(1374 oppidum Kossicze - kop. z 1545 r., 1382 de Cossicz, 1399 Coschycze, 1419 Coschiczice, 1438 Choschicze, 1441 Chossicze, 1478 Kostzice, 1487 Koczitcza!, 1499 Kothchitcza!, 1502 Cozicze, Cozycze, 1504 Cchoszyczc, Loschycze!, 1519 Coschyczki) miasto.

1. 1455 n., 1581 pow. prosz. (RI s. 207; Mp. 5 A 110; ŹD s. 9); 1394 n., 1470-80 n. par. własna filialna par. Witów (ZK 2 s. 111; DLb. 1 s. 178; 2 s. 173); 1529 dek. Witów (LR s. 54).

2. 1374, 1432, 1470-80, m. położone nad rz. Szreniawą (ZDM 1, 146; Mp. 4, 1287; BPAN Katalog 473; DLb. 1 s. 178; 2 s. 173); 1394-6, 1487, 1510, 1521 młyn na rz. Szreniawie → Koszyce - Młyn; 1564 tenże młyn → p. 3d; 1428 rynek w K. → p. 3c; przed 1480 ujście rz. Szreniawy do Wisły k. m. K. (DHn. 1 s. 78); 1482 droga koszycka w Bobinie (GK 1 s. 630); 1484 Przemyków k. K. (Kacz. 8184); 1487 cło w K. → Koszyce - Tenuta; 1508 droga z Krakowa na Litwę prowadzi przez Brzesko Nowe, K. i Opatowiec [pow. wiśl.], → też p. 3b (MS 4, 369); 1511 granice → Jawiczowice p. 2; 1519 Zygmunt Stary potwierdza powyższe rozgraniczenie z r. 1511 (MS 4, 2967); 1521, 1529, 1564 przedmieście K. → Jawiczowice p. 2¹Wieś Jawiczowice była przedmieściem K., dziś zwana Przedmieściem Koszyckim. Por. SHGK 2 z. 2 s. 276 zestaw nazw Jawiczowic w „główce” hasła; 1534 gościniec z Bochni do K. → Górka, par. Witów p. 2; 1564 wielkorządca krak., do którego miasto należy, pobiera myto 4 den. od każdego wozu i 2 den. od wołu, a za to naprawia: 3 mosty na rz. Szreniawie i chrustem gościniec między mostami w 3 bardzo bagnistych miejscach, powyżej młyna i w samym miasteczku, a także drogę z Bochni do Wiślicy i z Krakowa do Tarnowa i Lublina (LK 1 s. 51); 1566 przyw. król. na pobieranie przez mieszczan koszyckich cła mostowego po 1/2 gr od większego i po 6 oboli od mniejszego wozu, po 3 ternary od wolu. Za cło to winni naprawiać własnym kosztem mosty i drogę publiczną w dobrach m. K. i dawać do skarbu nie 8 grz. rocznie - jak od dawna dawali - lecz 10 grz (LDK 1 s. 28-9); 1567 granica między wsiami Morsko i Macieczyna poczyna się przy drodze z Krakowa w kierunku m. K. (ZK 407 s. 202); 1568 droga z K. do wsi Dalechowice. Nagórzany, Wielgus i Krzyszkowice krzyżuje się z drogą z Wojsławic do Koczanowa (ZK 407 s. 272-3); 1570 droga z Krakowa na Ruś idzie przez Morsko, Wroczków, K., Rachwałowice i Przemyków (LDK 1 s. 28-9); wielka droga ze Skalbmierza do K. przechodzi między wsiami Jankowice i Zysławice oraz między Donatkowicami i Plechowem, między Gorzkowem a Plechowem, stanowiąc też granicę między tymi dwoma, ostatnio wymienionymi wsiami; droga z Wielgusza do K. przechodzi między Wojsławicami a Krzyszkowicami, droga z m. K. do wsi Wielgusz stanowi granicę między Zysławicami a Książnicami Małymi aż do ściany wsi Łapszów i między Zysławicami i Biskupicami (ZK 408 s. 22, 25, 31-6, 41-4, 46-8).

