1398 or. Levicza (Lek. 1 nr 2764), 1416 Lewicze (PZ 4, 145), 1426 Leuice (PZ 9, 7v), 1525 Lawicze (AC 2 nr 1789), 1563 Liewicze (ASK I 5, 224v), 14 km na W od m. Lwówek.

1. 1437 miasto (role niegdyś wójtostwa, ACC 21, 164), 1451 miasto (oppidum, ACC 109, 100v-101).

1462 n. pow. pozn. (PG 6, 147v), 1430 n. par. własna (ACC 13, 71v); 1510 dek. Wronki (LBP 172).

2. 1398 L. określone jako puszcza (eremus, Lek. 1 nr 2783); 1416-18 spory o młyn na rz. Kamionka, względnie o młyny między L., Gralewem i Miłostowem → p. 3; 1422 spory o granice między L. i Trzcielem → p. 3; 1520, 1521, 1534-35 spory o granice m. L. z m. Trzciel i przynależnymi doń wioskami → p. 3.

1437 mł. (ACC 21, 164); 1508 2 młyny (ASK I 3, 10v); 1580 mł. o 1 kole (ŹD 18; ASK I 6, 111v).

1535, 1583 bory i lasy m. L. (PZ 16, 746v; PG 22, 172v).

1580 w podziale dóbr L. wymieniono bór i las, barcie, łąki leśne, łąki zw. Pąchy, jez. Pąchy, stawki i łożyska, jeziorko i błoto pod dworem nadolnym, rybnik, staw przy młynie, sadzawkę zw. Pasterska, 3 ostrowy, „Kszotowski Ostrówek”, drogi: trzcielską, kamieńską, łowyńską, drożysko połomskie, pole pod Gralewem, miedzę pod Zębowem, granicę ze [wsią] Rozbitek, [obiekty nieokreślone]: nad Skarlupkiem, za Wisiełką (PG 136, 474-476).

3. Własn. szlach. 1398-1405 Hanczel, Janusz z L., Lewicki (Lek. 1 nr 2764; WR 1 nr 706; ACC 1, 157): 1398 Aaron Żyd pozn. toczy z Hanczlem proces o dług jego brata Wojc. Klonowieckiego; Mik. Ptaszkowski¹SzPozn. 93-194 na podstawie tej zapiski nietrafnie uważa Mik. Ptaszkowskiego za właściciela L podnosi zarzut, że [Hanczel] jego sługa (servus) nie został pozwany w należyty sposób (Lek. 1 nr 2783).

