(1212 Conusa, 1326 Conussa, 1368 Conussza, 1372 Coniusa, 1470 Chonuscha) 5 km na SW od Proszowic.

1. 1496 n. pow. krak. (RP s. 81); 1581 pow. prosz. (ŹD s. 16); 1322 n. par. własna (Mp. 2, 583); 1326 n. dek. Pleszów (MV 1 s. 140); 1470-80 dek. Kazimierza Wielka vel Witów (DLb. 2 s. 169); 1529 dek. Witów (LR s. 306).

2. 1394 niwa i łąka w K. ciągnące się ku Malinie [dziś cz. Koniuszy; UN 13 s. 27; Mapa Obrębów] (ZK 1c s. 169); 1403 Błażej z Przecławic [dziś Przesławice] sprzedaje za 50 grz. Janowi z Tęczyna kaszt. krak. cały swój gaj pod górą K. Brat jego Dziwisz ręczy, że w [przyszłym] podziale dóbr gaj przypadnie Błażejowi (ZK 3 s. 565); 1409, 1415, 1431, 1467 Damianice zw. też Piotrkowicami k. K. (ZK 17 s. 468; 193 s. 16, 262; GK 4 s. 490); 1415 niwa zw. przy Malinie k. źródła pod górą → Koniusza (DSZ 148); niwa k. drogi młynarza powyżej Maliny pod K. (ZK 193 s. 278); 1432, 1444, 1529 Przecławice k. K. (ZK 197 s. 200; GK 8 s. 870; LR s. 367); 1470-80 gaj; role w Gnatowicach na wzgórzach w kierunku K. (DLb. 1 s. 248-9; 2 s. 169); 1476 K. k. Proszowic (Ad. 3 k. 116); przed 1480 → Koniusza góra.

3. Własn. ryc., następnie duch. 1212 ryc. Gaweł z K. (Mp. 1, 9); 1222 ryc. Bogusław z K. (KK 1, 14); 1286! → Damianice, par. Koniusza; 1366 Kazimierz W. na prośbę Jakuba pleb. kościoła w K. nadaje Świątnikom należącym do tegoż kościoła imm. sąd. i poddaje ich sądownictwu plebana w K. oraz daje takie wolności, z jakich korzystają świątnicy kat. krak. (Mp. 1, 287); 1394 Wrocław z Polekarcic i jego synowie sprzedają za 12 grz. kościołowi w K. niwę i łąkę ciągnącą się ku Malinie. Pleban winien własnymi pieniędzmi wykupić to, co z tych dóbr jest zastawione (ZK 1c s. 169); 1415 Paszek i Stanisław z Polekarcic, poręczywszy za br. Jakusza, sprzedają za 6 grz. kościołowi par. w K. niwę zw. przy Malinie, k. źródła pod górą Koniusza, z pastwiskiem (DSZ 148 - tu błędnie Janusz zamiast Jakusz; ZK 193 s. 295); Andrzej z Boturzyna darowuje wieczyście kościołowi w K. niwę k. drogi młynarza powyżej Maliny pod K. (ZK 193 s. 278); 1426 Jan Jazd Świątnik z K. (ZK 195 s. 166); Jan Świątnik z K. (ZK 195 s. 405); 1427 Mikołaj Złotko kmieć z K. spłaca Piotrowi ze Strzelec Wielkich komornikowi sędziego 7 1/2 grz. długów Jazda [świątnika] z K. (ZK 196 s. 118); 1470-80 wieś wolna od wszelkich danin, robocizn, dziesięcin, czynszów i podatków. Role, łąki i gaj plebana. Do pleb. K. należą też: łąka i karczma w Posądzy z rolami w Damianicach, do świątników kościoła w K. role i łąki położone w Posądzy w kierunku Wierzbna i Górki [par. Koniusza] (DLb. 1 s. 50; 2 s. 169); przed 1480 → Koniusza góra; 1499 świątnicy poboru nie płacą (RP s. 15); 1531 Zygmunt Stary na prośbę Bernarda Wapowskiego stwierdza, że świątnicy kościoła w K. są wolni od podatków (Katalog UJ 414; MS 4, 16 005); 1530 brak danych o poborze (RP k. 21).

