(1365 Dambrova, 1386 Dambrovo, 1387 Dambrowa Magor!, Dambrav, 1393 Dambrowa Magna, 1399 Dambrova Velga, 1400 Mayor Dambrowa, 1412 Dambrowa Maior, 1418 Dąbrowa, 1424 Maior Dambrowka, 1433 Dambrowa Maius) 12 km na W od Poznania.

1. 1438 n. pow. pozn. (PG 1, 35 II); 1427 n. par. Skórzewo (ACC 10, 183v).

2. [Dot. terytorium dzisiejszej Dąbrówki?:] 1389-94, 1400 Jakub i Mik. Dąbrowscy prowadzą spory o podział D.: 1389 Mikołaj dowodzi, że miał listy dzielne, lecz mu się spaliły, 1390 ciż w tejże sprawie sięgają po wstecz, 1394 ciż mają wyznaczoną rozprawę o podział i o 6 kopców granicznych, 1400 Mikołaj z D. dowodzi, że gdy Jakub pozwał go o jego część, to minęło już ponad 3 lata od podziału z bratem (Lek. 1 nr 632, 759, 1730; WR 1 nr 62, 461).

[Dot. wsi Dąbrowa:] 1398 Włodzimierz [= Włodak] zapowiada swą dziedzinę wszystkim sąsiadom, którzy z nim graniczą, tak że nikt nie może bez jego zgody używać jego gajów, łąk, pastwisk i ciągnąć z nich korzyści (Lek. 1 nr 2784); 1399 bracia Świętosław, Jakub, Mikołaj i Andrzej, dziedzice D. [zapewne Dąbrówki] i Palędzia Małego, uzyskali zgodę (lucrati sunt limitacionem) na rozgraniczenie i ujazd między D.V. braci Włodaka i Gniewomira a Palędziem Małym (Lek. 1 nr 2855, 2863); Maszek i Mikołaj, bracia z Zielątkowa, [posesorzy Skórzewa] mają dokonać z Mik. Dąbrowskim rozgraniczenia D. i Skórzewa (Lek. 1 nr 3113, 3115; WR 1 nr 411; por. Obra B 3, 299); 1405 Mik. Dąbrowski w sporze z bratankiem Gniewomirem o wycięte gaje zw. Zapusty (KP nr 2101); Stanisław Dąbrowski wraz z in. uprawnionymi do D. ma wyznaczony termin rozprawy z Włodakiem z D. i in. uprawnionymi w sprawie rozgraniczenia ich dziedzin [w D.] (KP nr 2175); 1406 Maszek i Mikołaj z Zielątkowa [por. r. 1399] mają dokonać ujazdu między Skórzewem a częściami Włodaka i pana Jana [kan. pozn.] (KP nr 2640); woźny sąd. zapowiada zarośla in medio Palandze et Dambrowa hereditatibus (KP nr 2767); 1408 Jan z Niepartu [kan. pozn.] i Włodak [z D.] zapowiadają zarośla w M. D. (PZ 3, 110).

1424 Włodak, Gniewomir i Piotr Słap dziedzice M. D. zawierają ugodę w sprawie rozgraniczenia [swych części]: obie strony [tzn. Włodak z Gniewomirem z jednej a Piotr Słap z drugiej strony] mają mieć [jako granicę?] dróżkę, która idzie od drogi do błota (do bloczcza), potem za pole i za laski, od lasków do Studzianki (dostudzanky), a następnie do wsi Dąbrówka; Gniewomir i Włodak odstępują Piotrowi Słapowi użytki na równinie (in campo piano), na którym pasą kmiecie z Sierosławia (PZ 7, 171).

1432 Piotr [Słap] oraz Jan-Jasiek i Dobrogost z M. D. uzyskali zgodę sądu na zwołanie opola (mają przyprowadzić 6 starców, którzy złożą zeznania) w sprawie rozgraniczenia M.D. z wsiami Przedpełka [ze Stęszewa] Lesche [→ Międzylesie] i Dupiewo (PZ 11, 78v); 1433 ciż prowadzą nadal tenże spór z Mościcem ze Stęszewa (PZ 12, 84).

1500 kmiecie ze wsi kapitulnej Pabianowo [obecnie Fabianowo] skarżą się, że muszą wozić dla swego regenta drzewo z D. od pana Słapa do Poznania, przy czym ponoszą szkody w koniach, bo droga jest zła i odległa (CP 111, 16).

3A. Własn. duch.: 1365 Mikołaj z Kórnika, kantor kat. pozn. w imieniu kap. kat. pozn. daje Wojciechowi z Jankowa wieś Biskupice pod Bninem [pow. pyzdr.], a w zamian przejmuje od niego na własn. kapituły dziedzinę D. położoną k. Komornik i Rosnowa (Wp. 3 nr 1544); 1367 Kazimierz W. potwierdza tę transakcję (Wp. 3 nr 1576); 1405-06 dominus Jan, dawny pełnomocnik (procurator antiquus) bpa [pozn.], występuje w różnych sporach dot. właścicieli D. oraz jako współposiadacz D.; jego siostrzeńcem? (nepos) jest Stan. Słap z D. i Palędzia (KP nr 2151, 2578, 2609, 2626, 2640; → p. 2); 1414 Jan z Niepartu¹Nie wiadomo, czy można utożsamiać występującego w l. 1405-06 w D. Jana pełnomocnika bpa pozn. z kan. pozn. Janem z Niepartu (wikariuszem generalnym bpa Wojciecha Jastrzębca w pocz. XV w.), który nazwany został w 1414 r. dziedzicem M.D., a był zapewne regensem posiadłości kapitulnej. Przejęta przez niego w 1414 r. wieś Trzcielin Mały pozostała w nast. latach również własnością kapituły kat. pozn, kan. pozn., dz.! M.D. daje Wincentemu i Annie oraz ich bratankowi Mikołajowi, dziedzicom z Trzcielina, 200 grz. oraz 1/3 M.D. w zamian zaś otrzymuje całą wieś Trzcielin [→ Trzcielin Mały], który otrzymuje odtąd status dóbr duch. (Wp. 5 nr 227).

