KUŹNICA WIESIÓŁKA

(1501 Vyessyolka fabrica, 1507 Vyessyolka ferrifodina, 1521 minera Vyessiolka, 1526 minera Wiessiolka, 1530 minera Vijessijolka, minera Vyessyulka, 1557 officina mineraria ferri nuncupata Vyesiolka) kuźnica nad rz. Mitręgą k. wsi Wiesiołki, funkcjonująca do XVIII w., ok. 10 km na SE od Siewierza.

1. 1530, 1581 pow. lel. (RP k. 61; ŹD s. 80); 1598 par. Chruszczobród (Akta Wizytacji → Kuźnica, s. 45)1Dane z rejestrów poborowych z l. 1530, 1563 i 1581 (RP k. 61; Rybarski → Kuźnica s. 325; ŹD s. 80) o przynależności K. W. do par. Ciągowice nie są miarodajne. Z chwilą erekcji i uposażenia kościoła par. w → Chruszczobrodzie w 1459 r. wieś Wiesiołka i tereny do niej przynależne, także miejsce na którym powstała później K. W., wyłączono z par. Ciągowice i włączono do nowej par. Chruszczobród. Informacje w DLb. 2 s. 188 o przynależności wsi Wiesiołki do par. Ciągowice pochodzą sprzed 1459 r.

2. 1537 kuźnica nad rzeką [Mitręgą] w dobrach zamku Ogrodzieniec, należących do Seweryna Bonera z Balic kaszt. biec. (MS 4, 18909).

3. Własn. szlach. w kluczu → Ogrodzieniec zamek. 1501 Mikołaj z Pilicy zapisuje ż. Magdalenie c. Spytka z Jarosławia [ziemia przem.] kaszt. krak. 3000 fl. węg. wiana na dobrach zamku Ogrodzieniec, w tym na K. W. (MS 3, 39); 1507 Mikołaj z Pilicy dz. Ogrodzieńca zapisuje tejże Magdalenie 5000 fl. węg. na ww. dobrach, w tym na K. W. (MS 4, 8355); 1521 K. W. w ww. dobrach, należących do Mikołaja z Pilicy wwdy bełzkiego (GK 36 s. 115-8); 1524 K. W. w ww. dobrach, należących do Jana Chełmskiego z Chełmu (MS 4, 13979); 1526 Jan Chełmski ustępuje Sewerynowi Bonerowi dobra ogrodzienieckie, w tym K. W. (BJ rps 5348 t. 2s. 220; MS 4, 14912); 1530 Seweryn Boner z Balic burg. krak. sprzedaje br. rodz. Jakubowi Bonerowi zamek i m. Ogrodzieniec z dobrami, w tym K. W. (MS 4, 15770); K. W. z 3 kołami (RP k. 61); 1536 K. W. w dobrach zamku Ogrodzieniec, należących do Seweryna Bonera z Balic kaszt. biec. (ZK 29 s. 298-9); 1537 → p. 2; 1557 z podziału dóbr między synami Seweryna Bonera z Balic, najstarszemu Stanisławowi przypadają zamek Ogrodzieniec z wsiami, w tym K. W. (J. Ptaśnik, Bonerowie, Rocznik Krakowski, 7, 1905, s. 72, 131); 1563 K. W. z 3 kołami i 2 robotnikami (Rybarski → Kuźnica, s. 325); 1581 K. W. z 3 kołami, 3 robotnikami i 1/2 ł. kuźniczego (ŹD s. 80).

Uw. Wprawdzie Zientara → Kuźnica, s. 269, pisze, iż K. W. wymienia już Jan Długosz, ale w istocie w DLb. 2 s. 188 w par. Ciągowice są poświadczone 3 kuźnice bez nazwy, które należy identyfikować z → Kuźnicą Krzemiendą, Kuźnicą Niwki i Kuźnicą Porębą. W wymienianych imiennie dobrach ogrodzienieckich w l. 1470, 1488 i 1492 (GK 19 s. 227-8; 22 s. 1055-7; MS 2, 8, 28) brak jeszcze K. W., choć stale figuruje wśród nich wieś Wiesiołka. Dopiero od 1501 w źródłach informujących szczegółowo o dobrach ogrodzienieckich K. W. jest wymieniana konsekwentnie, należy więc sądzić, iż powstała dopiero u schyłku XV w.

1 Dane z rejestrów poborowych z l. 1530, 1563 i 1581 (RP k. 61; Rybarski → Kuźnica s. 325; ŹD s. 80) o przynależności K. W. do par. Ciągowice nie są miarodajne. Z chwilą erekcji i uposażenia kościoła par. w → Chruszczobrodzie w 1459 r. wieś Wiesiołka i tereny do niej przynależne, także miejsce na którym powstała później K. W., wyłączono z par. Ciągowice i włączono do nowej par. Chruszczobród. Informacje w DLb. 2 s. 188 o przynależności wsi Wiesiołki do par. Ciągowice pochodzą sprzed 1459 r.