JEŻYCE

(1253 kop. 1298 Yssycz, 1292 kop. 1523 Ysicze, kop. XVIII w. Ysich, 1343 or. Ysycze, 1352 or. Yszycze, 1356 Ysicz, 1372 Iszycze, 1388 Iszicze, 1399 Eyzicz, 1407 Gyzicze, 1421 Ysecz, 1423 kop. 1488/92 Gyzycze, 1425 Isycze, 1427 Giszicza, 1430 Gysicz, Eysicz, 1436 Gyszicz, 1438 Gysecza, 1441 Giszicze, 1442 Gyszycze, Gyszicze, Ischicze, 1444 Chizicze, 1453 Gyzice, Gyzicze, 1457 Grzicze!, 1458 Gizycze, 1469 Yszicze, 1481 Gysicza, 1487 Idzicze, 1493 Giszcze!, 1563 Gizicze, 1577 Izicze, 1580 Gezice) wieś ok. 3 km na W od centrum Poznania; śladem tej wsi jest obecna ul. Kościelna w Poznaniu, która zachowała kształt owalnicy.

1. 1508 n. pow. pozn.; par. Ś. Wojciecha k. Poznania (ASK I 3, 26v).

2. Młyn: 1292 mł. sołecki, staw poniżej Niestachowa → p. 4; 1405 jezioro w E. → p. 3; 1407, 1410, 1430 młynarze z E. → p. 3; 1440 Marcin młynarz z Sierakowa młyna m. Kościana odstępuje swój mł. we wsi Y. Janowi Fafce mieszcz. pozn. i sołtysowi w Y. (AR nr 166); 1465, 1468 mł. → p. 4; 1477 młynarz → p. 3: Paweł Dominik 1443-83; 1479 mł. w środku wsi → Jan Grzebienicki 1455-78; 1480 mł. należący do sołectwa (SBP 82); 1484 mł. należący do sołtysa, 1491 mł., staw, łąki sołeckie → p. 4; 1494 Helena Michałkowa [mieszcz. pozn.] sprzedaje Mikołajowi młynarzowi młyn w G. za 6 grz.; gdyby Mikołaj chciał sprzedać mł., Helena i jej następcy będą mieli pr. bliższości do kupna; tenże Mikołaj młynarz w G. sprzedaje Helenie ż. Michała s. Wawrzyńca z Pobiedzisk [mieszcz. pozn.] czynsz 60 gr na młynie w G. (M. Poznań I 298, 180)¹Wieś J. jako jedna z nielicznych wsi wielkopolskich posiada zachowane zapisy w księgach rezygnacji miasta Poznania. Osobno wpisywane są tam rezygnacje zeznawane przed sądami ławniczymi we wsiach należących do m. Poznania (J., Kokundorf, Winiary, Górczyn). Księgi te zachowane są w zespole Akt m. Poznania w APP (sygn. M. Poznań I 291 i następne, dawna sygn. AS 408a i następne). Korzystaliśmy z maszynopisu ksiąg 291-299 z l. 1430-99, opracowanego przez doc. J. Wiesiołowskiego. Maszynopis ten złożony jest w Bibliotece PTPN, sygn. rkp 1545; 1506 mł. → p. 3; 1508-83 mł. → p. 3: Pobór.

1343 mł. w Niestachowie położony od strony [gran.] Y. (Wp. 2 nr 1229); 1444 łany wsi → Gaj graniczą z rolami wsi J. (Wp. 5 nr 730); 1446 ogród położony k. gran. Sołacza na tyłach (in postico) wsi I. w dolinie i na tyłach mł. zw. → Wierzbny (AR nr 307, 326); 1469 role w Kokundorf położone przy gran. wsi Y. (M. Poznań I 296, 141).

1456 ł. zw. Gunczerzewski, Guncerzeński → p. 3: Piotr Bodzęta 1441-58; 1460, 1465, 1468 cztery ł. zw. Rybałtowskie (M. Poznań I 295, 8v, I 296 k. 74v, 120v); 1475, 1478 dwa ł. zw. Rybałtowskie (M. Poznań I 297 k. 1, 57).

1460 droga do m. [Poznania] (M. Poznań I 295, 8v).

3. Własn. monarsza, następnie m. Poznania²Daty przejścia wsi J. na własność m. Poznania nie sposób określić dokładnie. Jeszcze w 1292 wieś należała do księcia, ale już Kazimierz Wielki odebrał ją miastu. H. Ziółkowska (Dziesięć wieków Poznania, t. 1, Poznań 1956, s. 49, 63) przyjęła, że miasto otrzymało J. za panowania Wacława czeskiego lub książąt głogowskich (1300-14); J. Bieniak, Wielkopolska, Kujawy, ziemie łęczycka i sieradzka wobec problemu zjednoczenia państwowego w latach 1300-1306, Toruń 1969, s. 199-200, zacieśnia ten okres do rządów głogowskich (1306-14). 1253 książęta Przemysł i Bolesław nadają wójtowi m. Poznania m. in. w Y. role uprawne oraz mieszczanom pozn. pastwiska → p. 4; 1292 ks. Przemysł II oznajmia, że zabronił Piotrowi sołtysowi w Y. i jego potomkom przyjmować do tejże wsi mieszczan pozn., którzy by uprawiali role mieszkając w mieście; jeśliby któryś z nich nabył role w tejże wsi, zobowiązany jest w niej zamieszkać z całą rodziną (Wp. 2 nr 683); 1292 wieś książęca Y. → p. 4.

1356 rada m. Poznania zaświadcza, że Nesa (Ewa?³W reg. XVIII w. wd. po Henryku nazwana jest Ewą (SŹ 12, 116; CP 14, 611)) wd. po Henryku de Thuccz [s. Henryka de Thonch sołtysa w → Górczynie z 1284?] za zgodą dzieci Ludwika i Katarzyny nadaje wikariuszom kat. pozn. 2 grz. czynszu w Y. (Wp. 6 nr 171).

1372 Elżbieta [Łokietkówna] królowa Węgier i Polski na prośbę rajców m. Poznania przywraca miastu wsie I. i Winiary, które należały do miasta od początku jego założenia, a które Kazimierz król pol. odebrał miastu bez jego winy i chciał je zwrócić za swego życia; gdyby na miasto nałożony został podatek król., to ma on zostać zapłacony z nadwyżką (pinguior; Wp. 3 nr 1665); 1388 król Władysław Jag. potwierdza powyższy dok. królowej Elżbiety (Wp. 3 nr 1882).

1405 sąd polubowny [mieszczan pozn.] dokonuje podziału majątku między Niklosem Snak a dziećmi Piotra Lamprechta: Barbarą, Małgorzatą i Janem; Niklos otrzymuje folw. z jeziorem? (mit den fye!, tzn. mit den See?) w E. (SBP 57 nr 77).

1407 Close z E. wygrywa proces [o co?] z Pawłem z E. (SBP 62 nr 96); 1410 tenże ma zapłacić Pawłowi młynarzowi 3 grz. (SBP 70 nr 138).

1407-30 młynarze: 1407 Jan, Paweł i Mikno [Miklo?] młynarze w G. (ACC 2, 86); 1410 Paweł młynarz → wyżej; 1430 Niklos młynarz w E. sprzedaje Mikołajowi Thorwechter 1/2 grz. czynszu od sumy głównej 5 grz. na wszystkich swych dobrach (SBP 245 nr 142).

1412 Wojciech kowal z E. wygrywa proces z Michałem z E. o 1 ł. roli (SBP 77 nr 168).

1417 Michał Maldener wygrywa proces z synem Janisza Gołego o dwór w E. (SBP 98 nr 257).

1419 Stefan Białowąs mieszcz. pozn. właściciel ogrodu w J. → p. 5.

1421 ławnicy z Y. zeznają, że Katarzyna wd. po Ginterze Starym [z J.] ma przeprowadzić podział majątku ze wszystkimi dziećmi zm. męża (SBP 120 nr 348).

1425 rajcy pozn. godzą Mik. Pałukę [mieszcz. pozn.] z Kuszem sołtysem z Brzeźna [którego?], m. in. w sprawie ról w I. (SBP 145 nr 422).

1427 Mik. Bang [brat? Jakuba Banka 1438-42, Bartłomieja Banka 1441-59, Jakusza, Doroty, Katarzyny, Zbiechny 1442] z ż. Małgorzatą “willanus” w G. wykupuje za 5 grz. czynsz 1/2 grz. ciążący na ich ogrodzie w G., położonym obok [ogrodów] Doroty i Mikołaja (SBP 162 nr 467).

1430 Lorenc Jopenbecker [zw. też Pieczykabat, mieszcz. pozn.] zapisuje Katarzynie ż. Piotra Melczera⁴Piotr Melczer może być ident. z Piotrem Liebeheimem 1436-56, gdyż Liebeheimowie byli słodownikami (Stanisław 1465-87, Mikołaj 1483, Jan 1484-91), czyli mielcarzami. Piotr Liebeheim w 1436 był landwójtem w J., a landwójta określano też vicescultetus. Być może doszło do pomylenia sołtysa z landwójtem. Nie można jednak wykluczyć, że Piotr był sołtysem w innej wsi sołtysa [w J.?] 3 grz. czynszu na dobrach Piotra Szemela w G. (SBP 237 nr 82).

1431-47 Piotr Bolcz, Belch (M. Poznań I 293, 39v): 1431 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Elżbiecie Fafkowej mieszcz. pozn. 1 1/2 grz. czynszu na swych 2 ł. i domu [w J.] (SBP 264 nr 292); 1441 tenże ławnik → p. 4.

1431 krawiec [Piotr ojciec Stanisława, Stefana i Elżbiety 1447-57?] posiadacz domu (?) w E. (SBP 264 nr 292).

1431 Mikoszek posiadacz domu (?) w E. (SBP 264 nr 292); 1447 tenże jako zm. → niżej.

1436-56 Piotr (Peter) Liebeheim [ojciec? Stan. Liebeheima 1465-87] (M. Poznań I 293, 54rv, I 294, 118v): 1436 tenże landwójt w G. ma zapłacić swej c. Elżbiecie ż. Stenczla 8 grz. (AR nr 64); 1441 tenże odstępuje Elżbiecie c. Piotra Rządcy czynsz 1 grz. od sumy głównej 14 grz. na swych 3 ł. w G. (M. Poznań I 291, 67); 1441 tenże właściciel 3 ł. w G. → p. 5; 1442 tenże zapisuje swej ż. Płochnie 10 grz. wiana (M. Poznań I 291, 88); 1447-54 tenże ławnik → p. 4; 1452 tenże zapisuje swej ż. Jadwidze 6 grz. wiana (M. Poznań I 294, 37v); 1455 tenże odstępuje Janowi z Grzebieniska 2 ł. i ogród (M. Poznań I 294, 109v).

1438 Wojtek posiadacz gruntu w G. (M. Poznań I 291, 75v).

1438-42 Jakub Bank [brat? Mikołaja Banga 1427]: 1438 tenże posiadacz 2 ł. → p. 5; 1442 tenże z braćmi Bartoszem i Jakuszem oraz siostrami Dorotą, Katarzyną i Zbiechną przekazuje Janowi Gachowi ogród w G. (M. Poznań I 292, 3).

1438-54 Dominik [ojciec Pawła Dominika 1443-75, Piotra Dominika 1449-68, Wojc. Dominika 1453-59] posiadacz gruntu w J. (M. Poznań I 291, 75v, I 293, 54rv, I 294, 97); 1451 Dominikowa [jego ż.] (M. Poznań I 294, 10).

