OPATKOWICE

[lub.] (1351; w XV w. też Opatki; Rym. 48; Kosyl 13, 68; Osady 98-9; Derwich 1992a 73) dziś nie istnieją, leżały nad rz. Wieprz, między Łysołajami a Siostrzytowem, ok. 14 km na SE od Łęcznej i 25 km na E od → Lublina; ok. 139 km na N od kl., 81 km na NE od → Braciejowic. Już w poł. lat 70-tych XV w. były tylko folwarkiem przy Siostrzytowie.

1. 1351n. z. lub. (Derwich 1992 278), 1434 pow. lub. (Mp. IV 1406); 1470-80 par. Czemierniki [nad Wieprzem] (DLb. II 550).

3. Własn. kl. święt. do ok. 1433 r., następnie szlach.

1351 Kazimierz Wlk. przenosi na pr. średz. imiennie wyliczone posiadłości kl. święt., w tym O. (Derwich 1992 278); 1427 Mikołaj opat święt. przeznacza na utrzymanie konw. m.in. O., „villam desertam retro Lublinensi”, którą „pro suo utilitate fratres locabunt” (ZDM II 390); 1434 Władysław Jag. na prośbę opata święt. Macieja, ze względu na odległości od kl., aprobuje sprzedaż wsi O. i kupno na jej miejsce bliżej i dogodniej położonej wsi → Janowice [sand.] (Mp. IV 1406)1Sprzedaż O. nastąpiła zatem przed 27 II 1434. Jeśli, jak w DLb., a co jest bardzo prawdop., dokonał jej opat Maciej następca Mikołaja, to termin post quem transakcji wyznacza dzień śmierci opata Mikołaja (16 IX 1433 (→ Święty Krzyż, p. 6A). Jednakże dok. łączy sprzedaż O. z kupnem Janowic, sfinalizowanym 9 III 1433 (ZDM II 452) przez opata Mikołaja. Mogły zatem O. zostać sprzedane już na przełomie 1432 i 1433 r. (Derwich 1992 236);

1437 w dziale dóbr wsie Siostrzytów, Drohucza i O. z 1/2 stawu na rzece Giełczew i pr. wolnego przemiału przypadają Maciejowi i Pełce (ZDM V 1425); 1460 Jan z Czemiernik odstępuje części we wsiach O. i Siostrzytów br. Wawrzyńcowi (SHGL 165); 1470-80 niegdyś należała do kl. święt., ale opat Maciej sprzedał ją za nie mniej niż 100 grz. w 14... [brak r.] jako mało użyteczną. Ob. należy do Jana i Mikołaja z Siostrzytowa h. Jastrzębiec, a jej 10 łkm. przekształcone zostało przez dziedziców na folw., tak że po wsi zniknął wszelki ślad (DLb. III 245-6). Nabywcami wsi od kl. mieli być Jan i Mikołaj z Siostrzytowa h. Jastrzębiec, brak wzmianki o folw. (ib. II 550).

4. 1351, 1427 → p. 3.

5. Dzies. należy do kl. święt.

1460 za zabraną dzies. z O. pleb. → Koniemłotów ma otrzymać 8 grz. (AV LVII 239)2Identyfikacja miejscowości jest w tym wypadku bardzo niepewna. Zapis LR z naszymi O. łączy wydawca LR 571 oraz S. Kuraś (SHGL 165), poważne i w znacznej mierze uzasadnione wątpliwości wysunęli autorzy Osad 98. Wątpliwe, aby chodziło tu o O. Murowane k. Jędrzejowa (→ Opatkowice [krak.]); 1470-80 z 10 łkm. dzies. snop. i kon. wart. do 5 grz. dowożą kl. święt. (DLb. II 550; III 245), po zamianie wszystkich ról na folw. nadal dzies. pobiera kl. (ib. III 246); 1529 z całej wsi dzies. snop. wart. 2 grz. należy do prepozytury w → Koniemłotach (LR 172); 1699 dzies. snop. z O. należy do prep. Koniemłotów (AV XIV 184).

7. SG VII 545; Wojciechowski 1930 161; Myśliński 41; SHGL 165; Osady 98-9; Sochacka wg indeksu; Derwich 1992 wg indeksu; 1992a 73-4; Rozwałka 74, 214.

1 Sprzedaż O. nastąpiła zatem przed 27 II 1434. Jeśli, jak w DLb., a co jest bardzo prawdop., dokonał jej opat Maciej następca Mikołaja, to termin post quem transakcji wyznacza dzień śmierci opata Mikołaja (16 IX 1433 (→ Święty Krzyż, p. 6A). Jednakże dok. łączy sprzedaż O. z kupnem Janowic, sfinalizowanym 9 III 1433 (ZDM II 452) przez opata Mikołaja. Mogły zatem O. zostać sprzedane już na przełomie 1432 i 1433 r. (Derwich 1992 236).

2 Identyfikacja miejscowości jest w tym wypadku bardzo niepewna. Zapis LR z naszymi O. łączy wydawca LR 571 oraz S. Kuraś (SHGL 165), poważne i w znacznej mierze uzasadnione wątpliwości wysunęli autorzy Osad 98. Wątpliwe, aby chodziło tu o O. Murowane k. Jędrzejowa (→ Opatkowice [krak.]).