LIBUSZA

(1342 Lubussa z or., 1361 Lubussza, Lubusa, 1388 Lebuscha, 1389 Lubuscha, 1395 Lybussa, 1396 Lybusza, 1410 Libusa, 1416 Lubusschza, 1435 Lunbuscha, 1435 Libusza, 1437 Lubusscha, 1447 Lybuscha, 1525 Libussa, 1529 Lvgvscha, Lybvscha, 1529 Lybusscha, Luguscha, 1549 Libusha, 1564 Libesza) 5 km na S od Biecza.

1. 1342 terytorium biec. (ZDM 1, 42); 1383 ziemia biec. (Mp. 3, 934; MS 4, suppl. 314); 1470 n., 1581 pow. biec. (Pol. 3, 223; ŹD s. 114); 1348 kościół → p. 4; 1361 n., 1529, 1596 par. własna (Pol. 3, 129; LR s. 88; WR k. 131v); 1529, 1596 dek. Biecz (LR s. 88; WR k. 131v).

2. 1342 → Uw.,→ Kobylanka Dolna p. 2; 1348 lokacja L. w lasach nad rz. → Libuszą, skotnica, pr. budowy młynów na tej rzece; 1361 młyn na rz. Ropie w pobliżu L., położonej k. Biecza → p. 4; 1383 zarośla między L. a → Krygiem (p. 4 ), należące do Krygu (Mp. 3, 932); 1435 przymiarki przy końcu L. po obu brzegach rz. Libuszy, w kierunku Lipinek, oraz od drogi wsi Kryg w kierunku L. aż do granic Kobylanki [Dolnej] → p. 4; 1470-80 role plebana biec. leżą k. L. aż po granice Klęczan. Folwark plebana biec. graniczy z folwarkiem stwa biec. od drogi publicznej z Libuszy ku m. → Bieczowi (p. 2) aż do źródła na granicy wsi Strzeszyn, w ten sposób, że od L. folwark jest oddzielony rz. Ropą (MBiecza 63); 1487 młyn → p. 3b; 1518, 1519 przymiarki pomiędzy L., Krygiem i Kobylanką Dolną → p. 4; 1529 młyn → p. 5; 1539 stare zatopione łąki plebana w L., inne łąki między Krygiem a L., k. drogi publicznej i k. wspólnych zarośli, przy końcu roli Michała Świrza (MS 4, 6681); 1545 → Kobylanka Dolna p. 2; 1552 król odracza rozsądzenie sporu pomiędzy kmieciami L. i Krygu a Janem Tarłą tenut. pilzn. o wymierzenie ról (emensuracio agrorum; Materiały → p. 7, 65); 1564 L. graniczy od wschodu z Lipinkami (LK 1 s. 142-3); 1583 Stefan Batory na podstawie informacji rewizorów i wcześniejszego wyroku król. przysądza Piotrowi Piotrowskiemu pleb. i prep. szpitala biec. taki obszar z przymiarków (extremitates) L., Krygu i Binarowej w tenucie Jana Amora Tarły wojewodzica lub., aby łącznie z posiadanymi przez niego polami sołtysimi obejmowały obszar 8 ł. i nakazuje tenutariuszowi przeprowadzenie pomiaru i rozgraniczenia; tenże król wyznacza komisarzy do wymierzenia przysądzonych ww. prepozytowi obszarów (MBiecza 336-7).

3. Własn. szlach., następnie król. w starostwie biec. -a. Sprawy własnościowe. 1342 Sąd Pieniążek z Iwanowic dz. L. → p. 4 (też → Uw.); 1348, 1361 własn. król., 1383 w stwie biec. → p. 4; 1395 królowa Jadwiga zezwala rajcom biec. ufundować szpital dla ubogich i chorych w → Bieczu, ze swej strony nadając mu m.in. folwark w L. z 3 stawami rybnymi i rolami, wolne od wszelkich ciężarów (ZDM 4, 1121, 1124 - ponowny akt w r. 1396; MBiecza 15); [ok. 1395 → przed 1399] taż królowa wyznaczyła szpitalowi biec. na uposażenie pewne sumy na wsiach Kryg i L. → 1435, 1470 (Mp. 4, 1324; RI s. 201); 1417 → p. 4.

