(ok. 1252 de Petriouiz (Petreiouiz), ok. 1260 de Petrovicz, 1351 Petrzeyouice, 1381 de Petrzouicz, 1418 Pyetrzeouicze, 1422, 1427 Pyetrzeyowicze, 1430 Pietrzeowicze, 1442 Pietrzeiowice, 1459 Pyetrzeowicze, 1469 Pyetrzeyouicze, 1470-80 Pyotrzeowycze, 1490 Pyethrzeyou(v)ycze, 1529 Pyotrowicze, Pyetrzeyowycze, 1553 Pietrzeiowice, 1787 Pietrzejowice, 1789 Piotrzejowice, 1827 Pietrzeiowice; Rymut 1967 125; Rym. 50, 86) 11 km na SW od Proszowic; ok. 100 km na SW od kl., 14 km na SW od → Przezwód.

1. 1351 z. krak. (Derwich 1992 278), 1442 pow. krak. (Mp. IV 1434), 1578 pow. proszowicki (Paw. 20), 1629n. pow. krak. (RK 1629 10), 1787 pow. proszowicki (Spis II 57), 1827 pow. krak. (Tabela II 88); 1470-80n. par. Luborzyca (DLb. III 239).

2. 1469 graniczy z Birkowem [ob. Biórków Duży i Mały] (→ p. 3); 1470-80 graniczy z Luborzycą, Wolą Luborzycką, Birkowem, Karniowem i Kocmyrzowem; gaj zw. Birkowski (ib. 239-40); 1815 → p. 3.

3. Własn. kl. święt.

1351 Kazimierz Wlk. przenosi na pr. średz. imiennie wyliczone posiadłości kl. święt., w tym P. i Przezwody (Derwich 1992 278); 1381 Sławik prokurator z P. (SP VIII 781); 1442 Władysław Warn. przenosi na pr. średz. imiennie wyliczone posiadłości opactwa święt., w tym P. (Mp. IV 1434; AG 1843); 1459 własn. opata święt. (ZK CXLVII 314); 1469 Mikołaj z Birkowa oraz Stanisław, Mikołaj i Stanisław kmiecie z Birkowa przeciw Michałowi opatowi i konw. kl. święt. oraz Mikołajowi z Woli prokuratorowi z P. w sprawie „iure leso” (ib. XVI 518); 1469 ugoda między Mikołajem z Birkowa, miecznikiem krak., a Michałem opatem święt. i Mikołajem zw. Gaj, prokuratorem z P. (ib. XVII 653);

1470-80 własn. kl. święt. Dwór i folw. klaszt, 8 łkm., 3 zagrody z rolą. 1 karczma z rolą, 1/3 gaju zw. Birkowski. Kmiecie płacą po 1,5 grz. czynszu i 4 gr poradlnego do kl., dają po 30 jaj, 2 koguty, pracują po 1 dniu tyg. własnym wozem lub pługiem. Zagr. płacą po 1 wiard. czynszu, pracują pieszo po 1 dniu tyg. Karczma płaci 3 grz. czynszu (DLb. III 239-40); 1490 kmieć Mikołaj zw. Łojk (Loyk), który w dzień Bożego Narodzenia [25 XII] ubiegłego roku opuścił, czyli „wyschedl” z P. do Kocmyrzowa, ponieważ opat święt., zabrawszy po wyjeździe Mikołaja do dworu jego rzeczy wolne („dobrowolnye”) ze stodoły i domu, nie oddał mu ich, pozywa opata o bróg pszenicy, 30 kop owsa, 2 konie pociągowe, czyli „woznyky”, wołu „karmnego”, krowę oraz inne sprzęty, czyli „szczebrzuch domowy” łącznej wart. 40 grz. (SP II 4368);

1529 należy do stołu opata, płaci 10/26 grz. czynszu (LR 349); 1581 dzierż. Polianowski¹Tzn. Polanowski, zapewne któryś z krewnych aktualnego opata święt. Tomasza Polanowskiego, por. Święty Krzyż, p. 6A i Paprocki 112. Był też dzierżawcą Przezwodów, pobór z 7 łkm., od 3 zagr. z rolą i 3 kmieci bez bydła (Paw. 20); 1629 należy do stołu opata. 10 maja Jan oddał pobór z 7 ł. i 3 zagród z rolą (RK 1629 10); 1649 konw. ma należne mu 2 bałwany soli odbierać swoimi ludźmi ze wsi opackiej P. (AG 1923); 1680 należy do stołu opata (RK 1680 9); 1697 nuncjusz pap. przyznaje Stanisławowi Mireckiemu, niezatwierdzonemu przez króla opatowi-elektowi święt., wieś P.²Tak współczesny wypadkom Jonston. Wg Szepińskiego 262, a za nim Gackiego 99, Mirecki otrzymać miał Przezwody i prepozyturą wąwol. jako uposażenie (Jonston III/7 146);

