(1358 or. Dreczkowo, 1368 or. [Drzeczkowo], 1388 or. Drzeczcow, 1391 Dzreckowo, Drzeczkowo, 1395 Dzreczcowo, 1398 Drzeszcovo, Drzeszko!, 1400 Dzeczkow, 1404 Rzeczkowo, 1406 Brzeczcowo, 1431 Reczkowo, 1487 Droszkowo!) 3,5 km na N od Osiecznej.

1. 1447 n. pow. kośc. (DBL nr 217); 1421 kośc. filialny? a. 1447 par. Goniębice, 1447 n. par. własna → p. 5.

2. 1388 Maciej, Filip i Wincenty bracia z D. wraz z in. dziedzicami sąsiednich wsi wyrażają zgodę na poprowadzenie rowu w kierunku wsi → Jezierzyce [rów nie przebiegał przez grunty wsi D., lecz przez sąsiednie Sulewo, obecnie Sulejewo] (Wp. 3 nr 1883); 1424 [gran. D. z Kuranowem] Winc. Kuranowski zajął na swoim gruncie dobytek Jakuba sołtysa i kmieci z D. (WR 3 nr 1223, 1239).

1447 folusz (Walkmyn) w D. → p. 5; 1563 [2] młyny korzeczne; 1581 młyn korzeczny i folusz → p. 3.

3. Własn. szlach. 1358-68 Andrzej Drzeczkowski dz. D. (Wp. 3 nr 1379, 1480, 1483, 1490, 1491, 1593; → p. 4); 1362 tenże burgr. pyzdr. z bratem Piotrem dziedzice D. posiadają ponadto Morkowo, Sulewo [obecnie Sulejewo], Wolikowo [obecnie Wolkowo] i Łącko → p. 4.

1388 Maciej, Filip i Wincenty bracia z D. w sporze z [Dobrogostem z Włosciejewek] kaszt. gieckim o 20 grz. i 1 wiard. (Lek. 2 nr 1387, 1463); 1388 ciż → p. 2; 1391 tenże Maciej z D. [późniejszych wzmianek o nim nie ma] (Lek. 1 nr 911; Lek. 2 nr 1393); 1393 Filip i Wincenty z D. przegrywają proces z [Dobrogostem z Włościejewek] kaszt. gieckim (Lek. 1 nr 1591); 1384 ciż nie przedstawili sędziów polubownych, którzy mieli rozstrzygać spór z Andrzejem Robaczyńskim o Smyczynę (Lek. 2 nr 1676); 1397-99 ciż¹Por. r. 1399; Filip z D. wymieniony jest jeszcze tylko raz w 1408 r. jako śwd. w dokumencie opata lub. dotyczącym sołectwa we wsi Żelazno (Wp. 5 nr 121) (w 1398 razem z Koblem z D.) w sporze z Pietraszem Żakowskim o Smyczynę (Lek. 1 nr 2338, 2462, 2633; Lek. 2 nr 2105, 2119, 2380); 1400-21 tenże Wincenty Drzeczkowski z D. h. Leliwa (Lewa!), w 1420 mieszkający pod Grodziskiem²Zapewne pod m. Grodzisk [Wielkopolski]; tamże miał folw. wymieniony niżej Kobei i w 1404 r. zeznał, że posiada go od 20 1. (KoścZ 2, 73). Wincenty miał 2 ss. duchownych; byli to: kapłan Mikołaj, który w 1420 r. posiadał wieś Łącko (AC 2 nr 231), i kleryk Andrzej (AE I, 55) (Lek. 2 nr 2564; WR 3 nr 25, 390, 484, 551, 820, 905; Wp. 5 nr 94; MHP nr 85, 90; KoścZ 6 k. 7, por. 23v, Krasoń 140); 1400, 1409 tenże kontynuuje spór z Pietraszem Żakowskim o 60 grz., które niegdyś razem z braćmi dał ,,na Smyczynę” (KP nr 51, 409; WR 3 nr 410); 1405 tenże ma otrzymywać od Jana Rydzyńskiego i jego s. Stefana czynsz 10 grz. rocznie aż do czasu zwrotu pożyczonej sumy 100 grz. (Wp. 5 nr 81); 1418 temuż dowodzi jego bratanica Małgorzata [c. Macieja lub Filipa?], że ojciec jej i Wincenty podzielili swe dobra i ojciec jej posiadał swój dział [ponad] 3 lata (WR 3 nr 659).

