RYBOJEDZKO

1390 or. [nazwisko:] Ryboyewski (Lek. 1 nr 881), 1391 [nazwisko:] Ribogedski (Lek. 1 nr 1155), 1446 Ryboyeczsko (PZ 15, 211), 1448 Ribowyeczsko (PZ 16, 111v), 1449 Riboyaczsko (PG 3, 68-69), 1463 kop. 1540 Roboyeczsko (ACC 114, 45v-46v), wieś, obecnie nie istnieje, wchłonięta została przez Tomice; Tomice 7 km na NW od Stęszewa.

1. 1449 pow. pozn. (PG 3, 68-69); do 1463 par. Słup, 1463 n. par. Tomice (ACC 114, 45v-46v).

2. 1448 Mik. Tomicki toczy proces z Piotrem Jeziorkowskim o rozgraniczenie Tomic, R., Mirosławic i Jeziorek (PZ 16, 111v).

3. Własn. szlach. 1390 Rybojewski [imienia nie podano1W 1391 Jan (Janusz) Ribowski (de Ribowo) toczył proces z Mik. Goldbergiem mieszcz. pozn. o 2 kopy gr długu (Lek. 1 nr 900, 931). Prawdop. pochodził on z Rybowa w pow. kcyn. (o długi u Goldberga procesował się jednocześnie także Zbylut z Kołybek w tej samej okolicy: Lek. 1 nr 901, 930)] winien jest 2 grz. Wojtkowi mieszcz. pozn. (Lek. 1 nr 881).

1391-96 Jakusz (Jakub) Rybojedzki (WR 1 nr 99, 136, 211, 215; Lek. 1 nr 1468): 1391 tenże toczy proces z Mikołajem z Poklatek (Lek. 1 nr 1155); 1391 tenże toczy proces z Sięgniewem Sadowskim, który twierdzi, że Jakusz obiecał mu „praw uczynić” [tj. osądzić swego człowieka?] za spalone siano (WR 1 nr 126).

1391 Jasiek Rybojedzki śwd. (WR 1 nr 96).

1427 Mikołaj z Tomic okazuje w sądzie dok. nabycia dziedziny R. za 30 grz. (PZ 9, 41).

1445 Mik. Tomicki pozwany z Mirosławic, R. i in. swych dóbr, a 1446 pozwany z Tomic i R. (PZ 15 k. 112v, 211); 1448 tenże → p. 2; 1449 tenże zapisuje Małgorzacie wd. po swym stryju Mik. Tomickim 10 grz. i in. dochody w naturze na Tomicach, Mirosławicach i R., a ona umarza swą oprawę (PG 3, 68-69); 1463 tenże → p. 5.

[W rejestrach poborowych z XVI w. R. nie występuje.]

5. 1463 bp pozn. Andrzej [z Bnina] na prośbę Mikołaja dz. w Tomicach eryguje nową par. w Tomicach, obejmującą wsie Tomice i Mirosławice, należące dotąd do par. Słup; dla nowego plebana przeznacza m. in. dzies. snop. z folw. R. w Tomicach, nie naruszając tym samym obowiązku płacenia z tych ról dzies. wiard. na rzecz prebendy kanonickiej w kat. pozn. (ACC 114, 45v-46v).

Uwaga: Większość zestawionych przekazów wskazuje na związek R. z Tomicami, a w 1463 R. określone jest już wyraźnie jako folw. w Tomicach. Jeszcze w końcu XIX w. żywa była tradycja („podanie miejscowe”), że Tomice zwały się pierwotnie Rybówkiem (SG 12, 382). Jako odrębna osada R. zanikło najpewniej już w XV w. Istniejąca obecnie wieś Rybojedzko (na S od Tomic i Mirosławic) to dawny folw. Oranienhof, powstały w XIX w. (nie ma go jeszcze na mapach Gilly’ego i Gaula-Raczyńskiego). Leży ona jednak chyba w in. miejscu niż dawne R., położone najpewniej (jak zdaje się wynikać z zapisu gran. z 1448) między Tomicami a Mirosławicami.

1 W 1391 Jan (Janusz) Ribowski (de Ribowo) toczył proces z Mik. Goldbergiem mieszcz. pozn. o 2 kopy gr długu (Lek. 1 nr 900, 931). Prawdop. pochodził on z Rybowa w pow. kcyn. (o długi u Goldberga procesował się jednocześnie także Zbylut z Kołybek w tej samej okolicy: Lek. 1 nr 901, 930).