1434, 1435, 1447 L. w składzie dóbr oprawy królowej Zofii → p. 4; 1435 królowa Zofia poświadczając, że królowa Jadwiga wyznaczyła szpitalowi biec. na uposażenie w pewnych sumach wsie Kryg i L., nadaje ich kmieciom pr. wycinania drzewa w lasach król. → Bieszczady (Mp. 4, 1324; RI s. 201; MBiecza 36); spór o przymiarki pomiędzy prepozytem szpitala biec. a sołtysami w L. → p. 4; 1437 królowa Zofia na prośby Jana prep. szpitala w Bieczu i po sprawdzeniu przywilejów szpitala przez wydelegowanych przez nią komisarzy [wymienieni] poświadcza, iż szpital posiada w zastawie od starostów [biec.] za 140 grz. szer. gr pras. Kryg i L.1W haśle Kryg błędnie (za MBiecza 37) wymieniono 150 grz jak sumę zastawu [należące do dóbr jej oprawy], zaś kmiecie tych wsi są wolni od wszelkich prac na rzecz grodu biec. z wyjątkiem prac przy zwożeniu drewna i materiałów budowlanych na naprawę zamku w Bieczu. Nakazuje też Janowi z Zagórzan [swemu] podstolemu i star. biec. przestrzeganie ww. postanowień (ZDM 2, 510; MBiecza 37).

1470 Kazimierz Jag. wydaje dok. w sprawie Krygu i L., na których niegdyś królowa Jadwiga [zm. 1399] zapisała pewne sumy szpitalowi biec. [→ 1435] i które teraz zostały za zgodą króla wykupione „pro meliori castri nostri Beczensis condicione” przez Jakuba z Dębna kanclerza kor. i star. krak. [oraz biec.] Król zezwala radzie m. Biecza wykupić sołectwa w Krygu, L. i Binarowej w pow. biec. na rzecz szpitala, uwalniając je do wszelkich ciężarów na rzecz zamku biec. (Pol. 3, 223; MBiecza 54); 1480 Mik. Szczepanowski [tenut.] z L., wójt biec. (ZB 3 s. 19); 1487 → p. 3b; 1491 → Binarowa; 1498 Jan [Amor] z Tarnowa [pow. pilzn.] kaszt. biec. [zm. 1514], tenut. L., Krygu i Binarowej, zostaje uwolniony od pozwów Jana Roksza (W. Dworzaczek, Hetman Jan Tarnowski. Z dziejów możnowładztwa małopolskiego, W. 1985, s. 13)2Informacja, oparta na odpisie z Archiwum Dzikowskiego Tarnowskich (AP Kr., Archiwum Dzikowskie Tarnowskich 122, Term.), pozostaje w sprzeczności z informacjami z 1491 (→ Binarowa) i → 1501 o pozostawaniu tych wsi w dyspozycji Erazma Szczepanowskiego wójta biec. Jednak w grupie tych wsi nie została wymieniona Siepietnica, wymieniana w łączności z nimi od → 1501, nie można zatem wykluczać, iż Tarnowski posiadał jakieś sumy na tych wsiach i dlatego został nazwany tenutariuszem.

1501 Jan Olbr. zezwala Jakubowi Siekluckiemu star. biec. wykupić z rąk Erazma Szczepanowskiego wójtostwo biec., a 250 grz. jego matki Zofii, zapisanych jej przez męża [Stanisława z Chocimowa w 1491] tytułem posagu i wiana, pozwala przenieść na dobra król.: L., Kryg, Binarowa, Siepietnica, albo na połowę sum tenuty Erazma (MS 2, 1461, 1505; MBiecza 97; też → Biecz p. 4. Wójtostwo)3W następstwie aktu z 1501 r. L. była później traktowana jako przynależna do klucza Siepietnica w stwie biec., co zostało potwierdzone wprost → 1549 (Materiały → p. 7, 58); 1502, 1511 → Binarowa; 1508-9 → p. 3c; 1511 → Kryg; szl. Baltazar Dąbrowski tenut. Siepietnicy, Binarowej, L. i Krygu zeznaje sumę 450 fl. za te dobra należną ww. Erazmowi i zobwiązuje się je wypłacić w ratach 250 i 200 fl. (ZB 4 s. 244-5); 1512 → Kryg; 1516, 1517 → Binarowa; 1518 → p. 4; 1520 → Binarowa; 1521 → Kryg; 1523 Zygmunt I zezwala Janowi z Tarnowa kaszt. biec. wykupić z rąk Pawła Wolskiego wojskiego rad. dobra król.: Siepietnica, L., Binarowa i Kryg z sołectwami w pow. biec. (MS 4, 4124; w haśle → Binarowa błędna sygnatura); 1525 w ramach ugody o sumy zapisane przez królową Jadwigę i Władysława Jag., Jan [Ciężki] z Tarnowa i Krzyża [pow. pilzn.] kaszt. sądec. i star. pilzn. otrzymuje zapis 113 grz. na Siepietnicy i L., zaś Mik. Pieniążek z Krużlowej 75 grz. na tenucie Przesieki (MS 4, 4870); 1528 król gwarantuje Agnieszce [Beacie z Tęczyna] wd. po ww. Janie [Ciężkim] dożywotnie dzierżenie tenut: Siepietnica, Binarowa, Kryg, L. i wójtostwa biec. (MS 4, 15424)4W haśle Binarowa wymieniona z błędnym imieniem Anna; 1546 Elżbieta c. Jana Tarły ze Szczekarzowic [pow. sand.] krajczego kor., ż. Jerzego Monasterskiego z Jazłowca [Podole] zeznaje, że została skwitowana z dóbr macierzystych [po Dorocie z Tarnowa c. Jana Ciężkiego], m.in. z sum na dobrach król. Siepietnica, Binarowa i L. (MS 4, 7591).