1440-65 Jan Fafko mieszcz. pozn., sołtys w J. → p. 4, ojciec Jana Fafki 1465-84, Ambrożego Fafki 1465-73, Andrzeja Fafki 1465 (M. Poznań I 294 k. 27v, 97, 112rv, 118v, 138, 165, 177v, I 295, 222, I 296, 74): 1440 tenże kupuje mł. w Y. → p. 2; 1442 tenże sołtys w G. i mieszcz. pozn. uzyskuje od Jana Racha z G. czynsz 3 wiard. od sumy głównej 8 grz. na ogrodzie w G. (M. Poznań I 292, 3); 1449 tenże kupuje od Jana Małego trzy ogrody w I. (M. Poznań I 293, 104); 1450 tenże wydzierżawia Mik. Serwatce 8 ł. roli i 3 ogrody → niżej: Mik. Serwatka 1450-52; 1454 tenże sprzedaje Michałowi Krystkowi trzy ogrody w G. (M. Poznań I 294, 93b); 1456 tenże odstępuje Bartoszowi Czamp z Winiar czynsz 1 1/2 grz. na Wielkanoc i 3 wiard. od sumy głównej 8 grz. na ś. Michała (M. Poznań I 294, 122v); 1457 tenże odstępuje Tomalowi z Winiar czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na swych dwóch ogrodach (M. Poznań I 294, 134); 1460 tenże posiada 4 ł. zw. Rybałtowskimi i ogród → p. 5; 1465 rajcy i ławnicy pozn. jako sędziowie polubowni dokonują podziału majątku po zm. Janie Fafko między Jadwigą wd. po tymże Janie i jej dziećmi a dziećmi tegoż Jana; Jan i Ambroży ss. Jana Fafki otrzymują w I. folw. z całym zbożem, bydłem i trzodą, z wszystkimi przynależnościami, oraz mł. z 3 grz. rocznego czynszu (AR nr 1048).

1441-59 Bartłomiej (Bartosz) Bank, Byk, brat Jakuba Banka, Jakusza oraz być może Mikołaja Banga 1427 (M. Poznań I 293, 54v): 1441 tenże z G. odstępuje służebnej (ancilla) Dorocie c. Mik. Chudego na ręce jej opiekuna Andrzeja fornala 1 grz. czynszu od sumy głównej 10 grz. na swym 1 ł. w G. (M. Poznań I 291, 67); 1442 tenże z braćmi i siostrami → wyżej: Jakub Bank 1438-42; 1456 tenże odstępuje Wojciechowi Woszko 1/2 ogrodu (M. Poznań I 294, 123); 1459 tenże sprzedaje Mikołajowi Swetczowi swój ogród (M. Poznań I 294, 165).

1441-58 Piotr Bodzęta (M. Poznań I 291, 67, I 293, 104, I 294, 84av): 1451-56 tenże ławnik → p. 4; 1452 tenże zapisuje swej ż. Dorocie 25 grz. wiana (M. Poznań I 294, 33); 1456 tenże odstępuje Wojciechowi Górskiemu 1 ł. zw. Gunczerzewski [w J.] (M. Poznań I 294, 112v; AR nr 660); 1456 tenże odstępuje Piotrowi Pietrzykowi 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 294, 135v); tenże odstępuje Piotrowi Pietrzykowi 2 ł. w G., a uzyskuje odeń mł. mniszek [dominikanek pozn.] (AR nr 709); 1458 tenże zobowiązuje się zapłacić Magdalenie c. Brumoszy dług [Piotra] Pietrzyka (AR nr 755).

1441-49 Wojciech krawiec posiadacz gruntu w G. (M. Poznań I 291, 67, I 293, 103v).

1441-42 Mik. Skowron: 1441 tenże ławnik → p. 4; 1441 tenże sprzedaje Tomaszowi czyli Tomalowi z G. czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 5 grz. na 2 ł. w G. (M. Poznań I 291, 59); 1442 tenże sprzedaje Janowi Idzikowi mieszcz. pozn. 2 ł. w G. (M. Poznań I 291, 88).

1441-54 Jakub Jaśkowic [brat? Wincentego Jaśkowica 1447-52] (M. Poznań I 291, 59): 1454 tenże s. Jaśka, brat zm. Jana jako opiekun dzieci tegoż Jana: Jana i Agnieszki sprzedaje Wojciechowi Przepyrchowi [ojczymowi tychże dzieci] 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 294, 97); 1481 posiadłość zm. Jakuba Jaśkowica → Stan. Czarny Maciek 1481.

1441-58 Tomasz, Tomal z Winiar: 1441 tenże kupuje od Mikołaja Skowrona czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 5 grz. na 2 ł. w G. → wyżej: Mik. Skowron 1441- 42; 1457 tenże z Winiar kupuje od Jana Fafki czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na 2 ogrodach [w J.] (M. Poznań I 294, 134); 1456 tenże uzyskuje od dzieci Rachowych [→ Jan Rach 1442-51] czynsz 7 3/4 grz. od sumy głównej 30 grz. na dwóch ogrodach (M. Poznań I 294, 112rv); 1458 tenże zapisuje Pawłowi Dominikowi 1/2 grz. czynszu od sumy głównej 6 grz. na 2 ogrodach [w J.] (M. Poznań I 294, 147v).

1441-56 Mac. Bogaty, ojciec Wojciecha 1463-89 i być może Mikołaja 1465-86 (M. Poznań I 294 k. 112v, 118v): 1441-42 tenże ławnik → p. 4; 1448 tenże ma zapłacić Dorocie c. Mikołaja Chudego 5 1/2 grz. długu (AR nr 373); 1456 tenże odstępuje Wojciechowi s. Dominika 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 294, 122v).

1441-42 Piotr Milner, Molnar posiadacz roli w G. (M. Poznań I 291 k. 59, 88); 1443-52 wd. po nim Dorota: 1443 taż ma płacić czynsz altaryście Ś. Michała i Wszystkich Ewangelistów w kościele par. Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu → p. 5; 1447 taż odstępuje Andrzejowi Ziemianinowi 1 ł. w Y. (M. Poznań I 293, 54v); 1452 taż odstępuje temuż Andrzejowi swemu zięciowi (suo genero) 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 294, 33).

1441-59 Andrzej Siemian, Ziemianin, Ziemek (M. Poznań I 291 k. 67, 88, I 294, 122v): 1447, 1452 tenże zięć Doroty wd. po Piotrze Molnarze otrzymuje od niej 1 ł. → wyżej; 1456 tenże uzyskuje od Pawła i jego siostry, dzieci Piotra Mądrego syna Staszka ogród [w J.] (M. Poznań I 294, 118v); 1457 tenże odstępuje Jakubowi Lasmanowi 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 294, 134); 1465-86 Barbara Ziemkowa, Ziemenkowa [ż. tegoż Andrzeja?] (M. Poznań I 296 k. 73v, 74, 97, 141v, 163v, I 298, 62).

1441-60 Jakub Szemel [syn? Piotra Szemela 1430, ojciec? Pawła Szemela 1468-87] (M. Poznań I 293, 54rv, I 294 k. 33, 138): 1441-60 tenże ławnik → p. 4; 1442 tenże odpiera pretensje swego szwagra (suos! schucze) [tzn. szurzego?] w sprawie 5 grz. danych mu tytułem wiana żony (M. Poznań I 292, 3); 1442 tenże zapisuje swej ż. Barbarze 15 grz. wiana (M. Poznań I 291, 88); 1459 Angieszka c. tegoż zm. (olim Schemelonis; M. Poznań I 294, 165); 1465 Barbara była ż. tegoż → Paweł kmieć 1463-65.

1441-63 Piotr Syn (M. Poznań I 293 k. 54rv, 59, I 294 k. 112rv, 122v, 135v, 149v): 1441-63 tenże ławnik → p. 4; 1442 szl. [Eustachy] Kot z Niezamyśla [obecnie Zaniemyśl] alias Niewstąp ma ręczyć szl. [Andrzejowi] Krupce [ze Skórzewa] za konie tegoż Piotra, ponieważ tenże Piotr wjechał ze swymi końmi do lasu wspomn. Krupki i rąbał drzewa (AR nr 241); 1462 tenże wykupuje od szpitala Ś. Ducha [pod Poznaniem] czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 5 grz. ciążący na jego roli, która niegdyś należała do Jerzego Czmeklera → p. 5.

1441 Elżbieta c. Piotra Rządcy (Rzøcze) z opiekunem Bartoszem Myelczarem uzyskuje od Piotra Liebeheima 1 grz. czynszu od sumy głównej 14 grz. (M. Poznań I 291, 67); 1442 Piotrowa Rządczyni [Rzoczina] (M. Poznań I 291, 88); → niżej: Wojciech 1451.

1441-48 Dorota c. Mikołaja Chudego: 1441 taż służebna (ancilla) z opiekunem Andrzejem fornalem uzyskuje od Bartosza Byka 1 grz. czynszu od sumy głównej 10 grz. na jego ł. w G. (M. Poznań I 291, 67); 1448 tejże Mac. Bogaty z I. ma zapłacić 5 1/2 grz. długu (AR nr 373).

1442-51 Jan Rach, Gach, Rachowun (M. Poznań I 293, 54v, I 294, 27v) [ojciec? Wojciecha Rascha 1466-94]: 1442 tenże z G. odstępuje Janowi Fafce sołtysowi w G. i mieszcz. pozn. 3 wiard. czynszu od sumy głównej 8 grz. na swych dwóch ogrodach w G. (M. Poznań I 292, 3); 1442 tenże uzyskuje od Jakuba Banka i jego rodzeństwa ogród w G. (M. Poznań I 292, 3); 1456 dzieci Rachowe wraz z matką zapisują Tomalowi z Winiar czynsz 7 3/4 grz. od sumy głównej 30 grz. na dwóch ogrodach (M. Poznań I 294, 112rv); 1463 ogrody Rachowe w I. (M. Poznań I 296, 21v).

