(1364 Clastor – z or., 1449 taberna dicta Kaczor, 1526 locum Kasczor, 1570 Kasczor) karczma, dziś przysiółek wsi Rokitno (UN 35, s. 61)1W najbliższej okolicy obiekty fizjograficzne związane z K.: Podkaszczor = Rokitno Majorat (cz. wsi Rokitno), Podkaszczor (cz. wsi Szafranka) i Łąki Kaszczorne w Rokitnie (Mapa Obrębów; UN 35, s. 61-2) oraz grunt zw. Zakaczorze (Karta geometryczna wsiow Rokitno i Kaczora przez J. Zwierkowskiego, 1787, Archiwum Kl. Klarysek w Krakowie), 5,5 km na SW od Szczekocin.
[Pow. lel.; par. Rokitno]
Własn. kl. Klarysek z Krakowa. 1364 Kazimierz W. zezwala klaryskom z kl. Ś. Andrzeja w Krakowie na lokację na pr. średz. pro suo usu miasta, k. należącej do nich karczmy zw. C.2Karczma zw. K. powstała zapewne po 1319 r. w wyniku realizacji przez sołtysów Boguna i Wrotka przywileju lokacyjnego klasztornej wsi Rokitno (Mp. 1, 159; Laberschek, s. 285) i wsi Rokitno przy drodze z Żarnowca do Lelowa w ziemi krak. Mieszczanie otrzymują imm. sąd. Zwierzchność sądową nad wójtem będzie sprawował kl. Klarysek, a w razie jej zaniedbania sąd król. Ponadto król wyznacza ww. miastu, które odtąd będzie się nazywało C.3Mp. 1, 275 (z or. w Archiwum kl. Klarysek w Krakowie): Clastor; Kopiarz dokumentów z Archiwum kl. klarysek, s. 166-7: Clasztor. Lokacja miasta K. nie została zrealizowana, targ tygodniowy co środę (Mp. 1, 275; Wiśn. P., s. 31-2); 1449 Wichna opatka i Katarzyna Ulińska wikariuszka (viccaria) wraz z konwentem Klarysek kl. Ś. Andrzeja w Krakowie nadają za wierne służby Piotrowi rządcy klasztornemu w Rokitnie i jego bratankowi Janowi w dożywocie karczmę zw. K. k. Rokitna, przy wielkiej drodze publicznej do Lelowa. Obaj mają płacić z karczmy na rzecz kl. 3 grz. czynszu rocznie na ś. Marcina [11 XI]. Piotr i Jan zobowiązani są naprawiać zabudowania karczmy swoim kosztem, jeśli zaś ulegną one zniszczeniu z powodu starości lub uderzenia wiatru – mają postawić nowe (Mp. 4, 1515).
1526 Dorota Szarbska opatka i Katarzyna Jakubowska wikariuszka, wraz z konwentem kl. Klarysek S. Andrzeja, dziedziczki wsi Rokitno, dają prawem niem. prac. Janowi Twarogowi (Twarok), swemu domownikowi (domatori nostro), przywilej na młyn w miejscu zw. K. w Rokitnie oraz rolę i łąkę od dawna przynależne do ww. młyna. Ww. rola składa się z dwóch niw, każda po 3 stajania, i leży pomiędzy rolami należącymi do karczmy i folw., zaś ww. łąka położona jest po obu stronach rzeki [potok Rajecznica lub raczej potok Żebrówka, oba płynące pomiędzy Kaszczorem i Podkaszczorem a Ołudzą; Mapa Obrębów]. Młynarz i jego potomkowie (na marginesie: Oludzky) mogą ww. łąkę wykarczować w lesie [do dzisiaj las zachował się na lewym brzegu Rajecznicy i Żebrówki, w stronę Ołudzy; Mapa Obrębów]. Ponadto Jan otrzymuje rolę, obejmującą łan wymierzony z ról folw., która leży pomiędzy rolami karczmarza i rolami folw., i ciągnie się od wielkiej drogi (publicznej) aż do lasu, czyli do rzeki zw. Ołudzką [potok Żebrówka, płynący od Ołudzy pomiędzy lasem i Podkaszczorem; wieś Ołudza 2,5 km na S od K.; Mapa Obrębów]. Młynarz może wykopać sadzawkę pomiędzy młynem a ogrodem. Czynsz 1 grz. rocznie na ś. Marcina (Archiwum