GONIĘCINO

(1387 Gonenczino, 1423 kop. 1488/92 Gonanczyno, 1446 Gonaczino, Gonyanczino, 1475 Gonyączino, 1496 Gonyaczyno) wieś, ok. 4 km na NW od Starego Rynku w Poznaniu, obecnie cz. m. Poznania.

1. 1475 n. pow. pozn. (PZ 20, 26v); 1508 n. par. Ś. Wojciecha k. Poznania (ASK I 3, 27).

2. 1598 usypano kopce na gran. między wsiami Piotra Czarnkowskiego Sołacz i opust. Niestachowo a wsiami G. i opust. Sytkowo; jeden z tych kopców stoi na roli zw. Niewitkówki1W tym samym r. Jan Mrowiński pleban par. Ś. Wojciecha k. Poznania protestował przeciwko przyłączeniu jego płos, m. in. płosy Niewytkowej i płosy Serwaczej do Sołacza [zapiska nie informuje, w jakiej wsi leżały te płosy] (PG 658, 758v) → p. 3 (PG 189, 590v).

3. Własn. pierwotnie szlach.?, później król. 1387 Piotr kmieć z Wysoczki dowodzi, że nie ukradł koni Mikołajowi z G. (WR 1 nr 31); 1388 sąd przysądza Mali z Golęczewa 2 ł. wolne w G. od Bietki c. Michała zw. Rozwora (Lek. 1 nr 466); 1389 Bietka [z G.?] pozywa Malę [z Golęczewa] o to, że zastawił jej dziedzinę, gdy sprawował nad nią opiekę (WR 1 nr 71).

1446 G. w posiadaniu Szamotulskich? → p. 4.

1447 czynsz roczny 1 grz. od sumy głównej 12 grz. dla wikariuszy kat. pozn., ciążący dotąd na G., przeniesiono na 1/2 dóbr Chojnica (CP 14, 620).

1475, 1499 wieś G. zalega z podatkiem (PZ 20, 26v; PG 62, 41).

1496 Andrzej z Szamotuł daje c. Katarzynie 1/2 dóbr → Szamotuły, w tym m. in. 1/2 G. (PG 7, 102v-103; PG 11, 125v); 1511 Katarzyna c. [zm.] Andrzeja z Szamotuł daje swemu mężowi Łukaszowi z Górki 1/2 m. → Szamotuły oraz m. in. 1/2 wsi G. (MS 4/2 nr 10 171); 1512 Łukasz z Górki daje swej ż. Katarzynie swoje dobra: 1/2 m. → Szamotuły i m. in. 1/2 G. oraz m. → Górka Miejska z licznymi wsiami (MS 4/2 nr 10 209).

1598 G. jest tenutą król.2Górkowie zeznali w czasie lustracji 1564/65 r., że posiadają sumę 2000 zł węg. na G. oraz pewną sumę na wójtostwie! tamże zapisaną im przez króla Olbrachta (Biblioteka Czartoryskich w Krakowie, rkp nr 1725, 309, cytuję za LWK 1, XXXV). Można przypuszczać, że Szamotulscy, znani w G. od 1446 r., występowali tu zawsze jako tenut. wsi król., choć w niektórych dok. wymieniali G. wśród swych dóbr (1. 1496-1512) i znajduje się w posiadaniu Kat. z domu Kościeleckiej, wd. po Andrzeju Opalińskim [marszałku w. kor.] (PG 189, 579).

1423 kop. 1488/92 w G. role nal. do posiadacza wsi (agri tenentis villam) oraz 18 ł. [kmiecych] (LBP 30); 1508, 1563, 1577 pobór [formularze nie wypełnione] (ASK I 3, 27; ASK I 5 k. 241, 731); 1510 18 ł. [kmiecych], (z tego 6 ł. os.) oraz 4 ł. sołeckie (LBP 29); 1511 w G. było [niegdyś] 21 ł., a obecnie jest 6 ł. os.; niektóre łany opust. też są niekiedy uprawiane (CP 111, 43).

4. 1446 Jakub niegdyś sołtys w G. sprzedaje cz. sołectwa w G. za 200 grz. Janowi Świdwie z Szamotuł oraz [całe?] sołectwo w G. za 300 grz. Dobrogostowi z Szamotuł (PG 2 k. 136, 137); 1510 4 ł. sołeckie w G. (LBP 29).

5. 1423 kop. 1488/92 ze wsi G. dzies. dla kantora kat. pozn.: dzies. snop. z folw. oraz po 6 ćw. żyta i owsa i po 6 gr z 18 ł. [kmiecych] (LBP 30); 1510 z 6 ł. os. w G. [→ p. 3] po 3 ćw. żyta i owsa oraz po 6 gr dla kantora kat. pozn. (LBP 29). 1516 dzies. z 6 ł. os. jak w 1510 r.; z łanów opust. płacą czasem po kopie gr, czasem 1 grz., a czasem w ogóle ich nie uprawiają (CP 111, 43); 1531 po zboża przeznaczone dla kuchni [kantora] przyjeżdżali często do G. kmiecie z Pabianowa [obecnie Fabianowo] k. Poznania; skarżyli się, że te podwody nie należą do ich obowiązków (CP 111, 131v).

1 W tym samym r. Jan Mrowiński pleban par. Ś. Wojciecha k. Poznania protestował przeciwko przyłączeniu jego płos, m. in. płosy Niewytkowej i płosy Serwaczej do Sołacza [zapiska nie informuje, w jakiej wsi leżały te płosy] (PG 658, 758v).

2 Górkowie zeznali w czasie lustracji 1564/65 r., że posiadają sumę 2000 zł węg. na G. oraz pewną sumę na wójtostwie! tamże zapisaną im przez króla Olbrachta (Biblioteka Czartoryskich w Krakowie, rkp nr 1725, 309, cytuję za LWK 1, XXXV). Można przypuszczać, że Szamotulscy, znani w G. od 1446 r., występowali tu zawsze jako tenut. wsi król., choć w niektórych dok. wymieniali G. wśród swych dóbr (1. 1496-1512).