DZIĘGIELEWO

(ok. 1240 Dingilow, Dzagyelowo, Szagyelewo, Dzyangilewo, Dzangylewo, Dzangilewo alias Wicziolkowo, Dziagilevo Mimosdrach) 11 km na W od Bielska.

1. 1305 n. par. Gozdowo (OP 180, 87v-88; AC III nr 284); 1438 n. distr. płoc. (MK 335, 17); 1452 n. ziemia płoc. (MK 335, 130); 1497 n. pow. biel. (MS II nr 1025).

3. Własność duch.-szlach., następnie szlach. Ok. 1240 ks. Konrad I potwierdza bpstwu płoc. posiadanie cz. D. (K nr 301); 1408 ks. Siemowit IV nadaje szlachcie h. Bolesta, m. in. Bogusławowi z D., Świętosławowi z D., Wawrzyńcowi z D., pr. nieodpowiedne i zwolnienie od kar (MK 5, 110; MPR 382); 1414 Świętosław z D. (Pł. nr 2305, 2333); [1414-25] ks. Janusz I nadaje Piotrowi, Więcławowi, Adamowi i Tomaszowi z D. 20 wł. Białystok nad rz. Białystok w pow. koleńskim (MK 3, 14)1Powstaje tu wieś Dzięgiele; 1417 szl. Szymon z D. (ZG 10, 176); 1423 ks. Janusz I nadaje Jakuszowi z D. i jego teściowi Świętosławowi z wsi Połazie 20 wł. w pow. liw. (PP V nr 34); 1427 Adam z Dz. dowodzi, że jest szlachcicem h. Sokół, stawiając świadków z Dz.: trzech Janów, Macieja i Staśka (PP V nr 783); ante 1429 Piotr z D. posiadał 5 wł. w pow. roż., które po jego śmierci przechodzą na własność księcia; ks. Janusz I darowuje Marcinowi z D. inne 5 wł. (MK 6, 47); 1432 Stanisław, Jan, Wiesiek, Maciej, Imbram i Michał, dziedzice z Dz. h. Sokół (PP VI nr 411); 1435 Szczepan dz. z D. sprzedaje Salomonowi i Michałowi z Chorzewa całą cz. w Chorzewie za 26 kóp gr w półgr. (MK 335, 11v); 1438 Imbram z D. zamienia cz. w D. na cz. w Pieninie w ziemi dobrz. (MK 335, 17-17v); 1440 stren. Wydżga z Rękawczyna kaszt. wis. zamienia z kapitułą płoc. D. na Czarnominek (MK 340, 141v)2Zamiana ta musiała być sfinalizowana inaczej, bo Dz. pozostaje w rękach szlacheckich; 1452 Szczepan z D. jako rękojemca Szymona z D. poświadcza, że Katarzyna druga żona Szymona ma 19 kóp gr wiana zabezpieczone na dobrach D. alias W. (MK 335, 130); 1455 Ścibor z Raczyn zabezpiecza br. Pietrzykowi 12 kóp gr na swojej cz. w D. (MK 335, 123v); 1469 Paweł s. Stanisława z D., student Uniwersytetu Krakowskiego (Album I, 196); 1497 król Jan Olbracht daje Andrzejowi Radzanowskiemu z Niszczyć m. in. skonfiskowane dobra Andrzeja Wiskowicza, Pawła i Jakuba z D. M. (MS II nr 1025); 1531 : Jan – 1 wł. folw., Andrzej – 1 wł. i 1/2 ćwierci folw., Mikołaj – 1 wł. i 1/2 ćwierci folw., Piotr Chorzewski – 1 ćwierć folw., Piotr Dzięgilewski – 1 wł. i 1/2 ćwierci folw., Jan, Stanisław, Wawrzyniec, bracia – 2 wł. folw. (RP 41, 96).

5. 1305 bp płoc. nadaje dzies. z D. plebanowi w Gozdowie i wieś S. (!) przyłącza do nowo erygowanej par. tamże (OP 180, 87v-88; AC III nr 284); 1441 kapituła płoc. zamienia z plebanem z Gozdowa dzies. z Czarnominka na jego dzies. z D. (Kap. P, OM nr 75).

7. Bon. V, 211.

1 Powstaje tu wieś Dzięgiele.

2 Zamiana ta musiała być sfinalizowana inaczej, bo Dz. pozostaje w rękach szlacheckich.