1549 L. i Kryg w stwie biec. i kluczu Siepietnica w tenucie Jana Tarły tenut. pilzn. → 3b; 1552 → p. 2.

3b. Kmiecie, obwiązki. 1401 Michał kmieć z L. z Maciejem sołtysem z Jabłonicy o dług (GB 1 s. 87, zp.); tenże Michał powierza Mik. Salzie sołtysowi z L. prowadzenie swojej sprawy przeciwko Maciejowi sołtysowi z Brzozowej o 1 grz. (GB 1 s. 91); 1426 kmiecie Jerzy, Michał, Wawrzyniec i Maciej (GB 4, osobna wkładka s. 11); 1437 kmiecie L. są wolni od wszelkich robót na rzecz grodu biec. z wyjątkiem zwózki drzewa przy naprawie zamku → p. 3a; 1487 Jakub z Dębna kaszt. i star. krak., star. biec. i sądec. uwalnia kmieci wsi L., nadanej [w pewnych sumach] przez królowe Jadwigę i Zofię szpitalowi w Bieczu, od robocizn i pomocy przy jazie młyna biec., do czego byli zobowiązani w razie nagłej konieczności (MS 4, 11844, Supl. 1123; MBiecza 80); ww. Jakub z Dębna uwalnia kmieci z L. od wszelkich prac przy naprawie jazu i młyna w Bieczu, wyznaczając ich do naprawy jazu młyna w L., należącego wraz z całą wsią [byłym sołectwem] do szpitala biec. (MBiecza 94).

1518, 1519 → p. 4; 1529 2 karczmy, młynarz, kmiecie → p. 4, 5; 1545 Feliks Salza kmieć z L. → Kobylanka Dolna p. 2 (MBiecza 201); 1549 Zygmunt August rozsądza spór kmieci z L. i Krygu w stwie biec. i kluczu Siepietnica z Janem Tarła tenut. pilzn. o robocizny (Materiały → p. 7, 58); 1550-91 konflikt pomiędzy Janem Tarłą tenut. siepietnickim a kmieciami wsi Kryg i L. o robocizny (Materiały → p. 7, 63, 108, 127); 1552 → p. 2; 1581 → p. 3c.

3c. Folwark, areał, czynsze, pobór. 1348 → p. 4; przed 1383 11ł., 1383 8 ł. → p. 4; 1470-80 folw. stwa biec. w L. (MBiecza 63); 1508-10 L. w stwie biec., czynsz i stacje z 7 ł., 4 prętów (RB k. 413, 418v, 437v, 444, 449v, 507v, 538v); 1508-9 pobór łącznie z Krygiem z 2 ł. (RB k. 432v, 470v); 1518, 1519 → p. 4; 1530 pobór z 7 ł., 9 prętów, młyna o 2 kołach dziedz. (RP k. 50); 1536 pobór z 7 ł., 3 1/2 pręta, młyna dziedz. o 2 kołach, karczmy dziedz. Do folw. skupiono 4 pręty (RP).

Przymiarki. 1435, 1518, 1519, 1543, 1552, 1583 → p. 2, 4.

