(1286 interpol. Charbelino, ok. 1286 or. Charbelino, 1304 Charbelina, 1399 Chabelino, 1401 Charbalino, 1420 Charbyelino, 1431 Charbolino, 1470 Chabyelino) 11 km na SW od Śmigla.

1. 1445 n. pow. kośc. (PG 2, 109); 1510 n. par. własna, dek. Wschowa (LBP 153).

2. 1499 jez. Kosino między Ch. a Dłużyną (KoścG 5, 52); 1568 granica Ch.: kopiec narożny w błocie nad strugą, płynącą z lasu wsi Sokołowo do jez. Trzebidzkiego dzieli wsie Trzebidza, Sokołowo i Dłużyna; od tego kopca narożnego przez błoto do kopca, który dzieli wsie Sokołowo, Ch. i Dłużyna; potem od niego 21 kopców gran. wzdłuż drogi z Sokołowa do Grotnik, zw. Stara Droga; wspomn. ścieżka z Dłużyny do Ch.; kopce przez pole, aż do bagna, a następnie 12 kopców gran. przez bagno aż do ostrowu, po czym kopce aż do bagna nad jez. Kosina, a nad nim ostatni kopiec gran., po czym granica dochodzi do kopca narożnego wsi Ch., Dłużyna i Grobia (PG 20, 714-715); 1571 jez. Trzebidzkie k. Ch., łąka w Ch. w miejscu zw. Szydłowo (PG 21, 253v-254v).

3. Własn. szlach., przejściowo kośc. 1286 komes Bogusza s. Piotra w testamencie legował klasztorowi lub. wsie Ch. i Dłużyna oraz jez. Kosino i 1/2 jez. Trzebidzkiego, czemu po jego śmierci sprzeciwili się bratankowie zmarłego Mściwoj s. Blizbora, Detlep i Piotr ss. Piotra; Przemysł II przysądza klasztorowi Ch. i nadaje tej wsi zwolnienia immunitetowe takie, jak innych wsi klaszt. (Wp. 1 nr 561; por. MPH 5 s. 581, 647; dok. z 1286 r. interpolowany, a zdaniem Z. Perzanowskiego interpolacja nie obejmuje Ch., lecz Dłużynę i jezioro, DBL nr 40); 1294 [fals. a. 1302] Przemysł II! potwierdzając posiadłości bened. lub. wymienia m. in. Ch. (Wp. 2 nr 719; DBL nr 4).

1399 Janusz z Ch. wraz z braćmi rodzonymi i stryjecznymi w sporze z Jaśkiem ze wsi Górki Daronie [w pow. kcyn.] o 300 grz. (Lek. 2 nr 1370); 1401 Ch. ma zapłacić karę 8 sk. sądowi i 8 sk. Synosze Wilkowskiej z powodu absencji circa opole circa Wilkowo [Polskie], → Brenno mapa (KoścZ 1, 146).

1420, 1424 Ch. własnością Przybysława Gryżyńskiego z Brenna (Cieplucha 213; KObceRyc. 15); 1422 sąd zachowuje Małgorzatę ż. Przybysława z Brenna stolnika pozn. przy jej darowiźnie [oprawie?], jaką ma m. in. w Ch. (KoścZ 7, 70); 1439 Andrzej i Wojsław z Gryżyny pozwani przez Andrzeja Jaszkowskiego [z Jaszkowa k. Śremu] o równy podział dóbr po stryju [obu stron] Przybysławie Gryżyńskim, tj. Brenna z wsiami, m. in. Ch. (KoścZ 12 k. 322, 137v); 1445 podział dóbr [Brenno po Przybysławie Gryżyńskim] między Janem z Jaszkowa a Andrzejem i Wojsławem braćmi niedz. z Gryżyny; Andrzej i Wojsław otrzymują Brenno z wsiami, m. in. Ch. (PG 2, 109; Cieplucha 160 pod 1432 r. podaje, że Andrzej i Wojsław Gryżyńscy otrzymali w spadku m. in. Ch., por. Brenno przyp. 3); 1445 Andrzej z Gryżyny zapisuje ż. Annie po 400 grz. posagu i wiana na swych częściach z podziału dóbr między braćmi, tj. w Gryżynie, Brennie oraz m. in. w Ch. (PG 2, 125); 1452 Jan Bylęta z Ch. (KoścZ 14, 146); 1453 dziedzice dóbr Włoszakowice, Brenno i m. in. Ch.: Wojsław z Gryżyny, Andrzej Gryżyński s. [zm.] Andrzeja z Włoszakowic oraz [jego bracia] Jan, Maciej i Mikołaj (KoścZ 14 k. 201v, 217v-218); 1462 Wojciech Wojsław Włoszakowski odstępuje w działach Janowi, Maciejowi, Mikołajowi i Andrzejowi braciom niedz. z Gryżyny Gryżynę oraz m. in. Ch. (PG 6, 114a); 1466 Małgorzata ż. Piotra z Opalenicy kaszt. sant. daje w działach swym braciom stryj. Janowi, Maciejowi zw. Mościc i Andrzejowi Gryżynę oraz m. in. Ch. (PG 7, 238rv); 1466 podział dóbr po ojcu Andrzeju Włoszakowskim i po stryju Wojciechu Wojsławie Włoszakowskim między braćmi Andrzejem Włoszakowskim, Janem z Gryżyny i Maciejem Mościcem z Węglin, ss. zm. Andrzeja Włoszakowskiego: Maciej Mościc otrzymuje Węgliny oraz m. in. Ch. (PG 7, 241av); 1469, 1481 Piotr Opaliński, s. Piotra i Małgorzaty Gryżyńskiej kupił od Gryżyńskich części Włoszakowic, Brenna oraz m. in. Ch. (tak Cieplucha 231, lecz w aktach z 1469 i 1481 nie wyliczono Charbielina, KoścZ 15, 398; PG 9, 133v).

