KRZESINKI

1225 or. Prerezin (Maleczyński Studia 251), 1386 Krzessina (Lek. 1 nr 60), 1394 Krzessyny, Krzezyny (Wp. 3 nr 1943), 1423 utraque Crzessyni, utraque Crzessini (LBP s. 44, 54), 1448 Crzeszyni (PG 3, 6v), 1485 Minor Krzessyny, Minor Crzessyny (AC 1 nr 739), 1508 Krzesynky (ASK I 3, 19), 1509 Krzeszynky (ASK I 3, 59), 1510 utroque Crzeszyny, utraque Crzeszina (LBP s. 43, 53), 1548 Krzesinki (M Kobylepole 200, 221), 1556 Krzessinky (PG 19, 329), 1564/65 Krzesino (LWK 1628/32 1, 132), 1571 Krzesinki Małe (PG 120, 187), obecnie część Poznania, ok. 9,5 km na SE od centrum miasta.

1. 1394 n. pow. pozn. (Wp. 3 nr 1943); 1580 par. Spławie (ŹD 33; ASK I 6, 142v).

2. 1448 Tomasz [Tomisław] Chełmski [z Chełmna] komandor [joan.] ze Ś. Jana pod Poznaniem zawiera ugodę z braćmi Janem i Mikołajem z Granowa dot. rozgraniczenia C. i Spławia przez sędziów polubownych pod karą umowną 100 grz. (PG 3, 6v); 1510 [trójpolówka] → p. 5; 1548 Jakub Brzozowicz komandor [joan.] pozn. toczy proces z Jakubem Spławskim o rozgraniczenie K. i Spławia (M Kobylepole 200, 221); 1556 K. graniczą z wsiami Świątniki, Krzesiny, Głuszyna, Piotrowo, Kanino [obecnie Koninko] i Jaryszki (PG 19, 329).

3. Własn. joan. pozn. 1225 ks. Władysław [Lask.] zatwierdza nadanie swego ojca Mieszka [St.] dla domu szpitalników [joan.] w Poznaniu [Święty Jan pod Poznaniem] m. in. Prerezin1W Wp. 1 nr 117 (kop. XVIII w.) lekcja: Czeresin, co wydawca identyfikuje z Krzesinami. Maleczyński Studia 251 i SŹ 8, 87 (wg or.): Prerezin, taż identyfikacja; w SŹ 9, 58: Krzesinki [tj. K.] oraz nadaje imm. ekon. i sąd. (Wp. 1 nr 117; Maleczyński Studia 251; SŹ 9, 58); 1394 (kop. XVIII w.) [król Władysław] Jag. nadaje imm. ekon. wsiom komandora joan. ze Ś. Jana pod Poznaniem: Rawowice [obecnie Rabowice k. Swarzędza], K.2Wg wydawcy: Krzesiny, Pogorzelica [k. Pyzdr] i Wierzchucino [obecnie Wierzchocin k. Wronek] (Wp. 3 nr 1943); 1556 K. własn. joan. pozn.3W 1556 bp pozn. zezwolił kustoszowi pozn. sprzedać Janowi Krzesińskiemu (z → Krzesin) wieś Świątniki własn. kustodii pozn. Treść zapiski może sugerować, że Krzesiński kupił również Krzesinki. Sprzedającym był jednak kustosz, a nie komandor joan. Poza tym w 1564/65 Krzesinki nadal stanowiły własn. joan (PG 19, 329); 1564/65 K. [własn.] joan. pozn. płaci poradlne 18 gr z 3 ł., 9 wierteli żyta, 3 wiertele pszenicy i 2 ćw. owsa do zamku pozn. (LWK 1628/32 1, 132).

Kmiecie w K.: 1386 kmiecie z K. wsi komandora [joan.] ze Ś. Jana k. Poznania toczą proces z Marcinem z Rogalina (Lek. 1 nr 60); 1508 Wojc. Siwak kmieć z M. K. i Grzegorz Kośmider sołtys [w Krzyżewnikach k. Kórnika, obecnie Krzyżowniki] mają zapłacić Mik. Czepel archid. śrem. [posiadaczowi Głuszyny] 3 grz. za kupiony w Głuszynie stóg żyta (ACC 85, 32v).

1423 (kop. 1488/92) C. i Krzesiny [szlach.] mają 22 ł. (LBP 54).

Pobór w K.: 1508 od 1 1/2 ł. (ASK I 3, 19); 1509 od 3 półł., 1 ł. soł. (ASK I 3, 59); 1563 od 2 ł. (ASK I 5, 234); 1564/65 K. ma 3 ł. (LWK 1628/32 1, 132); 1577 [formularz nie wypełniony] (ASK I 5, 711v); 1580 Adam Czarnkowski płaci od 2 1/4 ł., 2 komor. (ŹD 33; ASK I 6, 142v); 1583 własn. joan. pozn. (Piotrkowska 2, 40).

4. 1485 → p. 5; 1509 sołectwo na 1 ł. (ASK I 3, 59).

5. 1423 (kop. 1488/92) [dzies. snop.] z C. i Krzesin [szlach.] wartości 4 grz. płacona po połowie dla prebendy zw. „Rogalin” w kat. pozn. i dla kan. [pozn.] Hektora [z Koziemina pow. kon., obecnie Koźmin] (LBP 44); 1423 (kop. 1489/92) dzies. snop. wartości 3 grz. z C. i Krzesin z 22 ł. płacona po połowie dla prebendy zw. „Krzesiny” [lub „Rogalin”] Hektora [z Koziemina] i dla [kan.] Kiczki [Mik. Kicki kan. pozn.] (LBP 54); 1485 kap. pozn. postanawia, że sołtysi z M.K. mają dawać kan. pozn. Hektorowi z Koziemina z pól soł. dzies. snop. i małd. oraz dzies. w lnie, tak jak zobowiązał się Mikołaj sołtys z Krzesin (AC 1 nr 739); 1510 dzies. z C. i Krzesin dla kan. pozn. Stan. Góreckiego (prebenda zw. „Krzesiny”; LBP 43); 1510 w C. i Krzesinach (in utraque Crzeszina) dzies. snop. wartości 2 grz. co trzeci rok tylko z 1 pola [z 1/3 ról uprawnych] (LBP 53).

Uwaga: K 3, 572 (na podstawie PG 21, 187), błędnie lokalizuje błoto Żdżar w Krzesinkach zamiast w Krzesinach.

1 W Wp. 1 nr 117 (kop. XVIII w.) lekcja: Czeresin, co wydawca identyfikuje z Krzesinami. Maleczyński Studia 251 i SŹ 8, 87 (wg or.): Prerezin, taż identyfikacja; w SŹ 9, 58: Krzesinki.

2 Wg wydawcy: Krzesiny.

3 W 1556 bp pozn. zezwolił kustoszowi pozn. sprzedać Janowi Krzesińskiemu (z → Krzesin) wieś Świątniki własn. kustodii pozn. Treść zapiski może sugerować, że Krzesiński kupił również Krzesinki. Sprzedającym był jednak kustosz, a nie komandor joan. Poza tym w 1564/65 Krzesinki nadal stanowiły własn. joan.