1333 or. Lasocycz, Lassocicz (Wp. 2 nr 1123), 1342 Lessatindorf (CDS 30 nr 6793), 1371 fals. Lasocicz (Wp. 3 nr 1646), 1397 or. Laszwicz (Lek. 2 nr 2027), 1434 Lassoczycze, Lasswycz (ACC 18, 9), 1437 Laszoczicze (ACC 79, 44), 1440 Lassoczicze (CoPr. 3, 158v), 1466 Lasszoczicze (ACC 45, 152v), 1482 Laszoczycze (ACC 60, 18v), 1537 Lassowicze (KoścZ 59, 75), 7 km na SW od Leszna.

1. 1333 par. własna, 1434 n. kaplica podległa par. w Ogrodach, 1514 n. kościół filialny w par. Leszno → p. 5; 1437 n. pow. wsch. (ACC 79, 44).

2.1437 część L. leży w stronę Długiego (Wp. 5 nr 608); 1482 gródek (fortalicium) w L. (ACC 60, 18v).

1528 granica między Lesznem, L. i Rydzyną w Królestwie [Pol.] a Stropen [obecnie Strupin], Seifersdorf [obecnie Radosław], Crosen [niem. Kraschen, obecnie Chróścina] i Heyersdorf [niem. Heinzendorf, obecnie Witoszyce] w księstwie [głog.] wytyczona zostanie, gdy będzie suszej lub przyjdzie mróz (Reces 19).

1537 granica między dobrami Rydzyna braci Rydzyńskich a wsiami L. i Strzeżewice [obecnie Strzyżewice] Rafała Leszczyńskiego biegnie od kopca narożnego, nowoustawionego przez komisarzy granicznych Królestwa Pol. i Czeskiego, zwanego Olszowy Kopiec Pleciony, który to kopiec znajduje się w miejscu Piwnego Dębu, a zwie się [!] Zgodny; dzieli on Rydzynę i Tarnowo braci Rydzyńskich, Krosznę [niem. Kraschen, obecnie Chróścina] na Śląsku i L.; dalej granica biegnie poprzez las do kopca leżącego przy drodze z Rydzyny przez bór zw. Zbojewisko, stąd zaś przez las do kopca narożnego przy wielkiej drodze z Rydzyny do Wschowy, który dzieli Rydzynę od Strzeżewic i L. (KoścZ 26, 30v; KoścZ 59, 75).

3. Własn. szlach. 1342 Mik. Kotwicz z L. śwd. dokumentu Henryka ks. żagańskiego wystawionego w Szprotawie [na Śląsku] (CDS 30 nr 6793).

1397 Przecław z L. wraz z córką toczy proces z Jafroszką i Zuzanną z Karnina (Lek. 2 nr 2027); 1399 Przecław Lasocki śwd. (WR 1 nr 406).

1406-12 Nikel, Mikołaj Lasocki (WR 3 nr 310): 1408 tenże jednym z poręczycieli za Stroszyna [Wyskotę z Oporowa k. Ponieca] na sumę 100 grz. (KoścZ 3, 99); 1412 tenże toczy proces z Baworem Wyskotą [→ Krzemieniewo] (KoścZ 4, 1); 1412 tenże wraz z Cybkiem Pradlem [→ Kuranowo] oskarżeni o zadanie 26 ran kmiotkom z Oporowa (KoścZ 4, 12).

1412 Mac. Lasocki toczy proces z Janem Rydzyńskim o 1/2 Przybiny (WR 3 nr 464).

1434-37 Andrzej Kotwicz z L., także z → Siedlnicy (nazywany tu Henrykiem), brat Wincentego, sędzia wsch. 1424-38 (UDR 1/1, 165): 1434 tenże z bratem Wincentym dziedzice w L. toczą proces z Piotrem Czaldorfem i Szybanem dziedzicami z Ogrodów → p. 5; 1437 tenże z L. zapisuje w testamencie czynsz na swej cz. L. położonej w stronę Długiego → p. 5.

1440 Mikołaj z L. prezentuje kandydata na altarystę w L. → p. 5; 1445 Mik. z Siedlnicy Lasocki odstępuje od roszczeń wobec Jana Kotwicza [z Gołanic] star. wsch. (KoścZ 12, 598).