1470-99 Andrzej Gryżyński, Dłużyński, właśc. Ch. (KObceRyc. 15; KoścZ 15, 457; KoścG 5, 19): 1479 tenże zapisuje ż. Małgorzacie po 200 kóp posagu i wiana na 1/2 cz. w Włoszakowicach, Brennie oraz m. in. na 1/2 Dłużyny i 1/2 Ch. (PG 9, 111v); 1510 1 1/2 ł. opust., które uprawia pani Włoszakowska (LBP 153); 1513 Opalińscy dziedziczą Dłużynę, Grotniki i Ch. po śmierci Jarosława s. Andrzeja Gryżyńskiego i Małgorzaty Opalińskiej (Cieplucha 161; SzPozn., 77); 1563 Ch. [formularz nie wypełniony] (ASK I 4, 149v); 1566 pobór¹1568 r. Andrzej Opaliński kaszt. przem. sprzedaje Ch. Janowi Popowskiemu za 1000 zł pol. (PG 20, 714-715), a ten w 1571 r. sprzedaje części Ch. na 6 lat z zastrz. pr. wykupu (PG 21, 253v-254v) od 3 zagr. (ASK I 4, 246); 1581 cz. Andrzeja Gawrońskiego: colonus płaci pobór od 1 pługa (ŹD 62; ASK I 6, 481).

4. 1499 opatrzny Wojciech mieszcz. kośc. niegdyś sołtys w Ch. pozywa Andrzeja Gryżyńskiego dz. w Drużynie o 9 grz. (KoścG 5, 19); 1510 1 ł. sołectwa (LBP 153).

5. 1420 oficjał wydaje wyrok na rzecz Dziersława plebana z Ch. w sporze z szl. Nankierem ze Szczepankowa (ACC 4, 81; wg Now. 2, 444 proces dot. dzies. ze Szczepankowa, czego cytowane źródła nie potwierdzają); 1421 pleban Dziersław w procesie [z kim?] ma przeprowadzić dowód co do swych uprawnień do dziesięcin ze wsi Sokołowo, Dłużyna, Kola i Machcin (ACC 5, 33v; Now. 2, 444); 1423 w procesie między poborcą wiardunków [dzies.] dla bpa pozn. a wieśniakami z Machcina i Sokołowa pleban występuje po stronie wieśniaków jako ewiktor (ACC 6, 145); 1437 Blizbor Karśnicki daje folwark w Bukowcu Małym kościołowi par. w Ch. (PG 1, 131; wg Now. 2, 444 daje go kościołom par. w Ch. i Włoszakowicach); 1451 Piotr z Kokorzyna wydzierżawia na 3 lata od Wojciecha plebana w Ch. dziesięciny we wsiach Sikorzyn, Sokołowo, Szczepankowo, w Bukowcu Małym z ról uprawianych przez Gryżyńskiego oraz innego szlachcica, folwark plebański w Ch. i rybaka na jez. Kosino za 12 grz. dobrych półgr rocznie, z tym że ewent. szkody w dziesięcinach obciążą plebana (ACC 33, 47v); 1471 wyrok polubowny w sporze o dzies. między Mik. Czackim plebanem w Ch. a szl. Stanisławem, Pawłem, Piotrem i Andrzejem dz. z Poświątnego, którzy mają oddawać plebanowi 3 ćw. żyta i 4 ćw. owsa co roku tytułem dzies. z całej dziedziny (ACC 49, 130); 1477 pleban sprzedaje Dziersławowi ze Szczepankowa i Biskupic [Dłużyńskich] dochody (fructus et obvenciones) z tych wsi należące do kośc. par. za 4 grz. (ACC 56, 113); 1510 pani Włoszakowska [Opalińska] uprawia 1 1/2 ł. opust, w Ch. i oddaje dzies. plebanowi; do par.: Ch., Dłużyna, Biskupice [Dłużyńskie], Grotniki, Sokołowo, Sikorzyn, Szczepankowo, Machcin, Poświątne; dla plebana dzies. z wsi Dłużyna, Grotniki, Sokołowo, Sikorzyn, Szczepankowo, a meszne z wsi Poświątne (LBP 153).

1304-1548 plebani: 1304 Fryderyk; 1406-09 Stanisław; 1409 Stefan (SzPozn. 51); 1419-23 Dziersław, 1421 prowizor szpitala w Koźminie (SzPozn. 51; Now. 2, 656); 1423 - zm. 1442 Janusz Kucharski z Kuchar; 1442-51 Wojciech; 1453 Jan; 1454-63 Wojciech; 1470, 1471 Mikołaj z Czacza kan. pozn.; 1475 Przecław; 1477-81 Mikołaj Oloch z Szamotuł kaznodzieja kat. pozn.; 1481-86 Marcin z Grodziska; 1486-91 Jan Dokowski s. Mikołaja z Dokowa Suchego; 1491 Mikołaj; 1491-93 Jan Szczodrowski; 1493-98 Piotr Kluczewski z Przesieki i Białego Jeziora; 1499-1500 Jerzy Rakojedzki; 1501 Andrzej Zakrzewski; 1501-06 Piotr Kluczewski; 1515-25 Piotr Maiorek (Strosberg) z Poznania; 1527-48 Stanisław (do wszystkich plebanów Now. 2, 444).

7. SzPozn. 50-51.