3a. Własn. król. w wielkorządach krak. 1374, 1406, 1421 (ZK 7 s. 213); → p. 6; → p. 4; 1423 Andrzej z Mojkowic włodarz dóbr K. (SP 2, 1877-9); 1438 Jan Janina włodarz z K. (Cracovia artificum suppl. 1433-1440, 184); 1464 szl. Stanisław z Mąkolic [ziemia sier.] włodarz z K. pozywa Jana Feliksa [z Tarnowa] kaszt. biec. dz. Krzyszkowic i jego ludzi Wojc. Orpiszkę i Stan. Kozieła (GK 17 s. 397); 1510 młyn król. w K. → Koszyce - Tenuta; 1521 młyn król. z blechem na rz. Szreniawie → Koszyce - Tenuta.

3b. Ciężary i przywileje. 1374 → p. 4; 1441 sąd grodzki winien rozstrzygnąć spór między rajcami Opatowca a rajcami K. o konie podwodowe. Gdy zgodnie z obowiązkiem dostarczenia koni dla podwód z miasta do miasta rajcy Opatowca dali 3 konie wart. 20 grz. do K., nie zostały im one zwrócone przez rajców K., którzy próbowali dać konie byle jakie i tych prowadzący podwody nie przyjął. I tak konie Opatowca zaginęły. Rajcowie K. przedłożyli transumpt przyw. król., który miał dowieść, że powinni odpowiadać nie przed sądem grodzkim lecz wg swego prawa [niem.]. Pełnomocnik Opatowca dowodzi, że podwody są w interesie króla i okazywany przyw. sprawy podwód nie dotyczy. Sąd grodzki nakazuje rajcom K. przysiąc, że okazali takie konie podwodnikowi, jakie mieli, ale nie chciał wziąć, a za te konie na których jechał z Opatowca zapłacili (SP 2, 2971, 2973); 1482 m. K. skazane na karę XIV z powodu niezapłacenia szosu (GK 21 s. 668); 1487 → Koszyce - Tenuta; 1493 rajcy z K. skazani na karę król. XIV za to, że nie chcieli oni pobierać ani płacić poborcy król. czopowego (GK 24 s. 163); 1508 wg ordynacji król. posłańcy króla wysyłani z Krakowa przez Brześć na Litwę mają m.in. od mieszkańców K. otrzymywać podwody (MS 4, 369); 1521 targowe w K. → Koszyce - Tenuta (MK 35 s. 362-7); 1530 m. K. płaci 21 grz. szosu (RP k. 66); 1564 mieszcz. dają do wielkorządów sep owsiany po 2 korce z łanu, po pół kapłona, po 5 jaj, płacą: gorzałkowe, szos, targowe (LK 1 s. 50-1).

