1284 kop. XVI w. Okisovo (Wp. 1 nr 546), 1391 or. Kiszewo (WR 1 nr 124), 1400 Kyszkowo! (KP nr 127), Kyszewo (Kowalewicz nr 19), 1422 Kyschewo (Wp. 5 nr 358), 1424 Kysschewo (PZ 7, 198), 1432 Kysow (Wp. 9 nr 1289), 1446? Kyschkowo (PG 2, 1921), 1508 Kischewo (ASK I 3, 8), 10 km na NW od Szamotuł.

1. 1477 n. pow. pozn. (PG 9, 84); 1407 n. par. w miejscu (ACC 2, 75); 1510 dek. Oborniki (LBP 80).

2. 1400 Trojan ze Żdżaru [pow. gniezn.] i Niemierza z Bliżyc [w pow. gniezn.] toczą proces z [Sędziwojem Świdwą z Szamotuł] wdą pozn. o rozgraniczenie K. ze Stobnicą (KP nr 127).

1429 Niemierza z K. dowodzi, że Jan kmieć z Niemieczkowa, któremu czeladź Niemierzy zabrała 2 konie i wóz, kradł drewno [w K.] przeznaczone na budowę (WR 1 nr 1319).

1566 K. graniczy z Bądlinem [obecnie Bąblin] (PG 20, 464v-465).

3. Własn. rycerska i szlach. 1284 Tomisław z Szamotuł posiada O.¹W SG 7, 370 E. Callier identyfikował O. z nowszą wsią Ociesze k. Międzychodu; tę błędną identyfikację powtarza za nim nowsza literatura naukowa m. in. J. Pakulski, Nałęcze wielkopolscy w średniowieczu, „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, 80 z. 3, s. 92; K 2, 297 przypuszczał już, że O. = Kiszewo; identyfikację tę przyjęła K. Górska-Gołaska, Dobra Nałęczów w Wielkopolsce w średniowieczu, „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza”, XV, z. 2 (30), 1984, s. 183-185, 213 → p. 4.

1391 Swegnew [Wszegniew z Sadów?] dowodzi w sporze z Janem Jabłonowskim [z Jabłonowa k. Sierakowa], że Stanisława wniosła swój posag do K. (WR 1 nr 124).

1393 śwd. Jan Kiszewski (WR 1 nr 177).

1400-04 Trojan ze Żdżaru [i z K.]: 1400 → p. 2; 1403 tenże w sporze z Krzymką, Hanką, Wochną, Dzierżką i Tomisławą cc. Sędziwoja Objezierskiego o K. (KP nr 1412); 1404 tenże oraz Niemierza z Bliżyc odpierają roszczenia dwóch cc. Sędziwoja Objezierskiego do K., a za pozostałe trzy cc. ręczy Stan. Lubicki (KP nr 1853).

1400-34 Niemierza Bliżycki [z Bliżyc w pow. gnieźn.] lub Kiszewski [czasem błędnie nazywany Kiszkowskim z Kiszkowa!] z K. [oraz z → Krężoł i z → Ryczywołu] (Wp. 5 nr 358, 421, 541; PZ 10, 192v; PZ 11, 20v; ACC 23, 124; ACC 35, 22v); 1400 → p. 2; 1404 → wyżej; 1408 tenże wygrywa proces z Dobrogostem z Szamotuł o Ossowski Młyn, który należy do K. (PZ 3, 125); 1406, 1417 tenże wystawia dokumenty dla sołtysów w → Krezolach (p. 4) (PC, 119, 122-123); 1426 tenże posiada m. Nowy Ostrów [→ Ryczywół] (MK 62, 212v; MS 4/3 suppl. 606); 1424 tenże oraz Sędziwój z Ostroroga i Dobrogost z Kamionny toczą proces ze Strzeszkiem z Łagiewnik, kan. pozn., o Szymankowo (PZ 7, 198; KR 2 s. 159 – tu błędnie r. 1421, s. 160); 1428 tenże w sporze z Gerwardem z Łopuchowa dowodzi, że Małgorzata matka Niemierzy [która po śmierci ojca Niemierzy wyszła powtórnie za mąż za Żegotę z Łopuchowa] wyniosła z Bliżyc i zostawiła w Łopuchowie 90 grz. szer. gr wiana (WR 1 nr 1510); 1429 tenże w sporze z Maciejem Równo mieszcz. pozn. i jego ż. Agnieszką dowodzi, że od 3 l. nic nie brał [nie brał od nich towarów?] wartości 9 wiard. (WR 1 nr 1523; PZ 10, 174v); 1434 tenże naganił szlachectwo Wincentego niegdyś z Dziećmiarowic h. Bylina²KR 1, 60 uważał, że Wincenty pochodził z Dziećmiarek w pow. gnieźn. Tymczasem posiadacze Dziećmierowa w pow. pyzdrskim prowadzili w XV wieku spory o wieś Bylin, co nasuwa przypuszczenie, że Dziećmiarowski h. Bylina, mógł właśnie z tego Dziećmierowa pochodzić (MHP nr 190, 191).