1442 Jan Hanczel ławnik w G. → p. 4. 1442 Maciej s. Paszka posiadacz ogrodu w G. (M. Poznań I 292, 3).

1442 Kroścień posiadacz ogrodu w G. (M. Poznań I 292, 3).

1442 Jan Idzik [zw. też Wirzba] mieszcz. pozn. kupuje od Mikołaja Skowrona z G. 2 ł. roli w G. (M. Poznań I 291, 88).

1443-75 Paweł Dominik, Dominikowie⁵Z pewnością chodzi o jedną i tę samą osobę, choć w zapisce 1456 mamy: “super duobus mansis agri inter Paulum Domyenik et Paulum filium Domyenik sitis” (M. Poznań I 294, 112v) [mieszcz. pozn., s. Dominika 1438-54, brat Piotra Dominika 1449-68, Wojciecha Dominika 1453-59] (M. Poznań I 294 k. 112v, 135v, 177v, I 295, 21v, I 296 k. 120v, 141v, 192, 254v): 1443 tenże ma płacić czynsz altaryście altarii Ś. Michała i Wszystkich Ewangelistów w kościele par. Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu → p. 5; 1447 tenże zapisuje swej ż. Dorocie 20 grz. wiana (M. Poznań I 293, 54v); 1448 tenże uzyskuje od Agnieszki wd. po Janie Gołym 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 293, 59); 1453 ż. tegoż Dorota godzi się ze swym bratem Hanuszem s. zm. Brody z Nowych Ogrodów k. Poznania w sprawie podziału dóbr; Dorota daje Janowi [Hanuszowi] 1/2 kopy gr, a Jan ustępuje z dóbr ojczystych (AR nr 560); 1453-65 tenże ławnik → p. 4; 1458 tenże uzyskuje od Tomala 1/2 grz. czynszu od sumy głównej 6 grz. na 2 ogrodach [w J.] (M. Poznań I 294, 147v); 1463 tenże odstępuje kmieciowi Michałowi 1 ł. [w J.] (M. Poznań I 295, 77v); 1465 tenże odstępuje 1 ł. roli [w J.] Maciejowi Czapnikowi, a ten zapisuje temuż Pawłowi czynsz 1 grz. od sumy głównej 12 grz. na tej roli (M. Poznań I 296, 73v-74); 1466 tenże zapisuje czynsze dla altarii oraz bractwa NMP przy kościele par. Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu → p. 5; 1468 tenże kupuje od Jana i Ambrożego Fafków mł. w I., z którego ma płacić wspomn. Fafkom po 60 gr czynszu na ś. Jana Chrzc. i na Boże Narodzenie (M. Poznań I 296, 120v-121); 1468 tenże zapisuje Janowi i Ambrożemu Fafkom czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na swych 2 ogrodach [w J.] (M. Poznań I 296, 121); 1475 tenże zapisuje Maciejowi Spławskiemu z Winiar czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 297, 1); 1477 tenże młynarz w Y. sprzedaje kościołowi Ś. Marii Magdaleny [w Poznaniu] czynsz, który miał zapisany na 2 ł. roli Mikołaja Małego → p. 5; 1479 Dorota młynarzowa [ż. tegoż Pawła] sprzedaje swój mł. w środku wsi (in medio ville) Janowi z Grzebieniska (M. Poznań I 297, 85v); 1483 Dorota wd. po zm. Pawle Dominiku sprzedaje Piotrowi s. Wojciecha Sołtysa 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 298, 2).

1445 Jan Czepel [mieszcz. pozn.] posiada 2 ł. w I. (M. Poznań I 292, 64); 1451-60 jego ż. Agnieszka: 1451 taż niegdyś Czeplowa z ss. Janem i Bartłomiejem oraz mężem Stanisławem [Hunermanem mieszcz. pozn.], ojczymem wspomn. dzieci odstępuje Stan. Klockowi 2 ł. roli w I. (M. Poznań I 294, 10); 1458 Czeplowa (M. Poznań I 294, 138); 1460 Agnieszka Czeplowa ż. Stan. Hunermana i jej s. Marcin odstępują Krzysztofowi mieszcz. pozn. swój folw. i należące do niego 2 ł. roli z ogrodami w I. (M. Poznań I 295, 8v).

1447-57 dzieci Piotra krawca 1431?: 1447 Stanisław, Stefan i Elżbieta dzieci zm. Piotra krawca wraz z opiekunem Janem Grzywą swym stryjem odstępują Agnieszce (Annes) wd. po ich ojcu Piotrze 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 293, 39v); 1453 Stanisław krawiec zapisuje swej ż. Małgorzacie 6 grz. wiana (M. Poznań I 294, 84av); 1454 Stanisław krawiec (M. Poznań I 294, 93b); 1456 Stefan s. krawca odstępuje bratu Stanisławowi swą ojcowiznę i macierzyznę, czyli 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 294, 122v); 1457 krawiec [Stanisław lub Stefan?] (M. Poznań I 294, 135v).

1447-52 Winc. Jaśkowic [brat? Jakuba Jaśkowica 1441-54] posiadacz gruntu w J. (M. Poznań I 293 k. 39v, 59, I 294, 33): 1447 tenże ławnik → p. 4.

1447-70 Wojc. Przemęcki [ojciec? Macieja Przemęckiego 1482] posiadacz gruntu w J. (M. Poznań I 293, 54v, I 294 k. 33, 134, I 295, 22): 1447-70 tenże ławnik → p. 4.

1447 Szymon Piotrowic nabywa od dzieci Mikosza z I. 2 ł. roli w I. → niżej; 1447 tenże ławnik → p. 4.

1447-83 dzieci Mikosza 1431 [mieszczanie pozn.]: 1447 Grzegorz, Paweł, Agnieszka, Dorota i Małgorzata dzieci zm. Mikosza z I. odstępują Szymonowi Piotrowicowi 2 ł. roli w I. (M. Poznań I 293, 54rv); 1448 Grzegorz z I. oświadcza, że jego ojczym Szymon [landwójt 1448-94] zapłacił mu tytułem jego działu 7 grz. (AR nr 370); 1449 Paweł s. zm. Mikosza z I. oświadcza, że jego ojczym Szymon zapłacił mu tytułem jego działu 7 grz. (AR nr 408); 1468 Małgorzata z opiekunem swym mężem Ambrożym [Fafko? → p. 4], Grzegorz, Paweł kwitują [Szymona] landwójta w I. “pro groda” [tzn. z gerady, tj. w pr. miejskim ruchomości należne córkom po zm. matce] przekazanej im po ich zm. matce Jadwidze, żonie wspomn. landwójta (AR nr 1114); 1470 rajcy pozn. oświadczają, że pogodzili Grzegorza Strumberga mieszcz. pozn. z Pawłem i Małgorzatą dziećmi zm. Jadwigi żony prac. Szymona landwójta w G. co do podziału dóbr po tejże Jadwidze; Szymon zapłacić ma wspomn. dzieciom w ciągu roku 6 grz. (AR nr 1138): 1471 Grzegorz Strumberg zeznaje, że Szymon z I. zapłacił jemu oraz Pawłowi i Małgorzacie [jego rodzeństwu] 6 grz. (AR nr 1174); 1483 Małgorzata pasierbica Szymona landwójta → Szymon 1448-94.

1447 Jan z I. zapisuje Małgorzacie wd. po Dominiku⁶Z pewnością nie chodzi tu o Dominika posiadającego grunty w J. (→ p. 3: Dominik 1438-54), gdyż ten żył jeszcze w 1454 czynsz 2 grz. od sumy głównej 20 grz. (M. Poznań I 293, 54v).

1448 Agnieszka wd. po Janie Gołym z opiekunem swym bratem Mikołajem odstępuje Pawłowi Dominikowicowi 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 293, 59).

1448-94 Szymon landwójt (M. Poznań I 294 k. 84av, 112v, 138, I 295, 11a, I 296 k. 73v, 120v, I 297, 62, I 298 k. 2, 83v, 180): 1448-71 → wyżej: dzieci Mikosza 1447-83; 1453 tenże uzyskuje od Doroty wd. po Macieju Borzisz mieszcz. pozn. 1 ł. roli w G. (M. Poznań I 294, 84av); 1459-94 tenże landwójt i wicesołtys → p. 4; 1470 tenże zapisuje swej ż. Katarzynie 30 grz. wiana (M. Poznań I 296, 163); 1483 tenże zobowiązuje się zapłacić Adamowi ślusarzowi (serifex) 14 1/2 grz. oraz 4 grz., gdy sprzedana zostanie posiadłość Małgorzaty pasierbicy Szymona (AR nr 1320).

1449 Jan Mały sprzedaje Janowi Fafce swe trzy ogrody w I. (M. Poznań I 293, 104).

1449-73 Jakub Lasman [ojciec? Jana Lasmana 1479] (M. Poznań I 293, 104, I 294 k. 93b, 112rv, 149v, 165, I 296, 120v): 1457 tenże uzyskuje od Andrzeja Siemka 1 ł. roli z polem [w J.] (M. Poznań I 294, 134); 1460 tenże zapisuje swej ż. Katarzynie 25 grz. wiana (M. Poznań I 294, 168v); 1461 tenże prac. Jakub uzyskuje od Mikołaja Swetcza 1 ł. roli [w J.], a odstępuje wspomn. Mikołajowi swój ogród [w J.] (M. Poznań I 295, 22); 1471-73 tenże ławnik → p. 4.

1449-68 Piotr Dominik, Dominikowie, s. Dominika 1438-54, brat Pawła Dominika 1443-75, Wojciecha Dominika 1453-59, posiadacz gruntu w J. (M. Poznań I 296 k. 74, 120v): 1449 tenże zapisuje szpitalowi Ś. Ducha [pod Poznaniem] czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na 2 ł. w I. → p. 5.

1450-52 Mik. Serwatka: 1450 włodarz (willicus) [Jana] Fafki [mieszcz. pozn. i sołtysa w J.] oraz ławnicy w I. zeznają przed radą m. Poznania, że przed ich sądem w I. prac. Mik. Serwatka z I. oświadczył, że wydzierżawił od Jana Fafki 8 ł. roli z 3 ogrodami, z których jeden we wsi J., a dwa w polu [tzn. między rolami trójpolówki] na 3 ł.; z tychże ról winien płacić Janowi Fafce co roku czynsz dzierżawny 20 grz.; ponadto tenże Serwatka wziął od Fafki 251 owiec, z tego 200 owiec wziął jako inwentarz z rolami (suscepit ad laneos), a 51 owiec wziął w dzierżawę, jak jest to w zwyczaju między kmieciami⁷Mowa tu o zwyczaju przyjmowania przez kmieci większych liczb owiec w dzierżawę, w Wielkopolsce zw. “żerki”, zwykle na 3 l. Po upływie tego terminu dzierżawca zatrzymywał dla siebie połowę owiec z połową przychówku (K. Tymieniecki, Kmieć wielkopolski w zapiskach sądowych wielkopolskich, odb. ze “Spraw. TPN”, nr 3 (1929) i nr 1 (1930); S. Chmielewski, Gospodarka rolna i hodowlana w Polsce w XIV i XV w. (Technika i rozmiary produkcji). Studia z dziejów gospodarstwa wiejskiego, t. 5, z. 2, Warszawa 1962, s. 133); ponadto wziął od Fafki według oszacowania (iuxta taxam) sąsiadów bydło i trzodę, jak woły, krowy, cielęta, konie, kobyły ze źrebiętami, świnie i wieprze, o łącznej wartości 38 grz. i 6 gr; wszystkie powinności z ról, jak meszne i czynsze dla m. [Poznania] winien co roku płacić tenże Serwatka; po 3 l. dzierżawy winien obsiać role, czyli płosy, które przekazał mu Fafko w dzierżawę, zarówno pod jare, jak i ozime, lecz z ogrodów nie jest zobowiązany niczego zwracać; po zasiewach na roli winien oddać Fafce całe zboże, a także całe bydło i trzodę według podobnego oszacowania; jeśli jakie sztuki z bydła lub trzody będą w lepszym stanie, winien mu zapłacić za nie Fafko; winien też zwrócić 200 i 51 owiec; gdy zostaną wykupione według zwyczaju, wówczas połowa ich będzie należała do Mikołaja, a połowa do Fafki; jeśli bydło i trzoda będą w gorszym stanie, niż je przyjął, wówczas winien zapłacić Fafce, tak jak on jemu; przy zdawaniu ról winien Mikołaj zwrócić 2 staja rzepy z 8 ł. i [tzn. czyli?] 1 staje na 4 ł., z których to 2 staj Jan Fafko winien oddać Mikołajowi 5 ćw. rzepy; ponadto przy zdawaniu ról Mikołaj otrzyma co dziewiątą kopę [zbóż] ozimych i jarych, tak jak odbierał włodarz pana Fafki, gdy Mikołaj role przyjął (AR nr 454); 1452 tenże Mik. Serwatka zastępuje sołtysa → p. 4.