3B. Własn. szlach.; części Mikołaja i Jakuba i ich braci oraz spadkobierców [położone prawdopodobnie, przynajmniej częściowo, na terenie dzisiejszej Dąbrówki]:

1386-1405 Mik. Dąbrowski z D.²W sporach o → Dzięciołowo występuje on raz z przydomkiem Xonsze, który miał zapewne charakter przezwiska, bo nic nie wskazuje na to, aby świadczył on o wysokiej godności duchownej lub świeckiej (Lek. 1 nr 1647). W 1403 przy sprzedaży Dzięciołowa wystąpił on z ż. Przybysławą i s. Marcinem (KP 1545) [także z Dzięciołowa i Palędzia] (Lek. 1 nr 43, 487a, 2506; WR 1 nr 9, 17, 35, 38, 39, 89, 178, 237, 270, 503, 526); 1387-1400 Jakub (Jakusz, Jakubek) Dąbrowski, z D. [i z Palędzia], brat Mikołaja, stryj Jakuba Kruka z → Palędzia (Lek. 1 nr 219, 483, 1492; WR 1 nr 86, 209, 212; WR 3 nr 150); 1389-94, 1400 Jakub i Mik. Dąbrowscy prowadzą spory o podział i rozgraniczenie swych części w D. → p. 2. 1393-1405 Mik. Dąbrowski prowadzi różne spory o → Dzięciołowo (Lek. 1 nr 1647; KP nr 1490, 1545, 1788, 1794, 1889, 2392); 1394 tenże przegrywa proces z [Mikołajem] kan. pozn. i gnieźn., s. Strzeszka (Lek. 1 nr 1882); 1400, 1403 tenże w sporach ze Stanisławem s. Jakuba z Palędzia Małego [i Dąbrówki?]: 1403 tenże winien temuż 16 sk., tenże jeżeli nie zapłaci temuż należnych 10 grz., będzie musiał wwiązać Stanisława z D. w czynsz 1 grz. (KP nr 116, 1201, 1303); 1404 tenże w sporach o Przecławską Łąkę [k. Palędzia?] (WR 1 nr 753; KP nr 2072).

1391-1412 Stan. (Staszek) Dąbrowski albo Palędzki (od 1398 w Palędziu Małym, od 1401 w Dąbrówce), s. Jakuba Dąbrowskiego z D. [recte z Dąbrówki?] i z Palędzia Małego, od r. 1407 używa przydomka Słap (Lek. 1 nr 2745; WR 1 nr 247, 630, 637, 718, 764, 765, 827; WR 3 nr 232, 243, 362, 365, 554; ZSW nr 1261; KP nr 1303, 1815, 2113, 2888, 2889; PZ 3, 135; KoścZ 3, 80); 1405 tenże w sporach z Dziersławem, Bartoszem i Sędziwojem z D. → p. 3 D.; 1412 tenże w sporze z Bietką z Dłuska, która pozwała go, bo jej nie dał 2 ł. roli i karczmy z zagrodą w M.D. (PZ 3, 168v).

1397-1413 Marcin Dąbrowski albo Dzięciołowski, albo Palędzki, s. Mik. Dąbrowskiego z D. [recte z Dąbrówki?] i Palędzia, brat Tomisławy (WR 1 nr 342, 394, 480, 526, 718, 847, 979; KP nr 1199, 1200, 1259, 2035); 1408 tenże dowodzi, że sądem polubownym pogodzono go z siostrą Tomisławą niegdyś z D. [ustalając sumę posagu na 15 grz.?] oraz, że Tomisława nie upominała się o posag przez ponad 3 lata (WR 1 nr 641, 653; PZ 3, 126v); 1413 tenże w sporze z Potencjanem i jego braćmi z D. [wg przekazu z 1418 (zob. niżej) chodzi tu o Dąbrówkę!] (WR 1 nr 847).

1418 Potencjan i Mikołaj, ss. Wojsława [z Dąbrówki], dziedzice D. [recte: Dąbrówki?], zeznają, że nie mają żadnych pretensji do majątku posiadanego przez ich stryja Stan. Słapa [z Palędzia, poprzednio też z D. i Dąbrówki] oraz ich [stryja i] opiekuna Piotra Słapa [z D. i Dąbrówki], lecz posiadają jedynie to, co przypadło z podziału ich ojcu, tzn. 1/3 Dąbrówki (PZ 5 k. 55, 126v).

