PROSZKOWO

1380 kop. XVIII w. Proszkowo, Minor Prochy (Wp. 3 nr 1783), 1397 or. Proskowo (WR 3 nr 90), 1404 Minor Prochi (KoścZ 2, 65v-66), 1421 Proscowo (WR 3 nr 902), 1430 Minus Prochy (KoścZ 9, 245v), 1460 Proschewicze (AC 2 nr 564), 1492 Pruski! (PG 10, 167), 1588 Małe Prochy (PG 151, 647), obecnie Pruszkowo, 4 km na W od Wielichowa.

1. 1404 n. pow. kośc. (KoścZ 9, 245v); 1380 n. par. Prochy (Wp. 3 nr 1783).

2. 1430 sąd wyznacza termin zwołania starców opolnych (po 6 z każdej strony) dla wyznaczenia i zaprzysiężenia prawdziwych granic między wsiami Łęki Wielkie a M.P. (KoścZ 9, 245v); 1436 zapowieź → p. 3; 1559 gran. Rakoniewic, P. i Tarnowy [ → Prochy] (KoścG 12, 295v).

3. Własn. szlach. 1380-1404 Sambor z P., Proszkowa [i Tarnowy]: 1380 tenże wraz z braćmi Janem, Stanisławem, Stępotą i Maciejem, dziedzice w P. i Prochach, uposażają kościół parafialny w P. → p. 5; 1404 tenże → Prochy.

1397-1429 Pakosz Proszkowski z P. (WR 3 nr 90, 390, 393, 404, 432, 523, 652, 725, 1135; KoścZ 8, 591v; KoścZ 9 k. 1v, 166): 1416 temuż sąd ziemski nakazuje w okresie 2 tygodni wydzielić synom połowę dziedziny P.; jeśli któryś zechce pozostać z ojcem, pozostali bracia wydzielą mu równą część, przypadającą na niego z tego, co otrzymali od ojca, aż do ostatecznego uzgodnienia (KoścZ 4, 205, dawniej k. 106); 1418 temuż Pakoszowi sąd ziemski nakazuje podzielić się z jego dziećmi Szczedrzykiem, Dobrogostem, Chwalimirem, Piotrem, Janem, Dobroszką i Formoszką po połowie pieniędzmi za sprzedaż P.; połowę zachowa dla siebie [Pakosz] z racji dóbr po ojcu, 21 grz. szer. gr wypłaci dzieciom z tytułu oprawy ich matki; sąd zaznacza, że swoje [dotychczasowe] długi ojciec i dzieci mają dzielić po połowie (KoścZ 5, 400v-401); 1419 tenże Pakosz niegdyś Proszkowski wraz ze Szczepanem Proskim poręczają solidarnie uczc. Hamplowi mieszczaninowi kośc., że oddadzą 9 grz. i 8 [?] gr oraz 6 grz. do ś. Marcina [11 XI] (KoścZ 5, 177); 1427 tenże Pakosz niegdyś Proszkowski w sporze z Tomisławem [z Sarbinowa kaszt.] żońskim (KoścZ 8, 591v).

1418 Jakusz Proszkowski zabiega o Kluczewo (KR 8, 15, bez podania źródła); 1420 w procesie z tymże Tomisław Kluczewski dowodzi, że Szczedrzyk zapłacił już temuż Jakuszowi 30 grz za dziedzinę [jaką?] (WR 3 nr 851).

1420-22 Mac. Proszkowski z P. [brat Sambora, Jana, Stanisława i Stępoty?, czy syn któregoś z nich?] (WR 3 nr 837, 902, 935).

1424 Berwold niegdyś Proszkowski śwd. ziemian z Osowej Sieni h. Awstacz (KR 8, 15 – cytowanego aktu z KoścZ 5 nie odnaleziono).

1436 Janusz Tader z Tarnowy i z → Prochów: 1436 woźny zapowiada nal. do tegoż Janusza drogi boczne, łąki, pastwiska, lasy i wszystkie pożytki dziedzin P.M. i Tarnowa oraz cz. łąki koło Prochów nad rz. [jaką?] (KoścZ 11, 168).