1451 Wojc. Rządczyc (Rzanczicz) [s. Piotra Rządcy → wyżej: 1441-42] posiadacz gruntów w I. (M. Poznań I 294, 10).

1451 Jan Butny sprzedaje Jakubowi z I. swój ogród [w J.?] (M. Poznań I 294, 27v).

1451 Jakub z I. → wyżej.

1451 Stan. Klocek uzyskuje 2 ł. roli w I. od Agnieszki niegdyś Czeplowej i jej ss. Jana i Bartłomieja oraz męża tejże Stanisława jako opiekuna (M. Poznań I 294, 10).

1451-59 Wojc. Dominik, Dominikowic, s. Dominika 1438-54, brat Pawła 1443-75, Piotra 1449-68: 1451 tenże przekazuje swą ojcowiznę i macierzyznę [zapiska nie dokończona] (M. Poznań I 294, 27v); 1456 tenże uzyskuje od Piotra Bodzęty czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 294, 112v); 1456 tenże uzyskuje od Macieja Bogatego 1 ł. [w J.] (M. Poznań I 294, 122v); 1457 tenże zapisuje swej ż. Katarzynie 16 grz. wiana (M. Poznań I 294, 134); 1459 tenże kupuje od Katarzyny Pynka 1 ł. roli [w J.] należący niegdyś do [Jakuba] Szemela (M. Poznań I 294, 165); 1459 tenże posiada 1 ł. roli w G. → p. 5.

1453-94 Wojc. Górski [ojciec? Jana Górskiego 1494] (M. Poznań I 294, 109v, I 295 k. 8v, 77v, I 296 k. 21v, 97v, 120v, 141v, 192, 254v, I 297 k. 1, 44v, 57, 126v, I 298, 142): 1453-87 tenże ławnik → p. 4; 1456 tenże uzyskuje od Piotra Bodzęty 1 ł. roli zw. Gunczerzewski [w J.] (M. Poznań I 294, 112v; AR nr 660); 1470 tenże kupuje od Stan. Liebeheima 1 ł. roli w I. (M. Poznań I 296, 163v); 1477 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie 30 grz. wiana (M. Poznań I 297, 44); 1497 Maciej i Dorota dzieci zm. tegoż Wojciecha sprzedają Janowi Karkowi landwójtowi 4 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 228).

1453 Dorota wd. po Macieju Borzisz mieszcz. pozn. odstępuje Szymonowi landwójtowi 1 ł. roli w G. (M. Poznań I 294, 84av).

1454-57 Wojc. Przepyrch (M. Poznań I 294, 134): 1454 tenże ojczym Jana i Agnieszki dzieci Jana syna Jaśka [→ wyżej: Jakub Jaśkowie 1441-54] kupuje od nich i od ich stryja Jakuba 1 ł. roli z polem [w J.]; tenże Wojciech zobowiązuje się płacić tymże dzieciom czynsz 1 grz. z tego ł. przez 6 lat (M. Poznań I 294, 97).

1454 prac. Michał Krystek kupuje od Jana Fafki [mieszcz. pozn. i sołtysa w J.] 3 ł. w G. (M. Poznań I 294, 93b).

1454 Mac. Czarny [mieszcz. pozn., być może krewny Stan. Czarnego Maćka 1481] posiadacz gruntu w G. (M. Poznań I 294, 93b).

1455-78 Jan (Hanusz) z Grzebieniska, Grzebieński, Grzebienicki (M. Poznań I 296 k. 141v, 163v): 1455 tenże uzyskuje od Piotra Liebeheima pole z 2 ł. roli i ogrodem [w J.] (M. Poznań I 294, 109v); 1478 tenże posiada 2 ł. [w J.] → p. 5; 1457-63 i 1475-79 ławnik → p. 4; 1469 tenże zapisuje swej ż. Dorocie 20 grz. wiana (M. Poznań I 296, 141v); 1479 tenże kupuje od Doroty młynarzowej [ż. Pawła Dominika 1443-75] mł. w środku wsi I. (M. Poznań I 297, 85v); 1481 Marcin, Jadwiga i Katarzyna dzieci tegoż Jana z opiekunem Bartoszem Slonyus sprzedają Janowi Kulawemu 2 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 297, 126v).

1455 Paweł s. Piotra Mądrego syna Staszka wraz z siostrą odstępuje Andrzejowi Ziemkowi ogród [w J.] (M. Poznań I 294, 118v).

1456 Katarzyna Piotrowa [z pewnością różna od Kat. Pietrzykowej, Piotrowej 1481-97 → niżej] z s. Bartłomiejem odstępuje po swej śmierci swemu młodszemu s. Wojciechowi cały swój dział [w J.] (M. Poznań I 294, 118v).

1456-59 Wojciech (Wojtczek) Woszko (M. Poznań I 294 k. 134, 165): 1456 tenże uzyskuje od Bartosza Byka 1/2 ogrodu [w J.] (M. Poznań I 294, 123).

1457-59 Kat. Pynka: 1457 Jakub zięć Pinki (gener Pinczyn) zapisuje swej ż. Agnieszce 6 grz. wiana (M. Poznań I 294, 135v); 1459 taż Kat. Pynka sprzedaje Wojciechowi Dominikowi 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 294, 165); 1459 Pinczykowa (M. Poznań I 294, 149v).

1457-77 prac. Piotr Pietrzyk, Pieprzyk [ojciec Wojciecha Pietrzyka 1480-94] (M. Poznań I 294, 149v, I 295 k. 46v, 77v, 1 297, 1): 1457 tenże uzyskuje od Piotra Bodzęty 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 294, 135v); 1457 tenże młynarz daje Piotrowi Bodzęcie z G. mł. mniszek [dominikanek pozn.], a uzyskuje od niego 2 ł. w G. (AR nr 709); 1458 tegoż kwituje Małgorzata c. Brumoszy z Winiar z płacenia długu i godzi się, by dług ten spłacił [Piotr] Bodzęta (AR nr 755); 1458-59 tenże ławnik → p. 4; 1477 tenże sprzedaje prac. Wawrzyńcowi Richel ogród [w J.] (M. Poznań I 297, 44v); 1481-97 Katarzyna Pietrzykowa, Piotrowa [ż. tegoż?] → niżej.

1458-59 bracia Wojc. Sołtys i Paweł: 1458 Małgorzata z Pawłem swym starszym synem odstępuje Wojciechowi synowi [tejże Małgorzaty] 2 ł. ojcowizny [w J.] (M. Poznań I 294, 138); 1459 Wojc. Sołtys odstępuje prac. Pawłowi swemu bratu 1 ł. roli i cały swój dział [w J.] po zm. matce Małgorzacie (M. Poznań I 294, 165); 1477-1500 Piotr s. wspomn. Wojciecha → p. 6.

1459-61 Stanisław (Stańko) Skórka (M. Poznań I 295, 22): 1459 tenże uzyskuje od Małgorzaty Stachowej i jej dzieci ogród [w i.] (M. Poznań I 294, 149v).

1459 Małg. Stachowa z dziećmi Janem, Maciejem, Katarzyną i Barbarą odstępuje Stanisławowi Skórce ogród → wyżej.

1459 Niczek posiadacz gruntu w G. (M. Poznań I 294, 165).

1459-63 prac. Mik. Swetcz (M. Poznań I 296, 21v): 1459 tenże kupuje od Bartosza Banka ogród [w J.] (M. Poznań I 294, 165); 1461 tenże odstępuje Jakubowi Lasmanowi 1 ł. roli [w J.], a otrzymuje od tegoż Jakuba ogród [w J.] (M. Poznań I 295, 22); 1461 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie 8 grz. wiana (M. Poznań I 295, 22).

1459 Andrzej Hanczlewic [s. Jana Hanczla 1442, brat Stanisława 1481, krewny Macieja 1471] odstępuje Szymonowi Frynkowi ogród [w J.] (M. Poznań I 294, 149v).

1459 Szymon Frynek → wyżej.

1459 Stefan Kabas z siostrzeńcem Adamem → niżej.

1459 Klemens kmieć z G. wraz z ż. Małgorzatą zapisuje Adamowi s. tejże Małgorzaty z tytułu jej dóbr ojczystych 13 1/2 grz., które wypłacą mu, gdy dorośnie, a do tego czasu mają go utrzymywać (AR nr 843); 1459 prac. Klemens z ż. Małgorzatą kupuje od Stefana Kabasa jako opiekuna swego siostrzeńca Adama [s. tejże Małgorzaty?] 1 ł. roli jego ojcowizny [w J.] (M. Poznań I 294, 164v); 1459 tenże Klemens zapisuje swej ż. Małgorzacie 8 grz. wiana (M. Poznań I 294, 164v).

1460-76 Jakub Stalny (M. Poznań I 297, 1): 1460 tenże zapisuje swej ż. Dorocie 15 grz. wiana (M. Poznań I 294, 168v); 1460 tenże z ż. Dorotą zapisuje Katarzynie pasierbicy tegoż Jakuba 5 grz., które wypłaci jej, gdy dorośnie, do tego czasu zaś ma ją utrzymywać (M. Poznań I 294, 168v); 1465-76 tenże ławnik → p. 4; 1466 tenże kupuje od Mikołaja Bogatego 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 296, 97v); 1471 tenże posiada 2 ł. roli → p. 5; 1473 tenże sprzedaje Maciejowi Spławskiemu [z Winiar] czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na swych 2 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 296, 254v); 1484 wd. po tymże Katarzyna wraz z siostrą Agnieszką młynarzową i bratem Janem, s. zm. Kraski [Marcina 1481] zrzekają się na rzecz Jana Liebeheima pr. bliższości do 2 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 298, 32); 1483 Dorota Stalyn [wd. po tymże Jakubie] (M. Poznań I 298, 2).

1460 Dorota z dziećmi Janem, Agnieszką i Katarzyną odstępują 1 ł. roli w G. prac. Jakubowi ojczymowi tychże dzieci, który ma przez 6 lat utrzymywać wspomn. dzieci, a po upływie tego czasu wyznaczyć ma Janowi i Agnieszce czynsz 1 grz. od sumy głównej 12 grz., a Katarzynie zapłacić ma 5 grz. (M. Poznań I 294, 177v).

1460 Katarzyna kmiotka wd. posiadaczka domu w I. (M. Poznań I 295, 8v).

1460 Krzysztof mieszcz. pozn. uzyskuje od Agnieszki Czeplowej ż. Stanisława Hunermana [mieszcz. pozn.] i jej s. Marcina folw. i 2 ł. z ogrodem w I. (M. Poznań I295, 8v).

1461 Piotr z I. zapisuje swej ż. Małgorzacie 7 grz. wiana (M. Poznań I 295, 22).

1461 Piotr, Mikołaj bracia i Stachowa [Małgorzata 1459?] ż. zabitego Jana kmiecia z I.: tymże ręczą trzej mieszcz. pozn., że Michał kleryk z Łowicza zapłaci im 10 grz. za zabicie wspomn. Jana (AR nr 902).

1463-65 prac. Michał kmieć: 1463 tenże uzyskuje od Pawła Dominika 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 295, 77v); 1465 tenże zapisuje swej ż. Dorocie 14 grz. wiana (M. Poznań I 296, 51v).