1437 śwd. Wincenty Imbir (Hingbir) z K. [s. Niemierzy] (Wp. 5 nr 601); 1443 [tenże?] Hynbir z K. (PZ 14, 38); ok. 1446-73 tenże → z Objezierza.

1442 Mikołaj z Nowego Dworu [wieś obecnie nie istnieje, leżała w pobliżu Umółtowa k. Poznania] i Gotard Dołęga z K.³Gotard Dołęga był w K. zapewne posiadaczem przejścowym, może zastawnym, podobnie jak w kilku innych wsiach, przez które się przewinął: Osowo k. Szamotuł, Pomarzany, Połajewo, Łukowo k. Obornik; wdowa Katarzyna i s. Stanisław występowali w Boruszynie (KR 5, 19) zeznają, że są winni 50 grz. Maszowi Witkowskiemu [z Witkowic k. Buku] (PZ 14, 135).

1451-52 Mikołaj scholastyk łęcz., Wincenty, Abraham, Jan i Sędziwój (→ p. 6), dziedzice Objezierza [i K.; ss. Niemierzy Kiszewskiego] zeznają, że są winni szpitalowi dla biednych k. Szamotuł 200 zł węg. i że sumę tę spłacą w rocznych ratach po 20 zł węg.; są to pieniądze pożyczone im przez Bartłomieja Kiełbasę z Tymieńca [pow. kal.], pleb. w Objezierzu, i zapisane na K. i Kiszewku, a przeznaczone pierwotnie dla wspomn. szpitala, a następnie według zmienionego testamentu: 1/3 dla wspomn. szpitala, 1/3 dla bursy pauperum [biednych studentów] w Krakowie i 1/3 dla ss. Pełki z Tymieńca, bratanków Bartłomieja (por. AC 2 nr 1268 z r. 1456; ACC 33, 44v; CP 33, 187); 1465 Mikołajowi z K. scholastykowi łęcz. i jego bratankom Mikołajowi, Janowi i Niemierzy, ss. zm. Abrahama z K., Wincenty Kiełbasa z Tymieńca z braćmi [ss. Pełki] kwitują odbiór należnej im sumy 66 1/3 zł węg. (ACC 44, 117).

1454 Niemierza z Objezierza i K. [s. Abrahama, a wnuk Niemierzy Bliżyckiego vel Kiszewskiego] w sporze z Anną [Mikołajową] Granowską z Łukowa [k. Obornik] (PZ 12 k. 255).