4. 1342 Kazimierz W. na prośby Sąda Pieniążka z → Iwanowic przenosi z pr. pol. na średz. jego wsie, m.in. L. na terytorium biec. → Kobylanka Dolna p. 4 (ZDM 1, 42; → Dominikowice przypis 2); 1348 Kazimierz W. poleca opatrznemu Jakubowi osadzić w lasach nad rz. Libuszą wieś na pr. magd. na 120 ł. oraz nadaje jemu i jego potomkom sołectwo w tej wsi z 8 ł. wolnymi. Dla [mającego powstać] kościoła przeznacza 1 ł. i 1 ł. na skotnicę. Sołtys otrzymuje ponadto 4 ogrody wolne, prawo: zbudowania młynów na ww. rzece, założenia karczmy wolnej, kramu piekarskiego z chlebem i kramu szewskiego oraz jatki mięsnej, założenia sadzawki we wsi lub za nią, pr. połowu ryb, 1/3 opłat sąd. z sądów wielkich [z udziałem przedstawiciela pana włości] lub małych. Wolnizna 20 lat, po upływie których kmiecie będą płacili po 8 sk. gr czynszu z łanu i po wiardunku dzies. [kościołowi] W ciągu roku mają odbywać się trzy sądy wielkie [patrymonialne] z udziałem przedstawiciela [starosty w imieniu] monarchy, któremu sołtys winien zapewnić 1 obiad, zaś kmiecie - dwa obiady, uiszczjąc po 6 sk [obiednego] Król udziela imm. sąd., poddając kmieci sądownictwu sołtysa na mocy pr. niem., łącznie ze sprawami kryminalnymi, zaś sołtysa podporządkowując król. sądowi [wyższemu] pr. niem., przed którym winien stawać na pozew król. Sołtys winien na wyprawę wojenną generalną stawać z 1 człowiekiem w hełmie i na dobrym koniu (Pol. 3, 101 = AGZ 3, 4; por. MBiecza 15)5Dokument dotyczy wsi L., co zostało zaznaczone w nagłówku oblaty w 1672 r. (Oblata erectionis villae Libusza), gdy został z oryginału wpisany do GB 196 s. 511-3, przez Wojciecha Kędzierskiego rajcę biec. W połowie XIX w. oryginał przechowywany był przez probszcza w L. (zob. uwagę wydawcy w Pol. 3, 101). ; 1361 Kazimierz W. zezwala Hynkowi sołtysowi w L. k. m. Biecza założyć młyn na rz. Ropie w pobliżu L. Hanek może wybrać właściwe miejsce, ustalić liczbę kół młyńskich i przyłączyć nowy młyn do dziedz. sołectwa w L. (AGZ 3, 11; por. MBiecza 15).

1382-1413, zm. przed 1418 Mikołaj Salza (Szalsza, Salsza), mieszcz. biec. 1382, sołtys z L., ławnik sądu leńskiego [wyższego pr. niem.] biec. 1383-1410, pod koniec życia mieszcz. tyczyński → 1447, 1-sza ż. NN, 2-ga ż. Małgorzata alias Magdalena → 1416-37, ojciec Elżbiety, Małgorzaty, Katarzyny i Kaspra, br. Pawła mieszcz. z Tyczyna [ziemia przem.] (GB 1 s. 5, 11, 21, 24, 26, 31, 77, 85-7, 91-2, 94, 97, 102, 106, 108; 2 s. 5, 8-9, 11-4, 18, 28, 35, 65, 83, 85; 3 s. 416; MBiecza 12; AGZ 1, 11).

1382 mieszcz biec. Mikołaj wpłaca [Mikołajowi] wójtowi frysztackiemu pieniądze za kupione sołectwo w L. (GB 1 s. 5); 1383 Spytek [z Melsztyna] wwda krak. i star. biec. po upływie wolnizny na prośby sołtysa Mikołaja ustanawia w L. w ziemi biec. 8 odmierzonych łanów czynszowych z dawnych 11, na których osadzono wieś (Mp. 3, 934; MS 4, 11844, Supl. 314; MBiecza 12); 1393 sąd leński biec. postanawia, że Mik. Bielic pleb. w L. nie może bez zgody sołtysa alienować sadzawki położonej na gruntach sołectwa, a gdyby sprzedawał, sołtys jako bliższy ma ją kupić (GB 1 s. 42); 1397 Hanek ongiś z L.6Z 1391 r. znany jest Janek (Jenco) Salza mieszcz. biec. (GB 1 s. 30), może krewny Mik. Salzy sołtysa w L., zapewne identyczny z Hankiem z L opiekun (tutor) sołectwa w Cieklinie ma wyznaczony termin do ugody w sporze [trwającym od 1395] o to sołectwo z Dobkiem dz. Cieklina (GB 1 s. 61, por. s. 55); 1401 Mik. Salza [sołtys z L.], [Klemens] Miłowany i Mikołaj sołtys z Bystrej ręczą za Macieja sołtysa z Jabłonicy w jego sporze z Bogusławem o 30 grz. (GB 1 s. 86); Jan sołtys z → Głębokiej (p. 4) zastawia za 6 grz. gr pras. ww. Salzie z L. karczmę z kmieciem w Głębokiej (GB 1 s. 87; w haśle → Głęboka pod 1400 r.); ww. Salza winien Andrzejowi Mietelskiemu sołtysowi z Rzepiennika Krystyna [czyli Rzepiennika Marciszewskiego] 4 grz., których wypłatę poręcza Klemens sołtys z Rzepiennika Suchego (GB 1 s. 88); 1403 Racław s. zm. Jana sołtysa z Głębokiej wraz z zięciem Michałem (gener eiusdem Johannis), swym opiekunem, zobowiązują się wypłacić Mik. Salzie z L. 6 grz. z racji czynszu (GB 1 s. 102); 1404 ww. Michał sołtys z Głębokiej ponawia zobowiązanie wypłacenia ww. Salzie 6 grz. z racji czynszu (GB 1 s. 106, 108 - płaci procenty).