1468 Wincenty z L. [dziedzic?] → p. 6.

1482 Anna, Katarzyna, Agnieszka i Barbara cc. zm. Mik. Lasockiego (ACC 60, 18v); 1483 Katarzynie z L. zapisuje po 200 zł posagu i wiana jej mąż Jan Młodszy Rąbiński (PG 9,184v); 1496 Anna dziedziczka w L. ż. Jana Siedlnickiego odstępuje Rafałowi [Leszczyńskiemu] kaszt. gnieźn. i marszałkowi nadwornemu swe części w L., a uzyskuje odeń wieś Grodzisko [par. Świerczyna] w pow. kośc. (MS 2 nr 625); 1500-1501 Katarzyna [w 1500 nazwana Małgorzatą!] ż. Jana Kokorzyńskiego [Rąbińskiego] patronka kościoła w Krzonie (ACC 77 k. 35v, 38v, 39; ACC 78, 22v); 1502 Barbara Lasocka oświadcza, że jej szwagier (sobrinus alias swak) Jan Jędrzychowski zadośćuczynił jej za jej oprawę w Siedlnicy (WsG 1, 40-40v); 1504 Kat. Lasocka zapisuje swej c. Barbarze 16 fl. czynszu na Tarchalinie (PG 12, 298); 1508 Kat. Lasocka oraz Anna ż. Jana Siedlnickiego toczą procesy z Janem s. Jana Kokorzyńskiego, który wygnał je ze wsi Tarchalin, którą otrzymały po zm. matce Kat. Lasockiej (PG 66 k. 288v, 343v); 1511 Annie c. Kat. Lasockiej i Jana Kokorzyńskiego odstępuje jej brat Jan s. Jana Kokorzyńskiego 300 grz., które ich zm. matka Kat. Lasocka miała oprawione na Godziszewie i Kokorzynie; Anna odstępuje w zamian Janowi swą 1/3 pr. bliższości do dóbr w Tarchalinie po pannie Barbarze z L., ich rodzonej ciotce (KoścZ 18, 250-251); 1513-14 Anna wd. po Janie Siedlnickim kupuje za 200 fl. od Kaspra Donina Krosińskiego [ze wsi Kraschen, obecnie Chróścina, na Śląsku] i jego siostry Anny ż. Oswalda Czamera 1/3 Tarchalina wraz z pr. bliższości do dóbr po Barbarze Lasockiej ciotce rodzonej Kaspra oraz za 200 fl. od Jana Kokorzyńskiego jego cz. w Tarchalinie wraz z pr. bliższości do dóbr po wspomn. Barbarze (KoścZ 18, 446v; KoścZ 19 k. 38-38v, 43; KoścZ 22 k. 39, 42).

1496 Rafał z Leszna marszałek nadworny, dz. w L. (ACC 73, 20); 1514 Jan podkom. kal. i Rafał star. człuchowski [później bp przemyski] bracia rodzeni Leszczyńscy [ss. Kaspra, brata Rafała marszałka] patroni kaplicy w L. → p. 5; 1517 Jan Leszczyński podkom. kal. i star. radziejowski zadośćuczynił Piotrowi Pielgrzymowi z Kobylnik [par. Białcz] za przezyski za swego kmiecia Stefana, który został uprowadzony z dobytkiem ze wsi L. Jana do Kobylnik (KoścZ 23, 25v); 1520 Jan z Leszna podkom. kal. i star. radziejowski s. Kaspra dokonuje podziału dóbr z bratem stryj. Rafałem s. Rafała z Leszna marszałka; Rafałowi przypada Leszno, Strzeżewice i L. w pow. wsch. z dodatkiem 300 grz., a także Sienno i Grunowo odstąpione mu przez brata Jana, Rafała kaszt. lądz. (MS 4 nr 3371; MS 4 nr 12619); 1523 Jan podkom. kal. nie opłacił podatków z L. (WsG 1, 148v-149).

1527 Małg. Leszczyńska c. Rafała [kaszt. przem. zm. po 1467, siostra Rafała marszałka] i Anna dziedziczka w Lesznie, Strzeżewicach, L., Drzeczkowie, Wolikowic, Piotrowicach i in. dobrach (ACC 103, 36v-37).