ok. 1460-80 bracia Mikołaj, Jan, Niemierza [ss. Abrahama]: ok. 1460-70 Kazimierz Jag. zaświadcza, że Anna ze Strzelewa [zwana też później Anną ze Ślesina], wd. po Abrahamie z K., częściowo sprzedaje za 1000 grz., a częściowo daje swym wspomn. wyżej ss. swoje dobra po ojcu i matce, tzn. części wsi Strzelewo, Żurczyn, Sitno, Ślesin, Gorzeń i Mochle w pow. bydgoskim oraz Rościmin, Wąwelno, Mierucin, Jaszkowo, Samsieczynek, Czuchary [obecnie Suchary], Klunia Wielka [obecnie Kłonia Wielka], Gomnowice [obecnie Gumnowice] i Tuszkowo w pow. nak. (Lub. C XVIII 6: regesty 2 nie datowanych dok.); 1470 Małgorzata c. zm. Abrahama z K. i Anny ze Ślesina, ż. Wawrzyńca z Gogolina [pow. bydg.] swym wspomn. wyżej braciom sprzedaje swoje części odziedziczone po matce we wspomn. wyżej wsiach w pow. nak. (PG 5, 114); 1477 ciż bracia, dziedzice niedz. w K. sprzedają Stan. Imbirowi z Objezierza [swemu bratu stryj., s. Wincentego Imbira] za 600 grz. Kowalewo wraz z mł. wodnym (PG 9, 84); 1480 ciż bracia dzielą się dobrami⁴Wydaje się, że bracia Niemierza i Jan otrzymali dobra w pow. nak. i bydgoskim, co znajduje potwierdzenie w księgach nak.: w 1480 r. Niemierza Kiszewski posiadał Kłonię Wielką i Suchary (Czuchary), w 1487 Anna i Marusza (Małgorzata) cc. zm. Niemierzy prowadziły spór o Kłonię Wielką ze swym stryjem Mikołajem z K., który wówczas pisał się też z Tuszkowa i Wąwelna (NG 2, 225; NG 4, 10-12). Dorota nazwana w nie datowanym dok. „ze Strzelewa” zeznała, że Jan Kiszewski [s. Abrahama; mąż Doroty?] spłacił swe bratanice Annę i Małgorzatę cc. Niemierzy z należnych im po ojcu dóbr w pow. bydg. (Lub. C XVIII 6); w 1496 Dorota Kiszewska [czy identyczna z poprzednią?] sprzedała 3 ł. w Klonii Wielkiej swemu [drugiemu?] mężowi Janowi Malochowskiemu (NG 4, 137): Mikołaj otrzymuje K., Kiszewko, 1/2 Ryczywołu, Krężoły i [cz.?] Skrzetusza (PG 9, 194v).

1486, 1491 Mikołaj Kiszewski [s. Abrahama] zapisuje ż. Małgorzacie [Prusimskiej] po 200 grz. posagu i wiana na częściach m. Ryczywół oraz wsi Krężoły, K. i Kiszewko (PG 10, 52v; dok. dot. tego zapisu sporządzono w 1491 r.; KBR nr 153; Lub. C 38, 118v); 1486 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Mik. Kurskiemu za 100grz. 1/2 K., 1/2 Kiszewka, 1/4 Krężoł 1/4 R., tzn. te części swych dóbr, które są wolne od oprawy jego żony (PG 10, 61 v); 1489 tenże z ż. Małgorzatą dziedzice w Ryczywole, K., Kiszewku i Krężołach (PG 10, 106); 1489 (wzm. 1500) [tenże?] zapisuje czynsz [zapewne w wysokości 50 kóp gr] dla mansjonarzy w Szamotułach na K. i Kiszewku (ok. 1500 czynsz został wykupiony; PG 12, 71); 1491 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Mac. Wielżyńskiemu 2 ł. os. w Krężołach za 34 zł węg. (PG 10, 146v); 1510 tenże wujem Heleny Mniskiej ze wsi Mnichy, ż. Stan. Krzyszkowskiego (PG 14, 224).

1497 król Jan Olbracht daje Sędziwojowi z Czarnkowa [nad Notecią] wdzie kal. prawo do dóbr Małgorzaty i Anny cc. zm. Mikołaja Niemierzy [recte: cc. Niemierzy] Kiszewskiego [w regeście błędnie: Ruszewskiego] w m. Ryczywół, w K., Kiszewku i Krężołach w pow. pozn. oraz w Gorzeniu w pow. bydg.⁵Małgorzata i Anna cc. Niemierzy [a nie Mikołaja Niemierzy jak błędnie mówi regest MS] Kiszewskiego posiadały po ojcu dobra w pow. nak. (→ wyżej przyp. 4) i nie znamy żadnych przekazów, jakoby miały cokolwiek w K., Kiszewku, Krężołach i Ryczywole. Istnieje jednak możliwość, że już po działach braterskich z 1480 r. zmarł bezpotomnie Jan s. Abrahama (o tym Janie brak wzmianek po 1480 r.) i jego majątek mógł przejść na dzieci jego braci Mikołaja i Niemierzy. Wydaje się, że darowizna król. z 1497 nie weszła w życie. Czarnkowscy posiadali części w Ryczywole i Krężołach, ale zapewne dopiero od połowy XVI w (MS 2 nr 820).