1412-37 Piotr²Zdaniem KR 8, 25, Piotr był s. Przybysława z L., Lewicki, też jako Urbanowski (PZ 8 k. 15v, 20v, 26), od 1388 z → Urbanowa: 1412 tegoż woźny sąd. wprowadza w posiadanie dziedziny Karna, jaką posiadał Mac. Godziszewski, a którego pozwali Piotr wraz z bratem Mik. Watą oraz uzyskali w procesie z nim wyrok na swoją korzyść na sumę 88 grz. szer. gr (KoścZ 4 k. 6, dawniej 103); 1416 tenże wygrywa proces z kl. w Paradyżu [jako właścicielem Gralewa i Miłostowa] o 13 kopcy [gran.] i o młyn na rz. Kamionka między L., Gralewem i Miłostowem, który został zbudowany rzekomo na gruncie klaszt. przemocą (PZ 4, 145; KoścZ 4 k. 229v, dawniej 130v); 1418 tenże oraz kl. w Paradyżu toczą proces o 13 kopcy [gran.] oraz o młyny między Miłostowem, L. i Gralewem; granice tych dziedzin ma ustalić opole (PZ 5 k. 56, 89, 92, 98v-99; KoścZ 5 k. 97v, dawniej 62v; WR 1 nr 962); 1422 tenże toczy proces ze stren. Maciejem z Trzciela [s. Wichny z Grodziska Wlkp. i Świętosława z Szubina kasztelana kal.] i jego burgrabią Syla o wykoszenie przemocą 200 pokosów na łące Piotra przy pomocy 200 ludzi (PZ 7 k. 40v, 49); 1422 tenże toczy proces ze stren. Maciejem z Trzciela o granice między dziedzinami L. i Trzciel; opole ma je ustalić, lecz strony oddają spór do rozstrzygnięcia sędziom polubownym pod karą umowną 100 grz. (PZ 7 k. 41, 42v, 43v); 1426 tenże wraz z s. Zbylutem [pleb.] w Brodach toczy proces ze stren. Mroczkiem z Posadowa i Łopuchowa oraz jego poręczycielami Szczepanem (Stephanus) z Pierwoszewa i Tomaszem z Gądek o zabójstwo, o poranienie trzech ludzi [Piotra], o zadanie 5 ran 2 ludziom [Piotra], ich uwięzienie i o zabranie im mienia wartości 10 grz. oraz o to, że nie została wymierzona sprawiedliwość (PZ 8 k. 122v, 133v; PZ 9 k. 7v, 17v); 1429-30 tenże w sporze z opatrznym Pawłem i jego ss. Marcinem i Wacławem oraz z innymi kmieciami z Dzięcielina; za Piotra występuje jego pasierb³Powinowactwo Wojciecha w stosunku do Piotra wynika z porównania obu zapisek. Wojciech i jego brat niedz. Andrzej w 1434 r. występują w Gorzuchowie (PZ 13, 121v) Wojciech (PZ 11 k. 14v, 30); 1432 tenże zakłada protest: uczc. pani Kachna Biała nie powinna pozywać z L. [jako dziedzica lub współdziedzica L.] jego s. Zbyluta [pleb. w Brodach], natomiast może pozywać go gdzie indziej [tj. z innych dóbr] (PZ 12, 79v); 1436 Śmichna z Gorzuchowa wd. po Piotrze z Gorzuchowa [pow. gnieźn.] zeznaje, że jej ss. Wojciech i Andrzej bracia niedz. [pasierbowie Piotra Lewickiego] zaspokoili jej roszczenia z tytułu jej posagu i wiana, które miała [zapisane] na dziedzinie Gorzuchowo oraz odstępuje od swych roszczeń, natomiast Wojciech i Andrzej przed sądem zwalniają Piotra Lewickiego od wszelkich [swych] pozwów⁴KR 8, 25, nietrafnie interpretuje tę zapiskę podając, że Piotr Urbanowski z L. nie żył w 1436 r. Tymczasem występuje on jako żyjącyjeszcze w 1437 r. (ACC 21, 164). Natomiast z zapiski z 1436 r. można wnosić, że Śmichna wd. po Piotrze z Gorzuchowa wyszła ponownie za mąż za Piotra z L., tym bardziej że jeden z synów Śmichny, Wojciech, występuje w 1429 r. jako pasierb Piotra z L. (PZ 11 k. 14v, 30) (PZ 13, 121v); 1437 Piotr dz. z L. w terminie 15 dni ma uiścić Michałowi plebanowi w L. 12 korczyków (cori) mąki z młyna w L., z czym zalega oraz na przyszłość ma to uiszczać zgodnie ze zwyczajem, który zachowywano od fundacji kościoła [par. w L.]; ma także zapłacić z ról dawnego wójtostwa [w L.] tytułem zaległej dzies. 10 gr i 4 ćw. (mensure) podwójnego ziarna, [tj. 2 ćw.] żyta [i 2 ćw.] owsa (ACC 21, 164).

1425 Sędziwój⁵KR 8, 25, nietrafnie podaje tę wiadomość pod 1424 r z L. (PZ 8, 26).

1426-32 Zbylut s. Piotra Urbanowskiego z L., pleb. w → Brodach 1421-58, kan. uniejowski (Now. 2, 461), kan. kat. pozn. 1442 (KR 8, 25; ACC 25, 7v), zm. 1458 (Now. 2, 461), patron kościoła par. w L. 1432 (ACC 15, 178): 1426, 1432 → wyżej: Piotr.

1430 Andrzej⁶Czy identyczny z Andrzejem pasierbem Piotra Lewickiego (→ pod 1429-30), który był synem Śmichny z Gorzuchowa (→ pod 1436 r.)?, Jędrzej z L.: Tomasz Gądkowski wraz ze współprzysiężnikami ma złożyć przysięgę, że rozdzielił „prawym działem” mienie po ojcu i po stryju braci Tomka i Jędrzeja z L. oraz że Jędrzej odstąpił wiekuiście Tomkowi mienie po stryju za 12 1/2 grz. (WR 1 nr 1379).

1451 Jan z Pniew z ss. niedz. Piotrem kantorem kat. pozn. i Wincentym, na 1/2 Pniew z przedmieściem i na całym m. L., gdzie ż. Wincentego nie ma wiana, sprzedaje 9 grz. czynszu rocznego za 100 grz. z zastrz. pr. wykupu [księdzu] Bodzęcie z Węgierskiego [pow. pyzdr.], a to dla ufundowania altarii Ś. Wojciecha w kat. pozn. (ACC 70, 38v-39; ACC 109, 100v-101v; Now. 1, 353).