1398-1408 Kobei (Gebel, Kebel, Keblo, Kobil, Koybel) Linderode dz. z D. (Wp. 3 nr 1993, 1994; Lek. 2 nr 2105, 2586; BR 628 nr 32; ACC 1, 39v); 1398 tenże razem z Filipem i Wincentym z D. w sporze z Pietraszem Żakowskim o Smyczynę (Lek. 2 nr 2105); 1399-1400 tenże w sporze z Kat. Norinbergową, ż. kuśnierza, mieszczką z Kościana o zajęte jej w D. 350 owiec; Kobel ma owce zwrócić, a za nie zwrócone ma zapłacić; Norinbergowa szacuje swą szkodę na 24 grz. (Lek. 2 nr 2335, 2375, 2420, 2426, 2459, 2526, 2554, 2586, 2623, 2656, 2670; WR 3 nr 148, 163, 206); 1400 tenże w sporze z kaszt. ksiąskim Andrzejem [= Henrykiem Zimnowodzkim GUrz. A 185] o 30 grz. poręki (Lek. 2 nr 924); tenże płaci karę w sporze z Filipem Bnińskim, ponieważ zabrał 10 szt. bydła (sibi 10 pecora receperat ad opole; Lek. 2 nr 2735); tenże pozwany przez Stan. Żydówkę [z Rogaczewa] o zabranego rzekomo konia (Lek. 2 nr 2500, 2522, 2564, 2646; WR 3 nr 150, 206); 1400-01 tenże przegrywa spór z Tomisławą z Moraczewa: ma zapłacić 3 grz. i wwiązać Tomisławę w 3 kmieci w Moraczewie (Lek. 2 nr 2722, 2742; WR 3 nr 211, ZSW nr 218).

1400, 1404 Dorota dz. D. pozywa Pietrasza z Żakowa o 1/3 Smyczyny [por. wyżej spory o Smyczynę Wincentego i Filipa z D. w l. 1397-99] (Lek. 2 nr 2740, 2751; KoścZ 2, 89); 1428 taż? Dorota niegdyś Drzeczkowska (KoścZ 9 k. 22v, 43v).

1401 wieś D. płaci karę 8 sk. sądowi i 8 sk. Tomisławowi [nazwisko nieczyt.] z powodu niestawienia się na opole [spór o granice; gdzie?] (KoścZ 1, 146).

1446-64 Mik. (Nikel) Drzeczkowski z D., wuj Jadwigi c. zm. Piotra z Godurowa (WR 3 nr 854; DBL nr 210; PG 3, 27; KoścZ 14, 196v); 1447 tenże w związku z utworzeniem par. D. (→ p. 5), funduje dla par. Goniębice [z której wyjęto nową par. D.] czynsz 6 grz. rocznie od sumy 70 grz. zapisany na wsi Goniębice należącej do Jana z → Goniębic (AE I 152); tenże kupuje od Stefana opata lub. dziedzinę Piegzino za 200 grz. (DBL nr 217); tenże posiada Piegzino (KoścZ 13, 291); 1462 tenże z D., Daleszyna, Piotrowa [niezident. Piotrowice k. Osiecznej], Piegzina i Wolikowa [obecnie Wolkowo k. Osiecznej] pozwany przez opatrznych Andrzeja Kuczę mieszcz. kośc. i Pietrzyka sołtysa z Kiełczewa o zaległe sumy pieniężne (KoścZ 14, 30); 1464 tenże zw. Drzeczkowskim albo Daleszyńskim posiada → Daleszyn (DBL nr 244).

1469 Małgorzata c. Mik. Drzeczkowskiego i Bieniaszki, ż. Winc. Sobockiego z Wolicy ze stryjami Iwanem z Goliny sędzią kal. i Janem z Chełkowa oraz z wujami Marcinem Nowomiejskim [tenut. dóbr król. Mieścisko w pow. gnieźn.] i Janem Będlewskim sprzedaje Kasprowi z Leszna, podkomorzemu kal. 1/2 D., 1/2 Wolikowa i 1/2 Piotrowic oraz 1/3 Piegzina za 550 grz. (PG 8, 10v).

