ROŚCISZEWO

(1383 Roszczischewo, Rosczischewo, Rosczyschewo, Roscischewo, Rosczysschewo) 8 km na NEE od Sierpca.

1. 1383 n. par. R. (OP 221, 374v-375); 1440 n. distr. płoc. (MK 336, 86v); 1493 pow. biel. (MK 6, 291); 1578 pow. sierp., par. R. (ŹD 39).

2. 1593 [płosa] od karczmy przy kościele do drogi idącej do Zamościa; droga z R. do Lipnik, gościniec z R. do Zamościa; grobla na granicy R. i Zamościa między sadzawkami, na których są kępy i ostrowy (PG 95, 168).

3. Włas. szlach. 1439-1471 Ziemak z R. [s. Adama z Życka h. Junosza] do 1450 łowczy płoc., następnie do 1471 cześnik płoc. (MK 336, 83v; MK 336, 18; MK 337, 84; WS 309; MK 5, 1v; ZDP nr 159 – przypis, nr 176, 177); 1440 w podziale własności między stren. Adamem z Życka kaszt. gost. i synami jego z pierwszej żony: Gotardem, Junoszą i Ziemakiem, wymienieni synowie oraz [wnukowie] Piotr i Jadwiga, dzieci zm. Jakuba z Borowa, otrzymują wsie Życk, Świniary, Rękawki w pow. gost., R., Borowo, Grąbiec, Chrapoń, Gorzewo, Polik, Lipniki, Kownatki, Wrześnię, Stopin i Czachory w distr. płoc. (MK 336, 88v-89v); 1446 Ziemak z R. kupuje 7 wł. w Dębsku za 105 kóp gr posp. (MK 336, 53v); 1450 → p. 5; 1475-1505 Paweł Ziemak z R. sędzia płoc. (Ep. 10, 128; WS 288); 1477-1489 Stan. Rościszewski dworzanin ks. Janusza II (K skarb. nr 1, 87, 125, 152, 225, 242, 261, 318, 329, 408, 493, 647, 727, 740, 749, 828, 1217, 1248, 1287); 1483 Stanisław z R. zabezpiecza ż. Annie c. Adama Wilkanowskiego starosty bratjańskiego wiano na połowie swoich dóbr (MK 6, 356v); 1483 Szczepan z Kisielewa zastawia pod przepadkiem księdzu Mikołajowi, Pawłowi i Stanisławowi, braciom z R., wsie Kisielewo i Śniedzanowo (MK 6, 252); 1486 Stan. Rościszewski z Zamościa otrzymuje od księdza Jana z Sokołowa części w Grąbcu i Woli Zaleskiej (MK 6, 233v); 1490 Stanisław z R. dworzanin ks. Janusza II z braćmi Mikołajem i Pawłem otrzymują potwierdzenie dokumentów z 1477 i 1483 (MK 6, 251v-252); 1493 Mikołaj dz. i pleban z R. zamienia z plebanią w R. cz. siedliska, czyli dworu ojcowskiego, z budynkami, ogrodami i spichlerzem w R. na 2 opuszczone ogrody sąsiadujące z plebanią w R. (MK 6, 291); tenże Mikołaj zamienia z br. Pawłem Ziemakiem z R. połowę wsi Śniedzianowo, otrzymanej w podziale, na 1 wł. w Kownatkach (MK 6, 298); 1496 król Jan Olbracht daje Pawłowi Ziemakowi sędziemu płoc. różne dobra w pow. biel. (MS II nr 789); 1497 urodzeni Paweł Ziemak sędzia płoc., Stanisław i ksiądz Mikołaj, bracia z R., są patronami kościoła w Skrwilnie, do którego została przyłączona ich wieś dziedziczna Chrapoń (OP 194, 127); 1521 król Zygmunt I pozywa urodzonych Jana kaszt. ciech. i Pawła Kryskich, spadkobierców dóbr prywatnych i królewskich brata, zm. Piotra Kryskiego kaszt. płoc., które tenże Piotr dzierżawił, miał w zastawie itp., m. in. R. (Z 28, 409v-412); 1526 zostaje zatwierdzony podział dóbr Grochowarsk, Rzewin i Kiniki między Barbarą ż. Mikołaja Rościszewskiego i Dorotą ż. Piotra Lipskiego z jednej, a Anną wd. po Pawle Ziemaku z R. i Małgorzatą ż. Tomasza Kosmaczewskiego cześnika płoc., siostrami zm. Dobiesława Kinickiego z drugiej strony (MS IV nr 14855); 1531: cz. Adama – 5 wł. os.; cz. wdowy po sędzi – 5 wł. os. (RP 41, 83-83v); 1544 Jakub Rościszewski podsędek płoc. (ZDP nr 383).

5. 1383 Ścibor bp płoc. dla powiększenia dochodów kościoła w R., ufundowanego przez swoich poprzedników na cześć Ś. Trójcy i Ś. Doroty, nadaje plebanowi w R. dzies. swego stołu ze wsi R. (OP 221, 374v-375); 1449 w sprawie Katarzyny wd. po Jakubie i s. jej Piotra, dziedziców z Borowa, przeciw discr. Szczepanowi plebanowi w R. o kaplicę zbudowaną w Borowie, należącym do par. w R., bp płoc. postanawia, że pleban będzie posiadał 1 wł. chełm. z siedliskiem i ogrodem pomiędzy rolami kmiecymi we wsi Borowo, którą to włókę z dawna tamże posiada, i drugie siedlisko przyległe do ogrodu, wolne od czynszów i obciążeń; w zamian za to pleban winien wyznaczyć księdza do pełnienia obowiązków w kaplicy, opłacając go z dochodów parafii; wszyscy mieszkańcy wsi Borowo, Stopin i Czachory będą się chrzcić, spowiadać, składać ofiary itp. w swej macierzystej par. w R. i tamże będą uczestniczyć w mszy św. w ważniejsze święta (Boże Narodzenie, Wielkanoc, Zesłanie Ducha Ś., Wniebowzięcie NMP), w które msza w kaplicy nie będzie odprawiana; kapłan obsługujący wzmiankowaną kaplicę i jego kmieć mają pr. do wyrębu drzewa w Borowie na swój użytek (AC III nr 10); 1450 w sporze między Ziemakiem z R. a Szczepanem plebanem w R. bp płoc. decyduje, że mieszkańcy wsi Kownatki, Września, Lipniki po upływie wolnizny będą płacić dzies. snop. kościołowi w R., podobnie jak mieszkańcy wsi Polik, Stopin i Czachory, natomiast dzies. snop. z nowo lokowanej wsi Boguszewiec, z ról kmiecych, będą pobierali witrycy kościoła w R. na konserwację tegoż kościoła, także po wygaśnięciu okresu wolnizny; dzies. z 6 wł. folw. w Zamościu także należy do plebana w R. (Ep. 5, 49v; OP 221, 374v-375); 1493 → p. 3; 1519 kleryk Jan z Gródkowa jest kantorem kościoła par. w R. (Ep. 2, 409); 1598 kościół parafialny Ś. Doroty (WP 5, 66).

7. 1491-1521 (Ep. 15, 214, 266v; Ep. 2, 495, 261; WT 10, 44v).