1418-35 Piotr Słap z D. i Dąbrówki [pisze się zamiennie z obu tych wsi, brat Wojsława z Dąbrówki oraz Stan. Słapa z D., Dąbrówki i → Palędzia; jego synowie → Dąbrówka] (WR 1 nr 934, 1119, 1175, 1379, 1502, 1564; WR 3 nr 805; PZ 4, 157a; PZ 7, 97v; PZ 8 k. 24, 108v; PZ 11, 58a; PZ 13, 153v; BR 628 nr 100, 101; Wp. 5 nr 558; BR 628 nr 92, 94, 103); 1418-27 tenże w sporach z Januszem Szołowskim [błędnie: Czołowskim; z Wszołowa, pow. kal.] kan. pozn., regensem wsi kapitulnej Gołuski]: 1418 o [zajętą?] siekierę i o spalony rzekomo przez Piotra stóg wartości 1 grz. (WR 1 nr 1020, 1021; PZ 5, 95); 1420 o inne sprawy (PZ 6, 46v); 1426-27 o granice → Dąbrówki; 1428 tenże ma zabezpieczyć ż. Krystynie 4 grz. na całej Dąbrówce i na 1/3 D., a ona zrzeknie się przed star. gen. swoich dóbr po ojcu i matce na rzecz swych braci i sióstr [z → Chrząstowa]; Jarosław Jaromirski i Niemierza z Grodziska ręczą w tej sprawie Dziersławowi, Mikołajowi i Wojciechowi Chrząstowskim (BR 628 nr 87); 1431 tenże założył folwark na wykarczowanych gruntach → p. 5; 1436 tenże w sporze z Jaśkiem-Janem [s. Włodaka z D.] dowodzi, że [poddany] Mik. Kozak, o którego się Jasiek-Jan upominał, nie był u niego osiadły ani do niego nie należał (WR 1 nr 1479); 1436-37 tenże występuje jako opiekun Doroty, wd. po bracie Stan. Słapie z → Palędzia i jej córek (PZ 13, 202v; WR 1 nr 1581, 1582); jego spadkobiercy → Dąbrówka.

1444, 1447-78 Potencjan zw. Słap albo Słapowski z D., h. Drogosławicz [s. Wojsława z Dąbrówki; od 1418 z → Dąbrówki, od 1443 z Sobiesiernia, od 1446? 1447 z Palędzia], wuj Andrzeja s. Jana Skockiego, burgrabia pozn. 1448, podsędek pozn. 1451-78 (DBL nr 244, 275; PZ 15, 12v; PG 6, 117; AR 1 nr 357, 442, 1026; WR 1 nr 1477; DK 14; Koz. Nieznane nr 56; GUrz. nr A 286, nr C 931; KR 2, 118, cytowanego aktu z 1446 r. nie udało się odnaleźć); 1447 tenże oddala pretensje synów zm. Piotra Słapa braci niedzielnych niegdyś z Dąbrówki do ich majątku i inwentarza w → Dąbrówce (RH 4/2, 129-130); 1449 tenże kupuje od braci Bartłomieja i Marcina za 80 zł węg. Palędzie Małe (PG 3, 39); 1450 tenże kupuje od Agnieszki ż. Sędziwoja Rąbińskiego za 400 grz. Jeziora Małe w pow. pyzdr. (PG 4, 46); 1461 tenże sprzedaje z pr. odkupu Annie, wd. po Wierzbięcie Drogockim 2 ł. opust. i 5 ł. os. w Sobiesierniu za 150 zł węg. (PG 6, 204); 1462 tenże kupuje od Jana i Jakuba z Konarzewa 1/2 Jezior Małych za 410 grz. i tymże Janowi i Jakubowi sprzedaje Jeziora Małe z pr. odkupu za 410 grz. (PG 6 k. 125, 125v); tenże sprzedaje z pr. odkupu Jadwidze ż. Wincentego z D. 2 ł. opust. i 5 ł. os. w Sobiesierniu za 100 grz. (PG 6, 115v); 1464 tenże sprzedaje Bartłomiejowi niegdyś Palędzkiemu cz. Sobiesiernia za 100 grz. (PG 7, 194v); 1464-66 tenże zapisuje czynsze wikariuszom kat. pozn.: 1464 3 grz. od sumy 36 grz. na Palędziu i Palędziu Małym, 1465 1 grz. od sumy 12 grz. na obu wsiach Palędzie i na D., 1 grz. 32 gr od sumy 20 grz. na obu wsiach Palędzie i na D., 1466 11 grz. od sumy 134 grz. na wsiach Sobiesiernie, Palędzie, Palędzie Małe, D. w pow. pozn. i Koszkowo w pow. kośc. (PG 6, 234; PG 7, 269v; CP 14 k. 618, 624; CP 24, 46); 1466 tenże sprzedaje z pr. odkupu za 310 zł węg. Andrzejowi niegdyś z D. [s. Piotra Słapa?] 1/2 Sobiesiernia, którą trzyma Winc. Dąbrowski oraz 8 grz. czynszu z drugiej 1/2 Sobiesiernia (PG 6, 235); tenże kupuje od Świętosława z Głuponi za 300 grz. 1/4 wsi Głuponie i temuż Świętosławowi sprzedaje z pr. odkupu za 100 grz. (PG 7, 290v); 1467 tenże sprzedaje z pr. odkupu Adamowi z D. dziekanowi i kan. pozn. Jeziora Małe za 600 grz. (PG 7, 246v); 1470 tenże daje Sędziwojowi Jezierskiemu wieś Jeziora Małe, a w zamian otrzymuje od niego 2 ł. opust. w Bąkowie i 800 grz. (PG 8, 70v); 1471 tenże sprzedaje Winc. niegdyś Kozłowskiemu 1/4 Głuponi za 150 zł węg. (PG 8, 117v); tenże sprzedaje z pr. odkupu Andrzejowi z Rosnowa za 87 1/3 grz. 1/3 D. (PG 8, 117v); 1472 tenże otrzymuje od Katarzyny ż. Andrzeja z Rosnowa części w Zborowie i Konarzewie, odziedziczone przez nią po ojcu zm. Janie Mleczko, oraz 87 1/2 grz., a w zamian daje jej 1/8 Koszkowa (PG 8, 117v); 1472 tenże kupuje od Małgorzaty ż. Łukasza ze wsi Głoski [pow. kal.; obecnie Głuski], dziedzica w Zborowie, za 23 grz. części w Konarzewie i Zborowie (PG 8, 136v); 1473 tenże dziedzicem [cz.] Konarzewa (Dominikanie P-ń Diss. VI 6 nr 2); tenże, dziedzic D., Dąbrówki, Palędzia, Palędzia Małego, Sobiesierni i Nowego Dworu, zeznaje, że jest winien Mikołajowi, s. zm. Andrzeja Słapa z M.D. 350 fl. węg. i zobowiązuje się wypłacić je Malcherowi Kozłowskiemu, opiekunowi wspomn. Mikołaja (PZ 19, 162); 1474 tenże z ss. Marcinem kan. pozn. i Bartłomiejem posiada m. in. D., Nowy Dwór, Konarzewko (PG 9, 4 zapiska nie skończona); tenże przenosi czynsz 9 wiard. od sumy 15 grz. i 27 fl. węg. dla wikariuszy kat. pozn. ze wsi Sobiesiernie na dobra Koszkowo, Palędzie, Palędzie Małe (CP 14, 616-617); tenże sprzedaje z pr. odkupu Agnieszce, ż. Mikołaja z Wąbiewa, i Jadwidze ż. Wincentego z D. za 400 zł węg. Sobiesiernie (PG 9, 17v); tenże daje Mik. Tomickiemu części w Zborowie i 400 grz. w zamian zaś otrzymuje od niego Konarzewko (PG 9 k. 4, 4v); tenże zapisuje Dorocie, ż. syna swego Bartłomieja Dąbrowskiego po 100 kop [gr] posagu i wiana (PG 9, 4); 1478 tenże sprzedaje z pr. odkupu Mikołajowi, s. Andrzeja Słapka, [wnukowi Piotra Słapa] Koszkowo za 400 fl. węg. (PG 9, 93v).

