sącza.

1. 1536, 1581 pow. sądec. (RP, ŹD s. 130); 1326 n. par. własna; dek. Nowy Sącz (MV 1 s. 145).

2. 1491 pole opust. zw. Wolica przynależne do J. (ZCz. 5 s. 234-5); 1565 granice między wsiami: Gruszów [par. Jazowsko], Piestrzec [dziś nie istnieje] i J. i między Maszkowicami a J. → Gruszów (BPAN perg. 168); 1577 granice między wsiami: J., Gruszów, Piestrzec, Obidza, Wola [Jazowska] a Kadczą, Szczereżem, Naszkowicami i Opalaną → Gruszów (ZK 407 s. 383-91); 1580 granice między Gruszowem, J. i Obidzą a Kadczą i Opalaną → Gruszów (ZK 406 s. 285-6).

3. Własn. szlach. 1286 własn. Mściwoja i Piotra ss. Mirosława [h. Pobóg] (Mp. 2, 505)1Identyfikował tę wieś zw. Iaczov z Jazowskiem S. Mateszew na podstawie kilku kopii tego dok., gdzie zapis nazwy brzmi: Jazów. Por. F. Sikora, op. cit., s. 12; 1398 br. Piotr i Jan ze Szczekocin dzielą dobra. Piotrowi przypada m.in. J., Wola Jazowska [dziś nie istnieje], Gruszów i Piestrzec; → Dębno pow. szczyrz. (DSZ 74; SP 8, 7327)2Dobra te przeszły od Pobogów w ręce Szczekockich jako posag Kenny ż. Piotra Odrowąża ze Szczekocin, c. Jakuba z → Dębna z rodu Pobogów. Ob. F. Sikora, op. cit., s. 17-18, 27; Piotr ze Szczekocin, poręczając 15 grz. długu swego br. Jana, gwarantuje Tomkowi z Trzeciesza [dziś Trzycierz] zwrot tej sumy ewentualnym zastawem na sumę 80 grz. wsi swojej J. (SP 8, 7618); 1414 Bartosz z Dębna sprzedaje Wiernkowi z Gabania J. i → Gruszów (ZCz. 2 s. 160); 1416 Jan [ze Szczekocin] kaszt. lubelski zakazuje wydania Piotrowi z Gabania dok. sprzedaży J. i Gruszowa (ZCz. 2 s. 160); 1423 tenże Jan przeciw temuż Piotrowi o J. z trzema wsiami [nie wymienionymi], do których rości sobie pretensje z pr. bliższości (ZK 7 s. 267); 1426 Mika s. Szymona [kmieć] z J. (GK 2, 402); 1461 Wiernek Gabański z J. (GK 15 s. 437); 1468 Mirek Gabański pozywa swego br. Wiernka Gabańskiego dz. J. o zagarnięcie cz. dziedzictwa po bezpotomnej śmierci ich br. Jakuba, m.in. o J.; → Gruszów (SP 2, 3907); przed 1477 Wiernek Gabański h. Janina. Ł. kmiece, karczma, 4 zagrody, folwark (DLb. 2 s. 301); 1477 szl. Mikołaj Szczepanowski wójt biecki zapisuje dzieciom zm. Wiernka z J.: Janowi, Barbarze i Katarzynie 100 grz. na wójtostwie bieckim (GB 3 s. 675); Żegota z Woli [Gabańskiej] i ze Świdnika pozwany przez Zbigniewa s. zm. Pawła [Gabańskiego] brata Żegoty o to, iż nie dokonał podziału dóbr po tymże Pawle: Woli [Gabańskiej], J. i Obidzy. Żegota twierdzi, że dobra te dzierży tylko jako ich opiekun i składa w sądzie dok. stwierdzający opiekuństwo (ZCz. 5 s. 9); 1482 Jan dz. J. s. zm. Wiernka (ZCz. 5 s. 41); 1490 Jan Gładysz z Polnej i jego ż. Barbara zastawiają Stanisławowi z Szalowej m.in. J.; → Gruszów (ZCz. 5 s. 220); 1491 ciż dają temuż Szalowskiemu m.in. cz. J., i pole opust. zw. Wolica przynależne do J. oraz pr. patronatu kościoła w J. za pół sołectwa w Bieśniku i 400 grz.; → Bieśnik p. 4; ciż uwalniają sprzedane Stanisławowi Szalowskiemu dobra, m.in. J., od wszelkich obciążeń; → Gruszów (ZCz. 5 s. 233-5); 1493 Stanisław z Szalowej zapisuje swej ż. Dorocie m.in. czynsz na J. (ZB 2 s. 263); 1515 Stanisław Szalowski z J. zapisuje ż. Katarzynie c. Feliksa Iłowskiego 300 grz. posagu i 300 grz. wiana m.in. na połowie J.; → Gruszów (ZCz. 8 s. 193-4); 1528 br. Adam, Stanisław i Jan Szalowscy dzielą dobra. Stanisławowi przypada Gruszów, J. i Obidza; → Gródek [par. Jakubkowice] (ZCz. 9 s. 505-6); 1529 role folw., kmiecie, karczma, młyn, 4 zagrodnicy (LR s. 307); 1530, 1536 pobór z 1 ł., karczmy, młyna o 1 kole (RP k. 41; RP).

5. 1310 Wawrzyniec pleb. z J. (Mp. 2, 551); 1326-7 pleb. Wojciech. Par. oceniona na 2 grz. świętop. 2 sk. 22 den.; 1328 świętop. 4 sk. 11 den.; 1335-6, 1346-7 świętop. 3 sk.; 1345 świętop. 4 sk.; 1348-52, 1354-5, 1357-8 świętop. 4 sk. 12 den. (MV 1 s. 145, 218-9, 306, 370, 384; 2 wg indeksu); 1470-80 kościół drewn. pod wezw. Narodzenia PM. Dzies. snop. i kon. wart. 4 grz. z cz. ł. kmiecych, karczmy, od zagrodników oraz dzies. snop. z folwarku miejscowemu pleb., dzies. wart. 2 grz. z drugiej cz. wsi bpowi. Pleban posiada karczmę obecnie opust., role i łąki, otrzymuje od każdego kmiecia 5 jaj. Gdy kmieć bije świnię, winien dać plebanowi z niej podgardle („mandibulam alias czeluscz”). Na ofiarę dają kmiecie po 3 chleby rocznie (DLb. 2 s. 301); 1491 → p. 3; 1529 pleb. Marcin z Jarosławia [ziemia przem.]. Do pleb. należy: 24 gr dzies. snop. z ról folw., 2 grz. dzies. snop. od 3 kmieci, 6 gr stołowego z karczmy, młyna i od 4 zagrodników. 36 gr dzies. pien. łącznie z Gruszowem bpowi w dziesięcinnym kluczu sądeckim (LR s. 44, 307); 1596 do par. należy Gruszów (WR k. 43).

7. F. Sikora, O rzekomej dominacji politycznej Lisów w Małopolsce w XIII w. czyli kilka uwag o rodzie Pobogów, SH, 26 (1983), s. 12-8.

1 Identyfikował tę wieś zw. Iaczov z Jazowskiem S. Mateszew na podstawie kilku kopii tego dok., gdzie zapis nazwy brzmi: Jazów. Por. F. Sikora, op. cit., s. 12.

2 Dobra te przeszły od Pobogów w ręce Szczekockich jako posag Kenny ż. Piotra Odrowąża ze Szczekocin, c. Jakuba z → Dębna z rodu Pobogów. Ob. F. Sikora, op. cit., s. 17-18, 27.