(1257 kop. 1592 Chowanowo, 1258! Chocianowo!, 1356 kop. XVI w. Antiquum Chowanowo, 1412 or. Chowanowo, 1423 or. Maius Chowanowo, 1423 kop. 1488/92 utraque Chowanowo, 1478 Chowanowo Maior, 1510 Chouanowo), obecnie Kowanowo 2,5 km na E od Obornik.

1. 1487 n. pow. pozn. (Pot. 304, 114); 1508, 1510 n. par. Oborniki (ASK I 3, 14; LBP 11).

2. 1423 odnowienie granic wytyczonych [w l. 1398-1409]: granicę Ch. z Chowanówkiem stanowi droga z Parkowa do Obornik; przy niej stoją kopce narożne wspomn. wsi z jednej strony z Rożnowem, a z drugiej z m. Oborniki; → Chowanówko (m. Oborniki I 1); 1513 dziedzice Rożnowa pozywają Stan. Redeckiego z powodu zniszczenia kopców narożnych dzielących Ch., Chowanówko i Rożnowo oraz kopca ściennego stojącego na końcu ról nal. do Ch. przy strudze zw. Rożnowska; → Chowanówko (PZ 27, 66); 1544 obl. 1545 wyrok komisarzy król. w sporze o granice między Ch. a Łukowem: od narożnika wspomn. wsi z Rożnowem gran. idzie smugiem (szmugyem) do końca ról w Ch. i w Łukowie, dalej gran. idzie miedzą zw. Świdwowiec (Szwydwowyecz), na której usypano 16 kopców, a od końca tej miedzy do strugi (gurges) albo smugu¹Smugiem nazywano zazwyczaj wąski pas pola lub łąki (Słownik Lindego, t. V, Lwów 1859, s. 354), w niektórych przypadkach oznaczał on również wodę jak w przytoczonym tekście: „gurges alias szmug”, i dalej wzdłuż strugi mija 3 kamienie w tej strudze oraz przecina dwie drogi z Obornik do Łukowa: małą i wielką; [tu gran. odchodzi od strugi] i biegnie przez kopiec porośnięty głogiem, przecina drogę z Obornik do Poznania, przechodzi przez miejsce zw. Kąt (Kanth) i przez miejsca piaszczyste (na których usypano 5 kopców) i dochodzi do kopca na brzegu rz. Warty; stąd gran. idzie w dół rzeki do narożnika znajdującego się w rz. Warcie i dzielącego Ch., Łukowo i Gołaszyn (PZ 31, 500-501v).

3. Własn. książęca, szlachecka, a następnie własn. podzielona między króla (→ Oborniki stwo) a wójtostwo obornickie.

1257 Bolesław [Pob.] ks. wlkp. nadaje komesowi Jankowi s. zm. Wojciecha, m. in. Czeszewo [n. Wartą, pow. pyzdr.?], Żerków i Żułkowo, Cielczę i Jarocin [wszystkie osady w pow. pyzdr.] oraz dodaje do tego Ch.²Nie ma innej wsi Ch. w Wielkopolsce, dlatego przytaczamy tu ten przekaz. Bolesław Pobożny w chwili wystawiania tego dokumentu (30 XI) był już dziedzicem dzielnicy pozn. po zm. bracie Przemyśle I, mógł więc dysponować dobrami na tym terenie. Większość wsi nadanych cytowanym dokumentem komesowi Jankowi leżała jednak w dzielnicy gnieźnieńsko-kaliskiej i stąd lokalizacja tych 4 wsi w okolicy Obornik nie wydaje się pewna i oczywista, Mirczino [niezident.] Klonowice [niezident., może na miejscu mł. Klonek k. Obornik] oraz Żydowo [k. Obornik?] wraz z imm. ekon. i sąd. (Wp. 1 nr 364; MS 4/3 suppl. nr 27 regest, nazwy zniekształcone).

