BOLECHOWO

(1252 kop. XVI w. Bolechow, 1388 or. Bolechowo, 1406 Bolechow Mayus) 4 km na S od Murowanej Gośliny.

1. 1388 → chojnickie opole (Lek. 1 nr 392); 1475 n. pow. pozn. (PZ 20, 26v); 1508 n. par. Owińska (ASK I 3, 14v).

2. 1406 spór opatki z Owińsk z Dobiesławem Bodeckim [z Bucza k. Śmigla] o rozgraniczenie między wsiami: Goślinka i Troskotowo, B., Mściszewo (KP nr 2580); w sprawie między Dobiesławem [Bodeckim] z Goślinki z opatką z Owińsk o wyznaczenie granic między Goślinka a B., strony mają wybrać jednaczy (KP nr 2610); 1407 Wichnie z Goślinki [ż. Dobiesława Bodeckiego], i opatce z Owińsk zabroniono zmieniać [granice] jw. aż do uzgodnienia prawnego (KP nr 2878); 1408 sąd nakazuje opatce z Owińsk rozsypać niedawno postawione kopce między B. a Goślinką. Obydwie strony mają przestrzegać [granic] wg dawnych kopców i zwołać sąsiedztwo, czyli opole (ZSW nr 1237); 1428 lasy bolechowskie → p. 3.

3. Własn. książęca, następnie kl. cysterek w Owińskach. 1252 ks. Przemysł [I] z bratem Bolesławem [Pob.] nadają kl. cysterek, m.in. dziedzinę → Owińska nad rz. Wartą wraz z 4 sąsiednimi wsiami: B., Radujewo, Marszowica i Wierzenica [Mała], tak aby wspomn. dziedziny zostały połączone w jedno terytorium zw. Owińska w jednym ujeździe, wraz z dzies. z tych wsi; zezwalają na lokowanie Niemców na obszarze własn. klaszt. we wsiach i miastach na dowolnym pr. i nadają imm. sąd. i ekon. (Wp. 1 nr 303); 1280 ks. Przemysł [II] zatwierdza nadania ojca i stryja dla kl. w Owińskach, wyliczając je jw. (Wp. 1 nr 493); 1390 Maciej Wierzba1Maciej Wierzba występuje również w 1390-91 kilkakrotnie (bez podanego miejsca pochodzenia), przeważnie jako świadek różnych osób (Lek. 1 nr 842, 1002, 1018, 1047). Prawdop. chodzi tu o osobę sołtysa w B., a nie właściciela części B., lub jej dzierżawcy. Zob. też hasło Chludowo, gdzie z 1423 znany sołtys Viszb[a]. Sąsiedztwo tych wsi (tej samej własności) przemawia dodatkowo za identyfikacją wspomn. osoby jako sołtysa w B (Virzba) [z B.] w sprawie przeciwko opatce z Owińsk i kmieciom swoim z B. (Lek. 1 nr 771); 1400 tenże Maciej z B. skarży Michała sołt. ze Starczynowa [k. Gośliny Kościelnej] o kradzież (Kowalewicz nr 3); 1428 Krystyna opatka kl. w Owińskach i Andrzej pleb. kościoła par. w Owińskach, odstępując dla oszczędności kosztów od wcześniejszego wyroku oficjała pozn. zawierają ugodę polubowną pod sankcją kary 30 grz. gr szer., na mocy której wspomn. plebanowi zezwala się na wyrąb drewna na własne potrzeby w lasach należących do kl. we wsiach: Owińska, B. i Bolechowo Małe, lecz tylko za specjalną zgodą opatki i tylko w miejscach dozwolonych dla mieszkańców wsi Owińska (AC 21 k. 1-2); 1492 opatka kl. w Owińskach zastawia wikariuszom kat. pozn. czynsz [roczny] 3 grz. wykupiony z dóbr Rożnowo i Mieczewo za 27 flor. węg. i 24 grz. 6 gr szer. na dobrach B. (CP 14, 635); a. 1536 wzm. 1564/65 B. wieś kl. owińskiego dawała do zamku pozn. za życia zm. Łukasza z Górki star. gen. Wlkp. z 5 1/2 ł., po 3 wierteli żyta, po 1 ćw. owsa i 1 wiertelu pszenicy i po 2 gr z łanu (LWK 131).

1475, 1478 B. zalega z podatkami (PZ 20, 26v; PG 58, 72v); 1508 pobór z 4 ł.; 1509 pobór jw. i z 1 1/2 ł. sołtysa (ASK I 3, k. 14v, 53); 1563 pobór z 7 ł. [os.] i 7 opust, uprawianych przez kmieci, 2 ł. sołt. i 2 karczem (ASK I 5, 229); 1580 B. [własność] mniszek z Owińsk, pobór z 6 półł., 4 zagr., 2 ł. sołt. (ŹD 25).

4. 1390, 1400 → p. 3; 1402 Eufemia z B. sołtysowa, w sporze z Wszegniewem swoim bratem o wiano (KP nr 853); 1480 → p. 5; 1509, 1563, 1580 → p. 3.

5. 1428 pleb. kościoła par. w Owińskach uzyskuje pr. do wyrębu drzew z lasów bolechowskich → p. 3; 1480 sołectwo w B. daje dzies. plebanowi w Owińskach (Now. 2, 377).

8. Ułamki ceramiki wczśr., prawdop. z osady z nie ustalonego bliżej okresu, na polu ok. 500 m na NW od stacji kolejowej B. (Hensel 1, 77).

1 Maciej Wierzba występuje również w 1390-91 kilkakrotnie (bez podanego miejsca pochodzenia), przeważnie jako świadek różnych osób (Lek. 1 nr 842, 1002, 1018, 1047). Prawdop. chodzi tu o osobę sołtysa w B., a nie właściciela części B., lub jej dzierżawcy. Zob. też hasło Chludowo, gdzie z 1423 znany sołtys Viszb[a]. Sąsiedztwo tych wsi (tej samej własności) przemawia dodatkowo za identyfikacją wspomn. osoby jako sołtysa w B.