1463-68 Jan Jama: 1463 tenże posiada folw., 2 ł. i ogród w I. → p. 5; 1468 tenże sprzedaje Pawłowi Dominikowi 2 ł. roli [w J.] i kasuje dok. w sprawie 4 grz. czynszu dla pleb. w Skórzewie (M. Poznań I 296, 120v).

1463-65 Paweł kmieć: 1463 tenże sprzedaje Maciejowi Robakowi ogród w I., a Maciej zapisuje temuż Pawłowi czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na tymże ogrodzie (M. Poznań I 296, 21v); 1465 temuż zapisuje ż. Barbara swój posag 15 grz., który miała wyznaczony przez poprzedniego męża Jakuba Szemela (M. Poznań I 296, 51v).

1463-89 Wojc. Bogaty s. Macieja Bogatego 1442-56 [brat Mikołaja Bogatego 1465-86]: 1463 tenże odstępuje swemu ojczymowi Mikołajowi 1 ł. roli ojcowizny [w J.] (M. Poznań I 296, 21v); 1489 tenże z ż. Małgorzatą posiadają 2 ł. [w J.] → p. 5.

1465-83 Mac. Czapnik [ojciec? Łukasza 1484-89, Macieja 1499] (M. Poznań I 296 k. 97, 254v): 1465 tenże uzyskuje od Pawła Dominika 1 ł. roli [w J.] i zapisuje na tej roli Pawłowi czynsz 4 grz. od sumy głównej 12 grz. (M. Poznań I 296, 73v-74); 1465 tenże posiadacz roli [w J.] → p. 5; 1466 czynsz z roli tegoż Macieja należy do Pawła Dominika → p. 5; 1475-83 tenże ławnik → p. 4; 1486 rola zm. (olym) Macieja Czapnika → Łukasz Czapnik 1484-89.

1465-86 Mik. Bogaty [s.? Macieja Bogatego 1442-56, brat Wojciecha Bogatego 1463-89] posiadacz gruntów w J. (M. Poznań I 296 k. 73v-74, 97, I 298, 62): 1466 tenże sprzedaje Jakubowi Stalnemu 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 296, 97v).

1465-97 Paweł Pałka, Pełka (M. Poznań I 297, 44v, I 298, 228v): 1465 tenże uzyskuje od Doroty i Katarzyny 2 ł. roli [w J.], a zapisuje tymże Dorocie i Katarzynie 18 grz., każdej po 9 grz.; Katarzynie zapisuje ponadto czynsz 40 gr od sumy głównej 9 grz., którego nie płaciłby, gdyby przyjął Katarzynę do siebie tak jak Dorotę (M. Poznań I 296, 74rv); 1497 tenże sprzedaje Wojciechowi Półczynowi z G. 1/2 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 298, 228).

1465 Dorota i Katarzyna → wyżej.

1465-84 Jan Fafko, 1465-73 Ambroży Fafko, 1465 Andrzej Fafko, ss. Jana Fafki 1440-65 → p. 4 i 5.

1465-99 Jan Chętny [Chantny] posiadacz gruntu w J. (M. Poznań I 296, 254v, I 299, 29): 1465 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie 4 grz. wiana (M. Poznań I 296, 73v).

1465-87 Wawrz. Richel, Richlen, Reichel posiadacz gruntów w J. (M. Poznań I 297, 44v, I 298 k. 83v, 116): 1465 tenże kmieć z ż. Małgorzatą zapisują sobie wzajemnie całość swych dóbr (M. Poznań I 296, 73v); 1494 taż Małg. Rychlikowa sprzedaje Marcinowi Dupie 1 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 180); 1497 Jakub Nowak opiekun Agnieszki i dóbr Richlowo (M. Poznań I 298, 228v).

1465-87 Stan. Liebeheim mieszcz. pozn. [s.? Piotra Liebeheima 1436-56, ojciec? Jana słodownika 1484-91]: 1465 tenże zapisuje swej ż. Katarzynie 11 grz. wiana (M. Poznań I 296, 163v); 1469 tenże kupuje od Mikołaja, Jana, Doroty, Małgorzaty, Agnieszki, Katarzyny i Agnieszki 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 296, 141v); 1470 tenże sprzedaje Wojciechowi Górskiemu wspomn. 1 ł. roli (M. Poznań I 296, 163v); 1479 Dorota ż. [tegoż Stanisława] słodownika mieszcz. pozn. kupuje od Stefana Piekło czynsz 2 fl. od sumy głównej 24 fl. na 2 ł. w I. (M. Poznań I 297, 85v); 1487 taż Dorota ż. tegoż Stanisława wraz z opiekunem Janem Jostem odstępuje Mikołajowi Wildzie rajcy pozn. czynsze z ról w Kokundorf i Gaju [k. Poznania] (M. Poznań I 298, 84).

1466-94 Wojc. Rasch, Rusch [s.? Jana Racha 1442-51, ojciec? Macieja Ruscha 1497] (M. Poznań I 298 k. 2, 62, 180): 1466-94 tenże ławnik → p. 4; 1468 tenże kupuje od Pawła Szemela 1 ł. roli → niżej; 1470 tenże zapisuje swej ż. Barbarze 10 grz. wiana (M. Poznań I 296, 163v); 1486 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie 6 grz. wiana (M. Poznań I 298, 61).

1468-87 Paweł Szemel [s. Jakuba Szemela 1442-58] (M. Poznań I 297 k. 1, 131v, I 298, 2): 1468 tenże sprzedaje Wojciechowi Ruschowi 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 296, 120v); 1475 tenże sprzedaje Marcinowi Spławskiemu [z Winiar] czynsz 1 grz. od sumy głównej 12 grz. na swych 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 297, 1); 1481-87 tenże ławnik → p. 4.

1468 Dziersław [z J.] zapisuje całość dóbr swemu s. opatrznemu Michałowi pod warunkiem zachowania dożywocia, a gdyby Michał nie chciał się na to dożywocie zgodzić, to musi zapłacić ojcu 6 grz. (M. Poznań I 296, 121).

1469-70 Mikołaj (Nikel) Huba [krewny? Bartosza Huby 1494-97]: 1469 tenże sprzedaje [komu?] czynsz 40 gr od sumy głównej 10 grz. na 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 296, 141v); 1470 tenże kmieć w I. zobowiązuje się zapłacić swej c. Agnieszce 10 grz. na 2 ł. roli i wszystkich dobrach [w J.] tytułem działu po zm. matce Dorocie, ż. tegoż Mikołaja (AR nr 1140); 1470 tenże zapisuje swej ż. Katarzynie 11 grz. wiana (M. Poznań I 296, 163v).

1469 Mikołaj i Jan bracia z siostrami Dorotą, Małgorzatą, Agnieszką, Katarzyną i Agnieszką! sprzedają 1 ł. roli Stanisławowi Liebeheimowi → wyżej: Stan. Liebeheim 1465-87.

1471 Mac. Hanczel [krewny? Jana Hanczla 1442, Andrzeja Hanczlewica 1459 i Stan. Hanczlewica 1481] posiadacz gruntu w G. (M. Poznań I 296, 192).

1473 Marcin Gąska [z J.] zapisuje swej ż. Jadwidze 8 grz. wiana (M. Poznań I 296, 254v).

1475 Stan. Stach sprzedaje Maciejowi Spławskiemu z Winiar czynsz 3 wiard. od sumy głównej 9 grz. na swym 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 297, 1).

1475-1500 Piotr s. Wojciecha Sołtysa 1458-59 (M. Poznań I 297 k. 1, 44v): 1482-1500 tenże bakałarz → p. 6; 1483 tenże bakałarz sprzedaje Jerzemu Bockowi burmistrzowi pozn. czynsz 2 fl. od sumy głównej 24 fl. na 3 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 298, 2); 1483 tenże bakałarz kupuje od Doroty wd. po Pawle Dominiku 1 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 298, 2).

1477-94 Mikołaj (Misz, Miszko) Mały (M. Poznań I 297, 85v, I 298 k. 2, 83v): 1477 czynsz ciążący na jego 2 ł. → p. 5; 1477 tenże posiadacz 2 ł. → p. 5; 1486 tenże zobowiązuje się płacić Piotrowi Tworkowi z Winiar co roku 4 grz., a w ostatnim roku 6 grz., tak by spłacić 30 grz. długu tytułem należności za 2 ł. w G. kupione od wspomn. Piotra (M. Poznań I 298, 61v); 1486 tenże zapisuje swej ż. Annie 6 grz. wiana (M. Poznań I 298, 61); 1486 tenże sprzedaje Janowi s. zm. Stefana Trzaski z Sołacza czynsz 1 grz. od sumy głównej 12 grz. na 2 ł. roli [w J.] (M. Poznań I 298, 62); 1487 tenże zapisuje swej ż. Katarzynie 10 grz. wiana (M. Poznań I 298, 83v); 1489-94 tenże ławnik → p. 4; 1494 tenże zobowiązuje się zapłacić sław. Piotrowi Adamowi rajcy pozn. 9 fl. węg. (M. Poznań I 298, 180v).

1478 Paweł, Piotr sąsiedzi ról Rybałtowskich [sołectwa] (M. Poznań I 297, 57).

1479-99 Stefan Piekło, Piekieł, Piekiełek (M. Poznań I 298 k. 62, 228, 229): 1479 tenże sprzedaje Dorocie ż. [Stan. Liebeheima] słodownika mieszcz. pozn. czynsz 2 fl. od sumy głównej 24 fl. na 2 ł. roli w I. (M. Poznań I 297, 85v); 1487 tenże zapisuje swej ż. Dorocie 3 grz. wiana (M. Poznań I 298, 83v); 1497 tenże kmieć z G. → p. 5; 1497-99 tenże ławnik → p. 4.

1479 Paweł Bóbr [z J., krewny? Bartosza Bobrka 1494] zapisuje swej ż. Agnieszce 3 grz. wiana (M. Poznań I 297, 85v).

1479-97 Piotr Tworek z Winiar (M. Poznań I 297 k. 85v, 125v, 126v, I 298 k. 83v, 180, I 299, 29): 1486 temuż winien jest Mikołaj Mały Misz z G. 30 grz. tytułem kupna od tegoż Piotra 2 ł. w G. → wyżej: Mikołaj Mały 1477-94; 1497 tenże landwójt z Winiar sprzedaje Stanisławowi Stanyakowi 1/2 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 228).

1479 Jan Lasman [s.? Jakuba Lasmana 1449-68] posiadacz gruntu w I. (M. Poznań I 297, 85v).

1481 Stan. Czarny Maciek [mieszcz. pozn., krewny? Mac. Czarnego 1454] odstępuje Piotrowi Kulawemu i Dorocie jego ż. posiadłość zm. Jakuba Jaśkowica ,,villani” w G., którą uzyskał po śmierci Zofii c. zm. Wasyla mieszcz. pozn. (M. Poznań I 297, 126v).

1481 Marcin Kraska (M. Poznań I 297 k. 125v, 126v): 1481 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie 9 grz. wiana (M. Poznań I 297, 126); 1484 Jan s. zm. Kraski z siostrami Agnieszką młynarzową i Katarzyną wd. po [Jakubie] Stalnym → wyżej: Jakub Stalny 1460-76.

1481-83 Mikołaj szewc: 1481 tenże zapisuje swej ż. Dorocie 6 grz. wiana (M. Poznań I 297, 126): 1483 tenże posiadacz ogrodu w G. (M. Poznań I 298, 2).

