(1408 reg. 1885 Gralowo, 1416 or. Gralewo, 1421 Kralewo, 1499 Gralyewo) 8 km na SSE od Międzychodu.
1. 1435 n. pow. pozn. (PG 1, 91 v); 1508 n. par. Kamionna (ASK I 3, 9v).
2. 1416 spór o 13 kopców [gran.] z Lewicami i o młyn na rz. Kamionka → p. 3; 1418 spór o 13 kopców [gran.] z Lewicami i Miłostowem i o młyny [na rz. Kamionka] → p. 3; 1435 zapowiedź → p. 3; 1475 mł. Małoszewski [w G., w jego okolicy?] → p. 3.
1546 Jan Bylęcki [z G.] pozywa Mik. Mniskiego o odnowienie granic między wsiami Mnichy i G., podając opis granicy: kopiec narożny w pobliżu Hamrzyska i łąki dzieli Kamionnę, Mnichy i G., stąd gran. między G. i Mnichami biegnie strugą [Kamionką] aż do miejsca narożnego, które rozdziela G., Tuczępy i Mnichy w pobliżu młyna zw. Tuczępski (PZ 31, 340).
1546 tenże pozywa Mik. Krzestkowskiego oraz Andrzeja Mniskiego (2 pozwy) o odnowienie granic między wsiami G. i Tuczępy, podając opis granicy: kopiec narożny w pobliżu Tuczępskiego Młyna rozdziela Tuczępy, G. i Mnichy, stąd gran. biegnie strugą [Kamionką] aż do kopca gran. przy [obiekcie nieokreślonym] Dębieczyńska Szyba1K 2, 127; K3, 311 czyta 1546 Dambieczynska szchyka, 1555 w dembianczinskyey Schycze, od niego dalej wg znaków gran. (PZ 31, 340).
1555 ugoda pod karą umowną 1000 zł pol. między Andrzejem i Mik. Mniskimi a Janem Bylęckim dot. granic między dziedzinami Miłostowo i G.: kopce narożne miłostowski, gralewski i lewicki leżą nad strugą Wjachaniec; kopce gran. w pobliżu Mł. Miłostowskiego, potem przechodzą przez drogę międzyrzecką; kopiec gran. naprzeciwko Rytej Góry nad Zdrojami Topielistymi, następnie 3 kopce gran. na tych Zdrojach aż do ostrówka, od niego kopce gran. aż do kopców narożnych osad Tuczępy, Miłostowo i G., które leżą w Dębięczyńskiej Siece (w Dembianczinskyey Schycze); ogółem 27 kopców gran. (PG 100, 69).
1573 ugoda między braćmi niedz. Stan. i Janem Mniskimi z Miłostowa, a Maciejem Bylęckim z G.: kopiec narożny G., Tuczępów i Miłostowa leży nad [obiektem nieokreślonym] Dębięczana Sieka (Dęmbianczana Sieka); Bylęcki może zbudować jaz na strudze Kamionka; daje Mniskim 3 łąki kmieci w G.: Gabriela Okrziska, Sobiecha Wymkla2K 2, 541; K3, 423 przyjął słowa Okrzyska i Wymkła za nazwy łąk, a tymczasem są to chyba nazwiska kmieci, którzy łąki te użytkowali, Sobieraiczyna (PG 124, 743).
1580 w podziale Lewic wspomn. pole leżące pod G. (PG 136, 474-476).
3. Własn. kl. cyst. w Paradyżu. 1408? opat i kl. cyst. w Paradyżu dają Dobrogostowi z Prusimia, s. Stan. Koleńskiego [z Kolna] wsie Mnichy, G. i inne w zamian za Rogaczewo Wielkie i 150 grz. gr praskich pod warunkiem, że król wyrazi zgodę na zamianę (Wp. 7 nr 619; dok. bez śladu przywieszenia pieczęci, mimo zapowiedzi o tym w tekście, ponadto przecięty – czyżby na znak anulowania?; wydaje się, że zamiana ta nie została zrealizowana).
1416 opat i kl. w Paradyżu [jako właśc. G. i Miłostowa] toczą proces z Pietraszem Urbanowskim [z Lewic] o 13 kopców [gran.] i o zbudowanie przemocą młyna [na rz. Kamionka] w dziedzinie Lewice; Pietrasz wygrywa spór o młyn na rz. Kamionka, zbudowany między Lewicami, G. i Miłostowem, rzekomo na gruncie klaszt.; Dobrogost Koleński [z Prusimia] jako pełnomocnik kl. (PZ 4, 145; KoścZ 4, 229v).