1537 wieś L. Rafała Leszczyńskiego [s. marszałka] → p. 2; 1543 tenże Rafał z L. kaszt. przem. zapisuje swej ż. Barbarze z Bystrzycy [na Śląsku] jako wiano Leszno, L. i Zimny Folwark w pow. wsch., a w 1553 Leszno, L., Strzeżewice i Zimny Folwark (WsG 3, k. 36, 220v-221); 1557 tenże z ż. Barbarą sprzedaje na rok z zastrz. pr. odkupu Walentynowi Duninowi [von Dohna] z Chróściny wieś. L. za 1500 talarów (WsG 4, 181); 1564 wieś L. [Barbary] Leszczyńskiej (IBP 311); 1566 wieś L. pani Leszczyńskiej wd. → pobór; 1579-80 wieś L. Jana Leszczyńskiego star. radziejowskiego [s. Rafała, wnuk Jana podkom. kal. i star. radziejowskiego] (Piotrkowska 1 nr 322).

Pobór: 1531 od 15 ł. po wiard., od karczmy 6 gr (ASK I 3, 187); 1535 od 16 ł. i karczmy (ASK I 4, 38v); 1563 od 20 ł., 22 komor., karczmy, 12 rzem. (ASK I 5, 205v); 1564 wieś ma 15 ł. (IBP 311); 1566 wieś Leszczyńskiej wd. płaci od 19 ł. i 10 prętów, 5 zagr., 13 komor., karczmy (ASK I 4, 307v); 1579 od 23 ł., 2 rzem., 6 komor. z inwentarzem, 7 komor. bez inwentarza, 3 wiatraków, 1 młyna [wiatraka?] dzierżawionego, 3 owczarzy mających w stadzie 45 owiec (ŹD 98; ASK I 3, 662).

5. 1333 pleb. Jan (Wp. 2 nr 1123); 1371 fals.¹Dok. z 1333 jest niemal identyczny w treści z dok. z 1371. Plebani z. L. występują tylko tutaj. Now. 2, 437-38, uważał, że co najmniej jeden z tych dok. jest fałszywy. Ostatnio Z. Perzanowski uznał za fals. dok. z 1371, dok. z 1333 traktując jako autentyczny (DBL nr 60,101). Now. uważał, że w XIV w. nie istniała par. w L., a dopiero w XV w. powstała tu kaplica uzurpująca sobie pr. par. Wobec braku dowodów na sfałszowanie dok. z 1333 uznać jednak trzeba, że istniał pierwotnie kościół par. w L., który dopiero później stracił swe pr. par. na rzecz kościoła w Ogrodach. Roszczenia prepozytów z XV w. byłyby zatem próbą rewindykacji dawnych pr. kościoła w L pleb. Jan (Wp. 3 nr 1646; DBL nr 101).

1434 Andrzej Kotwicz sędzia wsch. z bratem Wincentym dziedzice w L. toczą proces z dziedzicami Ogrodów; Andrzej i Wincenty mają bowiem kaplicę (oraculum) [w L.], dla której (racione cuius) zapisali 2 kopy [czynszu] plebanowi w Ogrodach, aby dwa razy w tygodniu odprawiał mszę św. w L.; pleban wyraził na to zgodę, jedynie wspomn. dziedzice z Ogrodów przeszkadzają mu; oficjał zakazuje im dalszego czynienia przeszkód (ACC 18, 9); 1437 Andrzej z L. sędzia wsch. zapisuje w testamencie 10 grz. czynszu plebanowi w Niechłodzie w celu ufundowania (de novo erigendo) altarii w L. (Wp. 5 nr 608; ACC 79, 44); 1440 Mikołaj s. Jana z Łazów w diec. wrocł. prezentowany przez Mikołaja z L. na altarystę altarii ŚŚ. Bartłomieja i Katarzyny w L., którą odstąpił mu poprzedni jej posiadacz Mikołaj (CoPr. 3, 158v).

1466 Krzysztof prep. w L. (ACC 45, 152v); 1476 temuż Krzysztofowi altaryście czyli kapelanowi kaplicy (oraculum) w L. bp pozn. zakazuje pod groźbą ekskomuniki utrzymywania chrzcielnicy i udzielania sakramentów św. na szkodę kościoła par. w Ogrodach i jego pr. par. posiadanych od czasu fundacji (AE II 460v).