1409 Mik. Salza sołtys z L. zeznaje rozporządzenie w sprawie wyposażenia córek. Elżbieta najstarsza otrzymała [...] z szatami i pościelą, Małgorzata i Katarzyna otrzymały po 10 grz. [i ...] (GB 2 s. 5, oderwany fragmernt karty z częścią tej zapiski); 1410 ww. Salza winien wypłacić 9 grz. Klemensowi Miłowanemu z racji poręki za Zuzannę wójcinę biec.; 1411 Pabian Socha teść (socer) ww. Salzy winien mu 12 grz. (GB 2 s. 9, 15); 1413 Miczek mieszcz. krak. przeciwko temuż Salzie o wypłacenie mu 4 grz. w imieniu Głosa mieszcz. biec.; ww. Salza procesuje się z rajcami biec. „pro articulis ex parte scultecie et hereditatis” w L. (GB 2 s. 28, 35).

1416-37 Małgorzata alias Magdalena sołtyska w L. wd. po Mik. Salzie, macocha Elżbiety, Małgorzaty i Katarzyny, matka lub macocha Kaspra (GB 2 s. 59, 62, 65, 71-2, 83, 102-3, 105, 116, 329).

1416 sołtyska z L. winna 1 1/2 grz. Piotrowi rzeźnikowi z Biecza, jego ż. Dorocie i jego s. Mikołajowi (GB 2 s. 59); Walenty alias Wal mieszcz. biec. ręczy za Magdalenę [przekreślono: Margaretha] sołtyskę z L., że ta zwróci 4 grz. Hankowi [sołtysowi] z Jodłowej; Małgorzata ż. Hanka [sołtysa] z → Jodłowej [Górnej] ustanawia męża prokuratorem w swoim procesie z macochą Małgorzatą sołtyską z L. (GB 2 s. 61-2); Małgorzata sołtyska z L. zakłada protest z powodu zagarnięcia przez Hanka syna sołtysa z Jodłówki pieniędzy z racji ojcowizny i macierzyzny jego ż. Małgorzaty c. Mik. Salzy sołtysa z L. Hanek występował jako opiekun żony przeciwko ww. Małgorzacie macosze jej i innych dzieci [Mikołaja] w sprawie o 10 grz. darowanych Małgorzacie [ż. Hanka] przez ojca [Mik. Salzę → 1409] (GB 2 s. 65); 1417 przełożony szpitala w Bieczu procesuje się z sołtyską z L. (GB 2 s. 71-2).

1418 Kasper s. Mikołaja sołtysa z L. ustępuje Pawłowi [sołtysowi] z Sękowej ojczystą i macierzystą cz. sołectwa w L.; Katarzyna c. zm. [Mik.] Salzy sołtysa z L. kwituje macochę Magdalenę [w innych zapiskach określaną jako Małgorzata] i inne dzieci [Salzy] z 13 grz. ojcowizny i macierzyzny na sołectwie w L. oraz szat i potrzebnych rzeczy (GB 2 s. 80, 83); 1419 Michał Czepiel przeciwko Małgorzacie sołtysce z L., bowiem nie uwolniła roli oddanej mu w zamian za jego rolę wolną [od czynszu] wart. 10 grz. (GB 2 s. 102).

1420-42 Piotr sołtys w L. do 1440, ławnik sądu leńskiego biec. 1423-37, br. Mikołaja 1435-42, Stanisława → 1435-42, Pawła → 1435-42 i Franciszka → 1440-2, współsołtysów w L. do 1440 (GB 2 s. 112, 116, 152, 228, 284, 292, 301, 321, 327, 340, 345, 348, 354, 358-9).

