KUŚLIN

1404 or. Cuslino (ZSW nr 795), 1411 Kuslino (KoścZ 3, 176v), 1420 Cuszlino (KoścZ 6, 4v), 1425 Cuslyno (WR 3 nr 1141), 1445 Cuschlino (PG 2, 124v), Cusslyno (KoścZ 12, 650), 1457 Cuszlyno (PG 5, 64), 1481 kop. 1675 Kuszlino (CP 440, 5v), 1510 Cuschlyno (LBP 164), 9 km na NW od Opalenicy.

1. 1435 n. pow. kośc. (PG 1, 110), 1580 pow. pozn. (ASK I 4, 177; ŹD 21); 1510 n. par. Miechorzewo Mokre [obecnie Michorzewo] (LBP 164).

2. 1445 zapowiedź wsi C. → p. 3; 1475 Piotr i Mikołaj bracia z Opalenicy wraz z matką Małgorzatą z Włoszakowic oraz Mikołaj z Tomic chor. pozn. zobowiązują się dokonać rozgraniczenia wsi Wąsowo Tomickiego od C., Miechorzewa [Suchego, obecnie Michorzewko] i Jastrzębnik należących do Opalińskich; granica ma przebiegać od kopca narożnego między Wąsowem, C. i wsią Głuponie aż do kopca narożnego stojącego pod dębem zw. Krzyżowy Dąb (PG 58, 20); 1510 liczne lasy i bory → p. 3; 1578 rozgraniczenie wsi K. Jana Strzeżmińskiego od wsi Wąsowo: kopiec narożny dzieli K., Wąsowo i Głuponie; od niego granica biegnie przez Rudkowe Błoto, Krzywe Błoto i błoto zw. Wilczy Kierz do kopca narożnego, który rozdziela K., Wąsowo i Miechorzewo Suche (KoścZ 66, 160v-163v).

3. Własn. szlach.; dobra → Opalenica. 1404 w procesie Borka [z Grodziska] syna [Świętosława] kasztelana kal. z Mościcem [ze Stęszewa] kaszt. pozn. sąd przysądza Borkowi 60 grz., za które zastawione zostały dobra opalenickie; dobra te ma odtąd posiadać Borek, z wyjątkiem wsi K., Miechorzewo Mokre i Sielinko, które Mościc miał już wcześniej zastawione (ZSW nr 795); 1411 woźny wwiązuje Wyszotę z Kórnika i Mik. Będlewskiego w dobra Mościca [kaszt.] pozn., m.in. w K. (KoścZ 3, 176v); 1420 Sobek z Żytowiecka toczy proces o 200 grz. z Mościcem kaszt. pozn. pozwanym m.in. z C. (KoścZ 6, 4v); 1435 [Przedpełk] Mościc z Koźmina Wlk. [s. Mościca kaszt. pozn.] sprzedaje Dobrogostowi z Szamotuł dobra opalenickie, m.in. wieś C. (PG 1, 110).

1445 Andrzej i Wojsław bracia [ss. Jana] z Gryżyny dają Piotrowi z Bnina kaszt. gnieźn. dobra opalenickie, m.in. wieś C., a otrzymują w zamian wieś Darnowo i 6000 grz. (PG 2, 124v); 1445 woźny zapowiada bory, lasy, drogi boczne (vie indirecte) i płone pastwiska w dobrach opalenickich, m.in. wsi C. Piotra z Bnina (KoścZ 12 k. 650, 651v).

1457 Piotr kan. pozn. i Maciej z Bnina dają w działach swemu bratu Piotrowi [ss. kasztelana gnieźn.] dobra opalenickie, m.in. wieś C. (PG 5, 64); 1475 Piotr i Mikołaj z Opalenicy [ss. Piotra, syna kasztelana gnieźn.] z matką Małgorzatą z Włoszakowic → p. 2; 1481 Mik. Opaliński z K. sprzedaje z zastrz. pr. odkupu 3 1/2 grz. czynszu na wsi K. od sumy głównej 45 grz. Iwanowi z Goliny sędziemu kal., który czynsz ten nadaje szpitalowi Ś. Barbary na Grobli w Chwaliszewie [k. Poznania] (CP 440, 5v-6; CP 439, 15); 1481 w działach między braćmi Piotrem a Mikołajem Opalińskimi wieś K. wraz z dobrami opalenickimi przypada Piotrowi (PG 9, 141); 1483 Małg. Włoszakowska wd. po Piotrze Opalińskim kaszt. sant. stwierdza, że Piotr i Mikołaj bracia z Opalenicy [jej ss.] zadośćuczynili jej za posag i wiano, które miała zapisane na dobrach opalenickich, m.in. na wsi C. (KoścG 2, 115v).

