(1317; XIV-XVI w. Markuszowice; Rym. 42; Kosyl 13, 14, 67; Rymut 1980 145; SHGL 147; Osady 88) 12 km na NE od → Wąwolnicy, nad rz. Kurówką; ok. 102 km na NE od kl., 40 km na NE od → Braciejowic.

Pow. lub.; par. własna.

Własn. szlach.

5. Dzies. należy do kl. święt. i miejscowego pleb.

1375 dzies. należy do kl. święt. (ZDP rps 10543 110); 1463 Klemens z Przybysławic, archid. i oficjał lub. zaświadcza, że Stefan pleb. M. zobowiązał się oddawać dzies. z 3 ł. plebańskich i roli za dworem opactwu święt., tak, jak dawniej oddawali ją kmiecie (AG 1861); 1470-80 z 13,5 łkm. dzies. snop. i kon. wart. do 7 lub do 10 grz. dowożą kl. święt., temuż dzies. snop. z liczących 4 ł. ról pleb., które należały niegdyś do kmieci, oraz ról kmiec. włączonych do folw., z pozostałej cz. folw. dzies. należy do pleb. M. (DLb. II 572; III 245);

1529 dzies. snop. wart. 7 grz. należy do stołu konw. święt., z 1/2 folw. dzies. snop. wart. do 3 grz. pobiera pleb. M. (LR 351, 434); 1547 Jan Osmalski prep. i oficjał lub. oraz Baltazar mgr sztuk, pleb. Sienna, komisarze bpa krak. Samuela, skłonili Jana pleb. M. do płacenia kl. święt. za dzies. z M. 20 gr rocznie (Gacki 291-2); 1596 Jan Firlej podskarbi koronny zamienia z pleb. M. grunty plebańskie oraz nadaje mu dzies. od 6 kmieci nowo osadzonych w Ostaszowie (ib. 292); 1619 zakonnicy święt., którzy w wyniku ww. zamiany stracili dzies. z ról plebańskich w M., skarżą o nie dziedziców M. do sądu z. lub. (ib.): 1622 Andrzej Firlej star. kazimierski zobowiązuje się dożywotnio płacić kl. święt. za dzies. z ról włączonych do folw. w M. oraz z gruntów niegdyś należących do pleb. M. 10 grz. rocznie, a za dzies. od poddanych w → Buchałowicach 5 grz. rocznie (ib.); 1640n. proces kl. święt. ze Stanisławem, s. chorego umysłowo Andrzeja Firleja, dz. M. Z powodu wojen, zarazy i śmierci Stanisława proces nie został rozstrzygnięty (ib.);

[M. brak w wykazie dzies. stołu konw. z 1652 r.]; przed 1663 Józef Nieradzki pleb. M. przegrywa proces z kl. święt. o dzies. z M. przed sądem bpa krak. (ib. 293); 1663 tenże odwołuje się do nuncjatury, a gdy ta zleciła sprawę bpowi, do SA (ib.); 1665 delegat SA subdelegował prałata z konsystorza lub., który wydał wyrok korzystny dla pleb. (ib.), proces ciągnie się do 1668 (ib.): 1685, 1687, 1689 Stanisław Konopnica płaci konw. święt. po 70 zł rocznie na ś. Marcina [11 XI] z sumy 1000 zł zapisanej na wyderkaf „racione” dzies. markuszowskiej na kamienicy Pernuszowskiej stojącej przy ul. Grodzkiej w → Lublinie (AG nab. 936 3, 4, 5)¹Ten wyderkaf pochodzi zapewne z okresu sprzed 1652 r., por. Lublin p. 3B.

7. Paw. 359, 292; LL 1565 40; Al. III 101; Wyciąg 677; RL 1626 133-4; LL 1661 18; Spis I 447; II 170; Tabela II 8; Gacki 87, 287, 291-3; SG VI 133; XV/2 303; Wojciechowski 1930 125-6; Szafran 156, 191; Flaga 318-9; SHGL 147-8; Osady 88; Sochacka wg indeksu jako Markuszowice i Markuszów; Derwich 1992 wg indeksu; 1992a 71; Rozwałka 73, 77-8, 184, 198, 208, 214.