(1292 Lubesch, Lubecz, Lubicz, Lubotz, Lubitcz, Lewbiczh, Lewbichen, Leibitsch, Luwbicz, Leubiczs, Lubycz) 9,5 km na KE od Torunia.

1. 1292 mł. (UC nr 129); 1381 komt. tor. (GA 427); 1457 teryt. m. Torunia (AST 4, 600); XVI w. teryt. m. Torunia, par. L. (Bi. 47, 79).

2. 1435 traktat brzeski zakazuje budować w L. więcej młynów na Drwęcy, aby rz. miała wolny przepływ, a pozostałość ról i most służyły jako droga publiczna (strata publica) dniem i nocą bez przeszkód (Stv. 1, 201).

3. 1292 układ ks. Salomei kuj. i jej synów z mistrzem kraj. Meinhardem z Kwerfurtu o mł. w L.: Zak. ma pr. użytkowania mł. i posiadania 2 morgów ostrowu na Drwęcy za czynszem 4 grz. rocznie; Zak. przestanie płacić czynsz w razie uszkodzenia mł. przez pogan (UC nr 129); 1381 własn. Zak., inwentarz: 350 korców mąki, 1/2 łasztu grochu, 34 tucznych świń, 12 karmników, 1 beczka masła, 1500 serów, 15 połci mięsa, 44 „smer”, 4 konie, 8 kusz, 1 zbroja (GA 427); 1428 2 koła mł. z całym urządzeniem (ibid. 433); 1428 5 ł. opust. w L. (ibid. 444); 1436 4 koła w mł. (ibid. 447), 1433 Władysław Jag. żąda wolnego przewozu na Drwęcy lub 1/2 dochodów z mł. w L. (Stv. 1, 193); 1434 komisarze Zak. przekazują królowi 1/2 mł. w L. (Reg. 1, nr 6765a); 1437-8 wieś L. własn. Zak., komt. tor., 36 ł. o czynszu po 1/2 grz., 7 ł. os. i 29 ł. opust., 10 zagród daje czynszu 2 grz. 7 1/2 szk., 6 1/2 zagród os., 3 1/2 opust., 2 ławy chlebowe dają 1 grz., 1 ława opust., łaźnia o czynszu 3 grz. opust., 3 karczmy: 1 daje 2 1/2 grz., 2 zaś 3 grz. z tych 1 opust. (GZ 93); 1454, 1457 m. Toruń prosi króla o nadanie wsi L. z przynależnościami oraz 1/2 młynów, które mają być budowane (AST 4, 417, 546, 549); 1457 Kazimierz Jag. nadaje wieś. L. Toruniowi (ibid. 600); 1505 Aleksander Jag. zezwala m. Toruniowi na odbudowę młynów w L. (MS 3, nr 2383); 1527 przyw. Zygmunta I na odbudowę młynów w L. według uznania (MT 340); XVI w. własn. m. Torunia, klucz mlewski, 34 ł. chł. (Bi. 47).

5. 1445 par. w L. w planie synodu laickiego bpstwa chełm. (UC nr 578).

6. 1411 według traktatu toruńskiego w. mistrzowi nie wolno odbudować mł. w L. (Stv. 1, 82); 1414 szkody woj. w L. 780 grz. (Br. 158); 1420 Zak. ma zburzyć gród („castrum”) i mł. w L. (Stv. 1, 142); 1422 Wład. Jagiełło w L. (SRP 3, 630-1); 1426 Władysław Jag. zezwala w. m. Pawłowi Russdorfowi odbudować mł. w L. (ibid. 177-8).

Folusz, wybudowany przez komtura Fr. v. Wenden 1397-1407; w 1407 daje czynszu 50 grz. (GA 431); 1478 m. Toruń uzyskuje pr. odbudowy folusza i nadaje go w 1490 z 2 ł. i 1 morgiem rajcy Schnellenbergowi za czynsz 24 grz. (MT 340).

Cegielnia, 1383 w inwentarzu L. 465 000 cegieł (GA 428).

Miedziennica, 1441 komtur tor. Jan v. Beenhausen nadaje Mik. Neumannowi dziedzicznie miedziennicę i 1 mórg łąki na pr. chełm. za czynsz 6 1/2 grz. („sieben halben”); Mikołaj obow. naprawiać Zak. wszelkie naczynia miedziane za opłatą (MT 653); 1490 m. Toruń zezwala rajcy Schnellenbergowi wybudować miedziennicę, tartak oraz mł. stepowy (MT 340).

Komora celna 1449 pobiera cło z tratew tor.; 1451 Toruń wnosi skargę na zjazdach, stanów; 1453 w. m. Ludwik v. Erlichshausen przyznaje mieszkańcom z. chełm. wolność od cła (AST 3, 121, 139, 275; 4, 422; MT 339).

7. PrU 1/2, nr 629.

8. Grodzisko wczesnośredn. (Ziel. 31).