1469 Kasper Leszczyński ręczy Piotrowi Pietrzykowi sołtysowi z Kiełczewa, że zapłaci mu 20 grz. poręki za Elżbietę i Annę cc. zm. Mik. Drzeczkowskiego (KoścZ 15, 272); 1472 tenże posiada Tarchalin, Woliszewo [obecnie Olszewo], Wolikowo [obecnie Wolkowo k. Osiecznej], Piotrowice, Piegzino (KoścZ 15, 632); 1474? Elżbieta i Anna siostry niedz. wysyłają z dóbr D. w swoim zastępstwie Jana [sługę?] na wyprawę wojenną (ExpBel. nr 664); 1478 Kasper Leszczyński nabywa jez. Piegzino jako zastaw (MS 1 nr 1485); 1481 tenże kupuje za 500 zł węg. od Katarzyny ż. Pawła Wilkowskiego części wsi D., Wolikowo, Piotrowice i Piegzino, będące spadkiem po rodzicach Elżbiety [c. Mik. Drzeczkowskiego] ż. Mik. Węgierskiego, która oddała je wspomn. Katarzynie w zamian za części wsi Węgry i Zapłotkowo w pow. kal. (PG 9 k. 130v, 131); 1483 Anna Drzeczkowska [c. Mik. Drzeczkowskiego] ż. [Mik.] Radomickiego ma wiano zapisane na Daleszynie (PG 9, 172); 1484 taż ze stryjem [Janem] Leszczyńskim prep. pozn. i Andrzejem Choryńskim wujem sprzedaje za 500 zł węg. Kasprowi Leszczyńskiemu podkomorzemu kal. swoje części wsi D., Wolikowo i Piotrowice (PG 10, 2v karta nie foliowana); 1487 Kasper Leszczyński zapisuje ż. Zofii [z Oporowa woj. łęcz.] 1000 zł węg. posagu i wiana na wsiach D., Piegzino i Wolikowo (MS 1 nr 1854); 1520 podział dóbr rodziny Leszczyńskich (→ Leszno): Jan s. Kaspra podkomorzy kal. i star. radziejowski otrzymuje dobra król. Radziejów [na Kujawach] oraz wsie D. i Wolikowo i musi utrzymać dożywotnio ciotkę Małgorzatę, pannę [siostrę Kaspra Leszczyńskiego] (MS 4/1 nr 3371; MS 4/2 nr 12 619).

1510 w D. 5 ł. os. i 1 ł. opust. (LBP 125); 1563 pobór: 8 ł., [2?] młyny korzeczne o 4 kołach, 1 karczma dziedz. i 3 komor. (ASK I 4, 160v); 1564 w D., wsi nal. do Leszczyńskiego, 4 ł. płacą dzies. → p. 5; 1581 pobór: 7 1/4 ł., 4 zagr., 1 komornica, młyn korzeczny o 1 kole i folusz o 1 kole (ŹD 66).

4. 1362 Kazimierz [W.] zezwala Andrzejowi i Piotrowi z D. przenieść ich wsie (→ p. 3), m. in. D., z pr. polskiego na pr. niem. wg wzoru z Środy Śląskiej (Wp. 3 nr 1474); 1424 Jakub sołtys w D. → p. 2.

