DĄBRÓWKA MIEJSKA

(1405 Dambrowka, 1423 Myeszczka Dąbrowka, 1487 Dambrowa, 1532 Myeyska Dambrowka), obecnie Dąbrówka Leśna 4 km na N od Obornik.

1. 1449 n. pow. pozn. (PG 3, 58v); 1508, 1510 n. par. Oborniki (ASK I 3, 13v; LBP 11).

2. 1421 łany Nyerzandowskye w D. koło Obornik → p. 3; 1423 droga z → Kowanówka do M.D. przecina granicę Kowanówka i gruntów [lasu] nal. do Obornik (M. Oborniki I 1).

3. Własn. król. i wójta obornickiego. 1405 Władysław Jag. stwierdza, że D., dana niegdyś w zastaw zm. Sędziwojowi [z Szamotuł], została przez tegoż Sędziwoja zwrócona królowi w zamian za spłatę 100 grz. zastawu (Wp. 5 nr 72); 1421 tenże w nagrodę za zasługi daje Chemce z D.1Darowizna królewska dot. na pewno łanów położonych we wsi król.; można jednakże przypuszczać, że sam Chemka identyczny jest z Chemką z → Dąbrówki Ludomskiej, który w 1420 r. zeznawał w sprawie dot. kmieci ze wsi Ludomy (WR 1 nr 1052) 2 ł. wolne zw. Nyerzandowskye w D. wraz z siedliskami oraz rolami dodatkowymi zw. zbytky (Wp. 5 nr 342); 1449 Domarat z Chojnicy2Był to zapewne Domarat z Mościsk, który w r. 1445 nabył od braci Piotra, Jana i Stanisława z Chojnicy [ss. Jana i Małgorzaty] 1/2 Chojnicy z przyległościami. W r. 1445 ciż bracia z Chojnicy pisali się heredes de D., a w 1447 r. Piotr Chojnicki z D. prowadził spór ze Stanisławem z Boruszyna (PG 2, 114v; KR 5, 5). Chojniccy byli posiadaczami D. Miejskiej zapewne jako tenutariusze lub dzierżawcy tenutariusz w D. zapisuje ż. Dorocie po 50 grz. posagu i wiana na swych sumach zapisanych na D. (PG 3, 58v); 1456 Kazimierz Jag. w zastępstwie Jana Wedla miecznika pozn. i tenut. w Wałczu daje Jarosławowi z Mościc [z Mościsk pow. nak.] 100 grz. w formie zapisu na wsi D. w Wlkp. (MK 11, 264; regest MS 1 nr 326); 1480 Szymon Boguniewski tenut. w D. w sporze z Andrzejem Górskim [z Góry k. Bnina, pow. pyzdr.] ma okazać swoje prawa [dokumenty] dot. wsi D. (PG 58, 91v); 1482 Andrzej Górski podkomorzy pozn. zapisuje Mac. Sierosławskiemu czynsz 3 grz. z pr. wykupu za 30 grz. na wsi król. D. (PG 9, 152v); 1485 Kazimierz Jag. zezwala temuż Andrzejowi Górskiemu swemu dworzaninowi na sprzedaż D. Mac. Gościejewskiemu za tę samą sumę, za jaką ją trzymał w zastawie (MS 1 nr 1771); 1510 D. w stwie Oborniki; tenutariuszami obornickimi Skórowie z Gaju [obecnie Gaj Wielki, k. Buku] (MS 4/1 nr 923); 1525 Zygmunt St. zezwala Tomaszowi Kiszewskiemu na wykup wsi król. D. z rąk Bogumiły Redeckiej [z Redecza pow. gniezn., obecnie Recz] i jej s. Feliksa (MS 4/1 nr 4620); 1532 tenże zezwala mieszczanom z Obornik na wykup wsi D. z rąk Marcina Goślińskiego [z Gośliny Długiej] (MS 4/2 nr 16 485); tenże zapisuje na D. burmistrzowi i rajcom m. Oborniki 100 grz., wyłożone na wykup wsi D. od Marcina Goślińskiego i zezwala tymże mieszczanom zastawić D. za 100 grz. Błażejowi mieszcz. pozn. oraz Feliksowi Wittiberg (MS 4/1 nr 6219); 1540 tenże zezwala Janowi Grabskiemu na wykup wsi D. w stwie Oborniki z rąk Feliksa Quitemperg [zob. wyżej Wittiberg] mieszcz. z Obornik (MS 4/1 nr 6753); tenże zezwala Dorocie z Łekna, wd. po Feliksie z Gaju, ż. Jana Grabskiego, na wykup D. z rąk rajców m. Oborniki (MS 4/3 nr 20 451); 1555 Zygmunt August zezwala Mac. Sierosławskiemu na wykup D. od obecnych jej posiadaczy [nie podano nazwisk] za tę samą sumę, za jaką dotąd była zastawiona (MK 85, 266).

