PRUSINOWO

1406 or. Prussynowo (Wp. 5 nr 106), 1416 Prussinowo (PZ 4, 128), 1418 Prusinowo (PZ 5, 84), 1498 Pruszynowo (PG 12, 1v), 1499 Prusynowo (PG 62, 41), 1508 Pruszinowo (ASK I 3, 10v), 1510 Prussinovo (LBP 82), 1510 Pruschynowo (PG 66 k. 268, 273v), 1577 Prusimowo (ASK I 5, 688v), 6 km na S od Czarnkowa.

1. 1495 n. pow. pozn. (PG 11, 112v); 1510 n. par. Lubasz (LBP 82).

2. 1495 dom oraz 1495, 1503-07 staw i dwór w P. → p. 3; 1510 jezioro czyli bagno (lacus seu palus) Witotrzew [albo Witokrzew, obecnie niez.], struga Smolenica i las → Korzeń koło P. (PG 14, 90v); 1532 kopiec narożny, który dzieli wieś P. należącą do Wojc. Trąmpczyńskiego oraz wsie Dębe i Sławienko należące do Czarnkowskich, znajduje się przy wodzie (strudze?) lub przy miedzy (gurges sive miedza) k. wielkiej drogi czarnkowskiej; P. graniczy z Młynkowem i Śmieszkowem; między Śmieszkowem, P. i Sławienkiem jest bagno Trzciane oraz las Mały Utrynek [odczyt niepewny] i dąbrowa (merica) Pośredniak (PZ 30, 44v); 1564 przy gran. z P. jest struga → Ostrowna (PG 88, 500).

3. Własn. szlach. 1416-1510 Lubascy h. Przosna: 1416-18, 1426 Michał Lubaski z → Lubasza posiada całą dziedzinę P. (PZ 4, 128; PZ 5 k. 26, 84; KR 5, 23, cytowanej zapiski z 1426 w PZ 9 nie odnaleziono).

1418 Jan i 1435-37 Wojc. Lubascy z → Lubasza i P., ss. Michała Lubaskiego (PZ 5, 84; PG 1, 92; PZ 13, 214).

1489-95 Jarosław [II] Lubaski z → Lubasza i P. (PG 10, 111): 1495 tenże zapisuje ż. Beacie [z Rzegnowa w pow. gnieźn.] po 60 grz. posagu i wiana m. in. na 1/2 P. z całym folw. oraz na dworze (curia), domu (domus) i na 1/2 stawu w tej wsi (PG 11, 112v).

1495 Paweł Lubaski z P. [i z → Lubasza] (PG 7, 89).

1497-98 Mik. Lubaski pleb. i dz. w → Lubaszu [i w → Mieścisku] sprzedaje: 1497 Mik. Sławieńskiemu 3 ł. os. w P. z zastrz. pr. wykupu za 30 grz. i 1 kopę gr (PG 59, 282v); 1498 1/2 P. i 1 ł. w Lubaszu Wojc. Trąmpczyńskiemu [z Trąmpczyna w pow. kon., obecnie Trąbczyn] za 60 grz. szer. półgr (PG 12, 1v).

1502-10 Jarosław [III] alias Hieronim i Benedykt Lubascy z → Lubasza i P., ss. Jarosława [II] (PG 62 k. 237v, 238v-239): 1506-08 ciż sprzedają Mikołajowi ze Sławna 1/2 P. [→ Lubasz] (PG 13 k. 80v, 139v; PG 14, 25; PG 65 k. 146, 221v, 300v); 1508 [tenże Hieronim?] Lubaski → niżej: pobór; 1510 tenże Hieronim kupuje od Mik. Sławieńskiego 1/2 P. za 101 1/2 grz. (PG 14, 215); 1510 ciż Hieronim i Benedykt dają Wojc. Trąmpczyńskiemu m. in. 1/2 P. [→ Lubasz] (PG 14, 179; PG 66 k. 154v, 268, 273v).