1450 Mikołaj, Piotr, Michał, Jan i Stanisław dziedzice niedz. w P. sprzedają wieś P. braciom Stanisławowi i Janowi, niedz. dziedzicom z → Prochów, za 200 grz. (PG 4, 69); 1477 [tenże?] Jan Proszkowski śwd. na dok. Wojc. Górskiego star. wsch. (DBL 316).

1491 Bernard Proszkowski kupuje z zastrz. pr. wykupu od Marcina Ponieckiego cz. Gościejewic za 300 zł węg. i 12 grz. (PG 10, 148); 1492 tenże Bernard z P. zapisuje ż. Annie 150 grz. posagu i wiana od sumy 400 zł na wsi Gościejewice (PG 10, 167); 1492-93 tenże Bernard Proszkowski kupuje z zastrz. pr. wykupu od Marcina, syna Ścibora z Ponieca, części Gościejewic: za 400 zł węg. i 12 grz. oraz za 620 zł węg. (PG 10, k. 167v, 189v); 1496 tenże napada na → Poniec z 10 szlachcicami i 20 niższego stanu, porywa 6 mieszczan wraz z ich żonami, końmi i krowami (KoścG 4, 113-114).

1513-41 Wawrz. Proski syn Andrzeja → Prochy.

1541-60 Anna c. Wawrz. Proskiego z mężem Mac. Chobienickim czyli Proskim → Prochy.

1542 Barbara c. Wawrz. Proskiego → Prochy.

1588-92 Bartłomiej Krzycki syn zm. Macieja: 1588 tenże posiada 1/2 opust. M.P. i 1/2 Tarnowy i zobowiązuje się płacić 30 zł rocznej pensji swojej matce Annie Przyborowskiej; bratem Bartłomieja jest Jan dz. wsi Kaleje w pow. pyzdr. (PG 151, 647-650); 1592 tenże Bartłomiej Krzycki zapisuje ż. Reginie Gembickiej, c. zm. Pawła Gembickiego, a wd. po Wojc. Pożarowskim albo Niałeckim, 700 zł posagu i wiana na 1/2 swych cz. we wsiach Tarnowa os. oraz P. opust. (PG 23, 899).

1593 Stan. Głębocki sprzedaje Baltazarowi Tłockiemu 1/2 wsi Tarnowy os. i M.P. opust. za 4000 zł (WsG 8, 46).

1595-98 Kasper i 1595 Jan, synowie Mac. [II] Proskiego stolnika pozn. → Prochy.

1580 pobór z folw. Mac. Proskiego od 4 zagr. 2 ratajów [z] pługami (ab aratris 2 coloni; ŹD 82).

5. 1380 Mikołaj bp pozn. nadaje kościołowi par. pod wezwaniem NMP, Znalezienia Ś. Krzyża i Ś. Mikołaja w Prochach dziesięciny z Prochów i P. oraz zatwierdza nadanie uczynione przez braci Sambora, Jana, Stanisława Stępotę i Macieja dla tego kościoła [ Prochy] (Wp. 3 nr 1783).

1510 parafia w P. pod wezwaniem Ś. Krzyża, Ś. Mikołaja, patronatu dziedziców w Prochach i Tamowej; dziesięciny z folwarków w Prochach, P. i Tamowej płacone są pleb., który otrzymuje 9 ćw. dwojakiego ziarna, a wikariusz 1 małdrat (LBP 165).

Uwaga: Wieś P. stanowiła zapewne niegdyś część wsi Prochy, jak wskazuje dokument bpa pozn. z 1380 → p. 5 (→ Prochy, przyp. 6). W dokumencie tym obok nazwy „Proszkowo” pojawia się także na oznaczenie P. nazwa „Minor Prochy”, co wskazuje, że P. i Prochy były kiedyś jedną osadą, która z czasem została podzielona na dwie mniejsze, prawdop. w drodze podziałów spadkowych lub transakcji majątkowych.

Z 1460 pochodzi informacja o szl. Janie z Proszewicz, procesującym się z Maciejem pleb. w Królikowie o 2 grz. (AC 2 nr 564). Nie ma podstaw, by łączyć tego Jana z naszym P.