3c. Mieszczanie, przedmieszczanie i inni mieszkańcy oraz ich sprawy majątkowe. 1382 Michał z Plechowa winien stawić w sprawie z Pawłem z K. wójta K. (SP 8, 1487); 1382-8 Święszek, Święch (SP 8, 1782, 1813, 1891, 4607); 1387 Andrzej Babirecz (SP 8 uw. 48/29); Staszek Babuecz (SP 8 uw. 57/29); 1388 Zdan (SP 8, 4607, uw. 84/6); Wojc. Firlej (SP 8, 4608); 1392 Jan Niedźwiedź mieszcz. z K. kupuje za 32 grz. u opata kl. tyn. sołectwo w Okulicach (Tyn. 116); 1400 Dziwisz z Wojsławic pozywa Andrzeja kmiecia z Wojsławic „nunc de K. civitate” o zbiegnięcie (SP 8, 9527); 1406 Jaszka wd. po Piotrze Żołędziu z K., Wojc. Wnor, Mik. Szepolak, Stan. Kamrot (KSN, 1594); 1407 Jan cieśla (Rachunki z prac budowlanych na zamku w Nowym Korczynie w latach 1403-8, KHKM 4, 1956, s. 36); 1412 Stan. Ćwil mieszcz. z K. pozywa przed sąd najwyższy pr. niem. w Krakowie Sułka i Jaszka Krzeczka rajców z K., Wojciecha z Jawiczowic, Jaszka Swarno, Mik. Surowo, Pawła Ząbra, Ciechonia, Wojciecha, Pawła Nosdzaka, a także wójta Stan. Świdra. Ćwil i jego s. Paweł kleryk zostali pomówieni przez Idziego wikarego z Książnic o przywłaszczenie miecza znalezionego przez ich służebnika Stanisława. Paweł otrzymał od rajców dok., przy pomocy którego oczyścił się z zarzutu przed sądem oficjała krak. Idzi przed radą zakwestionował jednak dok., oskarżając Ćwila o fałszerstwo. Mimo, że Ćwil przed radą oczyścił się z zarzutu, Idzi wypłacił pieniądze do sądu najwyższego prosząc o wyrok. Sąd gajony, pobrawszy pieniądze od Ćwila pozywającego Idziego przed ten sąd o pomówienie na 5 sesjach tej sprawy kryminalnej nie rozpatrzył i nie wydał wyroku. Przed sądem najwyższym pr. niem. rajcy i ławnicy potwierdzają prawdziwość dok. i oczyszczają Ćwila z zarzutu fałszerstwa. Sąd ten skazuje wójta i ławników na 30 den. kary od każdego z nich i ustanawia pod wadium 1000 grz. Skazani karę uiścili (KSN 3108, 3113, 3118); 1414 Jakub z K. → Jawiczowice p. 4; 1418 Marcin z K. (GK 1 s. 62); 1420 Sobek mieszcz. z K. pozywa Mikołaja wójta Bochni o bezprawne uwięzienie i zniesławienie (GK 1 s. 312); Piotr kramarz z K. (GK 1 s. 318); przed 1423 Jan Pankowa z K. (Kacz. 3598); 1424 Stan. Wojtasz zw. sędzią („iudex”); Piotr i Ciechosław (GK 2 s. 223, 241); 1424-5 Świder, Michał, Stanisław (GK 2 s. 290, 299, 317, 335); 1425 Andrzej (GK 2 s. 335); 1428 wójt, rajcy i ławnicy K. zaświadczają, że Stan. Ćwil mieszcz. koszycki darował ż. Magdalenie połowę domu z ogrodem, połowę roli czyli zagrody i połowę całego swego stanu posiadania. Dom położony jest na rynku, między domem Wojc. Goraja a domem Jana Gawronka. Kupił go Ćwil i jego żona u Piotra Piechury mieszcz. koszyckiego za 12 grz. Magdalena na sądzie gajonym odstępuje te nieruchomości s. Pawłowi klerykowi (ZDM 2, 402).

