KOLCZYN MAŁY

(1305 Colczino, Kolczino, Colczin, Colczyno Opąchaly, Colczyno Malysse, Colczyno Lunye)1Nazwy K.-Opęchały, K.-Malisze i K.-Lunie pojawiają się dopiero w 1531 r. Ponieważ nie przetrwały, należy je traktować jako nazwy działów-przysiółków 12 km na NWW od Bielska.

1. 1305 n. par. Gozdowo (OP 180, 87v-88; AC III nr 284); 1449 n. distr. płoc. (MK 337, 79); 1578 pow. płoc. (ŹD 12-13).

2. 1440 → p. 3.

3. Włas. szlach. 1426 ks. Janusz I nadaje Sobkowi Rogali z K. 20 wł. na pr. niem. nad rz. Ełk, które ma nazwać Sobkowo (PP V nr 358; Wiśń. Grajewo 82); 1435 Mikołaj zw. Opachala z C. (MK 335, 84v); 1439 Piotr z Trębina jako rękojemca zm. Marcina z C. odstępuje Henrykowi z Trębina 5 1/2 morgi w Trębinie, które niegdyś Marcin z C. sprzedał temuż Henrykowi za 4 1/2 kóp gr (MK 336, 81v); 1440 Mik. [Opachala] z K. z dziećmi pierwszej żony: Stanisławem, Maciejem, Pawłem, Katarzyną i Małgorzatą z K., sprzedają Dominikowi, Jarosławowi, Janowi i Cholewie, braciom z Kotarczyna, wszystkie swe cz. w Kotarczynie za 50 kóp gr posp. (MK 340, 129v); Bogusław i Dobrogost z K. nie będą przeszkadzać Piotrowi i Pawłowi, synom Opachali z K., w dopełnieniu odstąpienia dóbr dziedzicznych Dominikowi i Jarosławowi z Kotarczyna, poprzednio przez Opachalę z dziećmi sprzedanych (MK 340, 131); Dobrogost, Stanisław i Maciej wspólnie ręczą za wszelkie szkody Bogusławowi z K.; Mikołaj zw. Opachala z K. zabezpiecza Bogusławowi, Dobrogostowi, Stanisławowi i Maciejowi kaucję rękojemstwa na całej swej włas. (MK 340, 131); Dobrogost z K. zastawia Tomkowi z innego K. cz. swoich dóbr w K. przyległą do cz. Tomka, koło dębu stojącego przy granicy modrzewskiej, w 8 kopach gr posp. (MK 340, 138); 1441 Jan Rogala z K. zastawia Tomaszowi z K. całą swą włas. w K. w 20 kopach gr (MK 336, 35v); Paweł z K. ze stryjem Wojciechem odwołują ten zastaw z tytułu pr. bliższości (MK 340, 174v); 1442 Tomek z C. winien Pawłowi z C. 6 kóp gr (MK 336, 16v); 1444 ks. Włodzisław I darowuje Florianowi z K. dworzyszcze zw. Ustianowskie w Łużkowie w pow. horodelskim, w zamian za co ma w czasie wojny bronić z kuszą zamku w Horodle (MK 337, 130v; ZDM III nr 669); Piotr z Borzewa sprzedaje Szczepanowi z K. 1 1/2 wł. w Borzewie za 20 kóp gr oraz 1 wł. w Borzewie za 14 kóp gr posp. (MK 340, 170v); 1445 Jan i Szczepan z C. kupują cz. w Bendorzynku za 20 kóp gr (MK 337, 117); 1448 ci sami, synowie zm. Wawrzyńca, odstępują Mikołajowi s. Adama z C. trzecią cz. posiadłości nabytej od Szygi za 5 kóp gr w półgr. (MK 335, 115v); 1449 Maciej z K. zastawia Mikołajowi z C. połowę swojej cz. w C. z wyjątkiem siedliska (MK 337, 79); Beata wd. po Mikołaju z K. darowuje c. Katarzynie żonie Mikołaja z Męczynina wiano zabezpieczone na swoich dobrach (MK 337, 83v); 1460 Mikołaj z C. sprzedaje swoim braciom, Dobrogostowi i Szczepanowi z C., całą cz. ojcowizny w C. za 12 kóp gr (MK 335, 173); 1471 Małgorzata c. Żyry ze Strachowa, żona Piotra z C., kwituje ojca z zadośćuczynienia za wszelkie dobra dziedziczne (MK 6, 5); 1472 Dobrogost z C. z żoną Małgorzatą zastawiają Stanisławowi zw. Luj z C. połowę swojej własności w C., leżącej naprzeciw cz. tegoż Luja, między braćmi Dobrogostem i Stanisławem, w 9 kopach gr w szelągach i 7 gr na 10 lat (AG perg. 3275); 1483 Świętosław z Mystkowa kwituje Klemensa z C. z zadośćuczynienia za wiano macochy (AG perg. 3274); 1497 król Jan Olbracht daje Pawłowi Czarnomieńskiemu m. in. skonfiskowane dobra Jana Malszy, Mik. Hejzy i Jana Króla w C. (MS II nr 988); oraz Bartłomiejowi z C. dobra Mik. Uznęborza i Macieja Kałwy z tegoż C. (MS II nr 963); 1501 – zm. 1503 Tomasz z C. podpisek wysz. (WT 6 II, 10, 269); 1527 Tomasz z K.-Cholewic procesuje się z Dorotą c. Opachały z K., żoną Andrzeja z Czachorowa, o cz. wsi K.-Opachały, spadłą na niego po Opachale, stryjecznym bracie Andrzeja Luja z K. (Bon. X, 321); 1531 K.-Opęchały: Maciej Czachorowski – 2 wł. folw.; K.-Malisze: Piotr, Stanisław, wdowa po Janie Królu – 1 1/2 wł. folw.; K.-Lunie: cz. Tomasza pisarza – 1 wł. os. (RP 41, 75v).

5. 1305 bp płoc. włącza wieś C. do nowo erygowanej par. w Gozdowie (OP 180, 87v-88; AC III nr 284).

7. Bon. X, 321.

1 Nazwy K.-Opęchały, K.-Malisze i K.-Lunie pojawiają się dopiero w 1531 r. Ponieważ nie przetrwały, należy je traktować jako nazwy działów-przysiółków.