1480 Jan Słap [wnuk Potencjana?] winien jest kapitule kat. pozn. 4 grz. (AC 1 nr 687); Marcin, kan. pozn. [s. Potencjana] z bratankiem Janem [s. Bartłomieja] dają braciom Janowi kan. u NMP in Summo Posnaniensi i Jakubowi z Konarzewa 1/2 stawu w Konarzewie w zamian za 1/2 jeziora w Konarzewie (PG 9, 192); 1481 ciż, niedzielni, sprzedają z pr. odkupu Janowi Sarbskiemu [ze wsi Sarb, obecnie Sarbia k. Buku] 1/3 D. za 80 grz. (PG 9, 132); 1487 ciż posiadają Konarzewko (Dominikanie P-ń, Diss. VI 6 nr 7); 1494 ciż sprzedają Dorocie Roszkowskiej, siostrze stryjecznej [Marcina?, bo Jan stryjecznego rodzeństwa chyba nie miał], ż. Błażeja z Zalesia za 500 grz. Koszkowo (PG 7, 35v); 1506 ciż zapisują żonie tegoż Jana Jadwidze Strykowskiej po 300 grz. posagu i wiana na folw. w D. i na fol w. w Nowym Dworze (PG 13, 82).

3C. Własn. szlach.; części Bogufała, Włodaka i Gniewomira oraz ich spadkobierców. 1387 Bogufał (Boguchwał) Dąbrowski [s. Siecława?³O nieżyjącym już Siecławie, który przyrzekł posag Dobiesławie, mówi rota z 1389 r. (zob. niżej). Stąd wnosimy, że był to ojciec zarówno Dobiesławy jak i jej braci. Autor hasła → Bytkowo uważał go za pierwszego męża Dobiesławy; por. niżej] (Lek. 1 nr 219, 481; WR 1 nr 74); 1387-1418 Gniewomir Dąbrowski [s. Siecława i brat Bogufała? oraz brat Włodaka, bratanek Mik. Dąbrowskiego], niedzielny w D. z s. Mikołajem w 1416 r. (Lek. 1 nr 481; WR 1 nr 587, 653, 646, 792, 841, 1011; WR 3 nr 332, 365; PZ 4, 163v; PZ 5, 67v); 1387-1427 Włodak (Włodzimierz) Dąbrowski [s. Siecława?, brat Bogufała?, brat Gniewomira] (Lek. 1 nr 241, 247, 1513, 1519, 1737, 1984; WR 1 nr 89, 90, 120, 126, 152, 301, 312, 369, 377, 486, 526, 587, 605, 637, 643, 646, 675, 700, 792, 845, 909, 934, 964, 1011, 1014, 1114, 1183, 1265; WR 3 nr 110, 169, 365, 408, 760, 815, 958; KP nr 388, 1543, 2578, 2609, 2626; PZ 5, 67v; PZ 8, 108v).

