1445 or. Myasthko (PG 2, 125), a. 1480 Brenno opidum (DA 1, 92), w XV w. miasto, później wieś, 3 km na NE od wsi Brenno, 9 km na S od Przemętu.

1. 1445 miasto M. (opidum; PG 2, 109); 1484 wieś M. (K 3, 162, cytowanego aktu nie udało się odszukać).

1445, 1462 n. pow. kośc. (PG 2, 109; PG 6, 114a); 1510 par. Brenno, 1566 n. par. Włoszakowice (LBP 155; ASK I 4, 284).

2. ante 1480 jez. Dominice ciągnie się od m. Brenno do Przemętu¹→ Dominice jez., przyp. 2 (DA 1, 92); 1484 fortalicium zw. Ryczywół pod wsią M., tamże młyn (K 3, 162, cytowanego aktu nie udało się odszukać).

1493 król Jan Olbracht potwierdza rozgraniczenie dóbr dokonane przez komisarzy król. między wsiami Włoszakowice, Koła i M. Piotra z Opalenicy sędziego pozn. a łanem (laneus) [może chodziło raczej o jez. (łacus)?] → Dominice nal. do zamku [stwa] we Wschowie (MS 2 nr 251).

3. Własn. szlach. (→ Gryżyna, p. 3H; → Włoszakowice); 1445 bracia Andrzej i Wojsław Gryżyńscy ss. Jana z Gryżyny; ciż po bezpotomnej śmierci stryja Przybysława z → Brenna dzielą się jego dobrami: otrzymują wieś Brenno, m. B. i in. wsie, → Gryżyna (PG 2, 109); 1445 tenże Andrzej Gryżyński zapisuje ż. Annie [ze Stęszewa] po 400 grz. posagu i wiana na swej cz. dóbr Gryżyna, m. in. na Brennie i M. (PG 2, 125); 1462 tenże Wojsław, zw. Wojciechem Wojsławem z Włoszakowic, w działach z bratankami Janem, Maciejem, Mikołajem i Andrzejem [ss. Andrzeja z Gryżyny] otrzymuje Włoszakowice z zamkiem oraz wsie, m. in. Brenno i M. (PG 6, 34; dawniej PG 7, 114a).

1466 Wojsław z Włoszakowic [poprzednio z → Gryżyny, → wyżej] otrzymuje w działach od swej bratanicy Małgorzaty c. Borka Gryżyńskiego całe dobra Włoszakowice, w tym m. in. Brenno i M. (PG 7, 238).

1466 działy majątkowe po śmierci tegoż Wojc. Wojsława Gryżyńskiego vel Włoszakowskiego (→ Gryżyna, p. 3H.): wspomn. wyżej Małgorzata otrzymuje 1/2 dóbr → Włoszakowice, w tym m. in. połowy Brenna i M.; drugą 1/2 dóbr Włoszakowice otrzymują Jan, Maciej Mościc i Andrzej bracia niedz. z Gryżyny, ss. zm. Andrzeja i dzielą się nimi w ten sposób, że Andrzej z Włoszakowic otrzymuje 1/3 dóbr Włoszakowice, w tym 1/3 M., a Jan z Gryżyny otrzymuje 1/6 tych dóbr, w tym m. in. 1/6 M. (PG 6, 5v-6, dawniej PG 7, 240av-241a – 3 zapiski).

1479 Andrzej z Dłużyny [i z Włoszakowic, s. Andrzeja z Gryżyny] zapisuje ż. Malg. [Opalińskiej (Cieplucha 161)] po 200 kóp posagu i wiana na 1/2 swych części [swej 1/3?] dóbr Włoszakowice, m. in. na 1/2 cz. w M. (PG 9, 11v); 1481 tenże Andrzej Dłużyński sprzedaje swą 1/3 dóbr Włoszakowice Piotrowi chor. pozn. z Opalenicy [s. Piotra kaszt. sant. i Małg. Gryżyńskiej] za 2000 grz. (PG 9, 133v).

1481 działy majątkowe braci Piotra i Mik. Opalińskich: Piotr otrzymuje 1/3 dóbr Włoszakowice, w tym m. in. 1/3 M. (PG 9, 141); 1482 ciż bracia unieważniają rezygnację 1/2 dóbr Włoszakowice dokonaną na ich rzecz przez ich matkę Małgorzatę [c. Borka Gryżyńskiego] i przywracają matce posiadanie 1/2 wspomn. dóbr, w tym m. in. 1/2 M., a sąd to potwierdza (KoścG 2, 91); 1483 Piotr Opaliński chor. pozn. daje matce Małgorzacie swoje wsie Ptaszkowo, Ptaszkowo Małe, Dokowo Mokre i Drożyński Młyn, a w zamian otrzymuje od niej 1/2 dóbr Włoszakowice, w tym m. in. 1/2 M. i na połowie tej 1/2 wspomn. dóbr zapisuje ż. Annie ze Zbąszynia po 1200 zł węg. posagu i wiana (PG 9, 179v – 2 zapiski); 1486 Piotr Opaliński otrzymuje od brata Mikołaja 1/6 dóbr Włoszakowice, m. in. 1/6 M. (PG 10, 40); 1493 tenże Piotr sędzia pozn. w M. → p. 2.

1520 działy majątkowe braci Opalińskich [ss. Piotra chor. pozn., potem kaszt. lędzkiego]: bracia Łukasz, Sebastian, Jan i Maciej otrzymują m. in. dobra Włoszakowice (w tym m. in. M.), a Piotr poborca ceł król. otrzymuje dobra Radlin w pow. pyzdr. (PG 15, 343).

1534 Mac. Opaliński zapisuje ż. Jadwidze, c. Mikołaja z Lubrańca [na Kujawach] wdy pozn., po 1200 zł posagu i wiana na swych dobrach, m. in. na Brennie i M. (PG 16, 683).

1510 w L. 9 zagr. oraz 3 [zagrody] opust. (LBP 155); 1566 pobór z M. od 15 zagr. i 1 karczmy dor. (ASK I 4, 284); 1579 pobór od 14 zagr., 3 komor. i 16 rybaków (ŹD 87).

5. 1510 pleb. z Brenna posiada jaz w M. i oddaje go w dzierżawę; rocznie otrzymuje z niego 1 kopę [gr] (LBP 155).

Uwaga: → Koła, zwłaszcza przyp. 2.