5. 1421 Maciej pleb. z D. w sporze z Marcinem pleb. z Goniębic o prawa par. nad wsią Wolikowo [obecnie Wolkowo], która według zeznań pleb. Marcina ma chrzcić dzieci i składać ofiary w Goniębicach (ACC 5 k. 21v, 31, 145); 1424 N[icolaus?] rektor oratorium w D. w sporze ze Stefanem dz. Rydzyny (ACC 7, 201v); 1426 Mikołaj kapelan w D. upomina się u Jana młynarza z Osiecznej o 2 grz., które winien był kapelanowi zm. Stanisław, ojciec Jana. (ACC 9, 258v); 1430 Mik. Czarnysz kapłan z Osiecznej pleb. w D. w sporze z kmieciami z R., Pawłowic i Wolikowa (ACC 14, 23); tenże zrzeka się praw do kaplicy (oraculum) w D. na rzecz Mikołaja Młynka (ACC 14, 54v); 1434 erekcja kaplicy (oraculum) w D.; Stefan dz. Rydzyny zapewnia czynsz płatny przez kmieci z D., Pawłowic i Wolikowa dla tego kościoła i jego rektora Mikołaja (ACC 18, 4v tekst zniszczony, trudno czytelny); Mikołaj rektor kaplicy w D. zawiera ugodę z Mik. pleb. z Goniębic (ACC 18, 175v); 1447 Andrzej [Bniński] bp pozn. eryguje we wsi D. (podległej dotąd par. w Goniębicach) parafię z kościołem Ś. Wojciecha, i nadaje jej prawa duszpasterskie oraz pr. do wszelkich dochodów parafialnych; równocześnie Mikołaj dz. D. kupuje czynsz 6 grz. za 70 grz. z dóbr Goniębice i przeznacza go dla plebana i kościoła w Goniębicach, a Mikołaj pleb. w Goniębicach odstępuje Mikołajowi pleb. w D. pr. do mesznego i stołowego z D. oraz z folusza (de Walkmyn; AE I, 152 notatka dot. erekcji; AE II 310v oblata w r. 1471 dok. erekcyjnego, uboższego w treść od wspomn. notatki); 1510 kościół par.: NMP, Ś. Wojciecha i Ś. Bartłomieja; dz. D. patron kościoła płaci plebanowi 2 kopy gr rocznie; do par. D. należy wieś Wolikowo [obecnie Wolkowo] (LBP 125); 1464 wiardunki dzies. z 4 ł. w D. należą do stołu bpa pozn. (IBP 305)³W 1619 r. kościół NMP patronatu Leszczyńskich, od wielu lat opust., nie był obsadzony; budynki, m. in. dom dla rektora szkoły, były zniszczone (AAP Acta Visitationum 4, 133v).

1421-47 duchowni w D.: 1421 Maciej pleb., 1423-31 Mikołaj rektor, kapelan, pleb.; 1431-47 Mik. Młynek z Margonina s. Jarosława (Now. 2, 431; por. też przekazy wyżej cytowane).

6. 1382-84 (tradycja z XVII w.) Mikołaj z D. opat bened. w Lubiniu (MPH n. 9/2, 104, 105).

8. VII-X w. grodzisko wklęsłe i osada przygrodowa na cyplu wyżynnym na prawym brzegu strumyka, wśród łąk, 1,5 km na S od D. (Hensel 1, 192; Z. Hilczerówna, Dorzecze górnej i środkowej Obry od VI do pocz. XI w., Wrocław 1967, tabl. 16).

W kościele par. w D. wybudowanym w XVIII w. znajduje się obraz NMP z ok. 1450-60 r. z postaciami fundatorów h. Wieniawa; jest to prawdop. Rafał Leszczyński kaszt. przem. z żoną, 3 ss. i 2 cc. (GUrz. s. 191 i ryc. 5; KZSz. V 12 s. 7, fig. 176).

Uwaga: W literaturze znajdujemy kilka mylnych informacji o D., które wymagają sprostowania:

1381 Z. Perzanowski niesłusznie łączy z D. osobę Dobiesława s. Piotra „de Drzeczowo”; pochodził on z Drzęczewa (MPHn. 9/2, 19; rec. J. Łojki, SŹ 23, 220).

1392 J. Lekszycki niesłusznie identyfikował z D. osadę Reczskowo (Lek. 2 nr 1320, s. 362 indeks); przekaz ten dot. wsi Retkowo w pow. gniezn.

Zebrany w kartotece Słownika materiał nie potwierdza informacji S. Karwowskiego, że D. [lub jego cz.] już w 1416 r. należało do Rafała Leszczyńskiego; nie znaleźliśmy również potwierdzenia, że część D., która była w posiadaniu Małgorzaty c. Rafała Leszczyńskiego a siostry Kaspra Leszczyńskiego z D., została przekazana testamentem jej bratankowi Rafałowi Leszczyńskiemu, s. Rafała (→ p. 3, r. 1520; MH 7, 29-31; cytowanego testamentu w serii ACC nie udało się odnaleźć). Nie znaleziono również potwierdzenia dla informacji Kozierowskiego i Z. Ciepluchy, że w 1422 r. D. było w posiadaniu Stefana Rydzyńskiego, s. Jana z Czerniny (K 3, 408 cytowanego aktu z 1422 r. nie udało się odszukać, Cieplucha 168). Natomiast w 1429 r. spotykamy Wojciecha i Szczepana (Stephanus) de Rzeczkowo (KoścZ 9, 221); nie wiadomo, czy informacja ta dot. D.; imię Stefan-Szczepan mogłoby potwierdzać tezę o tym, że D. należało do Rydzyńskich, ale Wojciecha dotąd w tej rodzinie nie znamy.