1387-89 Dobiesława ż. Andrzeja z Bytkowa upomina się [u swych braci?, pasierbów?] o swój posag [w źródle: „dotalicium”, czyli wiano?!]; 1387 taż upomina się u Gniewomira z D.M. o 13 grz. i 8 sk., o 40 kop zboża i o konia wartości 2 1/2 (albo 3) grz. i wygrywa proces o wspomn. 13 grz. i 8 sk., czyli o 1/3 posagu (Lek. 1 nr 217, 220); taż upomina się o swój posag u braci Włodaka i Bogufała z D. (Lek. 1 nr 228); 1388 taż upomina się u Gniewomira o 1/3 posagu (Lek. 1 nr 371); 1389 Andrzej Bytkowski dowodzi przy pomocy świadków przeciw Bogufałowi i Włodakowi, że Siecław [ich ojciec?] miał dać Dobiesławie 40 grz. na swej cz. D. (WR 1 nr 74).

1388 Boguchwał Dąbrowski dowodzi, że nie zabrał niczego Dobiesławie Bytkowskiej z jej domu (WR 1 nr 229); 1389 Katarzyna Boguchwałowa z D. wygrywa proces z synami (lub braćmi), że nie będą jej szkodzić i przeszkadzać w jej części w D. (Lek. 1 nr 722 tekst uszkodzony); 1390 [Dobiesława] z Bytkowa oddala pretensje Świętoslawa Krupki [ze Skórzewa] do 4 grz. i spokojnie może trzymać swą cz. [w D.?], dopóki jej [suma posagu?] nie będzie wypłacona (Lek. 1 nr 787).

1390 Włodak Dąbrowski wraz z 3 in. poręczycielami przegrywa z Bieniakiem Sadowskim proces o 20 grz. poręki (Lek. 1 nr 882); 1394-96 tenże oddala pretensje Floriana kleryka i Dzierżka, braci z Poklatek [pow. pyzdr.] o klacze wartości 30 grz. (Lek. 1 nr 1822; WR 1 nr 211); 1397 tenże pozwany przez Mik. Dąbrowskiego o to, że nie chciał wymierzyć sprawiedliwości swoim wieśniakom (Lek. 1 nr 2460); 1402 tenże w sporze ze Zbylutem Kolibskim [z Kołybek pow. kcyn.] o 60 grz. (KP nr 801); 1403-04 tenże z żoną w sporach z Paszkową Tulecką o 40 grz. i o 15 grz. (KP nr 1543, 1618, 2031, 2036); 1403 Strzeczka [ż. Włodaka] otrzymuje od sądu potwierdzenie dokumentu dot. darowizny w D. (KP nr 1568).

1404 Chwałka z D. [bratanica Włodaka, por. 1418 r.] w sporze z Katarzyną z D. o cz. dziedziny [D.?] (KP nr 1664).

1405 Gniewomir z D. w sporze ze Zbylutem Kolibskim o posag matki [czyjej?] (WR 1 nr 765); 1405 tenże w sporze ze [stryjem] Mik. Dąbrowskim o wycięte zapusty → p. 2.

1408 Włodak z D.M. pozwany przez kmiecia Miko z D.M. o zabrane konie i siano (PZ 3, 139); 1410 tenże z s. Drogosławem zeznają, że pleb. z Lusowa pożyczył im 2 kopy [gr], które zobowiązują się oddać (ACC 2, 167); 1412 tenże z [bratem] Gniewomirem przegrali proces z Winc. Lucławskim [z Lucławic pow. pyzdr.] o 8 grz. oraz 8 grz. szkody (PZ 3, 189); 1418 tenże oraz Chwałka [ż.] Pawła Borowskiego, bratanica Włodaka, w sporze z żonami Bryla i Dobiesława z Gorzycka o pr. bliższości do Osowa [k. Szamotuł] (PZ 5, 79); ciż w sporze z Włodzimierzem ze Sławna [k. Czarnkowa] o 40 grz. i o sołectwo [gdzie?] (WR 1 nr 989, 990; KR 2, 117); 1418 Gniewomir z D. w sporze z Krzywosądem Sławińskim [ze Sławna k. Czarnkowa] oraz Włodzimierzem, Grzymałą, Grzymką i Helszką dziedzicami Osowa o to, czy Dobiesława wyniosła posag 40 grz. z D. i czy wniosła go do Osowa [por. spory z l. 1387-89 w D.; → Bytkowo] (WR 1 nr 956, 1016); Włodak i Chwałka dziedzice D. uwolnili Krzywosąda i Grzymałę ze Sławna i in. [ich rodzeństwo?] od pretensji do różnych dóbr i sprzętów na sumę 50 grz. (PZ 5, 84); 1420 tenże i Chwałka (Phalka), ż. Pawła Borowskiego w sporze z Włodzimierzem ze Sławna o majątek i sołectwo [gdzie?] (WR 1 nr 989 rota nie dokończona); 1427 tenże sprzedaje z pr. odkupu za 20 grz. kapitule kat. pozn. czynsz 2 grz. z 1/3 M.D., a żona jego Strzeczka, posiadająca na tych dobrach oprawę, zgadza się na płacenie tego czynszu, dopóki nie zostanie wykupiony (Wp. 5 nr 464).

