KARGOSZYN

1W pow. ciech. była inna wieś Kargoszyn, ok. 10 km na SE od Ciechanowa, która zmieniła potem nazwę na Mężenino-Węgłowice. Zierhoffer mylnie połączył pod jednym hasłem dane o tych 2 miejscowościach (s. 205-206). Szczegóły na temat Kargoszyna w z. ciech. zob. A. Borkiewicz-Celińska, Osadnictwo ziemi ciechanowskiej w XV w., Wrocław 1970 r., s. 43-44 (1155 Targoscine, Kargossino, Kargoschino, Kargosschino, Cargoschino, Cargoszino, Kargoschin) nad rz. Łydynią, 3 km na NW od Ciechanowa.

1. 1445 [dzielnica] ks. Bolesława IV (MK 3, 325); 1445 n. distr. zawkrz. (MK 337, 119v); 1468 distr. płoc., pow. sulerz. (MK 341, 9v); 1469 wieś K. w distr. płoc. i distr. ciech. (MK 5, 126 ; ADP perg. 335)2K. leżał po obu stronach rz. Łydyni, stanowiącej granicę między ziemiami ciech. i zawkrz., stąd różne określanie przynależności administracyjnej; 1578 pow. niedzb., par. Ciechanów (ŹD 115).

2. 1445 K. graniczy z wsią Ropele (MK 3, 325);1468 wieś K. na obu brzegach rz. Łydyni (MK 341, 9).

3. Włas. duch. [?] następnie szlach. 1155 papież Adrian IV bierze pod swoją opiekę dobra kl. Augustianów w Czerwińsku, m. in. T. (AG perg. 6604; K nr 78)3W tekście: “Targoscine cum pertinentis suis, Nasidlzk cum pertinentiis suis”. Identyfikacja Targoscine z Kargoszynem niepewna. (Własność klasztorna rzadko przechodziła w ręce świeckie). Zob. A. Bachulski. Założenie klasztoru w Czerwińsku [w:] Księga pamiątkowa ku uczczeniu 25-letniej działalności prof. M. Handelsmana, Warszawa 1929, s. 65; 1413 → p. 6; 1434 Jan z K. kupuje 40 wł. zw. Danowo w pow. koleńskim (MK 3, 133v); po czym odstępuje je w drodze zamiany Borzymowi, Gotardowi, Andrzejowi, Januszowi, Falęcie i Jakuszowi z Ropel za cz. w Ropelach, na którą otrzymuje pr. niem. (MK 3, 133v-134); 1445 Ziemak z Węgry stolnik ciech. z s. Jakubem odstępuje Janowi z K. Węgrę z polami w Zalesiu i lasem Smoleń w zamian za Ropele i K. (MK 3, 325); Jan Śledź z K. uzyskuje od Jakuba z Węgry Węgrę w zamian za K.; Bietka żona Śledzia zrzeka się wiana w K. na rzecz stolnika ciech. i s. jego Jakuba (MK 337, 119v); 1449 Jakub z K. wymienia ze stren. Gotardem z Zycka wieś K. na wsie Malice, Koturowo i Konopne na Rusi [w z. bełskiej] (ZDM III nr 822); 1468 Adam Zycki sprzedaje Janowi z Oględy wieś K. (MK 341, 9v; MK 5, 126v); 1469 Ewa c. zm. Gotarda z Zycka żona Irzyka z Wrońsk, kwituje br. Adama z Zycka z zadośćuczynienia za dziedzictwo w K. (ADP perg. 335); 1482 Jakub, Andrzej i Wojciech z Oględy dokonują podziału dóbr: Jakub otrzymuje K., Cierzynko i Ropele i ma wyposażyć siostrę Olechnę, Andrzej otrzymuje Oględę oraz Zalesie i ma wyposażyć siostrę Świątkę, Wojciech otrzymuje Mchowiec i bracia uwalniają go od świadczeń na rzecz sióstr i od spłaty długu Janowi, s. zm. Pawła z Niechodzina, którą to spłatę dzielą między siebie po połowie (MK 6, 155-155v); 1483 Olechna c. zm. Jana z Oględy żona Jana z Drożdżyna kwituje Jakuba z C., Andrzeja z Oględy, Wojciecha z Mchowca i Jana s. Pawła z Niechodzina z zadośćuczynienia za wszelkie dobra (MK 6, 164v); 1491 Jakub z K. przedstawia pr. chełm. na cz. Cierzynka, należącą niegdyś do Mikołaja z Gumowa (MK 6, 261v); 1494 Jan z Poniatów, wikariusz wieczysty kat. płoc. notariusz kurii bpiej, oskarża szl. Jana z C. o sprzedaż chorego konia za 5 fl. w złocie (Ep. 15, 79v-80); 1497 król Jan Olbracht daje Gotardowi z K. skonfiskowane dobra Mikołaja z Cierzynka (MS II nr 893); 1500 pleban z Malużyna oskarża Gotarda, Jakuba i Andrzeja z K. o zajęcie łąk w Niechodzinie, należących do kościoła w Malużynie (Ep. 16, 71); świadek w sprawie wyrębu lasu bpiego w dobrach Ościsłowo przez Jana Kargoskiego i Oględzkiego z Niechodzina zeznaje, że ub. r. discr. Gotard Kargoski przyszedłszy ze swymi kmieciami do tegoż lasu, do którego dostał się także inną drogą br. jego Jan z kmieciami, wycinali i zabierali drewno do dóbr K.; niedawno Jan Kargoski wyciąwszy drewno sosnowe polecił ściąć 1 sosnę, w której była barć i wziął ją do siebie (Ep. 149, 63v); 1505 Gotard pleban w Goworowie i Jan, bracia dziedzice z K. (Kapica 167); 1514 ksiądz Gotard Kargoski wykonawca testamentu Marcina Wągla burm. ciech. (PT 1, 431); 1531: 11 wł. os. (RP 41, 151v); 1532 toczy się sprawa o zabójstwo Mikołaja z K. przez Marcina z Jarnut; została po nim wd. Katarzyna z dziećmi, Feliksem, Elżbietą, Anną, Katarzyną (Bon. IX, 253).

4. 1445 K. ma pr. niem. z czynszem po 2 gr (MK 331, 119v).

6. 1413 komtur ostródzki ograbia m. in. Andrzeja z C. (Lites III, 158).

1 W pow. ciech. była inna wieś Kargoszyn, ok. 10 km na SE od Ciechanowa, która zmieniła potem nazwę na Mężenino-Węgłowice. Zierhoffer mylnie połączył pod jednym hasłem dane o tych 2 miejscowościach (s. 205-206). Szczegóły na temat Kargoszyna w z. ciech. zob. A. Borkiewicz-Celińska, Osadnictwo ziemi ciechanowskiej w XV w., Wrocław 1970 r., s. 43-44.

2 K. leżał po obu stronach rz. Łydyni, stanowiącej granicę między ziemiami ciech. i zawkrz., stąd różne określanie przynależności administracyjnej.

3 W tekście: “Targoscine cum pertinentis suis, Nasidlzk cum pertinentiis suis”. Identyfikacja Targoscine z Kargoszynem niepewna. (Własność klasztorna rzadko przechodziła w ręce świeckie). Zob. A. Bachulski. Założenie klasztoru w Czerwińsku [w:] Księga pamiątkowa ku uczczeniu 25-letniej działalności prof. M. Handelsmana, Warszawa 1929, s. 65.