1497-1510 Mik. Sławieński ze Sławna (PG 13, 139; PG 65, 300v): 1497, 1506-10 tenże → wyżej: Lubascy; 1508 tenże zapisuje ż. Jadwidze c. Marcina Kaczlińskiego po 60 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. we wsiach Sławno, Sławienko i P. (PG 13, 139); 1508-10 tenże → niżej: pobór.

1498-1532 Wojc. Trąmpczyński dz. w → Lubaszu i 1/2 P. (PG 14, 90v; PG 66 k. 268, 273v; PG 70 k. 310, 410): 1498, 1510 tenże → wyżej: Lubascy; 1510 tenże → niżej: pobór; 1524 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swemu zięciowi Piotrowi Pasikoniowi Włościejewskiemu m. in. cz. P. [→ Krocz], a 1532 kupuje od c. Jadwigi ż. wspomn. Piotra całą wieś P. i 1/2 wsi → Lubasz za 2000 grz. (PG 16 k. 25, 526); 1532 tenże → p. 2.

1503-07 Baltazar Izdbieński [z Izdebna] mąż Beaty Rzegnowskiej [wd. po Jarosławie II Lubaskim] posiada 1/2 jej cz. P. z całym dworem, 1/2 stawu i całym folw. (PG 12, 233v; PG 65, 222v).

1524-80 Włościejewscy w P.: 1524-32 Piotr Pasikoń Włościejewski z ż. Jadwigą → wyżej: Wojc. Trąmpczyński; 1577-80 Mac. Włościejewski → niżej.

Przekazy dot. całej wsi: 1499 P. w wykazie zaległości podatkowych (PG 62 k. 12v, 41); 1508 pobór z cz. Mik. Sławieńskiego od 3 półł. i z cz.]Hieronima?] Lubaskiego od 5 półł. (ASKI 3, 10v); 1510 pobór z cz. [Wojc.] Trąmpczyńskiego od 5 półł. i z cz. [Mik.] Sławieńskiego od 5 półł. (ASK I 3, 258v); 1510 w P. 10 ł., 5 zagr., karczma (LBP 82); 1563 pobór od 4 1/2 ł. i karczmy dor. (ASK I 5, 225); 1577 pobór płaci Mac. Włościejewski (ASK I 5, 688v); 1580 pobór płaci Mac. Włościejewski od 9 półł., 6 zagr., 3 komor. i niewielkiej roli karczmarskiej (ŹD 19).

4. 1418-20 Szymon sołtys w P. (RH 14, 1938, s. 61): 1418 tenże śwd. (WR 1 nr 957).

5. 1403 bp pozn. Wojc. [Jastrzębiec] nadaje kanonikom i wikariuszom kat. pozn. 40 grz. rocznie z 10 wsi k. Rogoźna, Czarnkowa i Ujścia, m. in. z P.; w 1406 pap. Grzegorz XII zatwierdza to nadanie (Wp. 5 nr 39, 106; BulPol. 3 nr 1101); 1510 pleb. w Lubaszu pobiera w P. meszne i stołowe od 10 ł. i 5 zagr. z karczmą (LBP 82).

Uwaga: Oprócz naszego P. znamy jeszcze Prusinowo w pow. pyzdr. i Prusinów w pow. kal., obie wsie stanowiące własn. szlach. Może z Prusinowa w pow. pyzdr. pochodził wymieniony w 1422 (wg kop. 1444), wśród świadków dok. bpa pozn. w sprawie szpitala na przedm. Koźmina (m. w pow. pyzdr.), Jan Prusinowski pleban de Solicowo (Solec? w pow. pyzdr.; Wp. 5 nr 352). Pozostali świadkowie również reprezentują pow. pyzdr.: Paszek z Rozdrażewa (k. Koźmina) i Wawrzyniec z Pogorzeli (m. w pow. pyzdr.) oraz Wojciech pleban w Rozdrażewie.

Nie wiemy, z którego Prusinowa pochodził wymieniony w 1440 (kop. 1494) archid. śrem. Jakub (Przusinowsky; Wp. 5 nr 673) oraz wspomn. w 1542 jako student w Krakowie Marek, syn Jerzego (de Pruszynowo; AS 2 s. 308).