1451 Wincenty z Pniew s. Jana → wyżej.

1451, 1462 Piotr z Pniew kantor kat. pozn. s. Jana → Jan, → Wincenty.

[1457-79] → pod 1519.

1462 Wincenty z Pniew bratanek Piotra z Pniew: w jego imieniu Piotr jako stryj i opiekun sprzedaje na m. Pniewy, L. i wsi Lubocześnica 14 1/2 zł węg. i 4 grz. czynszu rocznego za 174 zł [węg.] z zastrz. pr. wykupu mansjonarzom kolegiaty Ś. Stanisława w Szamotułach (PG 6, 147v).

1500-20 Jan Rozbicki z L.: 1500 temuż jego brat ksiądz Wierzbięta altarysta we Lwówku daje z miłości braterskiej swe części w m. L., we wsi Rozbitek wraz z folwarkiem w Posadowie (PG 12, 100v-101); 1501 tenże na 1/2 wsi Rozbitek, na 1/2 m. L. i na 1/2 wsi Posadowo, z wyjątkiem dworu i folwarku w Posadowie, zapisuje po 250 zł węg. posagu i wiana ż. Helenie, c. Sędziwoja Milińskiego podsędka pozn. (PG 12, 166-167); 1520 tenże w sporze z Jerzym, Stanisławem, Marcinem i Mikołajem [Ostrorogami] z Lwówka o rozgraniczenie ich dóbr z m. L. (PZ 29, 90; CP 378, s. 179-181, tu r. 1521 wg kopii z XVIII w.).

1519 Przecław Potulicki: mansjonarze z Szamotuł potwierdzają odbiór od niego 48 grz. jako sumy głównej, za którą został zakupiony czynsz roczny w wysokości 4 grz. na 1/2 m. Pniewy i na całej wsi [!] L. oraz na wsi Lubocześnica, a także kasują dok. [dot. zakupu czynszu, wystawiony przez] Mikołaja z Soboty oficjała pozn. [1457-79] i wikariusza gen. (ACC 94, 89).

1534-35 Dobiesław, Piotr, Jan i Wojciech Rozbiccy z L: 1534 ciż toczą proces z Jerzym, Stanisławem i Marcinem [Ostrorogami] z Lwówka o odnowienie granic m. L. oraz wsi Grudna i Jabłonka [Stara]; podniesiono zarzut, że proces nie może się toczyć w nieobecności Piotra Rozbickiego, który odbywa pielgrzymkę do Grobu Pańskiego (PZ 30, 135v-136; CP 378 s. 181-183); 1535 bracia niedz. Dobiesław, Piotr i Wojciech Rozbiccy dziedzice m. L. od braci niedz. Jerzego i Stanisława Ostrorogów dziedziców we Lwówku otrzymują jezioro zw. Pąchy, łąki Pąchy, wydzielone z łąk wsi Jabłonka [Stara], wolną drogę do jeziora oraz dla swych poddanych z m. L. wolny wypas w borach m. Trzciel i wsi Jabłonka [Stara] (PZ 16, 746), zaś Dobiesław Rozbicki daje Ostrorogom dla ich poddanych z Trzciela i Jabłonki [Starej] pr. wypasu w borach m. L. (PZ 16, 746v); 1543 Dobiesław Rozbicki, za zgodą swej matki Heleny Rozbickiej, jako pani wiennej, na 1/2 swych części w m. L. i wsiach Rozbitek oraz Posadowo, które winny przypaść mu w podziale z braćmi, zapisuje swej ż. Dorocie, c. Jana Ordzińskiego, po 50 zł pol. posagu i wiana (PG 18,19).

1580 podział dóbr L. między braci Dobiesława, Stanisława i Krzysztofa Rozbickich oraz braci Melchiora, Sędziwoja i Mik. Rozbickich (PG 136, 474-476).

1583 Stan. Rozbicki s. zm. Jana Rozbickiego swą cz. dziedz. w Posadowie wraz z pr. wyrębu drzew w L. sprzedaje swym braciom Marcinowi, Janowi i Mac. Rozbickim za 3000 zł pol. (PG 22, 172v).

1583 bracia Dobiesław i Krzysztof Rozbiccy kupują części wsi L. od Melchiora Rozbickiego oraz od Sędziwoja Rozbickiego, od każdego za 1000 zł pol.; sprzedawcy te części odziedziczyli po zm. bracie Stan. Rozbickim, kwitują odbiór tych sum i przenoszą na nabywców pr. własności (PG 22, 219v-222v).

