NOZDRZEC

(1420 Nossdrzacz, 1436 Noschdrzcez, 1441 Nosdrzecz, 1458 Noszdrcez, 1481 de Nosdza, 1486 Nostrzecz, 1500 Nozdrzecz, 1504 Nozrecz) 5 km na S od Dynowa.

1. 1436 distr. san. (XIII 87); 1495 terra et distr. san. (XVI 2251); 1508, 1515, 1530 z. san. (ŹD XVIII s. 118, 123, 148; AS 1 21 k. 518).

2. 1465 N. graniczy z wsią Warą (XI 193); 1503 łąka położona między rolą Guzkowska a Sanem (XVI 2929); 1570 granica i drogi → Dynów p. 2b.

3. Własn. szlach., włość (districtus) dynowska. 1436 Jan Goligyan jako zastępca ż. swej Małgorzaty [c. Piotra Lunaka Kmity] występuje przed sądem z. przem. przeciw Mikołajowi [Kmicie] kaszt. przem., który zajął gwałtem i dokonał intromisji w dobra ojczyste Małgorzaty, przypadłe jej prawem bliższości po jej bracie rodzonym zm. Janie Kmicie i dzieciach tegoż z Bachórza, w tym miasto → Dynów z wsiami przynależnymi N., Hłudno, Wara i in. (XIII 87); 1441 na podstawie podziału dóbr między Małgorzatą ż. [Przedpełka] Mościca z Wielkiego Koźmina a jej stryjem Mikołajem [Kmitą] kaszt. przem. Mikołaj odstępuje Małgorzacie Bachórz, miasto → Dynów, Wara, Hłudno, N. i in. wsie (XI 1372); 1443 Paweł Gelowski z N. (XI 1770); 1465 Małgorzata z Dynowa zastawia Pawłowi Nabrzuchowi sołtysowi z N. za 100 zł węg. wieś swą → Dąbrówkę [dziś D. Starzeńska] (XVI 190, 192); 1470 Stanisław Denowski ze Strzałkowa gwarantuje Annie z Rzeszowa Sapieńskiej [swej siostrze] zrzeczenie się praw do wyprawy i oprawy na dobrach Rzeszów przez swą ż. Małgorzatę, intromisją w miasto → Dynów, wieś N. i in. (XVI 708); 1474 Mikołaj młynarz z N. obwinia mieszkańca Wary o zuchwalstwo albo „o rozbycz drogi” (Wara 84); 1475 Jan z Dynowa sam i ręcząc za br. swego Piotra Annie z Rzeszowa, ż. Jana Sapieńskiego, za zrzeczenie się swej matki Małgorzaty ze Sprowy praw do dóbr Rzeszów, winien dać Annie intromisję we wsie należące do → Dynowa, w tym w wieś N. (XVI 1036); 1480-81 pozew na instancję Anny z Rzeszowa, ż. Jana Sapieńskiego, przeciw Janowi z Dynowa, który wbrew zobowiązaniu i zapisowi [→ r. 1475] nie dał intromisji w miasto → Dynów, wieś N. i in. (XVI 1394, 1489, 1498, 1500); 1485 Jan Denowski zapisuje ż. swej Jadwidze z Kalinowy oprawę na mieście → Dynowie z przedmieściem i wsiach N. i in. (MRPS I 1755, II s. 98); 1486 szl. Jan Schach z N. kwituje szl. Katarzynę Nabrzuchową i jej synów Stanisława i Jana z dóbr, które jego zm. ojciec miał w zastawie w → Dąbrówce (XVI 1735); 1495 Jan z Dynowa daje Stanisławowi Burzyńskiemu za dług 150 zł węg. intromisję w wieś swą dziedziczną N. Jeśli Burzyński wybuduje dwór na swą siedzibę na roli pustej w N., Jan uwzględni to w wym. kwocie i wciągnie do księgi sądowej (in registrum) wsi (XVI 2251); 1490 Piotr i Mikołaj Rzeszowscy, bracia rodzeni niedzielni z Dynowa, sprzedają sposobem zamiany łanowi Amorowi z Tarnowa, kaszt krak. miasto → Dynów z wsiami Hłudno, N., Wara i in. (XVI 2286; Arch. Sang, I 109); Jan Amor z Tarnowa kaszt. krak. daje wieczyście swemu synowi z drugiego małżeństwa, Janowi Amorowi młodszemu, miasto swe → Dynów z wsiami Hłudno, N., Wara i in. (XVI 2293, 2294); 1498 szl. Barbara, ż. Jana zw. Biały Jurek mieszcz. z Krosna, pozywa brata swego Jana Nabrzucha z N., który zobowiązuje się zapłacić jej 7 1/2 grz. (XVI 2447, 2450); 1500 Jadwiga, wdowa po Janie z → Dynowa, daje Marcinowi Biernaszowskiemu sołtysowi z Łubna z racji jego poręki za Jadwigę na 70 zł. intromisję w