5. Plebani: 1322-7 Jan (Mp. 2, 583; MV 1 s. 140, 212, 405); 1326-7 Herman, Hermaszko (MV 1 s. 140, 212; KRK 856)¹Rejestry świętop. z lat 1326-7, 1350-5 odnotowują podział par. w K. między 2 plebanów (MV 1 s. 140, 212; 2 s. 342, 396). Podział ten istnieje do r. 1420, w którym z uposażenia jednego z plebanów stworzono preb. ŚŚ. Piotra i Pawła (ZDM 5, 1318); 1328 Zbigniew ze Szczyrzyca (Bullarium 2, 1491); 1342-5 Świesław wicearchidiakon krak. (MV 2 s, 21); 1350-5 Wierzchosław i Piotr (MV 2 s. 342, 396); 1366 - zm. 1372 Jakub (Mp. 1, 287; MPHn 5 s. 186); 1379-89 Wierzchosław (SP 8, 534, 536, uw. 159/3); 1394-1405 Maciej (ZK 1c s. 169; 2 s. 390; 3b s. 12, 28, 661; SP 8, 10 613); 1404-10 Dobek (ZK 3b s. 388, 397, 413, 441, 496, 516; 5 s. 224); 1409-16 Jan (DSZ 148; ZK 5 s. 190; 193 s. 262, 278, 295; 194 s. 31); 1420 Andrzej (ZDM 5, 1318); 1462-97 Przybysław, Przybek s. Przybysława h. Szreniawa dz. Poręby [Górnej], pleb. i prebendarz (OK 2 s. 93; 12 s. 213, 223, 256, 281, 305, 627; Ad. 3 k. 116; ZK 258 s. 303, 368; GK 16 s. 15; 17 s. 210, 261, 271, 293, 317, 329, 457, 554, 567, 577, 818, 18 s. 764, 807, 845, 856, 960; 19 s. 264, 307, 388, 429, 886, 923, 934; 21 s. 638; 23 s. 2, 156, 688; 26 s. 127, 273); 1529-31 Bernard Wapowski kantor krak. (LR s. 306; Katalog UJ, 414).

Wikariusze: 1379 Piotr (SP 8, 531, 549, 557, 567, 572-3); 1379-84 Gniewomir, Gniewek (SP 8, 552, 567, 592, 1155, 2044, 2315); 1381 Niemir (SP 8, 1081); 1382 Jan (SP 8, 1200); Stanisław (SP 8, 1895); Mikołaj (SP 8, 1692, 1895); 1382-4 Andrzej (SP 8, 1819, 2245, 2427); 1384-5 Jakub (SP 8, 2695, 2897, 3161, 3332, 3336, 3447); 1390-3 Wojciech (ZK 1c s. 17, 24, 82, 230); 1392 Janusz (ZK 1c s. 30); 1392-6 Jakub, Jakusz (ZK 1c s. 52, 88, 182, 228-9, 232; 2 s. 47, 125, 463); 1394 Maciej (ZK 1c s. 176); 1399 Marek (SP 8, 8866); 1400 Więcesław (ZK 3a s. 70); 1403-4 Piotr (ZK 3b s. 132, 277, 309-10, 313); 1403-5 Przybek (ZK 3b s. 178, 510); 1418 Maciej (GK 1 s. 9); 1463-4 Jan (OK 12 s. 213, 367).

Szkoła. 1470 Mikołaj rektor szkoły w K. (GK 19 s. 200).