1418 opat. parad. [jako właśc. G. i Miłostowa], Piotr Urbanowski [z Lewic], Tyfan i Bietka [z Tuczępów] w sporze o 13 kopców [gran.] między Miłostowem, Lewicami i G. i o młyny [na rz. Kamionka], a opole ma ustalić granice między tymi dziedzinami (PZ 5, 56; KoścZ 5, 97v).
1423 Dobrogost [Koleński] z Prusimia [w imieniu kl. parad.?] zajął w G. 4 konie Wierzbięcie i Piotrowi z Tuczęp, o które oni toczą z nim proces (PZ 7, 85v).
1425 Dobrogost Koleński z Prusimia oznajmia, że opat z Paradyża dał mu dożywotnio 1/2 dochodów ze wsi G., Miłostowo i Przeradz, czyli Przerost, pod warunkiem, aby bronił dóbr klaszt. i ponosił 1/2 nakładów tam, gdzie pobiera dochody oraz zobowiązuje się, że tych uprawnień nie odstąpi innej osobie i że nie przyjmie od króla pozwolenia, aby po jego śmierci jego synowie mogli nadal pobierać wspomn. dochody (Wp. 5 nr 422).
1435 woźny zapowiada dziedziny Prusim3Z innych przekazów wynika, że cały → Prusim należał do Dobrogosta, a w G. i w Miłostowie miał on tylko dożywocie, Mnichy, G. i Miłostowo, które należą w 1/2 do Dobrogosta Koleńskiego, a w 1/2 do kl. parad. (PZ 13, 52v).
1435 opat z Paradyża daje w dożywocie Dobrogostowi Koleńskiemu połowy G. i Miłostowa, a Dobrogost te połowy po swej śmierci daje klasztorowi (PG 1, 91v).
1435 star. gen. wlkp. oznajmia, że Dobrogost Koleński swe części dziedz.4Dobrogost miał tylko dożywocie na 1/2 G. i Miłostowa, stąd więc określenie tych wsi jako jego dziedzicznych jest nietrafne w G. i Miłostowie dał klasztorowi parad. po swej śmierci (Wp. 5 nr 558).
1461?-1466 Stanisław z Ostroroga wda kal.: 1461 tenże [jako właśc. G.?] występuje jako poręczyciel kmieci z G. i Tuczęp w procesie, jaki oni prowadzą z Janem plebanem w Kamionnie (ACC 41 k. 57, 58v); 1466 tenże daje Sędziwojowi niegdyś Grodziskiemu wsie Tuczępy, Miłostowo, G., Mnichy i 1000 grz. w zamian za 1/2 m. Grodzisk [Wlkp.] z 1/2 przedmieści i wsiami Kobylniki, Kąkolewo [k. Grodziska Wlkp.] i Zdrój (PG 7, 290v).
1475 Stan. Mniski sprzedaje Mik. Strykowskiemu 1/2 wsi G. i mł. Małoszewski za 200 grz. z zastrz. pr. wykupu (PG 9, 30).
1480 Mik. Kamieński [przedtem Strykowski] sprzedaje Maciejowi Zielątkowskiemu za 180 grz. z zastrz. pr. wykupu 1/2 wsi G., którą kupił od Stan. Mniskiego na tychże warunkach (PG 9, 125v).
1488 Maciej Zielątkowski odstępuje swym córkom pannom Dorocie, Katarzynie i Małgorzacie swe pr. na 1/2 wsi G., nabyte od Mik. Kamieńskiego za 180 grz. (PG 10, 93v).
1492 podział ojcowizny między braci Stan. i Marcina Mniskich: każdy z nich otrzymuje 1/2 G., części w Miłostowie, Tuczępach i Mnichach (PG 10, 166).
1500 Stan. Mniski poręcza Michałowi Prusimskiemu, że będzie bronić od roszczeń innych osób 1/2 wsi G. z całym sołectwem, którą mu sprzedał za 100 grz. z zastrz. pr. wykupu (PG 62, 87v).
1510 król zezwala Helenie Mniskiej ż. Stan. Krzestkowskiego zapisać 200 grz. dla kolegium wikariuszy w Koźminie na wsiach król. [?] Tuczępy, G. i Miłostowo5Regest opublikowany (MS) jest wiernym odbiciem podstawy źródłowej (MK 23, 827). Wobec tego przyjąć należy, że określenie tych trzech wsi jako własn. król. w tenucie Heleny Mniskiej jest pomyłką kancelarii król. Monarcha wydawał podówczas zezwolenia na zapisy sum na dobrach ziemskich na rzecz instytucji kościelnych, np. 1512 MS 4/1 nr 1450 oraz MS 4/4 indeks pod hasłem census ecclessiasticus (MS 4/2 nr 980).