wieś N., gdzie ma oprawę, i pozwala wybierać czynsz 7 zł od poddanych (XVI 2042); szl. Jan Nabrzuch [sołtys] z N. gwarantuje Janowi Białemu mieszcz. krośn. terminową spłatę 8 grz. intomisją w 2 kmieci z ich rolami koło dworu w N., których posiada w zastawie od zm. Jana Denowskiego (XVI 2649); 1501 Jadwiga z Kalinowy wdowa po Janie Denowskim zapisuje Marcinowi Biernaszowskiemu sołtysowi z Łubna dług 150 zł na swej oprawie całej wsi N. z sołtysem (XVI 2719); 1502 Stanisław i Jan Nabrzuchowie. bracia rodzeni, dokonują podziału dóbr, w wyniku którego Stanisławowi przypada wieś Dąbrówka, a młodszemu Janowi sołectwo we wsi N. Stanisław dodaje Janowi 15 grz. i odstępuje 2 kmieci, trzymanych zastawem w N. koło dworu oraz winien chronić przed matką ich, mającą oprawę na połowie sołectwa w N. Bracia winni matce swej płacić rocznie 3 grz. po połowie i dawać każdy po wieprzu „alias karmny”, po 2 kłody żyta, po 1 kłodzie pszenicy, po korcu prosa, po 2 wozy siana, po 3 wozy drzewa, po pół korca grochu, po 2 kłody słodu, winni też kupić zagrodę, która po śmierci matki przypadnie Janowi, oraz każdy z nich ma dawać raz w roku człowieka z pługiem do orania tej zagrody (XVI 2828); Stanisław z Dąbrówki gwarantuje bratu Janowi Nabrzuchowi, sołtysowi z N., terminową zapłatę 15 grz. intromisją w 2 kmieci w Dąbrówce (XVI 2830); 1503 Jan Nabrzuch, sołtys z N., skarży brata swego Stanisława Nabrzucha z Dąbrówki o 15 grz. (XVI 2910, 2915, 2930, 2938, 2944); starosta ustanawia zakład między Marcinem Biernaszowskim, dzierżawcą z N., a Janem Nabrzuchem sołtysem tamże, którzy winni zachowywać postanowienia rozjemców, a to: Nabrzuch winien pełnić służbę wojenną według przywileju, a Biernaszowski zachowywać go w jego prawie według starego zwyczaju we wszystkich dochodach. Biernaszowski nie ma niepokoić Nabrzucha w sprawie łąki położonej między rolą Guzkowską a Sanem (XVI 2929); 1504 sprawa sądowa między młynarzem z N. poddanym szl. Jana Dąbrowskiego sołtysa z Dąbrówki a szl. Bernardem Czepielowskim z Lutczy (XVI 2984, 2987, 2991); Jan Nabrzuch sołtys z N. pozywa Marcina Biernaszowskiego dzierżawcę z N. (XVI 3012); 1505 Marcin z synem swym Marcinem Biernaszowscy, dzierżawcy w N. i sołtys w Harcie, daje ż. swej Annie 200 grz. na połowie swych dóbr dziedzicznych i trzymanych w zastawie wsi N., sołectwa w Łubnie, sołectwa w obu Hartach, dworu, folwarku, bydła, trzody i koni (XVI 3044); Marcin zw. Kruszyna [Biernaszowski] dzierżawca z N. żąda licowania bydła zbiegłego poddanego i tegoż zbiegłego w Jasionowie, wsi Jana Targowiskiego. Chodzi o 2 krowy i 3 jałówki „plowe” (XVI 3083-3085); 1508 Jan Nabrzuch płaci z dóbr swych [w N. ?] 34 gr (ŹD XVIII s. 118); Marcin Kruszyna [Biernaszowski] płaci z dóbr swych N. i Wesoła 1 1/2 grz. 19 1/2 gr (ŹD XVII I s. 118); karczma z browarem 20 gr (ŹD XVIII s. 123); 1515 N. należy do dóbr Dynów, 8 ł., młyn pusty, karczma z browarem 1 wiard. (ŹD XVIII s. 149); 1523 Jan Amor z Tarnowa kaszt. wojnicki sprzedaje Piotrowi i Hieronimowi br. rodzonym jedną, a Mikołajowi br. stryjecznemu Wapowskim drugą połowę dóbr: miasto → Dynów z wsiami Harta, N., Wara i in. za 11400 zł (MRPS IV 2, 13448); podymne 16 gr 6 den. (AS I 21 k. 102); 1526 5 ł., młyn, karczma opustoszała (AS I 21 k. 420); 1530 5 ł., młyn, karczma (AS I 21 k. 518); 1536 5 ł., młyn, karczma (AS I 21 k. 565); 1552 23 gosp., karczma, młyn 1 koło (AS I 21 k. 1020).