1488 Mikołaj z Opalenicy daje Wincentemu i Maciejowi braciom rodzonym ze Strzeżmina [obecnie Strzyżmin, k. Wronek] całą wieś K., a otrzymuje w zamian Strzeżmino i 130 grz. (PG 10, 100); 1493 Winc. Kuśliński niegdyś ze Strzeżmina kupuje z zastrz. pr. odkupu za 100 kóp od Wojciecha, Jana i Jerzego braci z Niegolewa ich części wsi Grodziszczko w pow. pozn. [par. Niepruszewo], jako posag swej ż. Elżbiety siostry wspomn. braci; tenże zapisuje swej ż. Elżbiecie c. Wawrz. Niegolewskiego po 100 kóp posagu i wiana na 1/2 swych dóbr należących z działów z bratem Maciejem we wsi C. (PG 7, 2; PG 11, 2v); 1495 Winc. Kuśliński kupuje z zastrz. pr. odkupu od Wojc. Niegolewskiego swego szwagra jego cz. wsi Grodziszczko za 100 kóp (PG 7, 74v); 1496 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Dorocie ż. Mik. Chraplewskiego swe pr. do cz. wsi Grodziszczko za 100 kóp (PG 7, 121v); 1496 tenże sprzedaje Elżbiecie c. zm. Stan. Korzboka z Kamieńca, ż. Mik. Chraplewskiego, 3 ł. sołectwa, 4 ł. os., 2 ł. opust., karczmę, 2 zagr. os., 1 zagr. opust. i dwór w K. wraz z pr. swobodnego wyrębu drzewa na potrzeby dworu i kmieci za 100 grz.; tenże zapisuje swej ż. Elżbiecie po 100 kóp posagu i wiana na 1/2 swej cz. C. (PG 7, 125); 1507 [tenże?] Winc. Trzcieński [z Trzcianki k. Opalenicy] sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Janowi Chraplewskiemu 4 ł. os., 2 ł. opust. i 3 ł. sołectwa, 3 zagr., 2 karczmy i kownatkę [chałupkę?] w K. z pr. wyrębu drzewa za 100 grz. (PG 13, 117v); 1510 tenże Winc. Trzcieński → niżej.

1577-80 Jan Strzeżmiński → p. 2 i niżej.

Kmiecie: 1425 Jan kmieć z C. toczy proces z Mik. Lusowskim z Wąsowa o siano i zabicie konia wartości 2 grz. (WR 2 nr 1141); 1507 Adam, Ziętek, Zdonik, Maciasz kmiecie w C., Tomek, Kaleta zagrodnicy w C., Kopanwa i Jan karczmarze, Stobiel siedzi na kownatce [chałupce?] (PG 13, 117v).

1510 wieś C. dwóch dziedziców: pan Winc. Trzcieński [z Trzcianki k. Opalenicy] ma całą wieś, ale 1/2 zastawił Janowi Łąckiemu; wieś ma 3 ł. os., które dziedzice dzierżą po połowie i płacą z nich 6 gr plebanowi oraz meszne; dziedzice uprawiają 6 ł. opust.; 3 ł. sołectwa uprawia Jan Łącki i płaci meszne plebanowi; we wsi jest karczma Trzcieńskiego, liczne lasy i bory (LBP 164).

Pobór: 1530 od 3 1/2 ł. (ASK I 3, 128); 1563 od 5 ł., karczmy i 5 rzem. (ASK I 4, 177); 1566 od 5 ł. kmiecych, karczmy, 4 garncarzy, krawca, 7 zagr., kownatki (ASK I 4, 266); 1577 płatnik poboru Jan Strzeżmiński (ASK I 5, 692); 1580 od 5 ł., 6 zagr. po 6 gr, 2 zagr. po 4 gr, rataja (colonus), 2 garncarzy, karczmy; płatnik poboru Jan Strzeżmiński (ŹD 21).

4. 1479 szl. Wojc. Trzcieński [→ p. 3] sołtys w K. kupuje z zastrz. pr. odkupu od Mik. Snowidowskiego 2 1/2 ł. os. oraz 1/2 ł. opust. w Urbanowie w pow. kośc. za 70 grz. (PG 9, 188); 1496, 1507, 1510 sołectwo na 3 ł. → p. 3.

5. 1510 wieś C. w par. Miechorzewo Mokre → p. 3.