1420 Elżka [Elżbieta] sołtyska z Sękowej pozywa br. Piotra z L. i innych braci o 15 grz. z martwej ręki z części macierzystej; w tejże sprawie ww. Piotr z L. ma wyznaczony termin do złożenia przysięgi samosiedm (GB 2 s. 112, 116); Paweł z Sękowej z sołtyską z L. (GB 2 s. 116); 1428 Piotr sołtys z L. winien wypłacić Stanisławowi chłopu (colonus - zagr. lub rataj) wójta biec. 10 grz. (GB 2 s. 231).

1434 królowa Zofia na prośbę sołtysów z L., po sprawdzeniu ich przywilejów przez specjalnie wyznaczonych komisarzy [wymienionych], zatwierdza im prawa do sołectwa w → Krygu i zaleca Pawłowi z Biskupic star. biec. ich przestrzeganie (ZDM 2, 457; MBiecza 32); 1435 Paweł z Biskupic kaszt. małogojski i star. biec. poświadcza ugodę w sporze o przymiarki pomiędzy Maciejem prepozytem, Mikołajem byłym rektorem szpitala biec. i Mik. Frysztkiem, Piotrem Kawmanem (Koffmanem), Tomaszem i Gabrielem sukiennikami i rajcami z Biecza, jako opiekunami szpitala, a opatrznymi br. Piotrem, Mikołajem, Stanisławem i Pawłem sołtysami w L., zawartą w czasie wymierzania spornych ról wedle przywileju sołtysiego przez komisarzy [wymienionych] wyznaczonych przez królową Zofię. Za zgodą starosty sołtysi pozostawili prepozyta i rajców biec. w posiadaniu ziemi przy końcu wsi L. po obu brzegach rz. Libuszy, w kierunku Lipinek, na których wówczas siedział Mikołaj podwójci [biec.] Z kolei przy sołtysach pozostały przymiarkowe role w L. kmieci Marcina Wilka, Marcina Schaba, Jakuba Grzegorzkowica i Jerzego, łąka za wsią L. i rola, na której rezydują sołtysi, z których wcześniej czynsz wynosił 4 gr, położone od drogi wsi Kryg w kierunku L. i aż do granic Kobylanki (ZDM 2, 472-3; MBiecza 34-5).

1435-6 Paweł sołtys z L. (GB 2 s. 321, 327; ZDM 2, 472-3); 1435-6 → Kobylanka Górna p. 3; 1437 Mikołaj sołtys z L. ręczy za Marcina Schaba kmiecia z Krygu, że ten do wyroku zachowa pokój w sporze z wierzycielem (ZB 1 s. 46); w procesie Magdaleny Salzowej sołtyski z L. z Benedyktem sołtysem z Bystrej o 10 grz. z martwej ręki i o inne sprawy, ten ostatni ustanawia pełnomocnikiem syna Marcina (GB 2 s. 329); 1440 Piotr sołtys z L. zeznaje, iż sprzedał opatrznemu Piotrowi rajcy i mieszcz. biec. sołectwo w L. i → Krygu, w tym zarówno własną cz. jak i części sprzedane mu wcześniej przez jego braci Mikołaja i Franciszka sołtysów w L. (GB 2 s. 356); Piotr sołtys ze Strzeszyna i Andrzej sołtys z Jodłówki poręczają za br. Piotra i Mikołaja sołtysów z L., że ci zeznają przed sądem [leńskim biec.] sprzedaż cz. sołectwa w L. i Krygu Piotrowi mieszcz. biec. (GB 2 s. 354, 356); 1442 br. Piotr, Mikołaj i Franciszek sołtysi z L. zeznają, iż sprzedali Piotrowi Kawmanowi (Kofmanowi) zarówno swoje części sołectwa po ojcu, jak i za 40 grz. te które przypadły innym ich braciom Stanisławowi po matce i Pawłowi - po ojcu; Piotr ongiś sołtys z L. ma stawić poręczycieli, którzy poręczą mieszcz. biec. Piotrowi, że były sołtys uwolni sprzedane mu dwie cz. sołectwa w L.; były sołtys Piotr zobowiązuje się też w ciągu 6 tygodni wykupić dok. na sołectwo w L. i złożyć go w miejscu, gdzie był przedtem deponowany (GB 2 s. 358-9).