1481 Jan Kula [z J., krewny? Bartłomieja Kuli 1487-99] zapisuje swej ż. Dorocie 25 grz. wiana (M. Poznań I 297, 126).

1481 Piotr Kulawy [ojciec Stanisława 1489] z ż. Dorotą uzyskuje od Stan. Czarnego Maćka posiadłość zm. Jakuba Jaśkowica → wyżej: Stan. Czarny Maciek 1481.

1481 Jan Kulawy [krewny? Piotra] kupuje od Bartosza Slonyusa jako opiekuna dzieci Jana Grzebienickiego 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 297, 126v).

1481 Marcin Chudyn posiadacz roli w I. (M. Poznań I 297, 126).

1481-97 Katarzyna Pietrzykowa, Piotrowa [ż. Piotra Pietrzyka 1457-77, z pewnością różna od Kat. Piotrowej 1456]: 1477 taż z s. Grzegorzem posiada 2 ł. → p. 5; 1481 taż z bratem Stefanem zapisuje swemu mężowi Wojciechowi 8 grz. posagu po swej śmierci na 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 297, 126); 1497 taż z s. Grzegorzem Rajkiem sprzedaje 1/2 ł. roli w G. Błażejowi Zaworowi oraz 1/2 ł. roli Łukaszowi Małemu (M. Poznań I 298, 228v).

1481 Stanisław s. [Jana 1442] Hanczlina [brat Andrzeja 1459, krewny Macieja 1471] posiadacz roli [w J.] (M. Poznań I 297, 126).

1481 Mac. Przemęcki [s.? Wojciecha Przemęckiego 1447-61] sprzedaje swemu zięciowi (genero suo) Stefanowi 2 ł. roli w I. (M. Poznań I 297, 125v).

1481 Stefan → wyżej.

1482 Michał z I. posiadacz 1 ł. → p. 5.

1483 Paweł Bach z J. sprzedaje Małgorzacie Liniszke czynsz 1 wiard. od sumy głównej 3 grz. na swym ogrodzie [w J.] (M. Poznań I 298, 2).

1483-91 Michał s. Dominikanów [być może s. Pawła Dominika 1443-75, Piotra Dominika 1449-68 lub Wojciecha Dominika 1453-59] (M. Poznań I 298 k. 2, 142).

1484-91 Jan Liebeheim, Mrzygłód [mieszcz. pozn., s.? Piotra Liebeheima 1469-87]: 1484 tenże słodownik uzyskuje od Agnieszki młynarzowej, Katarzyny wd. po [Jakubie] Stalnym i Jana s. Kraski pr. bliższości do 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 298, 32); 1491 tenże Jan Mrzygłód słodownik jako opiekun swej c. Agnieszki Liebehenkowej sprzedaje Mikołajowi sołtysowi zw. Podrzewski 2 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 142).

1484-94 Wojc. Pietrzyk [krewny? Piotra Pietrzyka 1457-77] ławnik → p. 4.

1484-89 Łukasz Czapnik [s.? Macieja 1465-73, brat? Macieja 1499, ojciec Łukasza 1491-97]: 1484 tenże s. Czapnika zapisuje swej ż. Helenie 5 grz. wiana (M. Poznań I 298, 32); 1486 tenże zapisuje czynsze bractwu NMP w kościele Ś. Marii Magdaleny [w Poznaniu] oraz altarii w tym kościele → p. 5; 1489 tenże s. Czapnika ławnik → p. 4 [przekazy być może dotyczą jego s. Łukasza 1491-97]; 1491 tenże jako zm. → Łukasz Czapnik 1491-97.

1487-99 Bartłomiej (Bartosz) Kula [krewny? Jana Kuli 1481] (M. Poznań I 298, 228): 1487 tenże zapisuje swej ż. Jadwidze 8 grz. wiana (M. Poznań I 298, 83v); 1494-99 tenże ławnik → p. 4.

1487 Dorota Piotrowa sprzedaje swemu s. Stanisławowi 1/2 swego ogrodu [w J.] (M. Poznań I 298, 83v).

1489 Stanisław s. Piotra Chromego [Kulawego 1481] zapisuje swej ż. Jadwidze 16 grz. wiana (M. Poznań I 298, 116).

1491 Mik. Podrzewski: tenże sołtys zw. Podrzewski kupuje od Jana Mrzygłoda [Liebeheima 1484-91] słodownika i jego c. Agnieszki 2 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 142); tenże ławnik → p. 4.

1491-94 Helena Gieczowa [siostra Mik. Giecza mieszcz. pozn.], Michałkowa [ż. Michała s. Wawrz. z Pobiedzisk] → p. 2 i 4.

1491 Paweł Rajek [krewny? Grzegorza → Kat. Pietrzykowa 1481-97] posiadacz gruntu w G. (M. Poznań I 298, 142).

1491-97 Marcin Dupa, Dupka (M. Poznań I 298, 228v): 1491 tenże zapisuje swej ż. Agnieszce 4 grz. wiana (M. Poznań I 298, 83v); 1494 tenże kmieć w G. kupuje od Małg. Rychlikowej 1 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 180); 1497 Agnieszka, Jagna Dupina [ż. tegoż Marcina] (M. Poznań I 298, 228v).

1491 Mik. Sułowski kowal → niżej.

1491-97 Łukasz Mały Czapnik [s. Łukasza Czapnika 1484-89]: 1491 tenże [bez podania imienia] s. zm. (olym) Łukasza Czapnika kupuje od Mik. Sułowskiego kowala ogród w G. (M. Poznań I 298, 142); 1494 ogród tegoż Łukasza (M. Poznań I 298, 180); 1494 tenże zagr. w G. sprzedaje swój ogród w G. Bartoszowi Boberkowi (M. Poznań I 298, 180); 1497 tenże zapisuje swej ż. Annie 8 grz. wiana na 1/2 ł. [w J.] (M. Poznań I 298, 228v); 1497 role tegoż w G. (M. Poznań I 298, 228v); 1497 tenże kupuje od Kat. Pietrzykowej 1/2 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 228v).

1494 Bartosz Bobrek zagr. → wyżej.

1494-97 Bartosz Huba [krewny? Mik. Huby 1469-70]: 1494 tenże zapisuje swej ż. Jadwidze 20 grz. wiana (M. Poznań I 298, 179v); 1497 tenże ławnik → p. 4.

1494-99 Jan Górski [s.? Wojciecha Górskiego 1453-94] posiadacz gruntów w J. (M. Poznań I 298, 180, I 299, 29): 1494 tenże zapisuje swej ż. Annie 20 grz. wiana (M. Poznań I 298, 179v).

1494 Mikołaj młynarz → p. 2.

1494-97 Błażej Zabór, Zawór (M. Poznań I 298, 228v): 1494 tenże kupuje od Macieja z Lwówka ogród w G. (M. Poznań I 298, 180); 1497 tenże kupuje od Katarzyny Piotrowej 1/2 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 228v); 1497 tenże kupuje od Jakuba Nowaka jako opiekuna Agnieszki Messchine i dóbr Richlowo ogród w G. (M. Poznań I 298, 228v).

1494 Maciej z Lwówka → wyżej.

1494 Mik. Grzybek sprzedaje prac. Bartoszowi synowi zm. (olym) Mikołaja Grzybka [swemu bratu?] 2 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 180).

1497 Stefan posiadacz roli w G. (M. Poznań I 298, 228).

1497 Wojc. Welkarzs kmieć w G. sprzedaje Maciejowi Ruschowi 1/2 ł. w G. → niżej; tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie 16 grz. wiana na 1/2 ł. w G. (M. Poznań I 298, 228v).

1497 Mac. Rusch [s.? Wojciecha Ruscha 1468-94] kmieć w G. kupuje od Wojciecha zw. Welkarzs 1/2 ł. roli w G. (M. Poznań I 298, 228v).

1497 Bartosz Czarny posiadacz roli w G. (M. Poznań I 298, 228).

1497 Jakub Nowak opiekun Agnieszki Messchine i dóbr Richlowo → Błażej Zawór 1494-97.

1497 Stan. Stanyak z I. [być może tożsamy z dwoma następnymi Stanisławami] kupuje 1/2 ł. roli od Piotra Tworka landwójta z Winiar (M. Poznań I 298, 228).

1497 Stasiek posiadacz roli w G. (M. Poznań I 298, 228v).

1497-99 Stan. Wnozsky posiadacz roli w G. (M. Poznań I 298, 229): 1497-99 tenże ławnik → p. 4.

1497 Mac. Stach kmieć z G. zapisuje swej ż. Dorocie 9 grz. wiana na 1 ł. w G. (M. Poznań I 298, 229).

1497 Jan Szyling [brat? Szymona 1499] posiadacz roli w G. (M. Poznań I 298, 228).

1497 Piotr Waldowski posiadacz roli w G. (M. Poznań I 298, 228v); 1497 tenże z Barbarą [swoją ż.] zapisują sobie wzajemnie całość swych dóbr (M. Poznań I 298, 229).

1497-99 Wojc. Półczyn (Puolczyn): 1497 tenże kupuje od Pawła Pełki z G. 1/2 ł. roli (M. Poznań I 298, 228); 1497-99 tenże ławnik → p. 4.

1497-99 Jan Kark, Karek: 1497-99 landwójt → p. 4; 1497 tenże landwójt kupuje od Macieja i Doroty dzieci zm. Wojciecha Górskiego 4 ł. w G. i zapisuje na tych łanach 20 grz. wiana swej ż. Barbarze (M. Poznań I 298, 228).

1498-99 Paweł Dominik [być może s. Pawła Dominika 1443-75, Piotra Dominika 1449-68 lub Wojciecha Dominika 1453-59] posiadacz gruntu w G. (AR nr 1711; M. Poznań I 299, 29).

1498-99 Wojc. Spławski: 1498 tenże kmieć z Winiar zrzeka się na rzecz miasta Poznania 1/2 grz. czynszu zapisanego na 2 ł. w G. (AR nr 1711); 1499 tenże zrzeka się na rzecz m. Poznania czynszu zapisanego na 2 ł. w G. (M. Poznań I 299, 29).

1499 Stan. Biały Jan kmieć w G. sprzedaje Szymonowi Szylingowi 5 półł. w G. → niżej.

1499 Szymon Szyling [krewny? Jana 1497] kupuje od Stanisława Białego Jana 5 półł. w G. i zapisuje na nich 20 grz. wiana swej ż. Katarzynie (M. Poznań I 299, 28v).

1499 Mac. Gazda i jego ż. Agnieszka zapisują sobie wzajemnie całość swych dóbr (M. Poznań I 299, 28v).

1506 Leonard i Anna dzieci zm. Jana Hermana i jego drugiej ż. Nawojki w podziale spadku po ojcu otrzymują m. in. mł. w I. (AR nr 2226).

Czynsze i opłaty: Czynsz dla księcia: 1292 wieś Y. płaci księciu 8 grz. czynszu → p. 4.

Czynsz (census terrestris) dla m. Poznania: 1292 czynsz 2 grz. dla wójta pozn. → p. 4; 1450 czynsz dla m. Poznania z ról Jana Fafki → wyżej: Mik. Serwatka 1450-52; 1462 zapłacono 5 1/2 grz. (SBP 188 wstęp); 1493: 3 1/2 grz.; 1494: 3 grz. 4 1/2 gr; 1496: 3 1/2 grz. (SBP s. 357, 385, 414).

1496 wśród wydatków m. Poznania: na tłokę [pomoc i żywność dla żniwiarzy] w I. 26 gr 1 ter[nar] (SBP 420).