Mieszkańcy: 1458 Luczko Byelko f. Gusek de N. (Wara 40); 1459 Albertus Jaczina (Wara 45); 1474 Nicolaus młynarz (Wara 84); 1475 Johannes Czopek, tegoż brat Stanislaus (Wara 85); 1481 Iohannes Czophek (Wara 95); 1502 Nicolaus Lig, Iohannes Myczhek (XVI 2828); 1520 Barbara, jej brat Matias Madey, Jacobus Kakol kmieć (Wara 180); Rzeszką młynarz (Wara 180).

4. 1420 Kossel sołtys de Nossdrzacz (TB 1 A s. 225); 1448 szl. Nabrzuch sołtys w N. (ZDM III 785); [1448-65] Paweł Nabrzuch (Nabuszuki !) sołtys z N. (ZDM V 1455); 1459 księga sądowa non respondam sibi cum registro Noszdrecz (Wara 45); 1465 szl. Paweł Nabrzuch, sołtys (advocatus) z N., bierze w zastaw wieś Dąbrówkę (XVI 190, 192) → p. 3; tenże zastawia bratu swemu Mikołajowi Sothowi za 50 zł węg. połowę wsi Dąbrówki (XVI 191); 1467 Stanisław z Dynowa sprzedaje za 150 zł węg. z prawem odkupu do 3 lat szl. Pawłowi Nabrzuchowi sołtysowi w N. wieś → Dąbrówkę (XVI 360); 1469 Paweł Nabrzuch z N., brat rodzony Mikołaja albo Nycloscha sołtysa z → Harty (XVI 630); 1495 księga sądowa (registrum) wsi N. (XVI 2251) → p. 3; 1498 Jan Nabrzuch [sołtys] z N. oskarżony o uwięzienie karczmarza z Lubna odwołuje się do swego prawa niem. (XVI 2453-2459); 1501 sołtys w N. (XVI 2719) → p. 3; 1502 w wyniku podziału dóbr Jan Nabrzuch otrzymuje sołectwo w N., na połowie którego matka jego posiada zapis oprawy (XVI 2828) → p. 3; 1503 szl. Jan Nabrzuch sołtys z N. skarży br. swego Stanisława Nabrzucha z Dąbrówki o 15 grz. (XVI 2910, 2915, 2930, 2938, 2944); ugoda przez rozjemców między Marcinem Biernaszowskim dzierżawcą z N. a Janem Nabrzuchem sołtysem tamże, na mocy której Jan winien pełnić służbę wojenną według przywileju i być posłusznym, a Marcin winien go zachować według starego zwyczaju w jego prawie i we wszystkich dochodach oraz nie niepokoić w sprawie łąki (XVI 2929) → p. 3; 1504 Jan Nabrzuch sołtys w N. pozywa Marcina Biernaszowskiego dzierżawcę N. (XVI 3012); 1510 Jan Nabrzuch sołtys w N. (MRPS IV 9398) → Harta p. 4.

5. 1510 Jan pleban z N. występuje w sprawie swej szkody przed sądem ławniczym wsi Wary (Wara 157).

6. 1461 discreetus Paulus quondam de N. teraz komendarz i wikary w Dukli (VIII 87).

7. 1500 (XVI 2617); 1505 (XVI 3071).