1470-1580: 1470, 1494, 1499 L. w wykazach zaległości podatkowych (PG 57, 91; PG 59, 31v; PG 62, 11); 1507 tytułem szosu 1 grz. z L. (ASK I 5, 2v); 1508 w L. młyn o 1 kole, od innego młyna pobór 12 gr (ASK I 3, 10v); 1563 szos od 4 domów (ASK I 5, 224v); 1580 szl. Rozbiccy płacą pobór: 7 ł., 5 półł. opust., od dwóch ról w kawałkach (duo frusti agri) po 5 gr, od 4 komor. po 8 gr, od 4 komor. po 2 gr, młyn dor. o 1 kole (ŹD 18; ASK I 6, 111v).

Mieszkańcy: 1430 kmieć (laicus) Wojc. Bukowski z L. → p. 4; 1525 uczc. Małg. Falarka z L. (AC 2 nr 1789).

4. 1427 szl. Wichna sołtyska w L. (RH 14, 60); 1430 mieszczanin, ławnicy z L. (WR 1 nr 1369); 1437 role dawnego wójtostwa → p. 3; 1458 m. L. ma dostarczyć 1 pieszego na wyprawę do Malborka (CMP nr 129; AGAD Metryka Koronna 11 k. 378-380; J. Wiesiołowski, Sieć miejska w Wielkopolsce w XIII-XVI wieku. Przestrzeń i społeczeństwo, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 28, 1980, s. 396); 1463-65 m. L. płaci w ratach tytułem cyzy: 8 gr, 8 gr, 10 gr, 4 gr, 6 gr, 5 gr (Cyza 546); 1470, 1507, 1563 m. L. (PG 57, 91; ASK I 5 k. 2v, 224v).

5. 1430 pleb. Klemens z L. pozwany przez kmiecia (laicus) Wojc. Bukowskiego z L., ponieważ wtargnął przemocą do jego domu, zabrał siekierę, wypędził domowników (familia) i przez to powstały szkody wskutek zaniedbania [prac] i przez kradzieże (ACC 13, 71v).

1432 Michał pleb. w Kwilczu twierdząc, że Miłostowo nal. do jego parafii, toczy proces z Michałem pleb. w L. oraz ze Zbylutem [Urbanowskim z L.] jako patronem kościoła w L.; ci ostatni ustanawiają pełnomocnika procesowego (ACC 15, 178); 1432 Michał pleb. w L. przysięga, że stanie w sądzie; oficjał na podstawie doniesienia archid. pszczewskiego zarządza z urzędu, aby pleban dokonał kanonicznego oczyszczenia z zarzutów, zaś tenże wymienia trzech okolicznych plebanów, którzy wraz z nim powinni w przeciągu miesiąca dokonać tej czynności (ACC 16, 196); 1437 świadczenia z młyna dla plebana → p. 3.

1437 Wojciech niegdyś pleban w L. w sporze z Maciejem plebanem w Rokitnie (ACC 21, 37).

1440 Jan [Dokowski] pleb. w L. pozywa o dzies. snop. z Miłostowa Macieja plebana w Kwilczu, który twierdzi, że on i jego poprzednicy pobierali tę dziesięcinę (AE la 36).

1445 Jan [Dokowski] pleban w L. wydzierżawia od Tomasza plebana w Międzyrzeczu dochody jego kościoła par. na 3 lata za 20 grz. rocznie (AE I 126v).

1507 Paweł pleb. w L. pozywa szl. Tomasza burgr. w Lwówku o zniesławienie (AC 2 nr 1615).

1510 kościół par. w L. w dek. Wronki [formularz nie wypełniony] (LBP 172).

Plebani: 1430 Klemens (ACC 13, 171v); 1432 Michał (ACC 15, 17; SzPozn. 194 oraz Now. 2, 462, przypis 49, jako plebana mylnie podają Zbyluta z Urbanowa); 1434 Maciej; 1434-35 Wojciech, 1437 tenże niegdyś pleban w L. (ACC 21, 37); 1435-37 Michał; 1440-45 Jan Dokowski (AE Ia 36; AE I 126v); 1507 Paweł (AC 2 nr 1615); 1510-13 Piotr; 1525 Maciej; od 1536 Wawrzyniec z Trzciela; do 1548 Wojciech; 1548-49 Hieronim z Międzyrzecza (do wszystkich plebanów SzPozn. 194 oraz Now. 2, 462, przypis 49).

6. 1427 [zapewne kmiecie] Jan i Jan Ubycha bracia z L. siedzą na 1 ł. w Łowyniu (SzPozn. 213 oraz K 4, 497).

8. Na jednym z pagórków grób szkieletowy oraz [czy w tym samym miejscu?] narzędzia kowalskie o nieokreślonej chronologii z przypadkowego znaleziska w XIX w. (Hensel 3, 212).