1446 Piotr Kawman mieszcz. z Nowego Sącza sprzedaje za 150 grz. Mikołajowi [zw. Przybijanka] pleb. z Bobowej części sołectwa w L. i → Krygu (GB 2 s. 382); 1447 Mikołaj zw. Przybijanka zapisuje po swej śmierci rajcom biec. jako zarządcom i opiekunom szpitala Ś. Ducha w Bieczu z nadania królowej Jadwigi [→ 1395], sołectwo we wsiach król. L. i → Kryg, co poświadcza królowa Zofia, jako właścicielka tych wsi; 1470 → p. 3a; 1487 → 3b.

1518 Zygmunt I na prośbę Mikołaja prep. szpitala w Bieczu potwierdza dokumenty Spytka wwdy krak. i star. biec. z 1383 oraz Jakuba z Dębna kaszt. i star. krak., biec. i sądec. z 1487 (p. 3b) dotyczące wsi L. (MS 4, 11844; MBiecza 135; Mp. 3, 934, s. 352); tenże król wyznacza komisarzy [wymienionych] do rozstrzygnięcia sporu między ww. prep. Mikołajem a kmieciami z L. i Krygu. Oskarżył on ich o przywłaszczenie przymiarków (extermitates agrorum alias obszary), które uważał za lokowane na pr. niem.; 1519 ciż komisarze w sporze między prepozytem a kmieciami z L. i Krygu: Michałem i Jakubem Wojszami, Mik. Kozarzem, Marcinem Świerzem, Janem Szalszą [Salzą], Michałem Staszakiem i Mik. Śledziem o „agrorum extermitates” między Krygiem, L. i Kobylanką [Dolną] na podstawie dokumentu star. biec. Pawła [Złodzieja] z Biskupic z → 14357W haśle Kryg odesłano do dok. z 1435, nie odnotowując go jednak w p. 4 przysądzają sporny obszar prepozytowi, mimo iż od wielu lat pozostawał on w dzierżeniu kmieci; w trakcie rozstrzygania sporu komisarze konsultowali się z królem. Prepozyt odzyskał sporne role, ale musi zwrócić kmieciom pieniądze, które dali za te przymiarki (MBiecza 136 - tu wydawca przytoczył treść zapiski z 1519 w sprawie zwrotu pieniędzy, 145).

1529 czynsz wieczysty łącznie z sołectw w Binarowej, L. i Krygu oraz od karczem i pewnych kmieci tamże wart. 22 grz., oraz z 2 młynów w L. i Binarowej 2 ćw. zboża na wyżywienie ubogich prepozytowi szpitala w Bieczu (LR s. 239; MBiecza 172); sołtys z L. → p. 5; 1543 Zygmunt I potwierdza wyrok swoich komisarzy w sprawie przymiarków z → 1519 (MBiecza 193); 1545 → Kobylanka Dolna, p. 2; 1583 pola sołectwa w posiadaniu prepozyta szpitala biec. → p. 2.

5. 1348 mający powstać kościół w L. zostaje uposażony 1 ł. → p. 4; 1361 Jakub pleb. w L. (Pol. 3, 129); 1393 Mikołaj Bielic pleb. w L. → p. 4 (GB 1 s. 42); 1431 domniemana data budowy drewn. kościoła w L. (Schematyzm diecezji przemyskiej z 1900 r.); 1448 dzwon w kościele par. → p. 8.

1470-80 w L. kościół, dzies. snop. z folw. plebanowi biec., który pobiera też dzies. pien. ze wszystkich okolicznych [wymienionych] sołectw [m.in. w L.] (MBiecza 63)8W haśle Biecz p. 5 błędnie, że pleban biec. pobierał dzies. snop., zamiast pien., z sołectwa w L; przed 1513 wzniesienie drewn. kościoła w L. → p. 8; 1523 pleb. Jan → p. 8.

1529 Janowi z Ropczyc pleb. w L. meszne 25 1/2 korcy żyta i tyleż owsa miary biec. wart. 7 grz. 8 gr i dzies. pien. od sołtysa wart. 12 gr, w Krygu meszne 13 korcy pszenicy wart. 2 1/2 grz. 10 gr [2 grz. 34 gr], z obu ww. wsi parafialnych stołowe od 2 karczem, 1 młynarza i 6 zagr. wart. 12 gr oraz klerykatura od kmieci wart. 1 1/2 grz., łączna wart. świadczeń 11 grz. 42 gr (LR s. 88); dzies. pien. wart. 2 grz. 13 gr 6 den. bpowi krak. w dziesięcinnym kluczu sądec. (LR s. 37); w L. dzies. pien. z 22 prętów wart. 22 1/2 gr 4 den. plebanowi w Bieczu (LR s. 223; MBiecza 172); 1539 pleban Jan [z Ropczyc?] → Kryg p. 2 (MS 4, 6681); 1596 kościół Narodzenia NMP w par. L.: Kryg i L. (WR k. 131v).