Pobór: 1508 z 14 ł. i mł. sołtysa o 1 kole (ASK I 3, 26v); 1509 z 14 1/2 ł. (ASK I 3, 68v); 1563 z 17 ł. os., z 1 ł. opust., 3 karczem, mł. o 1 kole w dzierżawie dorocznej, od 1 komor. (ASK I 5, 241); 1567 [szafarze pozn.] oddali z J.: z 8 śl., od 7 zagr., z 2 karczem, mł. o 1 kole (M. Mika, Lustracje i opisy miasta Poznania, Poznań 1960, s. 16); 1569 Poznań płaci z G. od 18 ł., 7 zagr., 2 karczem najemnych, mł. o 1 kole (M. Mika, Lustracje, s. 18); 1577 wieś I. m. Poznania od 17 ł., mł. korzecznego o 1 kole (ASK I 5, 730v); 1580 od 17 ł., 13 zagr., 2 komor., mł. o 2 kołach w dzierżawie dorocznej (ASK I 6, 165); 1583 od 17 ł., 2 ł. opust., od 14 zagr., 3 komor., mł. o 2 kołach w dzierżawie dorocznej (ASK I 4, 713).

4. 1253 (trans. 1298) ks. Przemysł i ks. Bolesław powierzając uczc. Tomaszowi [z Gubina nad Nysą] lokację m. Poznania na pr. magd. wymieniają 17 wsi w okolicy Poznania, m. in. Y., które przekazują temu miastu (villas - - has ad - - civitatem contulimus) [jako mające podlegać sądowi wójtowskiemu?]⁸Zwrot ten należy rozumieć jako przekazanie tych wsi w podległość sądowi wójta pozn., nie zaś jako nadanie pr. własności tych wsi wójtowi lub miastu → Boguthe villa, przyp. 1. Za taką interpretacją przemawia treść dok. z 1292 (→ p. 4), w którym ks. Przemysł II występuje jako właściciel wsi J., zaś wójt pozn. procesuje się o jurysdykcję w tej wsi, a w nich 30 ł. roli dla wspomn. wójta oraz 20 ł. na pastwiska dla mieszczan (Wp. 1 nr 321).

1292 Piotr sołtys w Y. (Wp. 2 nr 683); 1292 ks. Przemysł II rozstrzyga spór między Piotrem swym sołtysem w Y. a Reinoldem wójtem (scultetus civitatis) pozn.; wójt twierdził, że sołtys z Y. nie może odprawiać trzy razy w roku sądów wielkich (iudicium magnum) we wsi książęcej Y., a winien odpowiadać przed wójtem; sołtys zaprzeczył temu; książę uwalnia sołtysa i jego następców od pretensji wójta, tak że wspomn. sołtys ma odpowiadać tylko przed sądem księcia lub jego wójta (nostro advocato) [landwójta pozn.?], który ma z każdego sądu pobierać dla księcia 2 denary; wieś książęca Y. ma płacić co roku 8 grz. czynszu księciu, 7 grz. pleb. od Ś. Wojciecha [k. Poznania], 1 grz. kościołowi Ś. Mikołaja [k. Poznania], 2 grz. wójtowi pozn., zaś wikary od Ś. Wojciecha ma na wigilię Bożego Narodzenia przybywać do mieszkańców Y., aby pobierać kolędę, tak jak było w zwyczaju od początku; sołtys ma mieć w tej wsi 4 ł. wolne i wolny mł., ma sądzić wszystkie sprawy małe i wielkie razem z wójtem książęcym (nostro cum advocato), który będzie pobierał denar książęcy; sołtys ma ponadto pr. łowienia ryb w stawie poniżej Niestachowa; wszystkie role uprawne w tej wsi, których będzie więcej niż 40 ł., książę nadaje sołtysowi na pr. dziedz. (Wp. 2 nr 684).

1352 Wierzbięta starosta gen. Wlkp. zwalnia Mikołaja sołtysa z Y. od służby królowi, po przysiędze rajców i mieszcz. pozn., że tenże sołtys i jego poprzednicy nie pełnili służby z tego sołectwa i są wolni od wypraw [wojennych] (Wp. 3 nr 1311).

1399 Małgorzata stara sołtysowa z E. otrzymuje od Jana Snydera czynsz 1/2 grz. rocznie, który Jan ma składać w jej domu na ul. Wrocławskiej [w Poznaniu] (SBP 40 nr 10).

1430 Piotr Mielczar sołtys [w J.?]⁹Por. przyp. 3 (SBP 237 nr 82).

1440 Jan Fafko mieszcz. pozn. i sołtys w Y.¹⁰Nie wiadomo, kiedy i od kogo nabył Jan Fafko sołectwo w J. W 1459 wystąpił Wojc. Sołtys, a 1475-1500 jego s. Piotr, zw. synem niegdyś sołtysa (→ p. 3 i 6). Być może Wojciech i Piotr byli potomkami rodziny sołtysów J., z rąk której nabył sołectwo Jan Fafko. Dokonało się to zapewne krótko przed 1440, kiedy to Fafko kupował mł. sołecki (por. M. Mika, Studia nad patrycjatem poznańskim w wiekach średnich, Poznań 1937, s. 79) nabywa mł. w Y → p. 2; 1440-65 tenże → p. 3; 1441-58 tenże sołtys → niżej: sąd ławniczy; 1442 tenże sołtys w G. (M. Poznań I 292, 3); 1444 na prośbę tegoż [sołtysa] król Władysław Warn. zatwierdza przywileje sołectwa w J. (Wp. 5 nr 720).

1465 Andrzej pleb. [we Wronkach], Ambroży, Jan ss. Jana Fafki uzyskują od Sędziwoja [z Soboty, pow. pozn.] kan. pozn. i pleb. w Poznaniu należącą do niego część mł. w I. (M. Poznań I 296, 74v); 1465 ciż Andrzej, Ambroży i Jan posiadają 4 ł. Rybałtowskie należące do sołectwa w I. →p. 5; 1468 Ambroży → p. 3: dzieci Mikosza 1447-83; 1468 Ambroży i Jan Fafkowie sprzedają Mikołajowi s. zm. Mikołaja Cieśli budnikowi czynsz 120 gr od sumy głównej 30 grz. na 4 ł. zw. Rybałtowskimi (M. Poznań I 296, 120v); 1468 Jan i Ambroży Fafkowie sprzedają Pawłowi Dominikowi swój mł. w I., z którego tenże ma im płacić po 60 gr czynszu na ś. Jana Chrzc. i na Boże Narodzenie (M. Poznań I 296, 120v-121); 1468 ciż uzyskują od Pawła Dominika czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na 2 ogrodach w I. (M. Poznań I 296, 121); 1469 Jan Fafko sołtys → niżej: sąd ławniczy; 1471 Jan i Ambroży Fafkowie sołtysi w I. → p. 5; 1473 Ambroży sołtys zapisuje swej ż. Dorocie 50 grz. wiana; Jan sołtys zapisuje swej ż. Dorocie 50 grz. wiana (M. Poznań I 296, 191v); 1475 Jan sołtys posiada 2 ł. Rybałtowskie (M. Poznań I 297, 41); 1478 Jan Fafko i Mik. Fafko¹¹Zapewne chodzi tu o Andrzeja, który rzeczywiście był pleb. we Wronkach, poświadczonym ostatni raz w 1476 (AR nr 1169, 1193, 1275). Był wprawdzie Mik. Fafko brat Jana i Andrzeja (AR nr 609), ale z pewnością nie żył już w 1465, gdyż nie jest wymieniony na pochodzącym z tego roku akcie podziału majątku po ojcu (AR nr 1048) pleb. we Wronkach odstępują 2 role zw. Rybałtowskie, jedną swej matce [Elżbiecie] tytułem posagu, drugą swej [czyli Jana] córce Małgorzacie (M. Poznań I 297, 57); 1484 Jan Fafko sołtys w I. sprzedaje sołectwo w G. wraz z mł. [zapiska nie dokończona] (M. Poznań I 298, 31v).

1491 Helena Gieczowa [siostra Mik. Giecza mieszcz. pozn.] kupuje od Mikołaja Peszla jako opiekuna mgra Jakuba Boksicy kan. gnieźn. i pozn., pełnomocnika Macieja Bazana z Opatowa Wielkiego [woj. sandomierskie?] sołectwo w G. z mł., stawem, rolami, łąkami, tak jak trzymał je Stan. Sokół, z zastrz., że Helena nie będzie mogła sprzedać tego sołectwa bez zgody bliskich i krewnych (M. Poznań I 298, 142); 1494 taż Helena Michałkowa [ż. Michała s. Wawrzyńca z Pobiedzisk; mieszcz. pozn.] sprzedaje Mikołajowi młynarzowi mł. w G. za 6 grz. i kupuje odeń czynsz 60 gr na tymże mł. → p. 2.

1524 król Zygmunt St. zezwala Maciejowi Poznańczykowi, mieszcz. krak. i jego c. Elżbiecie ż. Grzegorza młynarza mł. wodnego w Poznaniu między mostami [na rz. Warcie] przy drodze z miasta do kat. pozn., na wykupienie sołectwa wsi G. k. Poznania od szl. Bartłomieja i jego ż. uczc. Anny Michałkowej [c? Michała i Heleny] (MS 4/2 nr 13995).

1508-83 łany sołeckie w J. → p. 3: Pobór.

Landwójtowie: 1436 Piotr Liebeheim (AR nr 64); 1447 Piotr wójt! (M. Poznań I 293, 89v); 1448-94 Szymon (→ p. 3: Szymon landwójt 1448-94; M. Poznań I 294 k. 149v, 164v, I 295 k. 8v, 77v, I 296 k. 21, 51v, 73v, 97, 120v, 163, 191v, I 297 k. 1, 85v, 126, I 298 k. 1v, 31v, 61, 83v, 116, 141v, 179v); 1473, 1484 tenże vicescultetus (M. Poznań I 296, 254v; AR nr 1423); 1497-99 Jan Kark (M. Poznań I 298 k. 227v, 228, I 299, 29).