Część wójta obornickiego: 1459 Anna wójtowa (advocata) [wd. po Wierzbięcie] z s. Rutgarzem [zw. też Ludgerz] niedzielni posiadacze D., Uścikowa, Bogdanowa, Słanowa [obecnie Słonawy] oraz młyna [w Obornikach] (PZ 17, 254v); 1487 Ludgerz z D. wójt obornicki (PG 10, 82); 1487 Kazimierz Jag. odnawia szl. Ludgerzowi przywilej na wójtostwo w Obornikach; do tegoż wójtostwa należy po 4 kmieci i 4 zagr. we wsiach król. [stwa obornickiego], m. in. w D. (Pot. 304, 114); 1510 3 ł. wójtowskie w D. zob. niżej.

1475 wieś D nie zapłaciła podatku (PZ 20, 26v); 1508 wiard. wojenne z 9 półł., 1510 pobór z 10 półł. (ASK I 3 k. 13v, 272v); 1510 w D. [tenut.?] Redecki posiada folwark; ponadto w D. 11 półł. os., 9 półł. opust., 3 ł. nal. do wójtostwa w Obornikach (LBP 77); 1563 pobór z D. płacą: m. Oborniki od 2 ł. (a 2 kmieci pogorzało), [Stan. Spławski] kaszt. krzyw, od 1 ł. i od osadnika (colonus) osiadłego na 1 ł. (ten łan z powodu pożaru jest opust.) i Mac. Sierosławski od 1 ł. (ASK I 5, 228); 1577 pobór płaci Stan. Bobolecki (ASK I 5, 696); 1580 Wojc. Radecki [recte Redecki] płaci pobór od 2 półł., a m. Oborniki od 2 ł. os., 2 ł. opust. i 1/4 ł. roli karczmarskiej (ŹD 24).

5. 1508 kościół par. w Obornikach otrzymuje z D. po 3 gr i po 2 korce (korethi) żyta i 2 korce owsa [z łanu] (LBP 231); 1510 pleb. w Obornikach otrzymuje rocznie z folw. p. Redeckiego po 6 korcy (coreti) żyta i owsa oraz 9 gr (LBP 77).

1 Darowizna królewska dot. na pewno łanów położonych we wsi król.; można jednakże przypuszczać, że sam Chemka identyczny jest z Chemką z → Dąbrówki Ludomskiej, który w 1420 r. zeznawał w sprawie dot. kmieci ze wsi Ludomy (WR 1 nr 1052).

2 Był to zapewne Domarat z Mościsk, który w r. 1445 nabył od braci Piotra, Jana i Stanisława z Chojnicy [ss. Jana i Małgorzaty] 1/2 Chojnicy z przyległościami. W r. 1445 ciż bracia z Chojnicy pisali się heredes de D., a w 1447 r. Piotr Chojnicki z D. prowadził spór ze Stanisławem z Boruszyna (PG 2, 114v; KR 5, 5). Chojniccy byli posiadaczami D. Miejskiej zapewne jako tenutariusze lub dzierżawcy.