KISIELÓWKA

(1416 Kysselowca, 1448 Kyselowka, 1483 Kyszyelyowka, 1529 Kysselyowka) 8 km na NW od Limanowej.

1. 1530 pow. [sąd.] czchow. (ZK 28 s. 375-6); 1581 pow. szczyrz. (ŹD s. 53); 1529, 1597 par. Rybie Nowe (LR s. 49 – meszne; WR k. 69v).

2. 1448 Piotr Łapka z Łapanowa w sporze z Andrzejem z Rupniowa o las → Jeziernik i dziedzinę zw. Ujechane między Rupniowem, Kamionną i K. (GK 10 s. 642); 1465 → Góra Walowa p. 2 i Jeziernik góra; 1483 Andrzej z Rupniowa pozywa Mik. Wielogłowskiego zw. Nanajką z Lewniowej, ponieważ, wraz z Janem z Jakubowic, poręczał pod zakładem 300 grz. za ur. Stanisława z Brzezia tenut. m. Tymbarku, że ten w obecności pkom. krak. wraz z Andrzejem dokonają rozgraniczenia i usypią kopce między król. Tymbarkiem i wsiami Andrzeja Rupniowem, K. i Piekiełkiem, a wyznaczony termin już minął (ZCz. 5a s. 110)1Księga ta przepadła w czasie ostatniej wojny. Kilkanaście zapisek skopiował z niej F. Duda, który przed 1939 r. przygotował obszerne uzupełnienia do SP 2 – opasły maszynopis w APKr; 1496 z podziału dóbr Mik. Rupniowskiemu przypada m. in. cała wieś Piekiełko do rz. Łososiny, co jest natomiast po jej drugim brzegu, należy do wsi K., do której nie będzie on miał żadnych praw (GK 25 s. 1049); 1504 Aleksander Jag. wyznacza komisarzy do rozgraniczenia dóbr król. m. Tymbarku i wsi Zawadki oraz pewnych ról kmiec. w król. cz. Słopnicy od wsi Mik. i Jakuba Rupniowskich: Rupniowa, K., Piekiełka i Łososiny (MS 3, 1127); przynależne do Rupniowa pola Klokoczki [dziś cz. tej wsi ma nazwę Kokoczki – UN 6 s. 52] leżą między pościeniem wioseczki Woli Rupniowskiej a wsią K., pośród ról folw. Jana Rupniowskiego (ZCz. 7 s. 197-8).

1514 komisarze król. [→ 1504] wyznaczają granice między dobrami król. – m. Tymbarkiem i wsią Zawadką, a wsiami Mikołaja i Jakuba z Rupniowa, a mianowicie: Rupniowem, Piekiełkiem, K. i Łososiną. Granice te zaczynają się od ściany wsi Wilkowiska przy styku z wsiami Rupniowem i Zawadką. Tu stoi kopiec, od którego rozciąga się ta ściana do góry Kostrzy. Od tego kopca poprowadzono granice przez pola w lasach, czyli przez zarębki (zarobky) wykarczowane przez poddanych z Zawadki i Rupniowa, dalej przez potoczek (torrentulum), który płynie od ściany Wilkowiska do lasu zw. Zęzowem (Ządzow, Sądzow, dziś góra i las o tej nazwie w obrębie m. Tymbarku – UN 6 s. 63; w XVI w. do dóbr rupniowskich należał las o nazwie Zedzow → Jaworowa Górka) i nim pod górę Zęzów, przez dwie doliny alias debrzczaki, należące do tej góry, do pola zw. Zarębki, dalej znów przez las Zęzów do drogi zw. Wąwozkiem, z której mają pr. korzystać poddani z Tymbarku i K. Od tej drogi granice biegną do rz. Łososiny, gdzie usypano kopce przy drodze z Tymbarku do Piekiełka, dalej przechodzą tę rzekę i biegną prosto doliną alias debrzczakiem do góry zw. Węglarką [dziś cz. Tymbarku nosi tę nazwę – UN 6 s. 63], na której usypano kopiec. Od niego poprowadzono granice do doliny alias debrzy zw. Kopania, do wierzchołka Bańskiej Góry i stąd pod wierzchołek i do lasu zw. Lipowe oraz do ściany wsi Sowliny, gdzie usypano kopce narożne Łososiny i Tymbarku (ZK 25 s. 341-4 – wpis do księgi w 1516 r.; BPAN rps 7113 s. 301-3); młyn, zagroda pod górą Zęzów → p. 3.