Uposażenie. Prawo patronatu. 1366, 1394, 1415 → p. 3; 1404-5 Zyndram [z Maszkowic] miecznik król. pozywa Dobka pleb. z K. o 20 kop pszenicy i 20 kop owsa gwałtem zabranych (ZK 3b s. 388, 397, 413, 441, 496, 516); 1420 Piotr Lunak z Wiśnicza, Piotr z Kurowa, Ofka wd. po Przybku z Damianic, Marcisz i Przybysław z Poręby [Górnej], Marcin z Łaganowa i Pietrasz z Damianic patronowie kościoła par. w K., określają uposażenie tegoż kościoła rządzonego od dawna przez dwu plebanów. Niedbalstwo, spory tychże plebanów doprowadziły kościół do upadku i strat, tak, że parafianie są zaniedbywani w zakresie nabożeństw. Ww. patroni pragnąc temu zaradzić postanawiają, że dziesięciny z wszystkich ról w Birkowie, Łyszkowicach i Polekarcicach od dawnych czasów należące do drugiego plebana w K., oraz z ról szlach. w Polekarcicach alternatywnie przez obu plebanów dotąd pobierane, mają należeć wieczyście do nowej prebendy ŚŚ. Piotra i Pawła kościoła w K. (ZDM 5, 1318); 1423 → p. 3: Jan z Szarbi [par. Igołomia] sprzedaje Piotrowi Lunakowi z Wiśnicza podczaszemu sand. swoją cz. Piotrkowic [Małych] z pr. patr. kościoła w K. (ZK 195 s. 183); 1426 → p. 3; 1434 Piotr z Kurowa darowując swemu służebnikowi i domownikowi („servitori et familiari”) swoją cz. Damianic, wyłącza z darowizny pr. patr. kościoła w K. należące do Damianic (ZK 146 s. 259); 1441, 1451, 1467 → Damianice p. 3; 1470-80 → p. 3; kościół z kamienia, pod wezw. Ś. Piotra. Pleban i prebenda pobierają też dzies.: z 2 folwarków i z cz. ról kmiec. we Wierzbnie, z folwarku i z cz. łanów kmiec. w Siedliskach, z folwarku i z łanów kmiec. w Łyszkowicach, z 2 folwarków i z łanów kmiec. w Polekarcicach, z folwarku i z łanów kmiec. w Przesławicach, z folwarku i z łanów kmiec. w Piotrkowicach [Małych], z folwarku i z łanów kmiec. w Damianicach, z folwarku i z łanów kmiec. w Jazdowicach, z folwarku w Kępie, z folwarku w Rzędowicach. Do parafii należą wsie: Posądza, Górka, Wierzbno, Siedliska, Łyszkowice, Polekarcice, Gnatowice, Rędziny, Przesławice, Piotrkowice, Damianice, Jazdowice, Kępa, Chorążyce i Rzędowice (DLb. 1 s. 50; 2 s. 169-71); przed 1480 → Koniusza góra; 1495 kościół w K. otrzymuje przyw. odpustowy; 1498 Fryderyk arcbp. gnieźn. i bp krak. oraz Andrzej Róża arcbp lwowski powyższe odpusty zatwierdzają (Katalog UJ 262); 1499 → p. 3; 1518 legat papieski na Polskę poleca wyznaczonym duchownym rozstrzygnąć spór między patronami kościoła w K. - prezentującymi na plebana tamże Bernarda Wapowskiego dra dekretów, kantora krak. - a patronami tegoż kościoła prezentującymi innych kandydatów i wprowadzić Wapowskiego na beneficjum w K. lub inne wakujące (Katalog UJ 358); 1520 Jan Konarski bp krak. transumuje przy w. dla kościoła w K. z r. → 1420 (Katalog UJ 372); 1529 do pleb. należy dzies. snop. z całych wsi: Jazdowice [dziś Jazdowiczki] - wart. 8 grz., Przecławice - wart. 13 grz., Kępa - wart. 6 grz., Wierzbno - wart. 12 grz., Siedliska - wart. 5 grz., z całej wsi Stanisławice, z niektórych ról w Damianicach i Cikowicach - łącznie wart. 10 grz., dzies. snop. z ról, folw. w: Rzędowicach - wart. 4 grz., w Łyszkowicach - wart. 4 grz., z całej par.: klerykatura 2 1/2 grz., kolęda 24 gr, dzies. kon. 1 grz. 29 gr. Do preb. [Ś.Ś. Piotra i Pawła] w kościele w K. należy dzies. snop. z całych wsi: Polekarcice - wart. 18 grz., Łyszkowice - wart. 14 grz., z połowy Birkowa - wart. 9 grz. oraz dzies. kon. z tych wsi - wart. 1 grz. 2 gr (LR s. 306)²LR w opisie uposażenia kościoła w K. nie wymienia wsi K., choć należała ona do tegoż kościoła; por. 1470-80 p. 3; 1531 → p. 3).

Świętopietrze. 1326-7 połowa par. pleb. Jana oceniona na 23 grz.; 1326 połowa par. pleb. Hermana oceniona na 18 grz.; 1327 połowa par. tegoż pleb. oceniona na 20 grz. (MV 1 s. 140, 212); 1335-6 świętop. 1 grz. 8 sk. (MV 1 s. 373, 383); 1338 świętop. 16 sk.; 1339 świętop. 1 grz. 8 sk.; 1342 świętop. 9 sk.; 1344 świętop. 8 sk.; 1346-50 świętop. 1 grz. 8 sk.; 1351-6 świętop. 1 grz. 9 sk.; 1357 świętop. 17 sk. (MV 2 wg ind.); 1373-4 świętop. 21 sk. (Rejestr Świętop. s. 12, 35).

6. 1212 ryc. Gaweł z K. brał udział w wiecu w Mąkolnie [woj. kal.] z udziałem Leszka Białego i Konrada Maz. (Mp. 1, 9); 1222 ryc. Bogusław z K. był uczestnikiem sądu wiecowego zwołanego przez Leszka Białego nad Szreniawą przy → Kamiennym Moście (KK 1, 14); przed 1480 → Koniusza góra; 1529-31 pleban w K. Bernard Wapowski dr dekretów, historyk i kartograf, autor mapy Polski z 1526 r. (LR s. 306; Katalog UJ 414).

7. SG 4 s. 341-4; 15/2 s. 115.