A. Własn. wójta (sołtysa w XIV w.) obornickiego.

1356 Maciej sołtys w Obornikach uposaża kościół Ś. Ducha pod → Obornikami, m. in. w dzies. z 4 ł. w A. Ch. po 5 gr z łanu (Wp. 3 nr 1347; LBP 249); 1440 Wierzbięta niegdyś dz. w Tuczępach oddaje Winc. Furmanowi niegdyś dz. w Mchach 1/3 wójtostwa w Obornikach kupioną od ż. Anny, w tym m. in. 1/3 Chowanówka nad rz. Wełną i 4 ł. roli i 4 zagr. w Ch. król., a w zamian otrzymuje 1/3 wsi Jasienie [k. Swarzędza, obecnie Jasin] i 300 grz. szer. gr Anna ż. Wierzbięty z Tuczęp za [2/3] wójtostwa w Obornikach otrzymuje od Winc. Furmana 2/3 wsi Jasienie i 60 grz. szer. gr (Wp. 5 nr 669); 1442-43 Winc. Furman z Ch. → Chowanówko.

1487 Kazimierz [Jag.] odnawia szl. Ludgierzowi [s. Wierzbięty i Anny] przyw. na wójtostwo w → Obornikach i stwierdza, że do tego wójtostwa należy m. in. 4 kmieci i 4 zagr. w Ch. M. (Pot. 304, 114); 1492-1506 cz. Ch. w posiadaniu dziedziców i posiadaczy → Chowanówka (PG 10, 172v; PG 13 k. 35, 64v, 92v).

1510 w Ch. 3 kmieci pana Redeckiego, 3 ogrody [zagrody?] opust. (LBP 77).

1513-18 cz. Ch. (4 ł.) należy do wójtostwa w → Obornikach; → Chowanówko (MS 4/2 nr 10388, 10615, 11651); 1544 cz. Ch. należy do Ludgerza, Jakuba i Macieja Zajączkowskich zw. Bieniakami, wójtów obornickich (PZ 31, 500).

B. Własn. król., stwo Oborniki; 1423 Mik. Tumigrała z Siekowa, tenutariusz obornicki posiada m. in. M. Ch. [jako cz. tenuty] (M. Oborniki I 1).

1478 Aleksander [Skóra] z Gaju, tenut. w Obornikach zapisuje 8 grz. czynszu siostrze swej Katarzynie zakonnicy w Owińskach na sumach, jakie ma zapisane na stwie Oborniki, m. in. na Ch. M. (PG 9, 97v).

1508 pobór z Ch. [formularz nie wypełniony]; 1509 pobór od 10 ł. (ASK I 3 k. 14, 52); 1510 w Ch. 14 kmieci pana F[eliksa Skóry] Obornickiego (LBP 77); w Ch. 10 ł. → p. 5; Ch. w stwie → Oborniki (MS 4/1 nr 923).

1526 Zygmunt St. wydaje wyrok w sporze między Mik. [Skórą] Obornickim z Gaju [s. Andrzeja Skóry sędziego pozn.] a Dorotą Obornicką [z domu] Łekińską, wd. po Feliksie Obornickim, o jej oprawę zapisaną jej przez męża na → Obornikach i in. wsiach, m. in. Ch. (MS 4/2 nr 14 466); 1544 cz. Ch. tenutą Jana Grobskiego i jego ż. Doroty z Łekna (PZ 31, 500).

1535 pobór zaległy z 1 ł. w Ch. (ASK I 5, 141); 1563 Sierosławski płaci pobór od 5 ł. i karczmy, a [Stan. Spławski tenut. obornicki] kaszt. krzyw. od 4 ł. [z części król.] (ASK I 5, 228); 1577 pobór z Ch. płaci Mac. Nieżychowski (ASK I 5, 696); 1580 Wojc. Redecki płaci pobór od 3 półł. [z części wójtowskiej?], a Mac. Nieżychowski od 1 1/2 ł. (ŹD 24).

5. 1356 dzies. dla kościoła Ś. Ducha k. Obornik → p. 3; 1423 kop. 1488/92 wiardunki dzies. z Ch. i Chowanówka od 20 ł. po 5 gr należą do uposażenia prebendy kanonickiej w kat. pozn. zw. „Gorszewice” (w XVI w. Gałowo; LBP 46); 1508 pleb. z Obornik pobiera po 2 korce żyta i 2 korce owsa z łanu w Ch. i w Chowanówku (LBP 231); 1510 tenże pobiera meszne z Ch. (LBP 77); wiard. dzies. z M. Ch. z 10 ł. po 5 gr należą do uposażenia prebendy kanonickiej zw. ,,Gorszewice” w kat. pozn. (LBP 46).