1426-62 Jasiek (Jaszek, Jan, Jaszek alias Johannes) [s. Włodaka] (WR 1 nr 1328, 1377, 1378, 1400, 1430, 1478, 1558, 1565, 1625, 1643; WR 3 nr 1181; PZ 9, 53v; PZ 12, 124v; PZ 13, 448v; PZ 15, k. 12, 12v); 1429-36 Dobrogost z D., [s. Włodaka] (WR 1 nr 1328, 1565); 1432 Drogosław s. Włodaka [wspomn. wyżej wraz z ojcem w 1410 r.] (KR 11, 139 cytowanego aktu nie odszukano).

1430 bracia Jasiek i Dobrogost w sporze z Przedpełkiem ze Stęszewa (PZ 11, 58a); 1433 ciż → p. 2; 1436 Jan z D. [s. Włodaka] pozwany przez Jana z D. s. zm. Gniewomira, o obrazę czci jego zmarłego ojca Gniewomira (PZ 13, 163v); Dobrogost pleban w Skórzewie oraz Dobrogost i Jasiek z D. dowodzą w sporze z Katarzyną, Dorotą, Wojciechem, Stanisławem, Swięchną i Barbarą, dziećmi zm. Bieniaka niegdyś Sadowskiego, że matka Dąbrowskich [Strzeczka, ż. Włodaka?] wniosła do D. tylko swój posag i nie sprzedała swych dóbr po ojcu (WR 1 nr 1466); Jasiek i Dobrogost z D. dowodzą, że zajęli Janowi kmieciowi z D. 4 woły i pług na swoim gruncie (WR 1 nr 1474); tenże Jasiek pozwany przez Pawła kmiecia, zagrodnika z D.M. z powodu zranienia go (WR 1 nr 1478); 1438 Jasiek Dąbrowski zapisuje ż. Małgorzacie na swej cz. M.D. po 50 grz. oraz po 40 grz. posagu i wiana (PG 1, 35 II); 1443 Jasiek Dąbrowski rodzonym wujem Wojciecha niegdyś z Mieściska (WR 1 nr 1634, 1635); 1444 tenże w sporze z Potencjanem Słapowskim z D. (PZ 15, 12v).

3D. Własn. szlach.: inni posiadacze części w D.:

1387 Katarzyna siostra dziedziców z D. [których?; por. p. 3 C r. 1404] pozwana przez Miczka s. Wincentego ze Świekotek o zajętą krowę (Lek. 1 nr 195); 1390 Gotard z M.D. pozwany przez Mikołaja pleb. z Lusowa o konia (Lek. 1 nr 893).

1393-1404 Andrzej Dąbrowski [identyczny z Andrzejem Palęckim z → Palędzia, brat Jakuba Kruka; posiadał zapewne części w Dąbrówce] (Lek. 1 nr 2745; WR 1 nr 167, 205, 372; KP nr 1888, 1902, 1934, 1962); 1399 Świętosław [czy identyczny z Siecławem? por. p. 3 C], Jakub [zapewne identyczny z Jakubem Dąbrowskim → p. 3 B], Mikołaj [zapewne identyczny z Mik. Dąbrowskim → p. 3 B], Andrzej, bracia stryjeczni⁴Zapewne są wśród nich bracia rodzeni i stryjeczni, ale źródło nie informuje dokładniej o wzajemnych więzach pokrewieństwa tych osób, dziedzice D. [zapewne Dąbrówki?] i Palędzia Małego → p. 2; 1400 Jakub Kruk [bratanek Jakuba Dąbrowskiego, od 1387 znany w Palędziu] z D. (KP nr 396).

1405 Dziersław Dąbrowski przegrywa proces ze Stan. Dąbrowskim z Dąbrówki, który uzyskał na niego 2 wyroki sądowe; roszczenia byłych dziedziców z D. Dziersława, Bartosza i Sędziwoja zostały odparte; Bartosz i Dziersław bracia niegdyś z D.⁵Może ten sam Dziersław używał jeszcze w l. 1433-47 nazwiska Dąbrowski (BJ 8057 N k. 182, 225, 226, 234), a w 1449 r. jako niegdyś dziedzic D. sprzedał Mikołajowi ze Stęszewa za 80 fl. węg. Gorzyczki (PG 3, 69); on też był zapewne ojcem kanonika Adama z D. → p. 6 przegrywają proces z tymże Stanisławem o 14 grz., o które upominali się twierdząc, że Stanisław je ukradł, raniąc ich (KP nr 2159, 2231).

1406 Ojerz i Jakub, bracia z D. (KR 11, 139 cytowanego aktu nie udało się odszukać; por. r. 1405): Gyerz skarży Stanisława z Dąbrowy o zranienie jego ludzi i zabranie im siekier (KP nr 2151).

1411-24 Bieniak (Bieniasz) Lis z Sadów Sadowski, później Dąbrowski (WR 1 nr 934, 1048, 1094, 1265; GZ 1, 97v; PZ 4, 163v; PZ 6, 36); 1424 tenże posiada zastaw w D. (WR 1, 1183).