kl. Klarysek w Krakowie, perg. 131; ww. młyn leżał najpewniej pomiędzy K. a Podkaszczorem – dziś Rokitno Majorat, nad Żebrówka); 1530 ww. opatka wraz z konwentem sprzedaje za 5 grz. Tomaszowi i jego ż. Annie karczmę w Rokitnie [= karczma K.], leżącą przy końcu tej wsi pod lasem (sub borra), wraz z przynależnym do niej od dawna siedliskiem, ciągnącym się od karczmy aż do szerokiej drogi (publicznej; via lata), pomiędzy rolami folw. i rolą zw. Jachową k. boru, i pomiędzy lasem Rajec (Rayecz, dziś Podrajec i Łąki Podrajeckie w obrębie Starej Ołudzy; UN 35 s. 61), drogami do Miechowa i do Wolbromia i rolą Twaroga (agrum Thwarok, → 1526; Archiwum kl. Klarysek w Krakowie, perg. 134)4Z ww. dok. z 1530 r. wynika, że w K. od traktu krakowskiego (przez Miechów i Słomniki) odłączała się boczna droga do Wolbromia (łącząca się w Skale z drogą publiczną od Ogrodzieńca do Krakowa), co dobrze tłumaczy powody umieszczenia punktu poboru cła właśnie w K. Z tego względu można skorygować ustalenia B. Wyrozumskiej (LDK, mapa), która umieszcza ww. rozwidlenie dróg dopiero w Żarnowcu.
1570 we wsi K. klarysek kl. Ś. Andrzeja w Krakowie u jednego z poddanych klasztornych punkt poboru cła. Brak dok. zezwalającego na pobieranie ww. cła. Przez wieś droga łącząca dobra klarysek Grabiec i Rokitno – fragment traktu z Krakowa na Śląsk i do Wielkopolski przez Miechów, Żarnowiec, Lelów, Krzepice (LDK s. 67).
F. Kiryk, Rozwój urbanizacji Małopolski w XIII-XVI wieku, mpis w Pracowni, s. 104; tenże, Lokacje miejskie nieudane, translacje miast i miasta zanikłe w Małopolsce do połowy XVII stulecia, KHKM, R. 28, nr 3, 1980, s. 374; J. Laberschek, Rozwój osadnictwa w powiecie lelowskim (do 1400 r.), mpis u autora, s. 276, 285; SG 3, s. 838; J. Stoksik, Powstanie i późniejszy rozwój uposażenia klasztoru Klarysek w Krakowie w XIII i XIV wieku, Rocznik Krakowski 35, 1961, s. 120-1; K. Rymut, Nazwy miejscowe północnej części dawnego województwa krakowskiego, Wr. 1967, s. 69; B. Wyrozumska, Drogi w ziemi krakowskiej do końca XVI wieku, Kr. 1977, s. 67.
1 W najbliższej okolicy obiekty fizjograficzne związane z K.: Podkaszczor = Rokitno Majorat (cz. wsi Rokitno), Podkaszczor (cz. wsi Szafranka) i Łąki Kaszczorne w Rokitnie (Mapa Obrębów; UN 35, s. 61-2) oraz grunt zw. Zakaczorze (Karta geometryczna wsiow Rokitno i Kaczora przez J. Zwierkowskiego, 1787, Archiwum Kl. Klarysek w Krakowie).
2 Karczma zw. K. powstała zapewne po 1319 r. w wyniku realizacji przez sołtysów Boguna i Wrotka przywileju lokacyjnego klasztornej wsi Rokitno (Mp. 1, 159; Laberschek, s. 285).
3 Mp. 1, 275 (z or. w Archiwum kl. Klarysek w Krakowie): Clastor; Kopiarz dokumentów z Archiwum kl. klarysek, s. 166-7: Clasztor. Lokacja miasta K. nie została zrealizowana.
4 Z ww. dok. z 1530 r. wynika, że w K. od traktu krakowskiego (przez Miechów i Słomniki) odłączała się boczna droga do Wolbromia (łącząca się w Skale z drogą publiczną od Ogrodzieńca do Krakowa), co dobrze tłumaczy powody umieszczenia punktu poboru cła właśnie w K. Z tego względu można skorygować ustalenia B. Wyrozumskiej (LDK, mapa), która umieszcza ww. rozwidlenie dróg dopiero w Żarnowcu.