1499 Małg. Kiszewska [z domu Prusimska] i jej s. Tomasz Kiszewski [s. Mikołaja] mają zeznać przed sądem, że Michał Prusimski spłacił wspomn. Małgorzacie posag i należny spadek po ojcu i matce ze wsi Prusim, Kolno i Bielsko; poręczycielem Małgorzaty i Tomasza jest Stan. Imbir z Objezierza, kaszt. śremski (PG 62, 43v).

1499-1534 Tomasz Kiszewski s. Mikołaja; 1499 tenże → wyżej; 1500 tenże posiada części w → Ryczywole i → Krężołach (PG 12, 111v; CP 5 nr 8 – wzm. z 1502 r.); 1501 tenże ma dokonać ugody ze swymi siostrami stryjecznymi Anną i Małgorzatą cc. Niemierzy: dokumenty m. in. dok. król. [→ wyżej] potrzebne do tej ugody synowie zm. Stan. Imbira z Objezierza, opiekuna obu stron, złożyli u pisarza ziemskiego pozn. Dobrogosta z Soboty do czasu dokonania wspomn. ugody (Lub. C XVIII 6); 1509 tenże w sporze z Marcinem Lappa mansjonarzem z Szamotuł (AC 2 nr 1630); 1521 tenże nabywa z zastrz. pr. odkupu od Jana Bryla i Piotra Ocieskich wieś Łodzia za 400 zł i równocześnie zapisuje ż. Barbarze c. Piotra Ocieskiego po 400 zł posagu i wiana na K., Kiszewku oraz na połowach Krężoł i Ryczywołu (PG 15, 375); 1522 tenże zapisuje tejże Barbarze po 500 zł pol. posagu i wiana na K. i Kiszewku (PG 15, 483); 1525 Zygmunt St. zezwala temuż na wykup wsi król. → Dąbrówka Miejska [k. Obornik] z rąk Bogumiły Redeckiej i jej s. Feliksa [tenutariuszy wójtostwa w Obornikach?; wykupu nie zrealizowano] (MS 4/1 nr 4620); 1526 tenże zapisuje czynsz 6 grz. od sumy 72 grz. śpiewakom kaplicy Ś. Trójcy (cantoribus capelle S. Trinitatis) w Szamotułach na 1/2 m. Ryczywół i na 1/2 wsi Krężoły (PG 16, 130v); 1527 tenże nabywa z zastrz. pr. odkupu cz. Bądlina [k. Obornik, obecnie Bąblin] od Andrzeja z Danaborza [w pow. kcyn.] star. nak. za 120 z (PG 16, 156v); 1531 tenże kupuje za 300 grz. od Jana i Mikołaja Ocieskich ss. zm. Mac. Ocieskiego części w Ocieszynie, które im przypadły w dziale ze stryjami Janem Brylem i Piotrem oraz spadek po Janie Brylu Ocieskim w Ocieszynie i w Wargowie (PG 16, 391v); 1532 tenże kupuje 1/3 Górki [k. Objezierza i Obornik?] od braci Andrzeja, Macieja, Jana i Wojciecha Łowęckich (PG 16, 506v); 1534 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu całą wieś Górkę za 300 zł Feliksowi Oporowskiemu [z Oporowa k. Ostroroga] (PG 16, 637v); 1534 tenże kupuje za 1000 zł pol. części Ocieszyna i Wargowa od Rafała Ocieskiego, który odziedziczył je po braciach Ocieskich Janie Brylu i Stanisławie pleb. w Niegowici [w Małopolsce k. Bochni] (PG 16, 637v); 1536 tenże kupuje od swego teścia Piotra Ocieskiego 5 ł. opust. i 2 1/4 ł. os. w Ocieszynie za 700 zł pol., a Adam Kiszewski s. Tomasza kupuje od tegoż Piotra swego dziadka cz. folw. w Wargowie (PG 17, 35).

