GĘBICE

(1381 fals. XVI w.? Gąbicz, 1391 or. Gambicze, 1410 Gambecze, 1452 Gabicze, 1563 Gąmbicze, 1570 Gembicze, 1577 Gebice) 8 km na E od Czarnkowa.

1. 1508 n. pow. pozn., par. Czarnków (ASK I 3, 6).

2. 1452 obl. 1561 Jan [Czarnkowski] podkomorzy pozn. rozgranicza G. Andrzeja Gembickiego i Wyszyny Piotra z Wyszyn: na gran. tych wsi usypano kopce przy Bobrowych Stawach (Bobrowestawy), przy strudze [Oskobłok?, obecnie Flinta] płynącej z jeziora [Gębickie Jezioro], przy w. drodze idącej z Pałuk; struga i jez. mają należeć do G., a łąka nad jeziorem do Wyszyn (PZ 33, 864-864v); 1570 bracia Piotr i Paweł Gembiccy prowadzą między sobą spór z powodu szkód uczynionych we wspólnym lesie nal. do G. przez wycięcie drzew, wykarczowanie nowych pól i budowę pułapek na zwierzynę; części lasu: Lipice (Lipicze), Ryszownica (Risszownicza), Kunie Ostrowy, Kąty, Loskollok [w związku z nazwą rz. Oskobłok], Narty, Olszyna, Ostrów Kobeła (Kobelia) oraz wspólne „propulsorium”, czyli wągród (PZ 36, 78-78v).

3. Własn. szlach. 1381 [fals. ok. 1546?, → Czarnków dobra p. 3, przyp. 3] śwd. Sułek dz. G., śwd. Florian dz. G., pisarz panów Czarnkowskich (Wp. 6 nr 271); 1391 Wszebor z G. w sporze z Kuszem z Gołańczy o 4 konie i 2 woły (Lek. 1 nr 1025); 1410 tenże w sporze ze szlachcicem i kmiotką [skąd?] o zabójstwo [kogo?] (PZ 3, 123); 1412 [fals. ok. 1546?, → Czarnków dobra p. 3, przyp. 3] śwd. Jan Szemboy [Wszebor?] z G. (Wp. 7 nr 701); 1418 śwd. Jan Gembicki (WR 1 nr 947, 1017); 1452 Andrzej dz. G. → p. 2.

1489 Mik. Gembicki kupuje od swego teścia Wojciecha z Wielżyna cz. Wielżyna za 40 grz. i na 1/2 tej części zapisuje swej ż. Dorocie po 15 grz. posagu i wiana; Jadwiga, c. Wojciecha z Wielżyna, siostra Doroty, jest żoną Walentego Gembickiego (PG 10, 109v); 1495 Walenty Gembicki kupuje części Skrzetusza od sióstr Katarzyny i Doroty [z domu Skrzetuskich] (PG 7, 60).

1497 Sędziwój z Czarnkowa, wda kal. zapisuje 5000 fl. węg. posagu, wiana i daru ż. Katarzynie z Kretkowa na dobrach → Czarnków oraz na robociznach w G. i w Przybychowie (MS 2 nr 704).

1561 Wawrz. Gembicki z G. (PZ 33, 864); 1570 bracia Paweł i Piotr Gembiccy (PZ 36, 78).

1508 [formularz nie wypełniony] (ASK I 3, 6); 1510 G. opust. (Schulz Netzegau 73 na podstawie ASK I 3); 1563 pobór: 7 3/4 ł. i karczma (ASK I 5, 219v); 1577 pobór z 3 części płacą: a) Jan, Wawrzyn i Maciej Gembiccy, b) Paweł Gembicki, c) Marcin Poniatowski (ASK I 5, 673); 1580 pobór płacą: a) Wawrz. Gembicki: 5 półł., 2 zagr., b) Paweł Gembicki: 2 ł., 6 zagr., c) Marcin Gembicki: 1 ł. opust., 4 półł., 2 zagr. (ŹD 11).

5. 1641 mieszkańcy G. w par. Czarnków płacą meszne plebanowi w Czarnkowie (AV 16, 363v).

6. 1405 Sulisław s. Sulisława z G. student w Krakowie1Na zakwalifikowanie tego studenta do G. koło Czarnkowa pozwala imię jego ojca, znane nam z p. 3 (Sułek = Sulisław). Nie przytaczamy tu in. studentów piszących się z Gębic, gdyż prawdop. byli to w większości mieszczanie z m. Gębice na Kujawach (AS 1, 21).

Uwaga: Wieś G. występuje w 2 fals. datowanych na l. 1102 i 1343 jako wieś w posiadaniu Czarnkowskich z → Czarnkowa (zob. p. 3 i przyp. 3). W XV i XVI w. występują tu stale Gembiccy, posiadający tak jak i Czarnkowscy h. Nałęcz. Jedynie w 1496 r. Sędziwój Czarnkowski zabezpiecza oprawę swej żony m. in. na robociznach w G., brak jednak informacji, na jakiej podstawie to mógł uczynić.

1 Na zakwalifikowanie tego studenta do G. koło Czarnkowa pozwala imię jego ojca, znane nam z p. 3 (Sułek = Sulisław). Nie przytaczamy tu in. studentów piszących się z Gębic, gdyż prawdop. byli to w większości mieszczanie z m. Gębice na Kujawach.