1540 uwolnienie dóbr Mnichy, Tuczępy, Miłostowo i G. od czynszu 6 grz. od sumy głównej 100 grz. na rzecz mansjonarzy przy kościele par. w Sierakowie (PG 17, 334; AV 3, 280).
1499-1580: 1499 G. w wykazie zaległości podatkowych (PG 62, 12v); 1508 wiard. wojenne z 4 1/2 ł. (ASK I 3, 9v); 1510 pobór z 4 ł. (ASK I 3, 256v); 1563 pobór z 6 ł., karczma doroczna (ASK 1 5, 223v); 1564 dzies. z 10 ł. (IBP 307); 1577 płatnicy poboru Maciej Bylęcki i Jan Mniski (ASK I 5, 684v); 1580 pobór z cz. Jana Mniskiego: 5 półł.; z cz. Macieja Bylęckiego: 4 półł., 1 półł. opust., 3 zagr., mł. walnik o 1 kole (ŹD 17; ASK I 6, 108).
Kmiecie: 1421 kmiecie Jan i Stanisław z K. toczą proces ze szl. Piotraszem Chełmskim [z Chełmna k. Pniew] i dowodzą, że on pobrał im na G. jedną oraz dwie siekiery (WR 1 nr 1089); 1424 opatrzny Jan, zw. Gruczba, kmieć z G. kupuje sołectwo we wsi Szarcz (CP 3 nr 8); 1461 → p. 5; 1573 → p. 2.
4. 1432 sołtys Mikołaj (RH 14, 60); 1500 sprzedaż z zastrz. pr. wykupu 1/2 G. ze sołectwem → p. 3; 1546 Jan Bylęcki pozywa Mik. Mniskiego do przedłożenia przed sądem dok. dot. sprzedaży z zastrz. wykupu sołectwa w G. i do podjęcia odeń sumy pieniężnej [za to sołectwo] (PZ 31, 349v).
5. 1461 kmiecie z G. i Tuczęp toczą proces z Janem plebanem w Kamionnie, a Stanisław z Ostroroga wda kal. [jako właśc. G.?] poręcza za nich (ACC 41 k. 57, 58v).
6. 1564 dzies. wiard.6M. Mastyńska (RH 10 k. 25, 30-31) podaje, że bp. pozn. Andrzej z Bnina nadał Mikołajowi z Rogowa pleb. w Pępowie dziesięcinę z G. Jednakże była to dzies. nie z G., lecz ze wsi Gralew k. Koźmina w pow. pyzdr., jak wynika to z analizy i porównania obu cytowanych przez autorkę przekazów źródłowych (CP 30, 36 oraz CP 3 nr 3, gdzie pomyłka kopisty, która spowodowała błąd autorki) dla bpa pozn. z 10 ł. (IBP 307); 1603-07 z wizytacji kościoła par. w Kamionnie: pleban ze starego zwyczaju pobiera meszne od kmieci os. (lecz nie z ról opust.) we wsiach par., m. in. w G. (A V 3, 34v).
1 K 2, 127; K3, 311 czyta 1546 Dambieczynska szchyka, 1555 w dembianczinskyey Schycze.
2 K 2, 541; K3, 423 przyjął słowa Okrzyska i Wymkła za nazwy łąk, a tymczasem są to chyba nazwiska kmieci, którzy łąki te użytkowali.
3 Z innych przekazów wynika, że cały → Prusim należał do Dobrogosta, a w G. i w Miłostowie miał on tylko dożywocie.
4 Dobrogost miał tylko dożywocie na 1/2 G. i Miłostowa, stąd więc określenie tych wsi jako jego dziedzicznych jest nietrafne.
5 Regest opublikowany (MS) jest wiernym odbiciem podstawy źródłowej (MK 23, 827). Wobec tego przyjąć należy, że określenie tych trzech wsi jako własn. król. w tenucie Heleny Mniskiej jest pomyłką kancelarii król. Monarcha wydawał podówczas zezwolenia na zapisy sum na dobrach ziemskich na rzecz instytucji kościelnych, np. 1512 MS 4/1 nr 1450 oraz MS 4/4 indeks pod hasłem census ecclessiasticus.
6 M. Mastyńska (RH 10 k. 25, 30-31) podaje, że bp. pozn. Andrzej z Bnina nadał Mikołajowi z Rogowa pleb. w Pępowie dziesięcinę z G. Jednakże była to dzies. nie z G., lecz ze wsi Gralew k. Koźmina w pow. pyzdr., jak wynika to z analizy i porównania obu cytowanych przez autorkę przekazów źródłowych (CP 30, 36 oraz CP 3 nr 3, gdzie pomyłka kopisty, która spowodowała błąd autorki).