1517, 1518, 1521 młyn na rz. Łososinie → p. 3; 1531 granice między Kamionną a K., Rybiem Nowym i Wolą Rybską → Jastrzębia Debrz; → Jazłowicy Potok; 1533 → Góra Wałowa p. 2.

3. Własn. szlach. 1416 z podziału dóbr między braćmi Mikołajowi ze Zbigniewa [dziś Zbydniów] przypada cz. w Zbigniewie i cała K. (ZK 6 s. 178); 1471 Stan. Litwos z Kazanowa [pow. opocz.], poręczając za br. Jana, zeznaje, że Andrzej z Rupniowa udzielił mu satysfakcji z tytułu dóbr po ojcu i matce oraz z tytułu spadku w Rupniowie, K., Piekiełku, Łososinie i Rybiu (ZK 18 s. 110-1): 1483 → p. 2; 1496 Jan Rupniowski z Rupniowa zastawia za 60 fl. pol. br. Stan. Rupniowskiemu całą swoją cz. w dobrach: Rupniów, K., Piekiełko, Łososina i Rybie (GK 25 s. 825); 1504 K. należy do Mik. i Jakuba Rupniowskich → p. 2; 1514 br. nie podzieleni Stanisław i Andrzej ss. zm. Jana z Rupniowa sprzedają za 260 fl. pol. stryjowi, pisarzowi ziemskiemu krak. Jakubowi Rupniowskiemu z Rupniowa wsie K. z młynem i zagrodą pod górą Zęzów, Wolę Rupniowską i 6 ról osiadłych w Rupniowie z kmieciami: Andrzejem Czeczelągiem, Wawrzyńcem Mitką, Janem Paczołtem, Maciejem Marszkilem, Walentym zw. Walem i Mik. Szufletem (Schuffleth). Transakcja ta obowiązuje jedynie na czas życia stryja, po jego śmierci dobra te wrócą do ww. braci. Ci zaś poręczają za br. Jana, że na najbliższych roczkach wyrazi zgodę na tę transakcję. Ich matka Anna rezygnuje z pr. do posagu i wiana na ww. dobrach (ZK 25 s. 4-6); Jan s. zm. Jana z Rupniowa wobec sądu wyraża zgodę na powyższą sprzedaż dóbr (ZK 25 s. 72); 1516 Mik. Rupniowski dz. Rupniowa, Łososiny, Piekiełka, K., i Rybia zastawia za 500 fl. burgr. krak. Mik. Filipowskiemu dz. Grodkowie wszystkie ww. wsie (ZK 25 s. 332-4 – zastaw wykupiono w 1526 r.).

1517 sąd ziemski krak. potwierdza przeprowadzoną przez rozjemców ugodę między pisarzem ziemskim krak. Jakubem Rupniowskim i jego br. Mikołajem w sprawie zbudowanego przez Mikołaja w dobrach wsi Łososiny młyna, który, wg prawa i zgodnie z wyrokiem urzędu starościńskiego, pod zakładem 100 grz. nie powinien być zbudowany w dobrach ojcowskich przypadłych mu z podziału, ponieważ ma być w nich tylko młyn kisielowski. Zgodnie z zapisem w aktach Mik. Rupniowski nie może mieć żadnego młyna i mleć w nim jakiegokolwiek zboża na mąkę, kaszę i krupy. Pod zakładem 100 grz. Mikołaj musi rozebrać ten młyn do Zielonych świątek [23 V 1518, ugodę zawarto 29 VI 1517]. Ani Mikołaj, ani Jakub nie będą zmuszać lub zakazywać kmieciom Mikołaja mleć zboża w młynie kisielowskim, ale mogą oni mleć tam, gdzie im się będzie podobało. Wg dawnego zwyczaju są jednak wieczyście obow. do naprawy jazu tegoż młyna bez przeszkód ze strony Mikołaja i jego spadkobierców. Bracia godzą się też w sprawie zarębka na pościeniu kisielowskim, który wykarczował kmieć Mikołaja Andrzej Sędzia (Schądzya). Jeśli kmieć ten po wieczystym podziale dóbr nie ustąpi tego zarębka Mikołajowi, będzie go on posiadał wraz ze swym panem, a gdyby za niego nie został przekazany Jakubowi jakiś inny zarębek, ten wystąpi na drogę sądową. Wygon i pastwiska oraz drogi do nich mają być wolne i wspólne dla wszystkich kmieci, a kmiecie Mikołaja będą mogli korzystać z przymiarków położonych w ich sąsiedztwie. Jakub ma dać Mikołajowi 10 grz. gr posp., 2 wielkie sery wołoskie i 1/2 fl. obciążeń (onerum). Ponadto będzie mu przez 7 lat płacił czynsz, wybierany od tych kmieci, których obecnie nie objął w posiadanie Mikołaj, z pustej roli i z tego, z czego powinien płacić. Mikołaj zaś ma dać Jakubowi 4 grz.; tenże Jakub składa protest przed sądem, ponieważ, zgodnie z decyzją rozjemców, dla zgody był gotów uczynić wszystko i dać to, co należy br. Mikołajowi; tenże Jakub wnosi protest przeciw bratu, gdyż był gotów dać mu 1/2 fl. obciążeń (onerum) i 2 sery wołoskie (ZCz. 9 s. 94-6, 103).