1430 → p. 6; 1432 Stachna wd. po Janie z Marszowic procesuje się z całym pospólstwem K. o 40 grz. (GK s. 789); 1433 Klimek kmieć z m. K. pozywa Stanisława włodarza z Gnatowic o zabranie mu 40 kop pszenicy i 15 kop żyta w Polukarcicach [dziś Polekarcice] (GK 4 s. 973, 979, 986, 990, 994-5); Staszek Baran i Staszek mieszcz. K. (GK 4 s. 990); przed 1446 Wawrzek Graber z K. (Kacz. 5185); 1441 → p. 3: Ciężary i przywileje; 1447 Jan Jucha kowal z K. oddala przy pomocy sądowego dok. papierowego, opatrzonego pieczęcią rajców, roszczenia Mikołaja z Sędziszowic, wójta i ławnika. Dok. ten wyraźnie stwierdzał, że koń sądownie był przysądzony Janowi (ZK 198 s. 397); 1465 Stan. Byk mieszcz. (OK 12 s. 570); przed 1468 Idzi olejarz z K.; przed 1470 Michał z K. (Kacz. 7096, 7280); 1470-80 7 1/2 ł. miejskich, 12 zagród z rolami (DLb. 1 s. 178; 2 s. 173); 1475 Jan Kołodziej z K. (OK 2 s. 184); przed 1478 Stan. Karaś z K. (Kacz. 7805); 1483 Jakub mieszcz. (GK 21 s. 879); 1486 → p. 6; przed 1487 Matys Karwat krawiec z K.; przed 1488 Tomasz Borghart garncarz z K.; przed 1490 Woytag garncarz z K.; przed 1499 Grzegorz Kapłaniec garncarz z K.; przed 1500 Tomasz Kowalowicz krawiec z K. (Kacz. 8305, 8417, 8503, 8979, 9125); 1519 dekret król. w sprawie o dobra zm. Mał. Wiatrowskiej w m. K. między prac. br. Janem i Stanisławem zw. Drozdowie ze Strzelec Wielkich a rodzeństwem: kapłanem Jakubem, Janem Janowskm studentem Ak. Krak. i Dorotą Jaworską pochodzącymi z Krakowa (MS 4, 12182); 1531 Barbara Wojtaszkowa z K.; 1532 sąd bpa krak. rozstrzyga spór między Małgorzatą z K. a wielebnym Franciszkiem wicekantorem zamku krak. i jego pełnomocnikiem mgrem Szymonem Kaliszem o oddane przez Małgorzatę temuż Franciszkowi do wiernego depozytu („in fidele depositum”) rzeczy: szatę cytrynowego kołoru, podszytą lisim futrem wart. 16 fl., szatę szarego koloru zw. germak [czyli giermak lub jermak tj. długi płaszcz] wart. 3 fl., 7 srebrnych łyżek i łóżka wart. 5 grz., 3 półmiski cynowe i miecz wart. 1/2 kopy gr, futro sobolowe wart. 3 fl., birety podbite futrem wiewiórek wart. 1 kopy gr. Sąd wyrokuje zwrot tych rzeczy Małgorzacie (Wypisy 1530-1535, 675, 864); 1564 przedmieszczanie są osadzeni na 10 1/2 ł. w → Jawiczowicach, mieszczanie na 30 ł. Komornicy. Domów w mieście jest 83 (LK 1 s. 50-1). Ob. też p. 4 wykazy rajców, ławników i wójtów.

3d. Rzemiosło i handel. 1374 → p. 4; 1394-6 młyn → Koszyce - Młyn; 1407 Jan z K. cieśla (Rachunki z prac budowlanych zamku w Nowym Mieście Korczynie, KHKM 4, 1956, s. 36); 1421 → p. 4; 1423 targ wolny w K. (GK 2 s. 153); 1428 Grzegorz krawiec, Abraham szewc, Mikołaj garncarz, Stanisław kołodziej (ZDM 2, 402); 1445 Stanisław cieśla, Grzegorz kuśnierz (GK 9 s. 286); 1447 Jan Jucha kowal (ZK 198 s. 397); przed 1468 Idzi olejarz; przed 1487 Matys Karwat krawiec (Kacz. 7096, 8305); 1487 → Koszyce - Tenuta; młyny (GK 22 s. 613-7); przed 1488 Tomasz Borghart garncarz; przed 1490 Woytag garncarz; przed 1499 Grzegorz Kapłaniec garncarz; przed 1500 Tomasz Kowalowic krawiec (Kacz. 8417, 8503, 8979, 9125); 1510 młyn król. → Koszyce - Młyn; 1521 młyn z blechem → Koszyce - Tenuta; 1564 miara koszycka. Rzemieślnicy, przekupnie i kramarze [w liczbie 91] płacą po 1 gr do wielkorządów. 13 jatek rzeźniczych. Łaźnia. Młyn z 2 kołami mącznymi, 1 kołem stępnym i 1 foluszowym (LK 1 s. 50-2).

