DESZNO

(1389 Desczno, 1470 Desno, Deschno, 1515 Deszno) 5 km na SW od Rymanowa.

1. 1515 z. san. (ŹD XVIII s. 147); 1530 z. san. (AS I 21 k. 350); 1536 od dawna i nadal parafia rz.-kat. Rymanów (Mater. 87).

2. 1389 graniczy z wsią Iohanne [dziś Królik Polski] (VIII s. 28); 1470 Mikołaj bp przem. z kapitułą pozywa Jakuba, Andrzeja i Mikołaja dziedziców z Rymanowa o granice między wsią bpa → Crolikowa [dziś Królik Polski] a wsiami ich D. i Wisłoczek, oraz o granice między wsią biskupią Lubatowa a posiadłościami Rymanów i D., o które to granice toczył się poprzednio spór bpa z matką pozwanych zm. Katarzyną z Rymanowa (XVI 700); tenże pozywa Jana i Dobiesława dziedziców z Rymanowa braci niedzielnych, że nie chcą oznaczać granic między wsiami bpa Lubatowa, Królik Polski (Crolikova), Szklary, Jaśliska i Wola a ich posiadłościami Bałucianka, D., Wołtuszowa i Wisłoczek (XVI 701); tenże pozywa Zygmunta i Pawła dziedziców niedzielnych, że nie chcą oznaczać grranic między wsiami bpa Lubatowa, Królik Polski, Szklary, Jaśliska i Wola, a ich posiadłościami Bałucianka, D., Wołtuszowa i Wisłoczek (XVI 702, 703); 1486 → Rymanów p. 2 (XVI 1779); 1536 wieś D. rozciąga się od granic rymanowskich, mianowicie od miejsca zw. Słona Woda, aż do granic wsi Królikowej [dziś Królik Polski] (Mater. 87).

3. Własn. szlach., dobra → Rymanów przed 1470 [ściślej przed 1463] właśc. Katarzyna wdowa po Dobiesławie z Sienna wwodzie sandom. (XVI 700). 1470 właśc. Jakub, Andrzej i Mikołaj, dziedzice z Rymanowa synowie zm. Katarzyny wwdziny sandom., oraz Jan i Dobiesław dziedzice z Rymanowa bracia niedzielni, a także Zygmunt i Paweł dziedzice niedzielni (XVI 700-703); 1515 wieś D. należy do dóbr rymanowskich, 4 ł., młyn 6 gr, karczma z browarem 1 wiard. (ŹD XVIII s. 147); 1523 podymne 8 gr (AS I 21 k. 97); 1526 4 ł., młyn, karczma, pop (AS I 21 k. 414); 1530 3 3/4 ł., młyn, karczma (AS I 21 k. 350); 1536 3 3/4 ł., sołtys 1/2 ł., młyn, karczma (AS I 21 k. 562); właściciel Zbigniew z Sienna wydaje przywilej na sołectwo w D. → p. 4; 1552 16 gosp., karczma, młyn 1 koło, pop. sołtys (AS I 21 k. 1009).

4. 1511 Mikołaj Stojowski rządca rymanowski interweniuje w Bardiowie (Węgry) w sprawie towaru zabranego sołtysowi z D. (Rymanów. Dzieje s. 51); 1518 Wiktoryn z Sienna w liście do miasta Bardiowa wyjaśnia, że sołtysowi z D. zabrano w Makowicy pod Bardiowem towary na 30 zł (Rymanów. Dzieje s. 51; Kiryk, Związki s. 12); 1536 sołtys 1/2 ł. (AS I 21 k. 562); 1536 10 V Zbigniew z Sienna, dziedzic w Rymanowie i D., sprzedaje przezornemu Konstantemu Chłodzińskiemu za 200 zł sołectwo w D., dawno założone, obejmujące 2 łany i ćwierć, 2 ogrody, obszary, karczmę, nawsie z zagrodnikami, młyn, możność założenia sadzawek bez szkody poddanych, prawo polowania w lasach, prawo posiadania rzemieślników, trzecią część opłat sądowych, szóstą część czynszów. Znosi w tej wsi prawo polskie a nadaje jej prawo magdeburskie, wyjmując sołtysa i mieszkańców spod sądownictwa swych zarządców. Kmiecie i komornicy winni pracować dla sołtysa przez 2 dni w roku, 1 kosić i 1 żąć, kmiecie winni też mu tłokę 2 razy w roku, za co sołtys ugości ich jedzeniem i piciem. Kmiecie winni panu płacić 1 grz. czynszu z łanu, sołtys w razie wojny służyć z łukiem i mieczem na koniu wartości 6 zł. Obowiązki wobec kościoła w Rymanowie → p. 5 (Mater. 87).

5. 1526, 1552 pop → p. 3; 1536 w przywileju na sołectwo właściciel wsi postanawia, że wieś D. i jej mieszkańcy, jak od dawna tak i nadal, mają należeć do kościoła parafialnego w Rymanowie a kmiecie winni corocznie z łanu dawać tamtejszemu plebanowi kłodę żyta i tyleż owsa oraz inne należne powinności (Mater. 87).