(1455 n. Pyasky, 1456 Pyasek, 1458 n. Gelczwya alias Pyassek, 1459 Gyelczwycz!, 1470-80 n. Pyasek alias Gyelczew, 1529 Pyski!, Pyasek), m.

1. Pow. lub., par. P.

2. 1564 droga z Krasnegostawu przez P. do Lwowa (AS XIX 323).

3. Miasto założone zapewne na gruntach w. → Giełczew. Własn. szlach. 1455 Jan z P. h. Pomian (SP VII/2 1622). 1456 Małgorzata c. Jana Nowaka z Giełczwi, wd. po Piotrze zw. Spoth mieszcz. z P. (AKH V 133). 1458 Wawrzyniec karczmarz (ZL II 133). 1461 Jakub Kulka mieszcz. z P. (OL II 265). 1470 Pełka i Jan z Pogorzałegostawu zastawiają m. P. za 100 grz. Jadwidze ż. Jakuba ze Snopkowa (ZL V 241). 1504 klucz → Pogorzałystaw. 1509 kr. Zygmunt uwalnia m. P. Janusza Świerczowskiego dworzanina król. od podatków na lat 10 i od dawnych ceł na lat 8 (MS IV 595-6). Tenże ustanawia w m. P. targi w każdy czwartek oraz jarmarki w poniedziałek po Wniebowstąpieniu i w tydzień przed NMP Gromniczną [2 II] (MS IV 599). 1514 tenże na prośby Janusza Świerczewskiego ustanawia w jego m. P. mostowe od 1 konia 6 oboli, od 2 koni 1/2 gr, od 4 koni 1 gr; uwalnia mieszczan od poborów na lat 12 (MS IV 2371). 1531 młyn dziedz. o 2 kolach; 1/2 szosu 30 gr. 1533 szos 60 gr (RP).

5. Archid. lub. Par. przeniesiona ze w. Giełczew (Szafran 139-140). Plebani: 1453 Stanisław (OL II 36). 1457-9 Mikołaj (OL II 124-184). 1470-80 kośc. drew. ś. Mikołaja (DLB II 548, ZL V 241). Do par. należą w. → Gardzienice, Stryjna, Giełczew, Kozice, Pogorzałystaw, Siedliska oraz jakoby Jaszczów, Brzezice i Suchodoły (DLB II 548-9). 1475 Sykstus IV papież poleca bpowi chełmskiemu, aby przywrócił kościołowi we w. [!] Giełczew alias P. dobra nieprawnie pozbyte (OK XXXIV 436). 1478 Paweł bp chełmski, jako komisarz papieski, przysądza Mikołajowi plebanowi kościoła ś. Mikołaja we w. [!] Giełczew alias P. dzies. z folw. w. Kozice w sporze z plebanem z Krężnicy (OK XXXIV 436-7). 1529 bpowi dzies. 30 gr; plebanowi dzies. snop. z folw. wart. 6 grz. i dzies. z P. 36 gr oraz ze w. → Brzezice, Jaszczów, Siestrzewitów, Suchodoły, Kozice, Stryjna, Wygnanowice, Gardzienice, Giełczew, Siedliska - łącznie z kolędą 50 grz., 42 gr (LR 35, 441-2). 1531-3 do par. należą w. → Gardzienice, Giełczew, Kębłów, Kozice, Pogorzałystaw, Stryjna, Siedliska, Siedliszczki, Wygnanowice (RP).