4. 1374 królowa Elżbieta nadaje miastu król. K. pr. magd. oraz imm. sąd., ustanawia targ w poniedziałki. Miasto winno się cieszyć takimi prawami jakie ma m. Kraków (ZDM 1, 146; BPAN Katalog 473); 1382 wójt w K. (SP 8, 1487); 1399 rajcy z K. mają dowieść, ze nie powinni odpowiadać z pozwu Świętonia w sądzie najwyższym pr. niem. (KSN 797); rajcy K. winni zapłacić 2 kopy gr Kwiatoniowi mieszcz. krak. (KSN 816); 1401 rajcy K. procesują się ze Stanisławem sołtysem Szczurowej [pow. pilzn] (KSN 1038, 1051, 1067, 1078); rajcy K. mają przesunięty termin sprawy z ww. sołtysem, jako, że są zajęci „in negociis domini regis” (KSN 1063); sąd gajony rajców i ławników z K. (KSN 1051); 1405 rajcy K. i Stanisław niegdyś wójt K. winni w ciągu 2 tygodni zawrzeć ugodę (KSN 1485); 1406 sąd najwyższy pr. niem. oświadcza, że rajcowie K.: Wojc. Wnor, Mik. Szepolak i Stan. Kamrat oraz wójtowie w imieniu: Jaszki wd. po Piotrze Żołędziu, wszystkich mieszczan i całego miasta przedłożyli we wszystkich sprawach, które toczyły się lub toczą przed tymże sądem dok. Świętosława Litwosa wielkorządcy krak. potwierdzający, iż zadośćuczynili za wszelkie kary, we wszystkich sprawach, w jakichkolwiek latach i czasach (KSN, 1594); 1412 → wyżej Mieszczanie, przedmieszczanie; 1413 wójt Stanisław [Świder] i 7 ławników zostają skazani na kary w sądzie najwyższym pr. niem. za nieposłuszeństwo wobec tegoż sądu (KSN 3271); 1414 Smysz kmieć ze Szczurowej skazany na kary za niestawiennictwo sądowi najwyższemu pr. niem. i stronie tj. wójtowi i ławnikom K. (KSN 3380); 7 ławników z K. obow. jest zapłacić podrzędczemu Gryfowi 1 grz. (KSN 3490); Krystyna ż. Smysza ze Szczurowej łowczego bpa, procesując się z ławnikami i innymi osobami z K., ustanawia swym pełnomocnikiem Jana tenut. z Radłowa [pow. pilzn.]; wójt i ławnicy z K. skazani na kary pieniężne sądowi najwyższemu pr. niem. i pozywającemu ww. Janowi za sprzeciwienie się wyrokowi (KSN 3498); 1421 Władysław Jagiełło przenosi m. K. z pr. pol. na pr. magd., nadaje imm. sąd., ustanawia jarmark w dniu ś. Marii Magdaleny [22 VII] trwający 8 dni i wolne targi we wtorki (ZDM 7, 1907; BPAN Katalog 473)²Or. dok. nie jest znany. W ZDM wydany wg kopii w transumpcie z 1539 r. Istnieje druga kopia w transumpcie z połowy XVIII w. w Bibl. PAN amplifikująca ilość jarmarków do 10 rocznie. Wydawca w ZDM odmianek w stosunku do tej drugiej kopii nie zaznaczył. Katalog BPAN 473 ma błędnie rozwiązaną datę przyw. w drugiej kopii: 28 III zamiast poprawnie 4 IV; 1423 wójt K. i 4 rajcy na sądzie nadwornym w Nowym Mieście Korczynie skazani na karę XV Andrzejowi z Mojkowic włodarzowi dóbr król. w K. i sądowi za niewydanie mu zbiegłego, zatrzymanego przez nich młynarza, a także za to, iż tegoż Andrzeja gwałtem zamknęli w domu w K. oraz nie chcieli uznać wójta wyznaczonego przez włodarza; sąd postanawia, że sądzeni winni wydać włodarzowi młynarza i uznać wyznaczonego wójta (ZK 195 s. 157; SP 2, 1877-9); 1428 Piotr wójt K. w sprawie przeciw Katarzynie z Korczyna³Tak w GK 3 s. 120. Tamże na s. 129 przeciw Katarzynie mieszczance z Kazimierza przedkłada w sądzie grodzkim krak. przyw., wg którego winien odpowiadać wobec Andrzeja tenut. K. (GK 3 s. 120, 129); 1430 → p. 6; 1441 → p. 3: Ciężary i przywileje; 1447→ p. 3: Mieszczanie, przedmieszczanie; 1465 Wojciech rajca i cała rada K. oraz Stanisław mansjonarz kościoła Ś. Jakuba na Kazimierzu pod karami ekskomuniki zobowiązują się zapłacić Mik. Schetescha wikariuszowi kat. krak. 3 grz. 1 fl. (Wypisy 1440-1500, 38); 1493 → p. 3: Ciężary i przywileje.