1414 Winc. Rczeliński [z Trzcielina] z ż. Anną oraz jego bratanek Mikołaj nabywają 1/3 M.D. poprzednio własn. duchowną → p. 3 A; 1415 Mik. niegdyś Rczeliński zeznaje, że jego s. Wojciechowi z D. należy się po matce 20 grz., natomiast odmawia mu pr. do sumy 2 kop gr (PZ 4, 103).

1418 Bogusław z D. (WR 1 nr 934).

1448 Wincenty z M.D.⁶Nie wiadomo, czy identyczny z Wincentym z Dąbrówki ur. ok. 1420 r., bratem Łazarza Dąbrowskiego z Dąbrówki (AC 2 nr 1356, 1357; PZ 20, 26v) (PG 3, 8 dawniej: PG 1, 24); 1472 śwd. Mikołaj, dz. M.D. ma ok. 30 lat [s. Andrzeja niegdyś z Dąbrówki, wnuk Piotra Słapa?] (AC 2 nr 1357); 1478 Katarzyna, ż. Andrzeja Rosnowskiego daje c. Jadwidze 100 grz. swej ojcowizny zabezpieczone z pr. odkupu przez Potencjana Dąbrowskiego na D., Palędziu i Palędziu Małym (PG 9, 100v); 1489 Andrzej Kalina z Rosnowa otrzymuje od Winc. Dąbrowskiego [swego brata?]⁷W 1495 r. Winc. Dąbrowski występował jako stryj jego dzieci (PG 7, 77) cz. M.D. w zamian za części wsi Wielkie z pr. patronatu w Skórzewie (PG 10, 108); 1489 Dobrogost Dąbrowski zapisuje ż. Dorocie po 100 grz. posagu 1/2 swych części w M.D. (PG 10, 105); 1506-1507 tenże wujem Feliksa Oporowskiego [z Oporowa k. Szamotuł] i jego rodzeństwa (PG 13 k. 91, 113v).

3E. Własn. szlach. Przekazy dot. całej wsi:

1470 dziedzice z M.D. pozwani o zaległe podatki nie stawili się przed sądem (PG 57, 91); 1508-09 wiard. woj. z 9 ł., karczmy i wiatraka opust. (ASK I 3 k. 20v, 61); 1510 pobór z 8 ł. (ASK 3, 264); 1510 w M.D. 19 [recte: 20] ł.; w tym 10 ł. os., 3 ł. opust. uprawiają kmiecie, 7 ł. opust. uprawia szl. Maciej (LBP 101); 1518 Piotr Krzesiński kwituje Jakuba Rosnowskiego z 14 grz. zapisanych na D. (PG 6, 230v); 1519 Mik. Karchowski wykupuje czynsz od sumy 100 grz. ciążącej na Bzowie, Palędziu i D. przenosi na swe dobra Bylęcin [k. Krzywinia] i Karchowo (CP 14, 642; CP 24, 46); 1563 pobór z 15 ł. i karczmy (ASK I 5, 235v); 1574 M.D. w posiadaniu braci Piotra, Sebastiana i Andrzeja Dąbrowskich, ss. Mikołaja zw. Słap → p. 2; 1577 pobór płaci Sebastian Dąbrowski (ASK I 5, 716); 1580 tenże płaci pobór od 12 ł., 3 zagr., 1 komornika i 1 łanu pańskiego (ŹD 35).

5. 1427 pleb. ze Skórzewa pozywa Piotra Słapa o zaległe dzies. z 2 ł. w D. i z → Byczyny oraz łanów opust. i nowin w Dąbrówce (ACC 10, 183v); 1431 Piotr Słap zobowiązuje się dawać dzies. snopową, wybraną przez plebana, z ról folwarcznych; pleban zwalnia go na 12 lat z dzies. z ról folwarcznych świeżo wykarczowanych, lecz Piotr co roku ma dostarczyć plebanowi karpinę z 1 morgu ziemi (AC 2 nr 1022); 1510 pleb. w Skórzewie otrzymuje wiardunki po 6 gr z 10 ł. os. i z 3 ł. opust., które uprawiają kmiecie, szl. Maciej [s. Agnieszki Skórzewskiej] nie płaci dzies. z 7 ł. opust., które uprawia i podlega karom kościelnym (LBP 101); 1512 pr. patronatu kościoła w Skórzewie przysługuje m. in. Marcinowi s. Potencjana Dąbrowskiego i Agnieszce Skórzewskiej z ss. Maciejem i Janem (Now. 2, 370).

6. 1390 śwd. Jakub Dąbrowski, kapłan w Ceradzu (WR 1 nr 240).