1496 Tomasz Wilkowski wikariusz wieczysty kat. pozn. i prep. kaplicy (capella) Ś. Bartłomieja w L. zrzeka się tej prepozytury; zgłasza się Jakub z Dobrca [pow. kal.] prezentowany na tę prepozyturę przez Rafała z Leszna dz. i patrona kościoła w L. (ACC 73, 20); 1500 Jakub prep. w L. przedstawia do transumowania dok. w sprawie czynszu dla swej prepozytury z 1437 (ACC 79, 43v-44).

1510 par. [!] w L., dek. wsch. [formularz nie wypełniony] (LBP 155).

1514 na prośbę Jana podkom. kal. i Rafała star. człuchowskiego braci Leszczyńskich patronów prepozytury czyli kapelanii w L., wakującej po śmierci Jakuba z Kalisza [czyli z Dobrca], a także patronów kościoła par. w Lesznie, oficjał pozn. na polecenia bpa łączy prepozyturę w L. z kościołem par. w Lesznie ze względu na szczupłość dochodów obu kościołów (AE V 118v-119; ACC 90, 106v); 1514 Bartłomiej Silnicz ze Wschowy instytuowany na pleb. kościoła par. w Lesznie i altarii czyli prepozytury w L. (AE V 124v).

1564 wieś L. płaci dzies. z 15 ł. bpowi pozn. (IBP 311).

1575 Rafał Leszczyński star. radziejowski [s. Jana podkom. kal.] oddaje kościół w L. braciom czeskim (APP, Akta Braci czeskich 2528, 58-59; 2530, 14-15; 2540, 225); 1619 kościoły w Lesznie i w L. obok in. kościołów w dek. wsch. zajęte są przez innowierców (AV 4, 180).

6. 1468 Wincenty z L. prezentowany na altarystę we Wschowie (AE II 208).

Uwaga: Sądzimy, że nie powinno się z L. wiązać Sułka piszącego się z Lassocitz, Lessoticz, Lessotendorph, Lessotendorf, Lessotzendorph (Wp. 2 nr 889, 907, 1004, 1018, 1063, 1079), Lassovicz, Lasocicz, Lassoticz, Lassocicz, Laskowitz!, Lassotz!, Lessothndorf, Lessotendorf, Lassatich (CDS 7/3 nr 2171, 2185, 2232, 2431, 2457, 2528; CDS 16 nr 2666, 2721, 2939), występującego w l. 1290-1317 przy książętach głog., w 1305 kaszt. zbąszyńskiego (Wp. 2 nr 889), a w 1306 wdy pozn. (PyG 19, 612) z ich ramienia, zm. 1319/20 (Wp. 2 nr 1004, 1018). Jego ss. byli Jasiek z Kozłowa [k. Buku], Miro i Awdank. Sułka należy łączyć raczej z Lasocinem (niem. Lessendorf) k. Kożuchowa na Śląsku, gdzie w 1295 wspomniane są folwarki komesa Sułka (CDS 7/3 nr 2359), a ok. 1325 r. wieś ta nazwana jest villa Sulconis (Visitationsberichte der Diözese Breslau, wyd. J. Jungnitz, t. 1, Breslau 1907, s. 3; por. H.v.Loesch, Das Einkünfteverzeichnis des Kollegialsliftes Glogau um 1325, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte Schlesiens” 77, 1943, s. 34 n.). Por. K 4, 446.

Nie wydaje się też słuszne łączenie z L. rodziny Laswiczów, występującej w początkach XV w. w pow. wsch. i kośc. (→ KObceRyc. 62). Pochodzili oni raczej ze Śląska, gdzie jest kilka wsi o podobnej nazwie, a w XVI w. znana jest w Oleśnickiem rodzina von Lestwitz (P. Pfotenhauer, Der Adel des Furstenthums Oels im 16. Jahrhundert, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte Schlesiens” 21, 1887, s. 344).

Nie należy też z L. wiązać Lasockich, tenutariuszy Śremu w l. 1442-1523 (G.Star. 64); pochodzili oni z Lasotek w z. dobrzyńskiej. Z nimi łączony być musi także Mik. Lasocki z ż. Katarzyną dziedzice w Bodzanowie w l. 1496-97, gdyż pisali się oni także de Lassothky (ACC 73, 139; ACC 74, 89).