1508 wiardunki wojenne z K.: 4 półł., 1 mł. o 1 kole (ASK 13, 8); 1563 pobór: 2 1/2 ł., karczma dor., mł. dor. o 1 kole (ASK I 5, 222); 1564 w K. 5 ł. → p. 5; 1577 pobór z K. płaci Kiszewska [wd. po Adamie] (ASK I 5, 679); 1582 pobór płaci Jan Kiszewski (ŹD 14).

1422 Maciej z K., kmieć Niemierzy dowodzi, że Piotr Urbanowski zabrał mu konia wartości 3 grz. (WR 1 nr 1110); 1428 śwd. Jan, który przebywa u Niemierzy w K. (WR 1 nr 1293).

4. 1284 Przemysł II zatwierdza dawne i nadaje nowe zwolnienia immunitetowe dla dóbr Tomisława kaszt. pozn. z → Szamotuł, m. in. dla wsi Okisovo [= K.], i zezwala lokować te wsie na pr. niem. (Wp. 1 nr 546; MS 4/3 suppl. nr 63).

5. 1407 pleb. Andrzej ustępuje z par. K. (ACC 2, 75); 1445 Mikołaj pleb. z K. upomina się u Macieja kowala ze Stobnicy, aby mu dał żelaza płużne oraz inne sprzęty domowe, które od 7 lat [na mocy ugody?] jest zobowiązany dawać plebanowi w zamian za zapłatę (merita) i siano; kowal zeznaje, że oddał żelaza plebanowi (ACC 28, 67v); 1508 do par. K. należą wsie: K., Kiszewko i Bądlino [obecnie Bąblin] (ASK I 3, 8); 1510 [formularz opisu parafii nie wypełniony] (LBP 80); 1564 wiardunki dziesięcinne z 5 ł. w K. należą do uposażenia klucza Buk bpa pozn. (IBP 304).

1602 Stan. Imbir Kiszewski h. Nałęcz opat lub. funduje w ubogim kościele par. Ś. Anny w K. prepozyturę podległą opactwu bened. w Lubiniu i zapisuje tej prepozyturze sumę 3200 zł pol.; Wawrz. Goślicki bp pozn. tę fundację zatwierdza⁶Odtąd funkcje plebanów w K. pełnili bened. lubińscy noszący tytuł prepozytów. Kl. lub. zrezygnował z utrzymywania tej prepozytury w 1787 r. (Now. 2, 374) (AE XVI 150-151).

6. 1429-76 Mik. Imbir z K. s. Niemierzy [zwany czasem błędnie Mikołajem z Kiszkowa! albo zamiennie Mikołajem Objezierze lub Mikołajem z Objezierza]: 1429 tenże studentem w Krakowie (AS 1, 71); 1442 tenże kan. pozn. (Wp. 5 nr 692); 1446 n. tenże scholastyk łęcz. (ACC 135 k. 386, 391); 1465 tenże dz. w Ryczywole w sporze o różne role z Bartłomiejem pleb. w Ryczywole (ACC 44, 87); a. 15 X 1476 tenże zmarł (CP 31, 11v).

1432 Niemierza z K. opatrzył swą pieczęcią akt, w którym panowie wlkp. zobowiązują się, że po śmierci Władysława Jag. obiorą królem jednego z jego synów (Wp. 9 nr 1289).

1446 duchowny (circumspectus) Sędziwój s. Niemierzy Objezierskiego [tzn. Bliżyckiego vel Kiszewskiego] zastępcą procesowym w konsystorzu pozn. [zapewne identyczny z późniejszym Sędziwojem pleb. w → Objezierzu] (ACC 135, 378).

Uwaga: Może dotyczy K. falsyfikat datowany na r. 1343 (obl. 1550): Kazimierz Wielki m. in. potwierdza pr. Sędziwoja z Czarnkowa do jego dóbr odziedziczonych po ojcu: Pomorzany, Kossewo [= Kiszewo?], → Grzybowo [k. Czarnkowa], Słomowo, Młynkowo (Wp. 6 nr 131; → Czarnków nad Notecią p. 3, przyp. 3).