1442-1494 Adam Dąbrowski, s. Dziersława i Katarzyny, brat Jadwigi, ż. Wincentego Dąbrowskiego, student w Krakowie 1442, notariusz Łukasza Górki 1446-52, pleban w Skórzewie 1449, kan. pozn. od 1452, scholastyk pozn. 1454, dziekan kapituły kat. pozn. 1454-94, kan. gnieźn. od 1468, poseł król. do pap. Sykstusa IV 1471, kan. krak., włocł. i płocki (AS 1, 102; AR nr 821, 1029, 1060, 1067, 1202, 1236, 1243, 1371, 1401, 1402, 1424, 1466, 1467, 1475; AC 2 nr 638 (Andrzej!), 663, 1298, 1388; DBL nr 257; Theiner 2 nr 224, 286; DH 5, 563; PG 6, 115v; CP 3 nr 10, 11; CP 444, 16; A 175; Kor.Prał. 1, 193; SŹ 3, 162; Now. 1 s. 380, 448, 544, 603, 716, 731); 1455 tenże z polecenia króla Kazimierza Jag. ma otrzymać w zarząd wieś kapitulną Gołuski (AC 1 nr 433); 1465 tenże dał 100 grz. na remont wieży nad prezbiterium kat. pozn. (Now. 1, 210); 1469 tenże otrzymuje czynsz 6 grz. od sumy 70 grz. z → Granówka (PG 8, 7v; CP 444, 65); 1470 tenże sprzedaje z pr. odkupu Łukaszowi z Górki wdzie pozn. Jeziora Małe [pow. pyzdr.] za 600 (800?) grz. (PG 8 k. 89v, 90v); 1474 tenże kupuje od władz m. Kościana czynsz 80 fl. węg. za sumę 1200 fl. węg.; czynsz ten przeznacza na uposażenie 8 kanonii w kościele Ś. Mikołaja in Summo Posnaniensi (CP 444, 14v); 1475 tenże nabywa z zastrz. odkupu od Jana i Bieniaka z Jankowic za 500 zł wieś Młyniewo (PG 9, 31v); 1483 tenże w swej kamienicy położonej koło kat. pozn. otrzymuje pokwitowanie od pełnomocnika Wawrz. Kośmidra Gruszczyńskiego, że zapłacił 800 fl. węg. za uwolnienie go z więzienia (pro captivitate; AC 2 nr 1440); 1484 Uriel bp pozn. zaświadcza, że Adam z D. ufundował kościół Ś. Mikołaja „in Summo Posnaniensi” i w tymże kościele ustanowił kolegiatę, przeznaczając dla niej wspomn. czynsze z Kościana i Granówka (CP 444, 13v); 1487 Adam z D. jako dziekan kat. pozn. pobiera dzies. z Sadów (AC 2 nr 1454); 1489 tenże darowuje czynsze ciążące na kamienicy położonej w Rynku m. Poznania: 24 fl. węg. od sumy 1200 fl. węg. dla szpitala Ś. Ducha za Bramą Wroniecką pod Poznaniem, 12 fl. węg. dla kolegiaty Ś. Mikołaja [zobr. 1484] od sumy 600 fl. węg. oraz 12 fl. węg. dla kapituły pozn. na aniwersarze od sumy 600 fl. węg. (CP 3 nr 87).

1468-93 Jan Słap Dąbrowski [s. Piotra Słapa], kan. pozn., kan. gnieźn. od 1482, kantor gniezn. od 1491 (Theiher 2 nr 197, 217, 224); 1493 tenże sprzedaje Andrzejowi Dąbrowskiemu [zw. Kalina, pierwotnie z Rosnowa?] 2 ł. os. i 1 ł. opust. ojcowizny w Dąbrówce (PG 11, 1v).

1463-1515 Marcin Słap Dąbrowski, s. Potencjana, z D. i Dąbrówki, student w Krakowie 1463, kan. pozn. od 1474, altarysta altarii Znalezienia Krzyża Ś. i Niepokalanego Poczęcia NMP w kat. pozn. od 1496 (AS 1, 74; AC 1 nr 956, 1012; AC 2 nr 689; MHP nr 214, 222, 249; Theiner 2 nr 224, 286; PG 9, 132; A nr 187, 203, 209; Now. 2, 389; KR 2, 114); 1489 tenże jako altarysta we Lwówku otrzymuje czynsz 2 kopy gr od sumy 30 1/2 gr z → Bojanowa (PG 10, 108); tenże upomina się u Jana Ostroroga kaszt. pozn. o 8 grz. czynszu zaległego [za 2 lata] dla jego altarii [we Lwówku] (AC 2 nr 1462, 1463); 1499 tenże tenutariuszem we wsi Koziegłowy (AC 2 nr 1547); 1509 tenże otrzymuje dzies. z Kromolic [pow. pyzdr.] przemiennie z archidiakonem (CP 111, 54).

1524-1550 Marcin Słap Dąbrowski, s. Jana i Jadwigi [Strykowskiej], wikariusz gen. i oficjał 1544-46 (Now. 2, 215); 1524 tenże występuje jako kapłan (AC 2 nr 1782).

7. 1389 (Lek. 1 nr 570; WR 1 nr 238); 1390 (Lek. 1, 3048).

8. Zabytki archeologiczne → Dąbrówka, par. Skórzewo.

Uwaga: Podział materiału źródłowego między hasła Dąbrowa par. Skórzewo i Dąbrówka par. Skórzewo nastręczał wiele trudności, gdyż na przetomie XIV/XV w. podział tych wsi był dopiero w toku i często opuszczano przymiotniki: Wielka i Mała przy nazwie wsi. Wydaje się, że przed podziałem osada D. leżała w miejscu dzisiejszej Dąbrówki (w której zachowały się ślady dawnego osadnictwa → Dąbrówka p. 8). Do hasła D. włączono wszyskie materiały źródłowe mówiące o wsi „Dambrowa” (bez określenia czy Wielka, czy Mała), tam jednak, gdzie zdaniem autora hasła tekst odnosi się do terytorium wsi Dąbrówka, wprowadzono odpowiednie uwagi w nawiasach kwadratowych (zob. początek p. 2, p. 3 B, p. 3 D).