[1697-1700] Aleksander Wychowski opat święt. obiecuje przekazać na utrzymanie konw. wieś P. jako należną konw. 1/4 dochodów stołu opata, przeznaczoną na budową i remonty kościoła klaszt. (Gacki 252); 1703 Stanisław Mirecki opat-elekt święt. obiecuje przekazać konwentowi jako 1/4 dochodów opata wsie P. i Przezwody, gdy tylko zostanie zatwierdzony opatem (Jonston III/7 149, Gacki 252); 1706 Stanisław Krystyn Mirecki opat święt. przekazuje na potrzeby stołu konw. wsie P. i Przezwody jako należną mu czwarcizną z dochodów stołu opata (Gacki 99, 252); 1780-2 mimo że P. i Przezwody należały do stołu konw. jako czwarcizną z dochodów opata, przy podziale uposażenia opata święt. na stół opata komendatoryjnego i klaustralnego pierwszy z nich otrzymuje Przezwody, a drugi P. (Lefebvre V/5 164; Gacki 105-6. 252-3);

1787 liczy 135 mkw (Spis I 329; II 57); 1789 ma 22 domy: dwór, karczmę, 12 chałup o 1 gospodarzu, 7 z ogrodem, 1 bez ogrodu, 122 mkw, w tym 118 katolików: 54 mężczyzn i 64 kobiety oraz 4 Żydów (Materiały 223); 1790 ma 23 domy, liczy 141 mkw: 69 mężczyzn i 72 kobiety, w tym 4 Żydów, wieś z karczmą (ib.); 1791 ma 21 domów: dwór, 4 domy kmiece, 6 zagród, 10 chałup, liczy 134 mkw: 62 mężczyzn, 72 kobiety, w tym 1 zakonnik mieszkający we dworze; lasek dąbowy, łąki dają 18 fur siana, ale podczas suszy trzeb go dokupować, uprawia się żyto, pszenicę, jęczmień, owies, groch, proso, konopie i rzepak (ib.); 1815 do kl. należy m.in. lasek pod P. (Gacki 265); 1819 ma 20 domów, wieś z folw. należy do konw., w dzierż. (AOkup. 6v, 237; Gacki 246, 254); 1827 ma 24 domy i 141 mkw (Tabela II 89).

4. 1351, 1442 → p. 3; 1553 Zygmunt A. przenosi na pr. niem. imiennie wyliczone posiadłości kl. święt., w tym P. i Przezwody (AG 1909).

5. Dzies. należy do pleb. Luborzycy, czasowo do U. Kr.

1422 bp krak. Wojciech Jastrzębiec przeznacza cz. dzies. z par. Luborzyca, w tym z P., na potrzeby U. Kr. (CU I 71; Conl. 144); 1470-80 z całej wsi dzies. snop. i kon. wart. do 24 grz. dowożą pleb. Luborzycy (DLb. III 239-40); 1529 dzies. snop. wart. do 10 grz. należy do tegoż pleb. (LR 303); 1782-3 prywatna kaplica obsługiwana przez 1 księdza zakonnego (Materiały 223).

6. ok. 1252 Krzyżan Chrenza z P., który przez 3 lata cierpiał na ból głowy i utratę wzroku, zawieziony przez ojca na bydlęciu do grobu ś. Stanisława wyzdrowiał, co potwierdzają: sam Krzyżan, jego ż. Machia i Stefan (Cuda ś. Stanisława, wyd. i kom. Z. Perzanowski, „Analecta Cracoviensia” 11, 1979, s. 122-3, articulus XXXVIII; MPH IV 313); ok. 1260 Krzyżan z P., cierpiący na ból głowy i utratę wzroku, zawieziony przez kuma Stefana na jego bydlęciu do grobu ś. Stanisława, wyzdrowiał (Wincentego z Kielc żywot większy ś. Stanisława, przekł. J. Pleziowa, „Analecta Cracoviensia” 11, 1979, s. 200-1, nr 38; MPH IV 419)³A. Witkowska, Miracula małopolskie z XIII i XIV w., RHum. 19, 1971, zesz. 2, 118, wywodziła Krzyżana z Piotrowic. Krzyżan był oczywiście chłopem (ib. 127). Z P. osadę tę słusznie identyfikuje też Rymut 1967 125; 1418 Andrzej s. Dominika, student U. Kr. (Al. I 42); 1427 kleryk Andrzej s. Dominika prosi o prowizję na parafię w Koprzywnicy (BP IV 1976); 1430 tenże prosi o prowizję na altarię ś. Katarzyny w kościele katedralnym w Kr. (ib. 2448).

7. ZDP rpsy 8765-77; Derwich 1992 wg indeksu.