Wójtowie. 1382 Paweł wójt K. (SP 8, 1487); 1405 Stanisław niegdyś wójt (KSN 1485); 1406 wójtowie K. (KSN 1594); 1406-18 Stan. Świder (KSN 3108, 3113, 3118, 3271, 3380, 3498; GK 1 s. 32); 1428 Piotr Szalnia (ZDM 2, 402; GK 3 s. 120, 129); 1445 Mikołaj (GK 9 s. 286).

Rajcowie. 1399 pierwsza informacja o rajcach (KSN 797); 1406 Wojc. Wnor, Mik. Szepolak, Stan. Kamrat (KSN 1954); 1412-4 Stan. Sułek i Jan Krzeczek starzy rajcowie (KSN 3113, 3501, 3513); 1420 Mikosz (GK 1 s. 318); 1423 Piotr Salnia (SP 2, 1879); 1426 Stanisław i Mikołaj starzy rajcowie (GK 2 s. 506); 1428 Mik. Modlicza, Michał Jastrząb, Wojc. Wnor, Grzegorz krawiec (ZDM 2, 402); 1430 Przybysław i Maciej Gąska (GK 4 s. 88); 1445 Piotr Salnia, Jan Czarny, Stan. Cieśla, Grzegorz kuśnierz (GK 9 s. 286); 1465-8 Wojciech (Wypisy 1440-1500, 38; OK s. 553).

Ławnicy. 1401 pierwsza informacja o ławnikach (KSN 1051); 1412 Wojciech z Jawiczowic, Jaszek Swarno, Mik. Surowo, Paweł Ząbr, Ciechoń, Wojciech, Paweł Nosdzak (KSN 3113); 1413-4 7 ławników (KSN 3211, 3380, 3490); 1428 Abraham szewc, Mikołaj garncarz, Piotr Kotuchowic z Jawiczowic, Janina, Jan Flak, Stanisław kołodziej, Stan. Rak (ZDM 2, 402); 1445 Zdzich, Stan. Kantor, Stan. Poganek, Stan. Rak, Mik. Baran, Stan. Gajek (GK 9 s. 286).

5. 1394 Jan kapelan z K. (ZK 2 s. 111); 1404 Piotr wikariusz (ZK 3b s. 365); 1419 Maciej wikariusz (GK 1 s. 122); 1432 bp Zbigniew [Oleśnicki] nadaje kapitule kat. krak. dzies., m. in. z m. K. (Mp. 4, 1287; DLb. 1 s. 78; 3 s. 130); 1437 Tomasz z Łabiszyna [woj. kal.] niegdyś rektor szkoły w K. (Kiryk → p. 7 s. 126); 1438 Wojciech pleb. z K. czyli z Witowa (Cracovia artificum suppl. 1433-1440, 184); 1439 Michał rektor szkoły w K. (Kiryk → p. 7 s. 126); 1470-80 kościół par. pod wezw. Ś. Marii Magdaleny, filialny jednak w stosunku do kościoła w Witowie. Dzies. snop. należy w części do kościoła w Witowie, w części do kościoła w Przemykowie, zaś pozostałe cz. dzies. snop. i dzies. kon. w wymiarze 4 wiązek konopi, wart. 10 grz. do kap. krak. Mieszczanie płacą stołowe kościołowi w Witowie. Do par. należą wsie Morsko i Włostowice⁴W opisie par. K. w DLb. 2 s. 173 brak składu parafii (DLb. 1 s. 178-9; 2 s. 172-3); 1476-85 Stanisław pleb. w Witowie i K. (OK 2 13 V; 11 4 VII); 1485 wyrok oficjała krak. kończy spór między ww. plebanem a Stan. Żyrkowskim i innymi dziedzicami ze Strzelec Wielkich o sposób dostarczania dziesięcin z ról folw. i kmiec. w Strzelcach Wielkich, należnych kościołowi w K. (OK 11 4 VII); 1506-11 dzies. snop. z K. należy do kap. krak. (J. Krzemieniecki, Bernardinus Gallellus de Jadra vicarius et officialis generalis Cracoviensis 1509-1517, Kr. 1934, s. 122); 1527 szkoła par. w K. (Kiryk → p. 7 s. 126, 394); 1529 dzies. snop. wart. 1 grz. z 4 kwart roli na przedmieściu K. plebanowi w Witowie (LR s. 54)⁵W LR brak opisu par. K. Uposażenie zawarte jest w opisie par. Witów; 1529-30 pleb. Wojciech ze Szczebrzeszyna [ziemia chełmska] pleb. Witowa (LR s. 54; OK 1 s. 101); 1598 par. pod wezw. Ś. Mikołaja i Ś. Marii Magdaleny filią, połączoną z Witowem. Uposażenie stanowi 25 zagonów na przedmieściu Jawiczowic i trzecia cz. dzies. snop. z gruntów miejskich. Szkoła. Szpital z kaplicą Ś. Krzyża (WR k. 269); → niżej uw.