1518 br. nie podzieleni Stanisław i Andrzej Rupniowscy dziedzice swych cz. w Rupniowie i K., poręczając za br. Jana, zapisują 27 grz. swego długu stryjowi ur. Jakubowi Rupniowskiemu pisarzowi ziemskiemu krak. na wsi K. i młynie na rz. Łososinie (ZK 158 s. 320-2); 1521 Stanisław młynarz, Piotr Duchnik i Jan Wrzeszcz kmiecie z K. oskarżają szl. Mik. Słupskiego z Ilmanowej o stratowanie im żyta i pszenicy ozimych (ZCz. 9 s. 276); 1524 ur. Jakub Rupniowski z Rupniowa i K. zastawia za 50 fl. pol. Stan. Sieradzkiemu z Sieradzki 3 role osiadłe w K. z kmieciami Piotrem Duchnikiem, Mik. Wrzeszczem i Maciejem Łukaszem (ZK 27 s. 32-3); 1530 br. Zbigniew i Andrzej Rupniowscy dzielą się dobrami. Zbigniewowi przypadają Bogucice [par. Mikluszowice], Ostrów i Wola [Bogucka] w pow. prosz., a Andrzejowi Łososina i Rupniów oraz cały spadek po zm. ich stryju, pisarzu ziemskim krak. Jakubie Rupniowskim, w Piekiełku i K. (ZK 28 s. 375-6); 1531 K. należy do Andrzeja i Jana Rupniowskich → Jazłowicy Potok; br. Jan i Andrzej Rupniowscy dzielą się dobrami, z których Janowi przypada dwór z rolami w Rupniowie, imiennie wymienieni kmiecie i zagrodnicy tamże, a Andrzejowi imiennie wymienieni kmiecie w Rupniowie, wsie K. i Wola [Rupniowską] oraz pół karczmy w Rupniowie (ZCz. 10 s. 135); 1535 Andrzej Rupniowski dz. K. i Piekiełka zastawia za 300 fl. Janowi Otwinowskiemu wsie K. i Piekiełko w pow. czchow. (ZK 30 s. 430-2, zastaw został wykupiony w 1541 r.); 1581 w K. i Rupniowie w cz. Jana i Stan. Rupniowskich pobór z 5 półł. kmiec., od 8 zagr. z rolą, 1 komor. z bydłem, 1 komor. bez bydła i 1 szewca; w K., Rupniowie i Piekiełku Andrzeja Rupniowskiego pobór z 5 ł. kmiec., od 2 zagr. z rolą i 1 komor. bez bydła (ŹD s. 53)2K. i Piekiełko nie figurują we wcześniejszych rejestrach poborowych woj. krak. Wsie te musiały zatem płacić podatek łącznie z Rupniowem, który figuruje w tych rejestrach. Wydaje się też, że obydwie zostały założone na terenach przynależnych do Rupniowa.

5. 1529 meszne w K. plebanowi w Rybiu Nowym (LR s. 49).

1 Księga ta przepadła w czasie ostatniej wojny. Kilkanaście zapisek skopiował z niej F. Duda, który przed 1939 r. przygotował obszerne uzupełnienia do SP 2 – opasły maszynopis w APKr.

2 K. i Piekiełko nie figurują we wcześniejszych rejestrach poborowych woj. krak. Wsie te musiały zatem płacić podatek łącznie z Rupniowem, który figuruje w tych rejestrach. Wydaje się też, że obydwie zostały założone na terenach przynależnych do Rupniowa.