7. Materiały do dziejów robocizny w Polsce, wyd. S. Kutrzeba, AKP 9, 1913, wg ind.

8. Kościół drewn. gotycko-renesansowy, datowany na okres przed lub ok. 1513 (jedynie wedle M. Sokołowskiego ok. 1431), z wieżą z 1607 lub 1609 r., wewnątrz polichromia z 1523 r. opatrzona inskrypcją, iż wykonano ją w czasach pleb. Jana, przemalowana 1875, ołtarz - tryptyk drewniany późnogotycki z początku XVI w., krucyfiks na belce tęczowej z 1. połowy XVI w.; kościół spłonął w 1986 r., rekonstruowany od 1996 r. (W. Łuszczkiewicz, Sprawozdanie z wycieczki naukowej w okolice Sącza i Biecza, Sprawozdania Komisji do Badania Historii Sztuki w Polsce, 4, 1891, s. XC-XCI; M. Sokołowski, O dekoracji wewnętrznej drewnianych kościołów. Kobylin i Libusza, Przyjaciel Sztuki Kościelnej 2, Kr. 1884, nr 3, s. 35-42; M. Walicki, Mistrz jodłowego kościoła, Polska Sztuka Ludowa 17, 1963, nr 1, s. 3-11; R. Brykowski, Drewniana architektura kościelna w Małopolsce XV wieku, Wr. 1981, według ind.; M. Kornecki, Drewniany kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Libuszy, Currenda, nr 10-12, 1986, s. 1-9; tenże, Kościoły drewniane w Małopolsce, Kr. 1999, według ind. - autor w różnych miejscach datuje wieżę na 1607 lub 1609 r. W kościele dzwon z inskrypcją z datą 1448 oraz 9 mniejszymi i 4 większymi plakietkami figuralnymi m.in. z symbolami Ewangelistów, ś. Barbary, ś. Katarzyny, Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz dwukrotną sceną Ukrzyżowania (T. Szydłowski, Dzwony starodawne z przed r. 1600 na obszarze Galicji, Kr. 1922, s. 47-8).

Uw. L. wymieniona → 1342 (p. 3a) jako włość Sąda Pieniążka była być może jednostką osadniczą odrębną od L. lokowanej przez króla → 1348 i weszła później w skład wsi → Kobylanka Dolna. W tej sprawie → Dominikowice przypis 2.

1 W haśle Kryg błędnie (za MBiecza 37) wymieniono 150 grz jak sumę zastawu.

2 Informacja, oparta na odpisie z Archiwum Dzikowskiego Tarnowskich (AP Kr., Archiwum Dzikowskie Tarnowskich 122, Term.), pozostaje w sprzeczności z informacjami z 1491 (→ Binarowa) i → 1501 o pozostawaniu tych wsi w dyspozycji Erazma Szczepanowskiego wójta biec. Jednak w grupie tych wsi nie została wymieniona Siepietnica, wymieniana w łączności z nimi od → 1501, nie można zatem wykluczać, iż Tarnowski posiadał jakieś sumy na tych wsiach i dlatego został nazwany tenutariuszem.

3 W następstwie aktu z 1501 r. L. była później traktowana jako przynależna do klucza Siepietnica w stwie biec., co zostało potwierdzone wprost → 1549 (Materiały → p. 7, 58).

4 W haśle Binarowa wymieniona z błędnym imieniem Anna.

5 Dokument dotyczy wsi L., co zostało zaznaczone w nagłówku oblaty w 1672 r. (Oblata erectionis villae Libusza), gdy został z oryginału wpisany do GB 196 s. 511-3, przez Wojciecha Kędzierskiego rajcę biec. W połowie XIX w. oryginał przechowywany był przez probszcza w L. (zob. uwagę wydawcy w Pol. 3, 101).

6 Z 1391 r. znany jest Janek (Jenco) Salza mieszcz. biec. (GB 1 s. 30), może krewny Mik. Salzy sołtysa w L., zapewne identyczny z Hankiem z L.

7 W haśle Kryg odesłano do dok. z 1435, nie odnotowując go jednak w p. 4.

8 W haśle Biecz p. 5 błędnie, że pleban biec. pobierał dzies. snop., zamiast pien., z sołectwa w L.