6. 1398, 1414, 1419, 1426, 1447 sądy wwdy krak. odbywane w K. (SP 2, 1338; 8, 7912; GK 1 s. 196; 2 s. 633, 647; 10 s. 198).

1412, 1420 → p. 3: Mieszczanie, przedmieszczanie; 1422 Małek włodarz z K. pozywa Piotra mieszcz. ze Lwowa o pobicie, zranienie i zrabowanie pieniędzy na wolnej drodze (ZK 7 s. 213); 1423 → p. 4; Jan kmieć z Podolan [par. Kazimierza Wielka] pozywa Andrzeja z Wojsławic [par. Gorzków] o rabunek na wolnym targu w K. oraz zadanie 3 ran krwawych i 3 sinych (GK 2 s. 153); 1424 [Jan] Struś z Górki [par. Witów] pozywa Wojtasza Stanisława zw. sędzią mieszcz. z K. o to, że wydając okrzyk gonienia przestępcy, czyli godło (quia proclamans proclamationem alias glodla)⁶→ Słownik Staropolski 2 s. 443 hasło: Godło przepędził jego kmiecia przez jedną granicę i zranił. Tenże Struś pozywa też innych mieszczan z K.: Piotra i Ciechosława (GK 2 s. 241); 1430 Elżbieta ż. ww. Strusia z Górki pozywa wszystkich mieszczan, wójta i rajców z K, że przeszedłszy przez jedną granicę najechali jej dziedzinę [w Górce], rozbili bramę koło jej domu, poprzez 30 cięć (GK 4 s. 71, 80); 1486 Mikołaj s. Jana z K. notariuszem publicznym w diec. krak. (A. Gąsiorowski, J. Wiesiołowski, Katalog notariuszy publicznych, mps); 1530 Jan s. Stanisława z K. studentem Ak. Krak. (Al. 2 s. 255); 1532 → p. 3: Mieszczanie, przedmieszczanie; 1534 Stanisław z K. katedralista otrzymuje 15 gr za przepisanie psałterza (Wypisy 1534-1535, 1130).

Mieszkańcy K. przyjęci do pr. miejskiego w Krakowie: 1423 Jan Pancowa; 1441 Wawrzek Graber; 1468 Idzi olejarz; 1470 Michał; 1478 Stan. Karaś; 1487 Matys Karwat krawiec; 1488 Tomasz Borghart garncarz; 1490 Woytag garncarz; 1499 Grzegorz Kapłaniec garncarz; 1500 Tomasz Kowalowic krawiec (Kacz. 3598, 5185, 7096, 7280, 7805, 8305, 8417, 8503, 8979, 9125).

7. F. Kiryk, Rozwój urbanizacji Małopolski w XIII-XVI wieku, Kr. 1974, mps w Pracowni s. 124-6, 394.

8. W obecnym kościele z końca XIX w. gotycko-renesansowy obraz z drugiej ćwierci XVI w. „Zabójstwo ś. Stanisława” (KatZab. 3 z. 9 s. 34).

Uw. Kościół par. w K. pozostawał filią par. Witów jeszcze w końcu XVIII w. (Mat. do MWK s. 103) i pleb. Witowa był zawsze także plebanem K.