1241 regesty z XVII w. Malosow, Maloso, Malsow, niezident. osada w okolicy Santoka.

1241 Bolesław [Rogatka] ks. śląski, krak. i wlkp. nadaje templariuszom wieś M. w kasztelanii sant.¹W regestach z XVII w. odpowiednio: „in territorio Svantok” lub „in territorio Svantow”. Zważywszy, że territorium oznacza tu najpewniej kasztelanię i że chodzić tu musi o gród w granicach wielkopolskich posiadłości książąt śląskich, nie ulega wątpliwości identyfikacja tego obiektu z Santokiem i przyrzeka, że gdyby wieś ta przeszła pod władzę [synów?] Władysława Odonica, to nada templariuszom 50 ł. w innym miejscu²W. Irgang, wydawca SU i Templ., uznał dok. ten za falsyfikat; sąd ten poparł A. Wałkówski, Dokumenty i kancelaria księcia Bolesława II Rogatki, Zielona Góra 1991, s. 8. Zarzuty są następujące: Bolesław Rogatka był w 1241 małoletni, użyta tytulatura nie powtarza się nigdy w dokumentach tego księcia, a wspomn. tu Władysław Odonic zm. już w 1239. Żaden z tych argumentów nie jest jednak przekonywujący. Dok. znamy tylko z późnego regestu i być może w zaginionym tekście mowa była o synach Władysława Odonica (tak już W. Kuhn, Kirchliche Siedlung als Grenzschutz 1200 bis 1250, w: tegoż, Vergleichende Untersuchungen zur mittelalterlichen Ostsiedlung, Köln-Wien 1973. s. 406); nawet regest daje podstawy do takiej interpretacji („si haec villa aliquando in dominium Wladislai Odonis filii cesserit”). Tytulatura księcia Śląska, Krakowa i Wielkopolski używana była przez Henryka Brodatego i Henryka Pobożnego do 1241 i całkowicie zrozumiałe byłoby jej użycie w dyplomie Rogatki z 1241. Pogląd o małoletności Bolesława pozbawiony jest oparcia, bowiem nie wiemy, kiedy się on urodził. Znamy jego nieposzlakowane dokumenty od marca 1242 (SU 2 nr 229), więc można domniemywać że sprawował samodzielne rządy już kilka miesięcy wcześniej (tak samo K. Jasiński, Rodowód Piastów śląskich, t. 1, Wrocław 1973, s. 110) (SU 2 nr 435; Templ. nr 22).

Uwaga: Możliwe jest, że M. leżało na N od Noteci (a więc już poza granicami Wielkopolski z XVI w.); kasztelania sant. obejmowała bowiem zapewne głównie obszary zanoteckie. Nie można też wykluczyć identyfikacji M. z Małuszowem (1944 Malsow) k. Sulęcina w ziemi lubuskiej (w XVI w. w granicach Brandenburgii), w pobliżu in. dóbr templariuszy; identyfikację tę przyjmowali S. W. Wohlbrück, Geschichte des ehemaligen Bisthums Lebus und des Landes dieses Nahmens, t. 1, Berlin 1829, s. 116, i F. Schilling, Ursprung und Frühzeit des Deutschtums in Schlesien und im Land Lebus, Leipzig 1938, s. 289. Małuszów był w XIV w. posiadłością joannitów (którzy przejęli dobra po templariuszach). Identyfikacja ta nie wydaje się jednak trafna: kasztelania sant. nie mogła sięgać na obszar ziemi lubuskiej, zaś Małuszów powstał zapewne dopiero w XIV w.; jeszcze bowiem w 1299 miejsce to określa się jako puszczę (sollitudo) Maltow (A. Weiss, Organizacja diecezji lubuskiej w średniowieczu, Studia Kościelno-historyczne, t. 1, Lublin 1977, s. 264).