Ławnicy: 1407, 1421, 1461 (SBP 62 nr 96, 120 nr 348; M. Poznań I 295, 11a); 1441-42 Maciek Bogaty (M. Poznań I 291 k. 59, 67, 87v, I 292 k. 1, 3); 1441-63 Piotr Syn (M. Poznań I 291 k. 59, 67, 87v, I 292 k. 1, 3, 54, I 293, 39v, I 294 k. 10, 27v, 33, 84av, 109v, 122v, 134, 135v, 164v, I 295 k. 8v, 77v, I 296, 21); 1441 [Piotr] Belch (M. Poznań I 291, 59); 1441 Mik. Skowron (M. Poznań I 291 k. 59, 67); 1441-60 Jakub Szemel (M. Poznań I 291 k. 59, 67, 87v, I 292 k. 1, 3, I 293, 39v, I 294 k. 10, 27v, 33, 164v, I 295, 8v); 1442 Jan Hanczel (M. Poznań I 292 k. 1, 3); 1447-54 Piotr Liebeheim (M. Poznań I 292, 54, I 293, 39v, I 294 k. 27v, 33, 97); 1447 Szymon Piotrowic (M. Poznań I 292, 54, I 293, 39v); 1447-70 Wojc. Przemęcki (M. Poznań I 292, 54, I 294 k. 10, 84av, 97, 109v, 147v, 149v, I 295, 77v, I 296 k. 21, 51v, 73v, 97, 120v, 141v, 163); 1447 Winc. [Jaśkowic] (M. Poznań I 293, 39v); 1451-56 Piotr Bodzęta (M. Poznań I 294 k. 10, 27v, 33, 97, 109v, 122v); 1453-65 Paweł Dominik (M. Poznań I 294 k. 84av, 109v, 122v, 134, 135v, 147v, 149v, 164v, I 295, 8v, I 296 k. 21v, 51v, 73v); 1453-87 Wojc. Górski (M. Poznań I 294 k. 84av, 97, 122v, 134, 135v, 164v, I 295 k. 8v, 77v, I 296 k. 21, 51v, 73v, 97, 120v, 141v, 163, 191v, 254v, I 297 k. 44, 85v, 126, I 298 k. 1v, 31v, 61, 83v); 1457-63 i 1475-79 Hanusz (Janusz) Grzebienicki (Grzebieński) (M. Poznań I 294 k. 135v, 147v, 149v, I 295, 77v, I 297 k. 1, 44, 83v); 1458-59 [Piotr] Pietrzyk (M. Poznań I 294 k. 147v, 149v); 1465-75 Jakub Stalny (M. Poznań I 296 k. 51v, 73v, 97, 120v, 141v, 163, 191v, 254v, I 297, 1); 1466-94 Wojc. Rusch (M. Poznań I 296 k. 97, 120v, 141v, 163, 191v, 254v, I 297 k. 1, 44, 83v, 126, I 298 k. 1v, 61, 116, 141v, 179v); 1471-73 Jakub Lasman (M. Poznań I 296 k. 191v, 254v); 1475-83 Mac. Czapnik (M. Poznań I 297 k. 1, 44, 83v, 126, I 298, 1v); 1481-87 Paweł Szemel (M. Poznań I 297, 126, I 298 k. 1v, 31v, 61, 83v); 1484-94 Wojc. Pietrzyk (M. Poznań I 298 k. 31v, 61, 83v, 116, 141v, 179v); 1489-94 Miszko (Mikołaj) Mały (M. Poznań I 298 k. 116, 141v, 179v); 1489 Łukasz s. Czapnika (M. Poznań I 298, 116); 1491 Mik. Podrzewski (M. Poznań I 298, 141v); 1494-99 Bartosz (Batłomiej) Kula (M. Poznań I 298, 179v, I 299, 28v); 1497-99 Wojc. Połczyn (M. Poznań I 298, 227v, I 299, 28v); 1497-99 Stefan Piekiełek (M. Poznań I 298, 227v, I 299, 28v); 1497-99 Stan. Wnozsky (M. Poznań I 298, 227v, I 299, 28v); 1497 Bartosz Huba (M. Poznań I 298, 227v).

W sądzie ławniczym obok 4 ławników zasiadają także: 1447-99 landwójtowie → wyżej; 1441-58 sołtys Jan Fafko (M. Poznań I 291 k. 59, 67, 87v, I 292 k. 1, 3, 54, I 293, 39v, I 294 k. 27v, 33, 84av, 97, 109v, 122v, 135v, 147v); 1452 w zastępstwie sołtysa Mik. Serwatka (M. Poznań I 294, 37v); 1459 i 1468-99 burmistrzowie pozn. (M. Poznań I 294, 149v, I 296 k. 120v, 141v, 191v, I 297 k. 44, 57, I 298 k. 1v, 31v, 61, 83v, 116, 141v, 179v, 227v, I 299, 29); 1469-78 sołtys Jan Fafko (M. Poznań I 296, 141v, I 297, 57).

5. 1292 wieś Y. płaci czynsze¹²Wbrew przyjętej w Słowniku koncepcji, w p. 5 zbieramy wszystkie informacje o czynszach na rzecz instytucji kościelnych, ciążących na gruntach wsi J. Pozwoli to zobrazować związki kościelne J. z miastem Poznaniem. Jest to uzasadnione również faktem, że znaczną część posiadaczy gruntów w J. stanowili mieszczanie pozn., dla których kościół par. stanowiła pozn. fara Ś. Marii Magdaleny: 7 grz. pleb. kościoła Ś. Wojciecha, 1 grz. kościołowi Ś. Mikołaja oraz kolędę wikaremu kościoła Ś. Wojciecha → p. 4; 1356 Nesa (Ewa?) wd. po Henryku de Thuccz zapisuje wikariuszom kat. pozn. czynsz 2 grz. w Y. → p. 3; 1419 Stefan Białowąs mieszcz. pozn. funduje altanę NMP w kościele par. Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu i zapisuje jej m. in. czynsz 11 sk. na ogrodzie w J. (Wp. 5 nr 308); 1423 G. wieś m. Poznania ma płacić kantorii kat. pozn. czynsz 8 grz. i 1 wiard. (LBP 29).

1438 Jakub Bank sprzedaje bratu Mikołajowi Bednarzowi a po jego śmierci konwentowi [dominikanów pozn.] czynsz 1 1/2 grz. od sumy głównej 18 grz. na 2 ł. [w J.] (M. Poznań I 291, 75v).

1442 Jan Bergk i jego s. Mikołaj kupują od Piotra Liebeheima z G. czynsz 1 grz. od sumy głównej 10 grz. na 3 ł. w G. i odstępują tenże czynsz altarii ŚŚ. Piotra i Jakuba w kościele par. Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu (M. Poznań I 291, 88); 1443 [Jan z Wyganowa] oficjał pozn. zaświadcza, że płacić czynsze altarii Ś. Michała i Wszystkich Ewangelistów w kościele par. Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu są zobowiązani m. in. w J.: wd. po Piotrze [Milnerze? 1441-42] 16 sk. i 4 kwartniki z 1/2 ł., Paweł s. Dominika 8 sk. i 2 kwartniki z 1/2 ł. (Wp. 5 nr 708).

1449 Piotr Dominikowic zapisuje szpitalowi Ś. Ducha [pod Poznaniem] czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na 2 ł. w I. (M. Poznań 293, 103v).

1459 Wojc. Dominik zapisuje mgr. Andrzejowi Grzymale altaryście w kościele par. [Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu] dla ołtarza nad biblioteką (super libraria) w tym kościele czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na 1 ł. roli w G. (M. Poznań I 294, 164a).

1460 Jan Fafko [mieszcz. pozn. i sołtys w J.] zapisuje szpitalowi Ś. Krzyża [pod Poznaniem] czynsz 40 gr od sumy głównej 10 grz. na 4 ł. zw. Rybałtowskimi i ogrodzie między drogą do m. [Poznania] a domem wd. Katarzyny w I. (M. Poznań I 295, 8v); 1462 Mikołaj ślusarz i prokurator szpitala Ś. Ducha [pod Poznaniem] zeznaje, że Piotr Syn z I. wykupił od wspomn. szpitala czynsz 1 /2 grz. od sumy głównej 5 grz. na jego polu, które niegdyś należało do Jerzego Czmeklera (M. Poznań I 295, 46v).

1463 Jan Jama sprzedaje Jerzemu pleb. w Skórzewie czynsz 4 grz. od sumy głównej 48 grz. na folw., 2 ł. i ogrodzie w I. (M. Poznań I 295, 77v).

1463 rada m. Poznania sprzedaje z zastrz. pr. odkupu abpowi Janowi Sprowskiemu czynsze roczne 12 grz. za 216 grz. i 5 grz. za 100 grz. ze wsi miejskich, m. in. z I. → Górczyn, p. 3D.

1465 Mac. Czapnik zapisuje starszym cechu garncarzy [z Poznania] w celu ufundowania ołtarza (pro altare erigendo) w kościele Ś. Wojciecha czynsz 1 grz. od sumy głównej 13 grz. na swej roli (M. Poznań I 296, 73v).

1465 Andrzej kapłan, Jan i Ambroży [Fafkowie sołtysi w J.] sprzedają Sędziwojowi z Soboty [pow. pozn.] kan. pozn. i pleb. Ś. Marii Magdaleny [w Poznaniu] czynsz 1 grz. od sumy głównej 20 grz. na 4 ł. Rybałtowskich należących do sołectwa w I. (M. Poznań I 296, 74v); 1466 Paweł Dominik zapisuje altarii w kościele Ś. Marii Magdaleny [w Poznaniu] pochodzącej z fundacji bractwa NMP czynsz 40 gr od sumy głównej 10 grz. na roli Mac. Czapnika oraz wspomn. bractwu czynsz 8 gr od sumy głównej 2 grz. (M. Poznań 296, 97); 1471 Jakub Stalny sprzedaje Andrzejowi Klejber altaryście w kościele Ś. Marii Magdaleny [w Poznaniu] i jego altarii pochodzącej z fundacji Baltazarowej Radbergowej czynsz 1 grz. od sumy głównej 12 grz. na 2 ł. roli (M. Poznań I 296, 192); 1471 Jan i Ambroży Fafkowie sołtysi w I. sprzedają Janowi Sierakowskiemu altaryście w kościele Ś. Marii Magdaleny [w Poznaniu] czynsz 4 grz. od sumy głównej 48 grz. na całym swym sołectwie w I. (M. Poznań I 296, 192); 1477 Paweł [Dominik] młynarz w Y. sprzedaje kościołowi Ś. Marii Magdaleny [w Poznaniu] czynsz 40 gr od sumy głównej 10 grz., który miał zapisany na 2 ł. roli Mik. Małego (M. Poznań I 297, 44v).

1477 Mik. Mały sprzedaje szpitalowi Ś. Ducha [pod Poznaniem] czynsz 40 gr od sumy głównej 10 grz. na 2 ł. (M. Poznań I 297, 44v); 1478 Jan Grzebienicki sprzedaje szpitalowi Ś. Krzyża [pod Poznaniem] czynsz 1 grz. od sumy głównej 12 grz. na swych 2 ł. (M. Poznań I 297, 57).

1481 Kat. Pietrzykowa z s. Grzegorzem zapisuje szpitalowi Ś. Gertrudy [pod Poznaniem] czynsz 1/2 grz. od sumy głównej 6 grz. na 2 ł. (M. Poznań I 297, 120).

1482 Michał z I. sprzedaje Mikołajowi Gocz altaryście w kościele Ś. Marii Magdaleny [w Poznaniu] czynsz 10 gr od sumy głównej 120 gr na 1 ł. w I. (M. Poznań I 297, 131v); 1486 Łukasz Czapnik sprzedaje bractwu NMP w kościele Ś. Marii Magdaleny czynsz 6 gr od sumy głównej 1 1/2 grz. w miejsce dotychczasowych 8 gr, a altarii ufundowanej przez wspomn. bractwo w tymże kościele czynsz 30 gr od sumy głównej 9 grz. w miejsce dotychczasowych 3 wiard. (M. Poznań I 298, 62).

1489 Wojc. Bogaty z ż. Małgorzatą sprzedaje szpitalowi Ś. Ducha [pod Poznaniem] czynsz 1 grz. od sumy głównej 12 grz. na 2 ł. (M. Poznań I 298, 116).

1497 Stefan Piekieł kmieć z G. zapisuje dominikanom pozn. czynsz 2 fl. na swej posiadłości (M. Poznań I 298, 229).

6. 1482-89 Piotr s. Wojciecha Sołtysa bakałarz (→ p. 3: Piotr s. Wojciecha 1475-1500; M. Poznań I 297, 131v, I 298 k. 2, 32, 116); 1500 tenże z G. bakałarz, wikary kat. pozn. (AR nr 1760).